Alþýðublaðið - 02.10.1939, Blaðsíða 2

MÁNUDAGUR 2. OKT. 1939.
alþyðublaðið
Svanirnir.
Þegar sólin gekk til viðar, sá hún hina skrautlegu borg
konungsins með kirkjum og turnum. Og konungurinn leiddi
hana inn í höllina, þar sem stórir gosbrunnar voru í marm-
arasölum, en á veggjunum voru málverk. En Lísa grét.
Hún lét konurnar klæða sig í falleg föt, flétta perlum í hár sitt og draga hanzka á hend-
ur ser.
Þegar hún stóð þarna í skrautklæðum, var hún svo töfrandi fögur, að hirðfólkið hneigði
sig ennþá dýpra fyrir henni.
Kanpmannahafnarblaðið
Politiken flutti í fyrradag yfir-
Jitsgrein eftir Sigurð Einarsson
dósent, um þjó'ðaruppeldi íslend
iinga að fornu og nýju. Fylgir
mynd af höfundinum. Gerir hann
þar grein fyrir ísJenzkri alþýðu-
menningu og alþýðufræðsiu, eins
og hún tíðkaðist fyrrum og rekur
siðan þróun Islendinga í jmjennta-
málum og skóiamálum hina síð-
ari áratugi. F.O.
Ungbarnavernd Líknar
opin hvern þriðjudag og föstu-
dag frá kl. 3—4. Ráðleggingastöð
fyrir barnshafandi konur opin
fyrsta mánaðardag í hverjum
mánuöi frá kl. 3—4 í Templ-
arasundi 3.
Tllkynning.
Allir reikningar fyrir septembermánuð verða að greið-
ast upp fyrir 6. október. Sé um eldri skuldir að ræða, verð-
ur að semja um þær fyrir sama tíma.
Þeim viðskiptamönnum, sem vanrækja þetta, verður án
frekari fyrirvara send staðgreiðslunóta eftir þann tíma.
Takmörkun þeirri, á lánsviðskiptum, sem áður hefir
verið auglýst, verður stranglega framfylgt.
Félag matvorokanpmanna.
Gjafir
til Slysavarnafélags íslands frá G. J. Reykjavík, kr. 5. Erfðafé
Krístin Jónsdóttir, Reykjavík, kr.
5. Skólabörn í Bitrufirði, kr. 20.
frá N. N. kr. 1000. Bergur Magn-
ússon, Gar'ðahverfi, kr. 12. Kona
í Borgarfir'ði kr. 5. Frá Siglu-
firði, 'kr. 10. — Kærar þakkir —
J. E. B.
Leiðrétting frð verka
stúlknm á Skaga-
strðnd ð óheiðar-
iegnin fréttabnrði
bjéðviljans.
Herra ritstjóri!
Vinsamlegast viljum við biðja
yður að birta eftirfarandi í Al-
þýðublaðinu:
Hinn 8. september s .1. birtist
smágrein í Þjóðviljanum, með yf-
irskriftinni: „Fréttir af verka-
stúlkum af Skagaströnd". Ætla
mætti að grein þessi væri 'hlut-
laus og sönn, en svo er þó ©kki
1 sinni látlausu smæð er hún
þrungin ósannindum og aðdrótt-
unum í garð þeirra tveggja
manna, sem þar er á minnst.
Það er ósatt að kaupfélags-
stjórinn hér, Gunnar Grímsson,
á einn eða annan hátt, hafi
reynt til að ganga á gerða samn-
inga um vinnuna við frystihúsið.
Og það má geta þess einnig hér
að hann hefir komið hið bezta
fram við það fólk sem við frysti-
húsið vinnur.
Þá er sagt um hinn manninn,
Harald Erlendsson verkstjóra, að
við frystihússtúlkurnar höfum
orðið að beita samtökum til að
vinnutími okkar væri rétt talinn.
Auk þess hafi hann gengið svo
langt í ósómanum, bætir blaðið
við, að draga af kaffitima okkar
og látið okkur vinna fram yfir
réttan tíma.
Um Leið og við lýsum frétta-
burð þennan vísvitandi ósannindi
viljum við eindregið þakka verk-
síjóranum fyrir ágætt samstarf
og kynningu, en hann mun því
miður vera á förum héðan úr
þorpinu.
Þess skal getið ,að við höfum
spurzt fyrir hjá Þjóðviljanum um
fréttamanninn, en eðiilega ekki
fengið upplýsingar um hann, og
vonum, að hans sé að leita utan
Skagastrandar.
Af ellefu stúlkum, sem vinna í
frystihúsi Skagastrandar.
