Alþýðublaðið - 22.03.1939, Side 1
KITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁBGANGUR
MIÐVIKUDAGINN 22. marz 1939
68. TÖLUBLAÐ
Trésmíðafélag
EeiUailiir
mótmællr leið-
réttingnjnúrara.
VEGNA athugasemdar, sem
birtist í Alþýðublaðinu 20.
þ. m. frá sambandi meistara í
byggingáriðnaði, út af deilunni
við Múrarameistarafélagið, vill
Trésmiðafélagið gjöra eftirfar-
andi athugasemd:
Athugasemd Meistarasam-
bandsins, er bæði óljós og vill-
andi og lítur svo út, sem reynt
sé að villa almenningi sýn í
máli þessu. En almenningur
mun áreiðanlega skilja, að
samhliða verðtaxta sé heppi-
legra að tímavinna sé jafnan
frjáls í öllum tilfellum, en skv.
starfsreglum Múrarameistarafé-
lagsins er tímavinna aðeins
leyfð eftir vissum reglum, það
er, að múrarameistarinn hafi
yfirumsjón með byggingunni
og ef hann hefir trésmíðameist-
ara að starfsfélaga, að öðru
leyti fæst múrarameistari ekki
til að vinna hjá trésmiðum í
tímavinnu, hvort sem þeir eru
að byggjá fyrir sjálfa sig eða
aðra.
Þeir, sem ókunnugir eru
málavöxtum, munu ef til vill
spyrja, hversvegna trésmíða-
meistarar velji sér þá ekki múr-
arameistara að starfsfélaga, en
þá er því að svara, að aðstaðan
er svo ólík, að því leyti, að
starfandi trésmíðameistarar eru
um helmingi fleiri en múrara-
meistararnir, (enda trésmiða-
stéttin meira en þrisvar sinnum
fjölmennari en múrarastéttin)
og yrði þá um helmingur tré-
smíðamanna, sem ekki fengju
starfsfélaga, (því enginn má
hafa nema einn starfsfélaga), að
hlýta verðtaxta Múrarameist-
arafélagsins, sem álitinn er mun
hærri en tímavinnutaxtinn, —
enda bendir til þess, þar sem
múrarameistarar ekki fást til
að vinna hjá trésmiðum í tíma-
vinnu, þott tímavinnutaxti
þeirra sér kr. 2,50 um tímann.
Þar sem Samband múrara-
meistara í byggingariðnaði hef-
ir tekið að sér, að verja málstað
múrarameistaranna í þessu til-
felli, væri æskilegt að það hlut-
aðist til um, að Múrarameist-
arafélagið birti opinberlega
starfsreglur sínar, svo almenn-
ingi gæfist kostur á að sjá, hvort
það er að ástæðulausu, að fé-
lágsmenn í Trésmiðafélagi
Reykjavíkur hafi ekki viljað
ganga að þeim kostum, sem þar
eru settir.
Memel Innlimað i Þýzk
land f dag eða á mo
Þýzka stjórnin setti stjórninni í Lithauen úr-
slitakostl og krafðist svars innan 48 klukkust.
fler Lithana er nð að hverfa á brott m héraðinn.
iM) ArgentínMkeppnin:
Hverflr verða
blntsfeerpastir ?
Fjórum umferðum er nú lok-
ið. Þrjár eru eftir.
Biðskákir frá fyrri umferðum
voru tefldar í gærkveldi og
Frh. á 4. síðu.
Kort af Lithauen og nágrannalöndum þess. Memelhéraðið er
auðkennt með skástrikum,
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins K.HÖFN í morgun.
H AÐ er búizt við því, að þýzkur her fari inn í Memel-
héraðið í dag eða á morgun og að Lithauen muni láta
héraðið formlega a£ hendi við Þýzkaland að afloknum
stjórnarfundi. sem boðaður hefir verið í Kaunas í dag.
Það var tilkynnt í Kaunas og Varsjá í gærkveldi, að
þýzka stjórnin hefði sett stjórninni í Lithauen úrslitakosti
um afhendingu héraðsins og hótað því að fara með her
manns inn í landið, ef kröfum hennar hefði ekki verið svar-
að játandi innan tveggja sólarhringa.
