Alþýðublaðið - 13.09.1939, Blaðsíða 2

Samanburður
Tímans.
Fyrir nokkru birti Tíminn sam-
anburð á meistaramótum Noregs
og íslands. Kemst hann að þeirri
niðurstöðu, að við stöndum Norð-
mönnum langt að baki, en þeir
standi aftur á móti ekki framar-
lega í þessum greinum. Þessi sam-
anburður er að mörgu leyti órétt-
látur og villandi, eins og síðar
verður greint.
í fyrstá lagi búa ,.stjörnur“ þær,
sem á norska mótinu keppa, við
svo miklu betri aðstæður, bæði til
æfinga og í atvinnulífinu, þar sem
þeim er hjálpað, að ekki er sam-
bærilegt.
Tökum dæmi um sama: Við ætl-
um að bera saman getu tveggja
hlaupara og látum annan hlaupa á
móti ofsaroki, en hinn á undan því.
Mundi Tíminn telja það réttlátan
samanburð? En þannig er mismun-
urinn í rauninni á íslenzkum í-
þróttamönnum, sem eiga við alla
hugsanlega erfiðleika að stríða, og
norsku íþróttamönnunum, sem allt
er gert fyrir.
Annað er það, að Norðmenn
standa í raun og veru framarlega
í frjálsum íþróttum í Evrópu. Ein
mitt þetta meistaramót skipaði
þeim á bekk næst stórveldunum,
Þýzkalandi, Svíþjóð, Finnlandi og
Ítalíu.
Á þessu sést, að það er mjög ó-
réttlátt, að ’bera mót okkar saman
við heil lönd, sem hafa allt, sem
okkur vantar, fjölda að velja úr,
aðstæður góðar, keppni við erlend
ríki o. s. frv. Vilji einhverjir endi-
lega hafa þá mikilmennsku í
frammi, þá ber þeim að taka til
greina fjölda, aðstæður og sam-
bönd.
Annan samanburð mátti gera og
miklu sanngjarnari. Það var að at-
huga afrek íþróttamanna í Norður-
Noregi og bera þau saman við okk-
ar manna. Norður-Norðmenn búa
að öllum líkindum við sömu erfið-
leika og íslenzkir íþróttamenn, og
eru sennilega töluvert fjölmennari.
Sá samanburður sýnir, að við
stöndum þeim í engu að baki.
Hér fara á eftir árangrar, sem
íþróttamenn N.-Noregi náðu í
keppni við N.-Svíþjóð:
106 m. Öiesvold 11,2, Leifseth
11,3. Hér yrði keppni milli þessara
og Sveins Ingvarssonar, sem náði
IÞROTTIR
þó, vegna regnþungra brauta, ekki
betri tíma en 11,6 á meistaramót-
inu.
400 m. Leifseth 52,2, Bö 54,7.
Hér yrði enn keppni milli Sveins,
Sigurgeirs Ársælssonar og Norð-
mannsins.
1500 m. Kvamme 4:23,4, Jovik
4:25,2. Hér eigum við Sigurgeir og
Ólaf Símonarson báða betri með
4:11,0 og 4:19,1.
5000 m. Hagen 16:37,4, Aas
17:01,6. Sigurgeir er sýnilega betri
en Hagen, en Ólafur gæfi Aas
harða keppni. Sigurgeir hefir feng-
ið 16:06,4, en Ólafur 17:04,2 mín.
Hástökk: Wormdahl 1,75 m.
Sörbö 1,65. Þetta eru sömu hæð-
irnar og Sig. Sigurðsson og Krist-
ján Vattnes náðu á meistaramót-
inu.
Stangarstökk: Wormdahl 3,45,
Skar 3,10 m. Við eigum Þorstein
Magnússon og Hallstein Hinriks-
son, sem hafa stokkið 3,22 og 3.20
í ár.
Langstökk: Sörbö 6,32, Leifseth
6,15. Jóhann Bernhard (ekki Hin-
riksson, eins og Tíminn sagði) hef-
ir stokkið 6,38 í ár og Sigurður
Sigurðsson 6,30.
Kúluvarp: Sundal 13,48, Olsen
13,03. Sigurður Finnsson kastaði á
meistaramótinu 13,14, en hefir
kastað lengst 13,15. Kristján Vatt-
nes hefir kastað 13,29 í ár, en náði
13,05 á meistaramótinu.
