Alþýðublaðið - 14.04.1939, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGINN 14. aprO 1939.
. .
lÍÉÉP
■ <• s 1&4-;
■ :
> :

'aa "

■
: '•
W’.'l.............
m;* i Wi ii >«W i miM * M1 m i >;i,;~i

♦------------------------♦
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON.
í fjarveru haus:
JÓNAS GUÐMUNDSSON.
AFGREIÐSLA:
ALÞÝÐUHÚSINÚ
(Inngangur frá Hverfisgötu).
SÍMAR:
4900: Aigreiðsla, auglýsingar.
4901: Ritstjórn (innl. fréttir).
4902: Ritstjóri.
4903: V. S. Vilhjálms (heima).
1196: Jónas Guðmunds. heima.
4905: Alþýðuprentsmiðjan.
4906: Afgreiðsla.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN l
(
. (
i------------------------♦
Ekkert élöglegt.
■JLAÐ kommúnistanna, Þjóð-
" viljinn, ber sig heldur aum-
lega þessa dagana. Verður ekki
annað séð, en að þeir sem blað-
inu stjórna, séu orðnir býsna
hræddir um að flokkur þeirra
verði bannaður, og sannast þar,
að „sök bítur sekan“.
Alt framferði og háttalag þessa
flokks fyr og síðar hefir verið
með þeim hætti, að ósamrýman-
legt er lýðræðisskipulagi. Hins
vegar sjá þeir nú, að lögbrota-
pólitík þeirra á engu fylgi að
fagna meðal þjóðarinnar. íslend-
ingar eru engir æsingamenn og
vilja virða lög og rétt.
Þjóðviljinn lýsir því nú yfir í
gær, að kommúnistarnir hyggist
ekki að gera neitt sem sé ólög-
legt. Þeir ætli að beygja sig fyrir
lögunum og ekki aÖ stofna til
neinna vandræða, svo ekki fáist ■
ástæða til að banna flokkinn. Er
þaö vel farið, að flokkurinn taki
sinnaskiftum, ef það þá verður
nema á yfirborðinu. En verði það
svo, að þessi flokkur afneiti öllu
einræði og viðurkenni þingræðið
skilyrðislaust, er ekki hægt að
sjá, að hann eigi neinn tilverurétt
sem stjórnmálaflokkur. Hann á
engin áhugamál að berjast fyrir
og öll hans tilvera byggist þá á
því einu, að vera á móti Alþýðu-
flokknum og þeim málum, sem ,
hann berst fyrir.
Það verður ekki séð, að kom-
múnistarnir hafi neitt við það að
athuga, að starfa með öðrum
flokkum en Alþýðuflokknum.
Þannig virðast þeir ekkert hafa
fundið athugavert við það, að
gera samkomulag við Sjálfstæð-
ismenn í verkalýðsfélögunum til
þess að eyðileggja Alþýðusam-
bandið. Þeir hafa boðist til að
taka þátt í svo kallaðri „þjóð-
iylkingu" með Framsókn og Sjáif
stæðismönnum, en að því er virð-
ist helzt útiloka þar frá Alþýðu-
flokkinn og samtök verkalýðsins.
Að vísu mun engihn hafa tekið
þau tilboð flokksins alvarlega,
sem varla er heldur von, því
stefnulausari flokkur hefir víst
aldrei verið til hér á landi.
Þjóðviljinn segir í igær, að Ste-
fán Jóhann hafi sett það sem
skilyrði fyrir þátttöku Alþýðu-
flokksins í þjóðstjórn, að komm-
únistar yrðu bannaðir.
Vitanlega er það alveg tilhæfu-
laust. Hins vegar er það alveg ó-
þolandi, að í lýðræðislandi geti
myndast flokkar, sem beinlínis
hafa það á stefnuskrá sinni að
afnema lýðræðið og koma ein-
ræðisfjötrum í einhverri mynd á
í þjóðfélaginu. Slíkir flokkar eiga
engan rétt á sér, og það er mis-
skilningur á hugtakinu lýðræði
og misnotkun á því frelsi, sem
einstaklingunum er veitt, að nota
það til þess að gerast sinn eigin
böðull.