Þvf var lýst yfir í Kaunas í morgun, að stjórnin f Lit-
hauen hefði þegar í öllum aðalatriðum fallizt á kröfur þýzku
stjórnarinnar, og afhending Memelhéraðsins myndi verða
formlega ákveðin á ráðmieytisfundi í dag. Her Lithaua hefir
fengið skipun um að hverfa á brott úr Memel og er þegar
að miklu leyti farinn þaðan.
Það er ekki húist við því, að England, Frakkland, Pól-
land eða Sovét-Rússland láti sig innlimun Memelhéraðsins
í Þýzkaland nokkru skifta.
Úrslitakosíir Þjél-
verja.
Það hefir nú verið upplýst,
að Ribbentrop, utanríkismála-
ráðherra Hitlers, afhenti utan-
ríkisráðherra Lithaua urslita-
kosti þýzku stjórnarinnar á
mánudaginn, þegar hann var
síaddur í Berlxn á heimleið frá
Rómaborg,
Krafa þýzku stjórnarinnar
var á þá leið, að stjórnin í Lit-
hauen Iéti Memelhéraðið af
hendi við Þýzkaland innan 48
klukkustunda, og skyldi Lit*
hauen þá trygður réttur til þess
að nota höfnina í Memel fyrir
iimflutning og útflutning sinn,
og Þýzkaland ábyrgjast landa-
mæri þess í framtíðinni. En að
öðrum kosti var því hótað, að
þýzkur her myndi ráðast inn í
Lithauen og taka Memelhéraðið
með valdi.
Stjórnin í Lithauen hefir þeg-
ar lýst því opinberlega yfir, að
hún sjái sér ekki annað fært en
að verða við kröfum þýzku
sijórnarinnar, enda þótt meS
RIBBENTROP.
þéim sé gengið á gildandi
landamærasamninga milU Lit-
hauen og Þýzkalands.
Dr. Neumaxm, leiðtogi þýzku
nazistauna í Memel, heflr þegar
ráunverulega tekið við öllum
völdum í héraðinu, og það er
búist við því, að þýzki herinn
fari yfir
stundu.
landamærin á hverri
ViðsklftasanmiHsam
Þýzkalands sg Búmeoiu
bætt i bili.
LONDON í morgun. FO.
í Bukarest hefir það verið til-
kynt opinberlega, að samkvæmt
ákvörðun ráðuneytisins verði
nokkurt varalið haft á landamær-
unum fyrst um sinn til aðstoðar
landamæravörðum, ef þörf kref-
ur, en verði kallað heim undir
eins og nágrannaríkin kalli vara-
lið sitt til baka.
Viðskiftasamningunum milli
Pýzkalands og Rúmeníu er hætt í
bili, og er þýzka sendinefndin að
léggja af stað til Berlin til þess
að gefa skýrslu.
lebnra Frakkiforseti f op-
errí heimsökn í London
Nýr votfcur hins órjúfandi handalags
milli Frakklands og Bretlands.
Frá fréttaritara Aiþýðublaðsixis
KHÖFN í morgun.
LEBRUN Frakkaforseti og
kona hans komu til Lond-
on í gær og var tekið þar með
mikilli viðhöfn. Eru þau með
heimsókn sinni að þakka heim-
sókn hrezku konungshjónanna
í París síðastliðið sumar.
Brezk herskip voru send á
móti forsetahjónunum út á
mitt Ermarsund og frá víggirð-
ingunum við Dover var skoíið
21 fallbyssuskoti í heiðurs-
skyni, þegar þau stigu þar á
land.
„m hðfum sama skila-
iag á heiárl, réttlæti,
freisi og gildi gefiaaa
loforða".
LONDON í morgun. FÚ.
Bretakonungur hélt Lebrun
Frakklandsforseta og frú hans
veizlu í Buchinghamhöll í gær-
kvöldi, og fluttu báðir ræður.
Konungur mælti fyrir minni
Frakklands og forsetans og
sagði meðal annars, að mörg
heillaskál hefði verið drukkin
fyrir vináttu Bretlands og
Frakklands, en aldrei við alvar-
legra og þýðingarmeira tæki-
færi en nú. Þjóðir beggja land-
anna voru sannfærðar um, að
með lýðræðisskipulagi sínu
hefðu þær öðlast blessun frelsis
og jafnréttis, sem væri þeim
dýrmætari en allt annað, og
báðar þjóðirnar væru vel vit-
andi um sameiginlega hagsmuni
sína, sem gerðu velferð annarar
að velferð hinnar. Samvinna
þeggja ríkisstjórna hefði þegar
orðið drýgsta aflið til varðveit-
ingar friðinum í álfunni, og svO
myndi verða enn. Því næst
mælti konungur:
„Stjórnmálamenn vorir vinna
að því af alhug að finna lausn
við þeim hættulegu og eriiðu
vandamálum, sem að oss steðja
Frh. á 4. síðu.
