Alþýðublaðið - 12.08.1939, Page 1
&ITSTJORI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
LAUGARDAG 12. ÁGÚST 1939
183. TOLUBLAÐ
JÉpiter selnr fyrir
32 þÉsnd nðrh.
Togarinn Júpíter seldi í iyrra-
dag ísfiskafla sinn, um 140 smá-
lestir, fyrir 32 púsund ríkismörk,
svo að hin sama góða sala held-
ur áfram á ÞýzkalandsmarkaÖi.
í dag er Reykjaborgin að fara í
fyrsta ísfiskstúr sinn.
Lítil sðltnn
sólarhring
lítil
VEIÐI hefir verið mjög
síðasta sólarhring.
Á Siglufirði hefir ekki verið
saltað meir en 831 tunna. í Hrís-
ey voru saltaðar 54 tunnur.
Ágætt veiðiveður er fyrir
norðan og búast menn við, að
síldin komi upp úr miðjum
mánuðinum.
Stórmerkileg uppgötvun
sviði iæknavísindanna.
a
Sýkill lðmunarveikinnar loksins fund
inn af frsegum, sænskum geriafræ
Frá fréttaritara Aiþýðublaðsins. KHÖFN í morgun.
INN heimsfrægi sænski gerlafræðingnr Carl Kling hefir
gert uppgötvun, sem vekur athygli um ailan heim.
Hann hefir fundið sýkil lömunarveikinnar.
H
Sýklarnir, sem hann hefir
rannsakað, eru frá Brend á
Skáni.
Kling hefir reynt þá á dýrum
með þeim árangri, að aðaltauga-
kerfið lamaðist alveg á sumum,
og limirnir urðu máttlausir,
Tilraunadýr, sem dóu, höfðu
á sér sömu sjúkdómseinkenni og
Nen óregla innan lög
regiufloar 1 Reykjavík.
Míii lllgreglup|óiiar hafa gerzt
s@Sitr um sathæfi, sem gerir þá é-
hæfa tll að gegmt stðrfum sinum.
¥> AÐ hafa um nokkurn
tíma gengið ljótar sög-
ur um framferði einstakra
lögregluþjóna hér í bænum,
sem hefir verið þess eðlis, að
það hefir stórskaðað álit lög-
reglunnar.
Hafa Alþýðublaðinu hvað eft-
ir annað borizt bréflegar og
murinlegar kvartanir um þetta
og virðast vera svo alvarleg
brögð að. óreglu og gerræði
einstakra lögregluþjóna, að ekki
sé lengur viðunandi fyrir bæj-
arbúa, né heldur fyrir allan
þorra lögregluþjónanna sjálfra,
sem eiga það á hættu að verða
að ósekju fyrir því ámæli, sem
ósæmileg framkoma einstakra
lögregluþjóna bakar henni.
Alþýðublaðið hefir undan-
farið reynt að fá upplýst, hvað
hæft væri í þessum sögum, og
getur nú sagt eftir áreiðanleg-
ustu heimildum, að inegn ó-
stjórn ríkir innan lögreglu
Reykjavíkur, svo megn, að það
verður að teljast mjög óheppi-
legt, að ekki skuli hafa verið
gerð hreinsun innan lögreglunn-
ar, og það því fremur, sem mik-
ill hluti lögreglunnar mun vafa.
laust óska þess. Það má full-
yrða, að 9 lögregluþjónar hafi
fundizt sekir um ýmiss konar
athæfi, sem að áliti almennings
mun gera þá algerlega óhæfa
til að gegna lögregluþjónastöð-
um áfram.
Veðsetti frakkatiH, kylf-
nna »b handjðrnln fyrlr
Einn lögregluþjónn, Magnús
Pétursson, hefir orðið sannur að
sök um að hafa veðsett áfeng-
issala frakka sinn, handjárn,
sem hann hafði meðferðis, og
lögregluþjónskylfu sína! Þessi
maður er enn lögregluþjónn.
Annar lögregluþjónninn, sem
var í þjónustu, en Alþýðublað-
inu ekki kunnugt hver er — lög
reglustjóri ætti að gera opinbert
nafn hans, til þess að grunur
hvíli ekki á öðrum lögregluþjón-
um — hefir orðið uppvís að því
að leigja bíl, aka með kven-
mann inn fyrir Bjarnaborg
dvelja þar um lengri tíma
og láta síðan skrifa bílinn hjá
bæjarsjóði! Þessi lögregluþjónn
er enn í lögregluliðinu.