Kristjana Júliusdóttir .
Slgríður Helgadóttir.
Margrét Pétursdóttir.
Jónína Hafsteinsdóttlr.
Elísabet Frímannsdóttir.
Jónína Pálsdóttir.
Helga Þorbeigsdóttir.
Helga Sigurðardóttir.
Guðmunda Árnadóttir.
Kaupendur Alþýðublaðsins!
Munið að tilkynna bústuða-
skipti ykkar.
Veona bruna
verða búðir vorar
í Bankastræti 2 lok-
aðar í nokkra daga.
G^kaupíélaqiá
Dórður Krisfleifsson:
Ljéð Qf söngvar.
0LLUM skólamönnum, músik-
ölskum jafnt sem ómúsik-
ölskum (og hiniir síðamefndu eru
of margir), kemur nú or'ðið sam-
an um það, að samsöngur skóla-
nema sé hið bezta uppeldismeðal
og vænlegt tíl félagslegs þroska.
I sumum skólum hér ,á landi
hefir því sá ágæti siður komizt
á fyrir löngu, að láta alla nem-
endur safnast saman hvern morg-
un, áður en kennsla hefst, og
syngja nokkur lög. En galli var
á gjöf Njarðar, því að skóla-
fólkinu leiddist að vonum að
syngja sömu lögin og sömu
kvæðin morgun eftir morgun. —
Nú hefir Þórður Kristleifsson,
kennari á Laugarvatni, bætt úr
tilfinnanlegum skorti með því að
gefa út safn sitt, Ljóð og lög,
kvæði og lög eftir innlenda og
erlenda höfunda, til notkunar
handa samkórum. Ér tíl þess ætl-
ast, að söngnemar í skólum
styðjist við bókina í söngtímum
og noti hana að loknu skólanámi
til þess að glæða sönglíf í heima-
húsum.
Lögin og Llóðin virðast valin
af smekkvísi og ekki seilst um
of til úæltra húsgangslaga. Þar
eru lög eftir yn|gri íslenzk tón-
skáld, svo sem Áskel Snorrason,
Sigurð Þórðarson og Karl O.
Runólfsson, sem mun einna efni-
legastur hinna yngstu tónskálda
okkar. Eru í safniwu mörg lög
og ljóð, sem ekki hafa birzt áður,
og gætir þar töluver'ðrar fjöl-
breytni.
Safnandinn hefir sjálfur þýtt
ýmsa erlenda texta, og er það
gert af smekkvísi, ekki sí'ður en
lagavalið.
Freðýsa
barin 1 kr. % kff.
Saltfiskur 0,3t % kg.
ísl. kartöflur.
Úrvals gulrófur.
Danskt rúgmjöl.
BREKKA
Símar 1678 og 2148.
rjarnarbúSin. — Sími 3i? 0.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
GiIARLES NORDHOFF og JAMES NORMAN HALL:
Uppreisnln á Bounty.
84. Karl ísfeld íslenzkaði.
Við komum inn í þröngan fjörð, sem lá langt inn í land. Byr
var enginn, svo að tekið var til ára og róið inn fjörðinn. Vatn-
ið var eins og spegill, sem speglaði himinninn og hið brúna
landslag. Það voru um þrjár mílur inn í fjarðarbotninn, en enda
þótt við vildum hraða okkur þangað, gekk okkur hægt, svo
þróttlitlir vorum við orðnir. Þegar við nálguðumst, komum við
auga á grænan gróður, og við vorum nærri því vissir um, að
við myndum finna vatn þar. í ákafanum hlupu sumir fyrir
borð, en Edward skipaði þeim að koma aftur upp í bátana og
gæta fanganna. Sumir fengu þó að fara í land og við sáum þá
dreifa sér fram með ströndinni. Loks heyrðist einn þeirra
hrópa og allir hlupu til hans. Það var með naumindum að fanga-
verðirnir gátu neitað sér um að hlaupa á eftir þeim. Uppspretta
hafði fundizt um fimmtíu metra frá flæðarmálinu.
Biðin kvaldi okkur — en loks kom þó að okkur. Við
drukkum, þangað til við gátum ekki komið meiru niður. Allar
áhyggjur okkar voru roknar út í veður og vind. Við höfðum
losnað við hinar kvalafyllstu líkamlegar þjáningar og vorum
ánægðir. Þeir, sem voru búnir að slökkva þorstann, skriðu í
skugga trjánna og sofnuðu þar þegar í stað. Þeir lágu eins og
lík umhverfis uppsprettuna. Edwards vildi gjarnan hvílast
þarna um stund, en hinir bátarnir höfðu ekki tekið eftir firð-
inum. Land lá á milli, svo að við gátum ekki gefið þeim merki.