Spjótkast: Henriksen 52,91, Has-
selberg 49,52. í ár hafa náðst bezt-
ir árangrar 47,93 af Ingvari Ólafs-
syni og 46,08 af Anton B. Björns-
syni. Tveir okkar beztu spjótkast-
arar, Vattnes og Jens Magnússon,
eru báðir meiddir í handlegg í ár,
en byrja að líkindum að kasta aftur
í vor. Þeir hafa báðir kastað yfir
50 m.
Kringlukast: Meidell 41,75, Ol-
sen 40,09. Vattnes náði á meist-
aramótinu 41,06, en hefir kastað
lengra í ár. Ólafur Guðmundsson,
sem á metið, 43,46, hefir í ár kast-
að 36,84, en meiddist um mitt sum-
ar.
Sleggjukast: Meidell 46,67,
Kjæreng 39,25. Vilhjálmur Guð-
mundsson kastaði á meistaramót-
inu 41,24 m., en Helgi Guðmunds-
son 32,26.
1000 m. boðklaup: N.-Noregur
2:06,1. Við eigum tvö félög, sem
hlaupa undir 2:10,0 mín., svo að
blandað lið myndi ábyggilega
hlaupa betur en Norðmennirnir.
Eftir þennan samanburð gizka ég
á, að Norðmennirnir ynnu lands-
kapplik í þessum greinum með 66
stigum gegn 63 (5 — 3 — 2 — 1
stig gefin fyrir 1., 2., 3. og 4.
mann). Þessi samanburður er við
íþróttamenn, sem hafa svipaðar að-
stæður og við, en eru þó af miklu
fjölmennari þjóð.
Zeus.
ERLENDAR FRÉTTIR
Finnska meistaramótið.
Meistaramót Finnlands í frjáls-
íþróttum fór fram á Olympiusta-
dion í Helsingfors nýlega. Beztu
árangrar urðu:
200 m. grindahlaup: Storskrubb
24,8 sek. (met), Virta 24,8 sek.
Hástökk Kalima 1.94 m., af Ur-
sin 1,94 m.
200 m.: Tammisto: 21,8 sek.
400 m. grindahlaup: Virta 53,2
sek. (met), Storskrubb 53,8 sek.
5000 m.: Kurki 14:32,2 mín., Pe-
kuri 14:32,4 mín., Járvinen 14:40,4
mín.
Þrístökk: Rajasaari 15.49 m., IIo-
vaara 15,21 m.
Stangarstökk: Reinikka 4,00 m.,
Ládesmáki 3,90 m.
10 000 m.: Máki 30:09,4 mín.,
Þeir fá makleg
málagjöld.
í aukaleik, sem Arsenal og
Tottenham Hotspur, knatt-
spyrnufélögin í Norður-Lond-
on, léku nýlega, vildi til at-
vik, sem er mjög lærdóms-
ríkt fyrir íslenzka knatt-
spyrnumenn og knattspyrnu-
áhorfendur
í seinni leikhelming fékk
ArsenaJ vítisspyrnu á Totten-
ham. Kirchen skaut, og mark-
vörðurinn, Mark, varði skot-
ið meistaralega, en lá kyrr
nokkur augnablik með knött-
inn í höndunum. Áður en
hann gat staðið upp eða kom-
ið honum frá sér, kom Kirc-
hen vaðandi, sýnilega illur
yfir að hafa ekki sett mark.
Hann rak hnén í brjóst
Marks til að koma boltanum
inn í markið, en Mark missti
ekki boltann — heldur and-
ann. Dómarinn dæmdi auka-
spyrnu og jafnóðum hófust
kröftug óp frá áhorfendum,
sem lýstu með því vanþókn-
un sinni á verki Kirchén’s.
„Buh, buh!“ æptu þeir. Það,
sem eftir var leiksins, mátti
Kirchen varla snerta knött- ;;
inn, því að þá skall óveðrið
á aftur. Hinar 40 þúsundir
hegndu honum fyrir óheiðar-
legan leik. Allir með, áhang-
endur og andstæðingar, æptu
af öllum mætti: „Buh!“
Það borgar sig ekki að
leika óheiðarlega í Englandi.
Salminen 30:46,6 mín., Isohollo
30:47,7 mín.
Spjótkast: Nikkainen 72,66 m.,
Járvinen 70,51 m.
N. Nicklén.
Fyrir skömmu var haldið í-
þróttamót í Stokkhólmi, þar sem
þátttakendur voru starfsmenn á
hótelum í Stokkhólmi, Oslo og
Helsinki. Athyglisverðasti árang-
urinn var í hástökki, þar sem N.
Nicklén frá Helsinki stökk 2,00 m.