Þriðji lögregluþjónninn, í ein-
kennisbúningi, hefir stöðvað
bifreið lögreglustjóra drukkinn,
og beðið hann að aka sér heim.
Þessi maður er enn í lögreglu-
liðinu.
Að þessu sinni er ekki ástæða
til að nefna fleiri dæmi um ó-
stjórnina innan lögreglunnar.
Alþýðublaðið hefir undir
höndum fleiri upplýsingar um
óstjórnina innan hennar —
en frá fleiru verður ekki skýrt
í þetta sinn.
Það verður að gera kröfu til
þess, að lögregluþjónarnir séu
fyrirmyndarmenn í hvívetna,
og það má ekki koma fyrir, að
þeir sleppi með aðvörun, þegar
um slík brot er að ræða, og hér
hafa verið gerð að umtalsefni.
Um stjórn á Iögregluliðinu verð
ur að gera allt aðrar kröfur, en
um stjórn á venjulegum vinnu-
flokkum, en svo virðist, sem það
sé ekki gert.
Það verður að telja brýna
nauðsyn til þess, að lögreglu-
málin séu tekin til nákvæmrar
yfirveguna.r, og að ríkisstjórnin
Frh. k 4. sflta.
börn, sem hafa tekið lomunar-
veiki. Kefir hann af því álykí-
að, að hér sé um þann sýkil að
ræða, sem veldur lömunarveik-
inni í mönnum.
Þessi stórmerkilega uppgötv-
un gefur von um, að nú loksins
muni finnast ráð við þessari
ægilegu veiki, þegar menn nú
vita, hvað veldur henni.
Alþýðublaðið sneri sér í dag
um hádegi til Jóhanns Sæ-
mundssonar læknis, og spurði
hann nokkurra spurninga af til-
efni þessarar stórmerku fréttar.
— Barnalömunarveikin er
skæður sjúkdómur?
„Já, mjög skæður. Hann hefir
verið landlægur hér á landi um
fjölda ára skeið, og ekki aðeins
hér, heldur og í flestum lönd-
um öðrum. — Þetta er mjög
hættulegur sjúkdómur, og allir
óttast hann, vegna þess —
fyrst og fremst, að læknar
standa, eða hafa staðið, alveg
ráðalausir gagnvart honum. —
Þessi sjúkdómur hefir aðallega
lagzt á börn, 1—5 ára, og flest
hafa þau, sem lifað hafa, borið
menjar hans alla ævi upp frá
því með máttlausum eða kreppt
um limum og líka hvoru
tveggja. Annars kemur sjúk-
dómurinn fram í mörgum mynd-
um. Hann hefir einnig gripið
eldra fólk og eyðilagt líf þess.“
Hafa læknavísindin ekki
lengi barizt við að finna sýkil-
inn?
„Jú, það er aðalatriðið að
finna sýkilinn, því að þegar
hann er fundinn, er léttara að
finna meðalið gegn honum. Það
hefir verið ómögulegt að finna
sýkilinn í smásjá, svo lítill er
hann. Það hefir verið reynt að
ákveða stærð hans með því að
taka vessa úr nefi sjúklings, sía
hann í þéttum síum og sprauta
svo því, sem komið hefir niður
úr síunni, í apa. Fyrst sýktust
aparnir, en svo var notað enn
smærra net og þéttara, og þá
sýktust aparnir ekki. Þannig
hefir nokkurn veginn verið
hægt að áætla stærð þessa und-
ursmáa en skæða sýkils.“
— Teljið þér elcki þessa upp-
götvun Carl Klings, hins sænska
gerlafræðings, stórmerka?
„Jú, svo verður að telja, og
hún mun áreiðanlega vekja
fögnuð um allan heim, og ekki
hvað sízt hjá læknum og lækna.
vísindamönnum. “
Landsmót I. flokks í knattspymu.
Lokaieikur verður á morgun
kl- 4 milli Vals og Víkings.
Frú Sigríður Sæland,
IjósmóÖir í Hafnarfirði, á
fimmtugsafmæli í
Bnzfci og frönsfcu herfor-
ingjamir fcomnir til Mesfcva
■*----
Viðræður peirra við herfioringja
raiaéa fiersins hefijast tafiarlaust.