Það er gott, að Þjóðviljinn nú
sér, að flokkur hans er á rangri
braut og lofar nú því, að aðhaf-
ast ekkwt ólögl»gt; því vitanlega
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Eftir kröfu Sjúkrasamlags Reykjavíkur og
að undangengnum úrskurði, uppkveðnum í
dag, og með tilvísan til 88. gr. laga um al-
þýðutryggingar nr. 74, 31. des. 1937, sbr. 88.
gr. og 42. gr. sömu laga, sbr. lög nr. 29, 16.
des. 1885, verður án frekari fyrirvara lögtak
látið fram fara fyrir öllum ógreiddum ið-
gjöldum til Sjúkrasamlagsins, þeim er féllu
í gjalddaga 1. febrúar og 1. marz s.l. að átta
dögum liðnum frá birtingu þessarar auglýs-
ingar, verði þau eigi greidd innan þess tíma.
drottníngin.
Tvær smástúlkur í hvítum kjólum sitja og Bróðirinn, sem er stærri en þær, stendur í
róla sér. rólunni og býr til sápukúlur.
Lögm^ðurinn í Reykjavík, 13. apríl 1939.
Skip við bryggju með síld og sölíunarstöð verkalýðsfélagsins.
Eftir Halldór
’E1 G HEFI oft um það hugsað,
Á-* að verkalýðsfélögin gætu
meira gert að því að auka at-
vinnumöguleika féltigsfólksins en
þau gera. Með því vinst tvent:
aukin atvinna fyrir fólkið og
niikil hjálp til að halda uppi
kaupgjaldi á staðnum. Því meiri
atvinnurekstri sem verklýðsfélög-
in hafa yfir að ráða, því betur
standa þau að vígi gagnvart
vinnukaupendum, því félögin
geta sýnt á áþreifanlegan hátt
— og sýna — hvað þessi eða
hinn atvinnureksturinn getur
greitt í vinnulaun, en, eins og
kunnugt er, klifa atvinnurekendur
sýknt og heilagt á því að atvinnur
reksturinn þoli ekki kaupkröfur
fólksins.
Akureyrskt verkafólk hefir
nokkra reynslu í þessum efnum.
Sú vinna, sem lengi framan af
var borguð einna lakast af allri
vinnu, var vinna kvenfólks við
fiskþurkun. Löngu eftir að kaup
karlmanna var orðið sæmilegt,
urðu fiskverkunarstúlkurnar að
búa við reglulega kaupkúgun,
byggða á þeim forsendum, að
fiskverkunin bært ekki sæmilegt
kaup.
Fyrir tilmæli frá fulltrúaráði
verklýðsfélaganna hóf Kaupfé-
íag verkamanna á Akureyri fisk-
verkun við hliðina á öðrum fisk-
verkendum. Sýndi þessi starfsemi
fljótlega, að hægt Var að greiða
sæmilegt kaup við þennan at-
vinnurekstur og ágöða gaf hann
Jíka í sæmilegum þurkasumrum.
er bezt, að flokksforustan sjái,
að flokkurinn er óþarfur og leggi
hann niður sem fyrst, svo til
annara ráða þurfi ekki að grípa.
kvæmda til atvinnuaukningar fyr-
ir félagsfólkið, og bætt aðstöðu
sína á þann hátt. Væri vel, ef
önnur verklýðsfélög, sem máske
gera eitthvað að þessu, vildu op-
inberlega skýra frá sínum at-
höfnum og reynslu.
í öðru lagi vildi ég með þess-
um línum benda þeim síldarút-
gerðarmönnum, sem selja síld til
síldarverksmiðjanna við Eyja-
fjörð, á það, að aðstaðan til síld-
arsöltunar á Akureyri er mjög
góð.
Er Verklýðsfélag Akureyrar
reiðubúið að greiða fyrir þeim,
og þeir, sildarútgerðarmennirnir,
munu reyna það að viðskiftin við
lokkur á Akureyri verði þeim ekki
óhagkvæmari en annarsstaðar —
og ég vona nokkru betri.
Málverkasýning
Guðmundar Einarssonar í sýn-
ingarskálanum á Skólavörðusjíg
43 verður framlengt til sunnu-
dagskvölds. Sýningin heflr verið
vel sótt og selst 5 málverk,
Vísuhelmingur
Einars Jónssonar í næstsiðasta
sunnudagsblaði var með mein-
legri prentvillu. Réttur er vísu-
helmingurinn svona:
Eyðir, niðir, þvælir, þvær, ;
þvingar, stríðir, kvelur,
Dragta og káputau, fóður, töl*
ur og tillegg, nýkomið. Sauma-
stofa Ólínu og Bjargar, Ingölfs*
stræti 5.
| Auglýsið í Alþýðublaðinu!
Og hvað sagði svo litla Bald-
ursbráin?
— Milli trjánna hangir róla.
Rólan sveiflast og sápukúlurnar sveima um loftið í öllum
litum. Litli svarti hundurinn reisir sig upp á afturlappirn-
ar og vill komast upp í róluna.
