Tíminn - 21.08.1920, Page 4

132
TlMINN
Skóverslun. Hafnarstræti 15.
Selur landsins bestu gúmmí-
stígvél, fyrir fullorna og börn,
— ásamt alskonar leðurskó-
fatnaði. Fyrir lægst verð.
Greið og ábyggileg viðskifti.
»Og var það þetta fólk, sem
seldi yður eins og þræl«.
»Já!«
»Og þér létuð kyrt liggja?«
»Annað var þýðingarlaust. Sök-
in hvilir ekki mest á þeim«.
»Nei, það er faðir yðar, sem á
þyngri sökina. Kemur það ekki að
yður stundum að hata hann vegna
þeirra þjáninga, sem hann hefir
yður valdið?«
Davtð Rossí hristi höfuðið:
»Hinn góði og göfugi maður,
sem bjargaði lífi mínu, hefir og
gætt sálar minnar gegn hatri og
beiskju. »Reyndu ekki, Ðavíð, að
komast fyrir um nafn föður þíns«,
sagði hann, »og fari svo, að þér
verði það kunnugt, þá mátt þú
ekki gjalda ilt með illu. Menn
munu læra að þekkja þig eins og
þú ert, en ekki sem son föður
þíns. Má vera, að faðir þinn hafi
verið vondur maður, má vera, að
hann sé góður maður. Láttu Guð
um hann«.
»Það er ógurlegt, ef barnið ber
kala til fööur síns«, sagði Róma,
en Rossí svaraði ekki.
»Og hver veit nema það komi
á daginn, að þrátt fyrir alt hefir
hann verðskuldað bæði ást og
samúð«.
afað er ekki ómögulegt«.
Þau fóru fram hjá kirkju og
þar stóð yfir guðsþjónusta. Þau
gengu upp i turninn og það var
eins og þau væru komin burt úr
heiminum og fullkomin þögn ríkti
í kring um þau — kyrðin, sem
býr yfir vígðum hlutum, hin upp-
byggilega kyrð guðsþjónustunnar.
JKóma studdist við vegginn og
Davíð Rossi stóð bak við hana,
og alt í einu fór hún að gráta og
fékk sáran ekka.
»Hvað er að?«, spurði hann,
en fékk ekkert svar. Hún varð von
bráðar rólegri og brosti gegnum
tárin og hjartsláttur hennarheyrö-
ist, þá er hún byrjaði að tala.
»Það var litli vesalings dreng-
urinn í veitingahúsinu! Sorglega
andlitið hans minti mig á annaö,
sem eg var nærri búinn að gleyma«.
Og msö grátstaf í röddinni sagði
hún honum loks alla söguna.
»Það var í London. Faðir minn
hafði fundið lítinn rómverskan
dreng á götunni, sem var með í-
korna og harmóniku. Hann var
fáklæddur og helkaldur og það
var liðið yfir hann er hann var
borinn inn í húsið. Hann opnaði
augun rétt á eftir og skimaði í
kringum sig eins og hann værí að
leita að einhverju. Fað var íkorn-
inn lians, sem var dauður úr
kulda. En hann þrýsti íkornanum
að sér, stór tár runnu ofan kinn-
arnar og hann reis upp eins og
til þess að flýja. Hann var of
máttvana og faðir minn gerði hann
rólegan og hann lagðist aftur út af.
Þannig var hann í fyrsta skiftið
sem eg sá hann, og þegar eg virti
áðan fyrir mér litla drenginn í
veitingahúsinu, þá datt mér í hug
, . . að hann væri litli vinur minn
frá því í gamla daga«.
»Róma!« kallaði hann.
»Davíð!«
þau horfðust í augu og tókust í
hendur — leyndarmálið var loks
opinbert orðið.
»Hversu lengi hafið þér vitað
það?« spurði hún.
»Frá því um kvöldið er þér
komuð í fyrsta sinn til Piazza
Navana. En þér?«
»Eg vissi það, þá er eg heyrði
rödd yðar í fyrsta sinn«.