Hann er aðeins 1,74 m. á hæð og
vinnur við fatageymslu á einhverju
hótelinu í Olympíuborginni tilvon-
andi.
Lou Ambers sigraði Henry
Arxnstrong.
Lou Ambers hefir nú unnið aft-
ur heimsmeistaratitilinn í léttvigt
með því að sigra Henry Armstrong.
Bardaginn fór frani á Yankee Sta-
dion, New York, í viðurvist 30 000
■ áhorfenda. Ambers vann 7 lotur,
en Armstrong 3. Hinar 5 voru al-
veg jafnar,
Jarvinen,
í Viborg kastaði Matti Járvinen
spjóti 76,48 m. Er það bezti árang-
ur í þeirri grein í ár.
Stríðið og íþróttirnar.
Margir munu þeir, sem hyggja,
að styrjöldin sé drepandi fyrir allt
íþróttalíf í heiminum. Eins og gef-
ur að skilja, stöðvast allar íþróttir
í stríðslöndunum, þar eð allir ungir
menn verða að fara í herinn. En i
hlutlausum löndum, mun styrjöld-
in sáralitla þýðingu hafa, nema
um hungursneyð eða alvarlegan
skort sé að ræða. í heimsstyrjöld-
inni 1914—1918 var þróttalífið í
fullu fjöri í löndum eins og Noregi,
Svíþjóð, Danmörku, Finnlandi og
Bandaríkjunum framan af. En hér
á íslandi var lítið líf í þeim, í það
minnsta hin síðari ár.
íslenzkir íþróttamenn eiga að
setja sér það mark, að vinna ís-
lenzkar íþróttir upp og auka áhug-
ann á þeim. Hvílíkur samanburð-
ur á íslenzka æskumanninum,
sem er að stunda íþróttir sínar,
meðan þýzki, tékkneski, franski,
enski eða pólski æskumaðurinn
liggur í skotgröfunum og býst við
dauða sínum þá og þegar! Og svo
eftir stríðið: Hvarvetna á íslandi
hraust sál í haustum líkama, en
í stríðslöndunum úttaugaðir her-
menn, sem hafa glatað lífi sínu!
Gullhamrar, sem geta orðið að
veruleika.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Svanirnir.
Þá gekk Lísa upp á ströndina og
sig bak við runna.
Svanirnir settust nalægt henni og vængjuðu sig. — Um leið og sólin rann í sæ,
svanahamirnir og eftir stóðu ellefu fallegir drengir. Það voru bræður Lísu.
fellu
Hún -rak upp hátt hljóð, því að þótt þeir hefðu breytzt mikið, þekkti hún þá samt, og hún
hljóp til þeirra, og þeir urðu frá sér numdir af gleði, þegar þeir sáu systur sína, sem nú
var orðin stór og falleg. Þeir hlógu og grétu, og brátt skildu þau, hve vond stjúpa þeirra
hafði verið við þau.
(MAJULTgg NORDHOFF og JAMES NORMAN HALL:
Upprelsiaiti á Eounty.
68. Karl ísfeld íslenzkaði.
ingu þá, sem þér verðskuldið. En viljið þér nú, eða viljið þér
ekki, segja mér, hvar Bounty er?
— Ég hefi sagt yður allt, sem ég veit, skipstjóri.
Ég mun áreiðanlega finna Bounty og alla, sem fóru með
skipinu, það megið þér vera viss um. Og yður er alveg ár-
angurslaust að reyna að hylma yfir með þeim.
Ég var svo reiður, að ég gat ekki svarað. Allan þann tíma,
sem liðinn var frá því uppreisnin var gerð, hafði mér ekki
dottið í hug, að ég yrði álitinn einn af uppreisnarmönnum.
Enda þótt ég hefði ekki haft færi á því að tala við Bligh morg-
uninn, sem uppreisnin var gerð, vissu bæði Nelson og fleiri
af þeim, sem fóru í skipsbátinn, að ég var ekki meðal upp-
reísnarmanna. Og ég hafði álitið sjálfsagt, að Bligh væri þetta
kunnugt, og mér var óskiljanlegt, hvernig á því stóð, að ég
hafði verið settur á svarta listann meðal uppreisnarmanna.
Mig langaði til þess að vita, hvernig Bligh hefði gengið ferða-
lagið heim, og hversu margir hefðu komizt með honum, en
Edward vildi ekki leyfa mér að spyrja.
— Það eruð þér, sem á að spyrja, en ekki ég, sagði hann.