— Það getur vel verið að þú
segir vel frá, en þú nefnir
ekki Óla litla.
Friðjónsson.
Fiskverkun K. V. A. hækkaði
þegar í fyrstu kaup fiskverkunar-
stúlknanna og hélt því uppi um
margra ára skeið. Aðrir fiskverk-
endur urðu að greiða eins, og
atvinnan margfaldaðist móts við
það sem áður var.
Síðan K. V. A. .hætti fiskverk-
un, hefir gengið jafn erfiðlega
að halda uppi kaupi fiskverkun-
arstúlknanna og fyr á árum.
Eitt sinn var Akureyri síldar-
bær. Að vísu ekkert á móti Siglu-
firði, en þó annar í röðinni. Eftif
að síldareinkasalan var lögð nið-
ur, hvarf þessi atvinnugrein að
mestu úr bænum, og verkafólkið
átti erfitt með að hafa vald á
kaupinu við þá litlu síldárverkun
sem til féllst.
Fyrir fjórum árum réðist Verk-
lýðsfélag Akureyrar í að reka
síldarverkun á ábyrgð félagsins.
Þetta varð í smáum stíl fyrsta
árið — innan við 2000 tunnur —
en ísinn var brotinn, og s. 1.
sumar verkaði félagið 4 700 tunn-
ur af matjessíld, sem gaf um 25
þús. kr. í vinnulaun. Næsta sum-
ar hyggst félagið enn að færa út
kvíarnar, og hefir þegar ráðið
5 skip til síldarupplags.
Félagið hefir unnið þrent með
þessu. Skapað atvinnu fyrir fé-
lagsfólkið; haldið uppi kaup-
gjaldi við þessa vinnu, og í
þriðja lagi hefir það sannað, að
Akureyri er, þrátt fyrir legu sína
fjær síldarmiðunum en t. d.
Siglufjörður, vel fallin til síldar-
verkunar og síldarupplags fyrir
þau skip, sem leggja upp
bræðslusíld við Eyjafjörð.
Aðstaðan til síldarupplags á
Akureyri er sérlega góð. Síldar-
kassarnir eru alls staðar frammi
á bryggjubrún, þar sem skipin
liggja. Sjómennirnir þurfa svo að
regja ekki annað en hella síldinni
úr skipunum upp í kassana. Síld-t
in þvælist minna í meðferð og
söltunin gengur mjög fljótt. Hús
eru við hendina til að geyma
síldina í.
I þau 4 ár, sem Verklýðsfé-
lagið hefir haft síldarverkun riieð
höndum, hefir ekki ein einasta
tunna skemst hjá því af súr,
sætu eða öðrum óþrifum, og hef-
ir þó altaf nokkur hluti síldarinn-
ar legið á stöðinni langt út á
vetur.
Félagið leigir söltunarpláss af
bænum. Hefir bæjarstjórn sýnt
þessari viðleitni félagsins til at-
vinnuaukningar i bænum þann
skilning, að leigja því söltunar*-
plássið með mjög vægum kjör-
um. Bryggjunni fylgir eitt stærsta
og bezía síldargeymsluhús á
Norðurlandi. Til gamans eru hér
2 myndir frá stöðinni, teknar s. 1.
sumar. önnur sýnir aðstöðuna
við söltun. Hin er af bryggju-
plássinu og síldarhúsinu.
Ég held því ekki fram, að
Verklýðsfélag Akureyrar hafi
unnið hér neitt stórvirki. Með
þessum línum vildi ég öllu frekar
vekja verkalýðsfélög landsins til
umhugsunar um það, hvort þau,
hvert á sínum stað, geta ekki
stofnað til einhverra fram-

Jafnvel ungt fólk
eykur vellíðan sína með því að nota
hárvðtn
Við framleiðum:
EAU DE PORTUGAL
EAU DE QUININE
EAU DE COLOGNE
BAYRHUM
ÍSVATN
Verðið í smásölu er frá kr. 1,10 til kr.
14,00, eftir stærð. —
Þá höfum við hafið framleiðslu á
; ÍLMVÖTNUM
úr hinum beztu erlendu efnum, og eru
nokkur merki þegar komin á markaðinn. —
■ Auk þess höfum við emkainnflutning á erlendum
ilmvötnum og hárvötnum, og snúa verzlanir aér því
, til okkar, þegar þær þurfa á þessum vörum aS haláa.
, Loks viljum vér minna húsmæðurnar á bökunar-
dropa þá, sem vér seljum. Þeir eru búnir til atað
. réttum hætti úr réttum efnum. — Fást alls staðar.
1
Áfengtsverzlim rfikislns.