Og hún brosti, en um leið fór
um hana hrollur. — Þá er þau
fóru ofan aftur hvíldi yfir þeim
blessaður friður. Það roðaði af
gullnum purpuraskýjum að baki
borginni. Jörðin brosti í blómskrúði
og himininn í purpura-ljóma. Það
heyrðist ekkert annað hljóð en
hófadynurinn. Þau litu hvort á
annað við og við, brostu, en sögðu
ekki orð. Þau heyrðu kirkjuklukk-
uraar hringja til tíða. Þau námu
staðar augnablik og héldu svo á-
fram. Næturkuldinn kom yfir þau
og þau hertu reiðina. Róma laut
yfir makka hestsins og var hreykin
og hamingjusöm að sjá. Það beið
þeirra hestasveínn við borgarhliðið
og þau stigu af hestunum og sett-
ust í vagninn. Þá er þau komu á
Trinita de’ Monti hvíslaði Röma
og brosti um leið og roðnaði:
»Komið ekki í kvöld — ekki í
kvöld?«
Hún vildi fá að vera ein.
XI.
Felice kom á móti henni og
sagði, að greifinnuna gömlu lang-
aði til að tala við hana, og Róma
fór þegar inn til hennar.
Natalía var þar að snúast í kring
um gömlu konuna. Hún sat þar
á mörgum koddum. Augu hennar
leiftruðu og hún beit vörunum
fast saman. Hún helti ásökunun-
um yfir Rómu þegar í »tað.
»Hvað«er það sem eghefigert?«
sagði Róma, og lyftingin sem var
yfir henni æsti gömlu konuna enn
meir.
»Hvað þú hefir gerl? — Æ!
Natalía, ilmsaltiö mitt«........
»Natalía«, sagði Róma rólega,
»viljið þér gera svo vel og ná í
vinnufötin mín, og sjá um aö ljós
logi og kveikt veröi á arninum á
vinnu»tofunni«.
Gamla konan hélt áfram:
»Eg hélt að þú ætlaðir að fara
að sjá að þér. En hvað hefir þú
gert. Þú hefir enn verið hjá þess-
um manni. Það er satt. Það tjóar
ekki að neita þvf. Eg veit að það
er satt«.
»Eg ætla alls eklu að neita því«.
»Heilög guðsmóöir veri oss misk-
unnsöm. Þú ert orðin honum svona
nákunnug. Þú hefir verið ein með
honum!«
»Já við vorum alveg ein«.
»Guð sé oss næstur. Og það
með þessum voðalega manni, sem
ekki einu sinni telst með góðu
fólki. Þessi hræsnari og svikari,
sem þykist vera heilagleikinn
sjálfur«.
Róma varð að sitja á sér:
»Betsy frænka«, sagði hún, »mér
þykir fyrir hafi eg einhverntíma
talað hart í garð þinn, ekki vegna
þess, að eg iðrist oröa minna,
heldur vegna þess, að þú ert gömul
og lasburða. En gættu þín að eggja
mig ekki. Eg hefi verið bjá hr.
Rossi, og hafi eg breytt ranglega,
þá er það mín sök«.
»Einmitt það! Hún blygöast sín
ekki. Veistu hvað fólk muni segja
um þetta. Það mun kalla þig létt-
úðuga drós«.
Aukin vínnautn á Englandi.
Síðari stríðsárin voru stórkost-
legar ráðstafanir gerðar á Englandi
um að takmarka vínnautn og vín-
framleiðslu. Afleiðingarnar komu
óðar í ljós, ekki síst í mikilli
minkun þeirra glæpa, sem unnir
voru í ölæði, eða undir áhrifum
víns.
Fjórum mánuðum eftir vopna-
hléð, í mars 1919, var aftur farið
að slaka á klónni. Það var leyft
að hafa drykkjukrárnar opnar leng-
ur á kvöldin o. s. frv.; undir haust
í fyrra voru flestar eða allar ráð-
stafanirnar um takmörlcun vín-
nautnar úr sögunni og vinnautnin
óx aftur gífurlega, og fór að hinu
sama og áður.
Afleiðingarnar af því hafa og
komið greinilega í ljós. Ávirðingar
og glæpif' unnir undir áhrifum
víns voru árið 1919 nálega 58
þúsund eða með öðrum orðum:
nálega helmingi fleiri en árið Í9ÍS,
meðan takmarkanirnar voru í gildi.
