Alþýðublaðið - 27.09.1939, Blaðsíða 1

MðlfHndaflokknr
Alþýðuflokksfé-.
lagsins Æfing í
kvöld.
RITSTJ0RI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
MIÐVIKUDAGUR 27. SEPT. 1939
222. TÖLUBLAÐ
P. D. J. féiagar!
Munið funtlinn í
kvöld kl. 8,30,
Vélarnar til síld-
arverEfsnsiðlaona
pegar keyptar.
Oær voru keyptar á M-
uriuðunt og hagkoæm
lán itveiai.
A SGEIR ÁSGEIRSSON
■*“■ bankastjóri og Jón
Gunnarsson framkvæmda-
stjóri Síldarverksmiðja rík-
isins komu heim með Alex-
andrínu droítningu í gær.
Þeir fóru utan fyrir mánuði
í erindum ríkisstjórnarinnar til
að kaupa vélar í síldarverk-
smiðjuna á Raufarhöfn, sem á
að vera 5 þúsund mál að stærð,
og til stækkunar á Siglufirði,
sem á að nema um 2500 mál-
um.
Þeir Ásgeir og Jón festu
kaup á öllum helztu vélum í
verksmiðjurnar og útveguðu
hagkvæm lán til kaupa þessara
véla. Vélarnar voru keyptar og
lánin útveguð í Danmörku,
Noregi og Svíþjóð. Eru vélarn-
ar keyptar með því verði, sem
var á þeim áður en ófriðurinn
brauzt út, og lánin eru hag-
kvæm.
ÚrsSitakostir sem eru ósamrýmanlegir sjálf stæði landsins
Fyrlrætlaiilr Rússa vekja mlklnn óhug
i Eystrasaltslóndunum og á Flnnlandi.
. _tæK0£PMI
ESTLAND1
■momomgs1
■'z"éprsl**%

Áýi^ÉLITHAUEN
. .
’iKAUNASi
&Æo.víoc$£í:$..' J
•i'á'íííii
Fallbyssuvagnar á rauða torginu í Moskva. Eiga þeir eftir að færa Eistlandi blessun rúss-
neska bolsévismans?
^ fj-éttaritara Alþýðubiaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
Véibyssuskothrið ð
farpegaflngvéi.
Þýzk flugvél réðist á hol-
lenzka farþegaflugvél í gœr
og drag einn fartsega.
Frá fréttaritara Aiþýðublaðsins
KHÖFN 1 morgun.
OLLENZK farþegaflugvél,
sem var á Ieið frá Stokk-
hólmi til Amsterdam með
fimmtán farþega, varð fyrir á-
rás af þýzkri hernaðarflugvél
Frh. á 4. síðu.
Eystrasaltslöndin.
Konstantin Patz,
forseti Eistlands.
Flestar opiiberar bygginc-
ar i Varsjá eru i rðstnns.
Ein stærsta hernaðarflng-
vél Breta varð i gær að
nanðlenda i lanHiín.
-----o----
Fiugvélin og áhöfn hennar kyrsett.
D REZK HERNAÐARFLUGVÉL nauðlenti á Raufarhöfn
í gær um klykkan 2,30. Allmikil þoka var, og sögðust
flugmennirnir hafa villzt. Kváðust þeir koma heint frá
Englandi og hafa verið um 5 klukkustundir á leiðinni.
Hernaðarflugvél þessi er
geysisíór og eru á henni 9
raenn. Vélin liggur fyrir festum
á Raufarhöfn og áhöfnin dvel-
nr um borð í vélinni.
Sýslumanninum í Þingeyjar-
Tandnrdnflaspreng-
ingnr teknar fjrrir
sjéornstn.
OSLO í morgun. FB.
Frá ýmsum stöðum í nánd
við Bergen hafa komið fregnir
um, að feikna skothríð hafi
heyrst utan af hafi. Margir
menn, sem búa þar, sem sést
langt út á haf, segjast hafa séð
herskip í orustu.
Aðrar fregnir herma, að hér
hafi ekki verið um neina sjó-
orustu að ræða, heldur haíi
þetta verið tundurduflaspreng-
ingar. '
Brezka flotamálaráðuneytið
tilkynnir, að það hafi engar til-
kynningar fengið um sjóorustu.
sýslunum var þegar gert aðvart
um komu vélarkmar frá Raufar-
höfn, en sýslumaður hefir aðset-
ur á Húsavík. Sýslumaðurhm, Júl-
íus Hafstein, gerði utanríkismála-
ráðuneytinu þegar aðvart, en það
gaf honum fyrirskipun um að til-
kynna flugforingjanum, að sam-
kvæmt lögum yrði lagt hald á
flugvélina og áhöfnin kyrsett.
Sýslumaður sendi flugforinigjan-
um skeyti þegar í stað, en flug-
foringinn átti síðan tal við sýslu-
manninn og kvaðst ekki hafa
neitt við þetta að athuga að svo
komnu. Brezka ræðismanninum
hér í Reykjavík, Mr. Bonenig
var og gert aövart um þetta þeg-
a:r í stað.
I dag um hádegi var enn ekki
búið að ákveða frekar um flug-
vélina. Taldar eru þó líikur til að
fiugmennirnir komi hingað til
Reýkjavíkur.
Alþýðublaðið hafði í dag tal af
brezku ræðismannsskrifstofunni
og gat jhún ekki gefið upp nafn
flugvélarinnar eða stærð hennar,
en sagði að hún væri að lík-
Frh. á 4. síðu.