Yfirmennirnir fóru því að sparka í hásetana í því skyni að vekja
þá. Við fylltum litlu tunnuna, ketilinn og tvær flöskur og auk
þess tvö vatnsheld stígvél, sem fallbyssuskyttan átti, og fórum
aftur í bátinn. Margir hásetanna voru svo syfjaðir og þreyttir,
að ekki var hægt að vekja þá. Þeir voru bornir um borð og
lagðir í bátinn.
Þegar við komum út úr firðinum, sáum við hina bátana langt
á undan okkur. Við flýttum okkur á eftir þeim og gáfum þeim
merki með byssuskotum, en þeir heyrðu ekki fyrr en seinni-
hluta dagsins. Þeir höfðu ekkert vatn fundið og við vorum nú
komnir svo langt, að við gátum ekki snúið við. Edwards lét
útbýta þrem vatnsglösum á mann. Svo voru undin upp segl.
Um sólarupprás morguninn eftir, komum við að ey, sem virt-
ist vera byggð. Þar virtist meiri gróður en á hinum staðnum.
Við leituðum að lendingarstað. En nú höfðu íbúarnir komið
auga á okkur og söfnuðust ofan að ströndinni og fylgdust með
ferðum okkar. Þeir voru kolsvartir á lit og allsnaktir, vopnaðir
spjótum, bogum og örvum. Við fundum sund gegn um rifið
og nálguðumst land. Þar vaf fyrir fjöldi villimanna og létu
þeir mjög ófriðlega. Það var bersýnilegt, að þeir höfðu aldrei
fyrr séð hvíta menn. Við gáfum þeim merki um, að við vildum
fá vatn, og eftir mikið þjark komu sex menn svo nálægt okkur,
að við gátum gefið þeim hnappa, Þeir tóku stærstu tunnuna
og komu aftur með hana fulla. Við drukkum svo ákaft, að hver
siðaður maður myndi hafa kennt í brjósti um okkur. En villi-
mennirnir hlógu að okkur. Brátt var tunnan tóm og við feng-
um þeim hana aftur. Þegar þeir komu með hana fulla, settu
þeir hana á ströndina og gáfu okkur merki um að sækja hana.
En það vildi Edwards ekki, því að hann grunaði þá um græzku.
Hann gaf skipun um að fjarlægja bátana, svo að við værum
ekki í neinni hættu. Þegar villimennirnir sáu, að við vorum
hræddir, sendu þeir örvaregn yfir okkur. Sem betur fór hittu
þeir okkur ekki. Ein örin kom í þóttu og fór í gegn um eikar-
borð, sem var þumlungur á þykkt. Við sendum^skothríð yfir
höfuð þeirra og við hávaðann urðu þeir svo hræddir, að þeir
flýðu, sem fætur toguðu. Þá rérum við að landi og sóttum
tunnuna. En það mátti engu muna, því að villimennirnir gerðu
aðsúg að okkur á ný. En við sluppum, án þess að bíða nokkurt
tjón.
Villimennirnir voru svo margir og létu svo ófriðlega, að Ed-
wards gafst upp við að reyna að fá hjá þeim vistir. Við sáum
aðrar eyjar, og hann gaf skipun um, að halda áfram þangað,
heldur en að eiga á hættu að missa fleiri. Um klukkan tvö um
nóttina komum við inn í lítinn flóa. Það var svalt og heiðríkt
veður um nóttina og tunglið varpaði tÖfraljóma yfir spegil-
tæran sjávarflötinn. Við rérum hægt og varlega inn fjörðinn
af ótta við árás villimanna. Við stigum á land á kórallaströnd
— og sandurinn var svalur undir fótum okkar. Fangarnir voru
hafðir sér og tveir hópar voru sendir af stað, til þess að kanna
landið. Um klukkutíma seinna komu hóparnir og sögðu eyj-
una óbyggða, en að þeir hefðu fundið vatn. Á þessari nóttu
fengu allir þorsta sínum svalað. Því næst voru menn settir á
vörð og allir hinir lögðust til svefns í sandinn.
Ég vaknaði skömmu eftir sólarupprás algerlega afþreyttur
og útsofinn. Ennþá hvíldi skuggi yfir flóanum, en uppi í hlíð-
unum var sólskin. Morrison var vaknaður, en hinir fangarnir
og skipverjamir steinsváfu. Edwards lofaði þeim að sofa, eia
þegar þeir vöknuðu, sendi hann þá af stað til að lsita matar.