Brezku herforingjarnir, sem sendir voru til Moskva. Frá vinstri:
John Heywood generalmajor, Sir Reginald Ernle-Erle Drax að-
míráll og Sir Charles Burnett.
LONDON í morgun. FÚ.
Hermálasérfræðing-
ARNIR frönsku og brezku,
sem komu til Moskva í gær frá
Leningrad, gengu á fund Molo-
tovs, forsætisráðherra og utan-
ríkismálaráðherra Sovét-Rúss-
lands, skömmu eftir komuna til
höfuðborgarinnar.
Sendiherrar Bretlands og
Frakklands gengu með þeim á
fund Molotovs.
Viðræður sérfræðinganna við
Frh. á 4. síðu.
Brezkur sjóliöi á verði við brezkt skip í höfninni í Tientsin.
Bretar framseija nð Hin-
veijana fjöra i Tientstn.
.....------
Japauir eiga að hafia fiært firam
nýjar sannanir fiyrir seht þeirra.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
|b| AÐ hefir nu verið ákveðið
að framselja í hendur Ja-
pana kínversku hermdarverka-
mennina fjóra, sem hafa verið í
haldi að undanförnu á forrétt-
iindasvæði Breta f Tientsin. Verð-
ur mál þeirra tekið fyrir í rétti.
Það var, sem kunnugt er, upphaf
Tientsindeilunnar, að brezk yfir-
\völd f Tientsin neituðu að fram-
selja þessa menn.
Japanir hafa lagt fram nýjar
sannanir í rnálinu og afhent
brezkum yfirvöldum skilríki þar
að lútandi með tilmælum um,
að þau verði ekki birt að svo
stöddu. Það er talið, að með
þessum gögnum sé sekt Kínverj-
anna sönnuð.
Brezki sendiherrann tilkynnir
nú japönskum og brezkum yfir-
völdum ákvörðun Breta um að
framselja Kínverjana.
Brezk yfirvöld í Tientsin hafa
haft þá í haldi frá því í apríl-
mánuði síðast liðnum. Héldu þeir
því fram, að Japanir hefðu
pyntað þá til þess áð jáía, að
þeir hefðu myrt japanskan toll-
embættismann- Bnezku yfirvöldin
litu svo á þá, að sönnunargögn
þau, sem Japanir lögðu fram,
réttlættu ekki, ab Kínverjarnir
væm framseldir. Af þessu leiddi
svo, að Japanir stofnuðu til hins
stranga eftirlits síns við forrétt-
indasvæði Breta í Tientsin.
Það er lögð áherzla á það í
London, að ákvörðunin hafi ver-
ið tekin einvörðungu með tilliti
til þess, hvað rétt sé að lögum,
en ekki vegna neinna samninga
við Japani.
Kínverji nokkur, Ching Woo
að nafni, sem einnig hefir verið í
haldi hjá brezku yfirvöldunum í
Tientsin, verður afhentur kín-
verskum yfirvöldum. Hann er
sakaður um hermdarverkastarf-
semi og fyrir að hafa unnið gegn
hagsmunum Japana.
Fyrirlestor Barða
fioðmnodssonar vek-
or mikia athygii.
Norskir sagnfræðiggar
andmæla honam.
KAUPM.HÖFN í gærkv. FÚ.
W7" AUPMANNAHAFNARBLÖÐ-
IN birta fregnir um fyrir-
lestur Barða Guðmundssonar
Pjóðskjalavarðar undir stórletr-
uðum fyrirsögnum og skýra ítar-
lega frá efni hans. Önnur Norð-
uHandablöð birta einnig ítarlegar
frásagnir um fyrirlesturinn.
„Extrabladet“ í Kaupmanna-
höfn segir, að það sé fagnaðar-
efni og beri vott um vaxandi
samúð íslendinga og Dana, að
íslenzkur sagnfræðingur beri
fram þessar skoðanir.
Norskir sagnfræðingar and-
mæla skoðunum Barða Guð-
mundssonar um landnám á ís-
landi. Brövig segir t. d., að það
verði ákaflega erfitt að umtuma
peim skoðunum, sem ríkjandi séu
um lándnám fslands, því að hin
fornu íslenzku sönnunargögn þar
að lútandi virðist óhrekjanleg.
Áttræður
er á morgun Magnús .Halldórs-
son, Sauðagmrðf VJ.