— Þér neitið ennþá að segja mér, hvar Christian er?
— Ég veit ekki meira um það en þér, skipstjóri, svaraði ég.
Hann sneri sér að liðsforingjanum.
— Herra Parkin, farið með þennan mann undir þiljur og
sjéið um það, að hann nái ekki sambandi við nokkurn mann.
Bíðið andartak. Biðjið herra Hayward að koma hingað inn.
Ég varð undrandi, þegar ég heyrði nafn Haywards nefnt.
Skömmu seinna var hurðin opnuð og Thomas Hayward, fyrr-
um káetufélagi minn, kom inn. Ég gleymdi hlekkjunum og
gekk fram til þess að heilsa honum, en hann horfði á mig með
hinni mestu fyrirlitningu og hélt höndunum fyrir aftan bakið.
— Þekkið þér þennan náunga, herra Haywai’d?
— Já, skipstjóri. Það er Roger Byam, fyrrum liðsforingja-
efni á Bounty.
— Þökk fyrir, sagði Edwards. Hayward horfði á mig kulda-
lega og fór. Verðirnir fóru með mig inn í klefa, sem bersýni-
lega var ætlaður föngum. Það var hræðileg hola og megnasti
óþefur þar inni. Nú fékk ég bönd bæði um hendur og fætur, og
tveir varðmenn stóðu við dyrnar. Um klukkutíma seinna var
komið með Coleman og Skinner, og þeir voru lagðir í bönd. Eng-
inn fékk að koma til okkar, nema varðmaðurinn, sem feérði
okkur matinn, og honum var stranglega bannað að tala við
okkur og við máttum ekki heldur tala hver við annan. Þarna
lágum við allan daginn og það leit svo út, sem hann ætlaði
aldrei að líða. Og líðan okkar var hin aumkvunarverðasta.
XV.
HAMILTON LÆKNIR.
Næstu fjóra daga hugsuðum við ekki um annað en eymd
okkar og niðurlægingu, við Stewart, Coleman og Skinner. Klef-
inn, sem við vorum læstir inni í, var hræðileg pestarhola. Og
þar sem skipið lá við akkeri 1 Suðurhöíum, var hitinn og óþef-
urinn óþolandi. Varðmennirnir skiptust á annan hvorn klukku-
tíma, og ég minnist þess, hversu varðmennirnir, sem voru
leystir af verði, voru fegnir því að geta farið upp á þiljur og
fengið sér svalandi loft. Við fengum mat kvölds og morgna. Á
þann eina hátt gátum við greint nótt frá degi, því að enginn
sólargeisli gat skinið á okkur. Það eina, sem við fengum að
borða, var saltkjötið og harða brauðið, sem skipverjar höfðu
komið með alla leið frá Englandi. Við fengum aldrei að bragða
nýtt kjöt eða grænmeti, sem þeir höfðu þó nóg af, eftir að þeir
komu til Tahiti. Samt sem áður langaði okkur svo mikið til
þess að fá að koma út undir ferskt loft, að við gleymdum
matarraunum okkar. Við gátum aðeins risið á fætur og gengið
eitt skref. Lengra náðu böndin ekki.
Fimmta morguninn, sem við vorum þar í böndum, kom lið-
þjálfinn inn til okkar með fjölmenna varðsveit. Fætur mínir
voru leystir, og ég var leiddur upp stigann, aftur eftir þiljunum
og inn í klefa stjórnborðsmegin. Þetta var klefi læknisins og
læknirinn sjálfur, sem hét Hamilton, beið þar eftir mér. Hann
sendi varðmennina burtu. Þegar hann sá, að ég hafði handjárn,
kallaði hann á liðþjálfann og bað hann að leysa hendur mínar.
Maðurinn hafði litla löngun til þess.
— Parkins liðsforingi skipaði svo fyrir.........
— Þvættingur, greip læknirinn fram í. — Leysið hendur
hans. Ég ábyrgist. Því næst var ég leystur, og liðþjálfinn fór
út. Læknirinn snéri lyklinum í skránni og brosti.
— Ég er ekki hræddur um, að þér flýið, herra Byam, sagði
hann, en ég vil ekki, að við séum truflaðir. Fáið yður sæti.
Hann var karlmannlegur maður, um fertugsaldur,, hafði
viðfeldna rödd og kurteis í framkomu. Hann virtist vera ó-
venju vel hæfur skipslæknir. Ég settist á fatakistuna og beið,
— Fyrst, sagði hann — vildi ég fá að frátta eitthvað af