B1B6EB BPUP KOM f 6ÆR:
Heiinsfræpr sbiðakappi, seni ætiar að
sína listlr sinar á Msniðti skiðamanna
FEÆGASTI íþróttagarp- Ég er landkrabbi, eins og þið
iiv cimii vitið, og þrátt fyrir margar sjó-
ur, sem nokkru sinni
hefir gist ísland, Birger
Ruud frá Kongsberg í Nor-
egi, kom með Lyru í gær um
kl. 6. Hann kemur hingað í
boði Skíðafélags Reykjavík-
ur og sýnir listir sínar á hinu
mikla landsmóti skíðamanna
sem hefst í Hveradölum á
föstudag. En Skíðafélagið
hefir ráðist í það stórvirki,
að bjóða þessum fræga
kappa hingað m. a. af tilefni
aldarfjórðungs afmælis síns.
Þegar Birger Ruud sigldi hér
inn flóann, stóð við borð-
stokkinn á Lyru ásamt konu
sinni og dáðist að innsigling-
unni, féll snjórinn úr loftinu
svona til hátíðabrigðis.
íslenzk náttúra vildí fagna
þessum heimsfræga listamanni
skíðanna og snævarins.
Fyrir milligöngu L. H. Múll-
ers formanns Skíðafélags
Reykjavíkur náðu blaðamenn
tali af Birger Ruud strax er
hann steig á land, í herbergi
hans á Hótel Borg.
Birger Ruud er lítill vexti
hraustlegur, snaggaralegur, —
þéttur á velli, skolhærður og
brúnn í andliti af sól.
Spurningu tíðindamanns Al-
þýðublaðsins um það, hvernig
ferðin hefði hingað gengið, svar-
aði Birger Ruud þannig:
„Ferðin gekk yfirleitt vel, en
veður var þó slæmt á köflum.
ferðir hefi ég aldrei getað náð
þeirri fullkomnun að vera sjó-
hraustur.“
Og Birger Ruud hélt áfram að
svara spurningum blaðamanna:
„Ég byrjaði að iðka skíðaí-
þróttina, þegar ég var smá-
strákur og þá sem endranær
eins og leik. Þar sem ég er
fæddur og uppalinn á Kongs-
bergi, hagar vel til um iðkanir
skíða, end verð ég að segja, að
skrumlaust er Skíðafélagið
okkar með þeim allra beztu í
Noregi, sem dæmi get ég nefnt
— að einn sunnudaginn fóru 90
félagar á k^ppmót víðsvegár
um landið, 70 þeirra komu heim
með verðlaun fyrir frækilega
frammistöðu. Fyrstu verðlaun
mín hlaut ég í skíðastökki á
Iiolmenkollen 1930, þá 18 ára
gamall. Árið eftir tók ég fyrst
þátt í alþjóðamóti, sem haldið
var í Þýzkalandi og vann sig-
ur í stökki. Síðan tók ég þátt í
mögum kappmótum og vann
sigra, en stærsta sigur minn
vann ég á vetrar-olympíuleik-
unum í Þýzkalandi 1936, er ég
stökk 75 metra og vann heims-
meistaratitilinn og hélt þeim
titli þar til í vetur, að Austur-
ríkismaður vann hann.“
— Hvernig verður dvöl yðar
hér hagað?
„Því miður get ég ekki verið
hér nema til mánudags, ég verð
BIRGER RUUD
(Vigfús Sigurgeirsson
myndina.)
tók
að fara aftur heim með Dronn-
ing Alexandrine. En starf mitt
hé byrjar þegar á morgun.
Ég flyt fyrirlestur í Nýja
Bíó og sýni skíðakvikmyndir.
Á föstudag fer ég upp í Skíða-
skála og dvel þar meðan skíða-
mótið stendur og mun ég í sam-
bandi við skíðamótið sýna bæði
stökk og svig.“
Birger Ruud er kunnur fyrir-
"Frh. i 4, siðu.