FRÉTTIR, sem nú berast um skyndileg og endurtekin
ferðalög utanríkisráðherrans á Eistlandi til Moskva
og þaðan aftur heim til Tallinn, vekja mikinn ugg og kvíða
í öllum Eystrasaltslöndunum og Finnlandi. Gengur sterlc-
ur orðrómur um það, að Sovét-Rússland sé beinlínis að
undirbúa vopnaða árás á Eistland í því skyni að leggja
íandið undir sig, og muni það vera einn liðurinn í fram-
kvæmd samkomulagsins, sem Stalin og Hitler gerðu með
sér í sumar.
Sænsk blöð fullyrða að Sovét-Rússland hafi sett Eist-
landi úrslitakosti, og krefjist það þess að fá flugstöð fyrir
rauða herinn á Eistlandi og yfirstjórn á allri utanríkis-
verzlun landsins. En að sjálfsögðu eru slíkar kröfur alger-
lega ósamrýmanlegar sjálfstæði þess.
Eftir fregnum frá Moskva að4 •
dæma, hefir sovétstjórnin not-
að það sem átylhi fyrir kröfur
sínar gagnvarí Eistlandi, að
pólskur kafbátur slapp úr höfn
í Talíin fyrir nokkrum dögum.
Telja Rússar að yfirvöldin í
Póllandi hafi ekkert gert til
þess að hindra það, og þar með
rofið hlutleysi Eistlands.
Útvarpsstöðin í Moskva
skýrði frá því í gærkveldi, að
skýringar þær, sem stjórn Eist-
lands hefði gefið sovétstjórn-
inni á brottför kafbátsins vætu
ekki fullnægjandi, og hefði sov-
étstjórnin því talið nauðsyn-
legt, að taka viss skref til þess
að koma í veg fyrir, að rúss-
neskum skipum verði framveg-
is hætta búin af erlendum kaf-
bátum í Eystrasalti. En á það
var ekki minnzt, í hverju þau
skref væru fólgin.
KvenfélklR kefli9 nii teklð sér
vopis í höiid tll að verja horff*
lna vlð Mlð karlaaannanna.
V'
LONDON í morgun. FÚ.
ÖRN Varsjáborgar er
haldið áfram og segir í
einni tilkynningu, að pólski
herinn í fremstu víglínu hafi nú
fengið liðsstyrk af vopnuðu
kvenfólki, sem berjist við hlið
hermannanna af mikilli hug-
prýði. Þjóðverjar segjast þó nú
Tvisvar tii Mðskva sií-
ao á snimuðai!
En hvað sem þessari kaf-
bátssögu líður, þá er hitt víst,
Frh. á 4. síðu.
Islenzkur verzlunar
fulltrúl i Mew York
---------------------, , -----
¥llli|áliiinr Por R&nkastf. Lansls-
IsankaiBS, sem dvelias* nú par.
A KVEÐIÐ hefir verið, að
Vilhjálmur Þór banka-
stjóri við Landsbankann
verði fyrst um sinn í New
York sem fulltrúi íslands.
Var þessi ákvörðun tekin af
ríkisstjórninni í -samráði við
stjórn Landsbankans.
Vilhjálrnur Þór hefir nú í
eitt ár dvalið í New York sem
framkvæmdastjóri íslandsdeild-
ar heimssýningarinnar.
Vilhjálmur Þór átti að taka
við stöðu sinni sem bankastjóri
við Landsbankann núna 1.
október eða 1. janúar næstkom-
andi — og gat hann sjálfur val- Vilhjálmur Þór.
ið um — og mun hann hafa
ætlað að koma heim í nóvem- lagsins fer eins og kunnugt er
ber eða desember. fyrstu ferð til New York ein-
Eitt af skipum Eimskipafé- Frh. á 4. stðu.
hafa tekið suðurúthverfi borg-
arinnar, Mokotov.
’T útvarpsfriegn frá Varsjá seint
í gærkvöldi segir: „Tuttugasti og
fyrsti dagurinn síðan er umsátin
um Varsjá byrjaði, er hafinn.
Undangenginn sólarhring, hafa
ógnir árásanna verið enn hræði-
legri en dagana á umdan, og var
þó vart hægt að búast við, að
versna myndi. Aðeins í tvær
klukkustundir varð hlé — hinar
22 stundirnar var stöðug fall-
byssuskothríð og flugvélarnar létu
spiengikúlum og íkveikjusprengj-
um xigna yfir borgina.
Að jafnaði hafa verið um 20fi
sprengjuflugvélar á sveimi
yfir borginni og stórskotahríðin
ógurleg. Hundruð íkveikju-
sprengja hafa valdið því, að
kviknað heflir. í fjölda húsa og
og hefir slökkvilið, stutt af íbú-
um borgaiinnar, gengið fram við
slökkvistarfið af hdnni mestuhug-
prýði og án þess að skeyta um
nokkrar hættur. Vatosskortur hef-
ir mjög háð þessu starfi.
Flestar opinberar byggingar í
borginni eru í rústum eða standa
í ljósum loga. Miklir erfiðleikar
eru á öflun og úthlutun matvæla,
vegna hinna stöðugu skotárása.
Hestar, sem bíða bana í Skot-
hríðinni, eru þegar fluttir til islát-
urhúsanna, og kjötinu úthlutaö
til borgarbúa. Velferðastofnanir
borgarinnar hafa unnið verk, sem
kraftaverk megi teljast, í þágu
hins hrelda og þjáða almennings"
Þessi fregn frá Varsjá var hin
Frh. á 4- *íðu.