Þó er tala glæpa og ávirðinga
undir áhrifum vins enn ekki orðin
eins há og hún var árið næsta
fyrir stríðið.
Þessar tölur hagskýrslanna ensku
hafa, eins og vænta mátti, vakið
geysilega eftirtekt á Englandi og
vakið marga til alvarlegrar íhug-
unar um vínmálið.
Þær eiga og erindi til okkar
þessar tölur, til þeirra manna fyrst
og fremst, sem hálf-volgir eru um
að halda áfram siðbótarbaráttunni
sem hér er háð um að halda uppi
bannlögunum.
Knattspyrna.
Knattspyrna er nú að verða sú
íþrótt, sem unglingar höfuðstaðar-
ins leggja mesta stund á. Fjöldi
kappleika hefir verið háður i sum-
ar, og því nær i hvert skifti hafa
bæjarbúar fjölment á iþróttavöll-
inn. Það má því nærri geta, að
það vakti heldur umtal í bænum,
þegar það fréttist að Vestmanna-
eyingar hefðu boðið »Víking«, sem
sigurinn hlaut á íslandsmótinu í
vor, heim, til þess að keppa við
knattspyrnufélagið í Vestmanna-
eyjum. »Víkingarnir« tóku boðinu,
en þar eð sumir af þeirra bestu
mönnum voru farnir úr bænum,
urðu þeir að fá að láni 4 menn
úr »Fram«. Fóru þeir til Eyjanna
með »Gullfoss« síðast. Er þessi för
góðs viti, því hún sýnir að í-
þróttamenn út um land eru
farnir að hugsa um að keppa við
félögin í Reykjavik, og er vonandi
að á næslu árum fái knattspyrnu-
menn höfuðstaðarins að reyna sig
við bestu iþróttafélögin i öllum
landsfjórðungum.
Leikslokin urðu þau, að i fyrri
leiknum unnu Víkingar með sex
mörkum móti þrem. í síðara sinn
sem kept var varð leikurinn jafn,
þrjú mörk móti þrem.
Fréttir.
Látinn er 14. þ. m. á heimili
sínu á Miðhúsum í Reykhólasveit
Oddur héraðslæknir Jónsson, einn
af elstu læknum landsins. Var
fæddur 17. jan. 1859 í Þórorms-
tungu. Útskrifaður úr latinuskól-
anum 1883 og af læknaskólanum
1887. Var fyrst læknir í Vestur-
Isafjarðarsýslu, því næst í norðan-
verðri Strandasýslu og siðast í
Reykhólahéraði. Var hann hinn
mesti fjör- og gáfumaður og prýði-
lega vel látinn.
Hettusótt er farin að ganga á
Austfjörðum.
Látin er hér í bænum í næst
síðustu viku ekkjufrú Ingibjörg
Johnson, ekkja Þorláks heitins
Johnsons kaupmanns hér í bæn-
um, móðir Ólafs Johnsons stór-
kaupmanns og þeirra systkina. Var
einhver mesta fríðleiks- og atorku-
kona.
Prestafélagsritið, annað ár, er
nýlega komið út og kostar fimm
krónur. Eru fjórar fyrstu greinarn-
ar um Jón biskup Vídalín.
Þá er prédikun eftir Harald
Níelsson prófessor: En er birti af
degi. Síra Þorsteinn Briem ritar
um: Hvað er kærleikur og Magn-
ús Jónsson dósent um Símon Pét-
ur. Síra S. P. Sivertsen á tvær
greinar: Norræni kirkjufundurinn
á Vesterbygaard og Kirkja íslands
og kröfur nútímans. Síra Guðm.
Einarsson ritar um: Barnahæli og
uppeldi barna. Síra Gísli Skúlason
um prestssetrin. Frú Þórunn Rich-
ardsdóttir: Hvað gera söfnuðirn-
ir fyrir kristindóm og kirkjumál?
Arnór kennari Sigurjónsson: Úng-
kirkjuhreyfingin sænska og Sig-
túnaskólinn, og síra Friðrik J.
Rafnar: Kirkjulegur alheimsfundur.
Mishermi var það fem frá var
sagt í síðasta blaði að Bogi Th.
Melsteð sagnfræðingur væri hér á
ferð.
Konungsglímuna, leikrit eftir
Guðmund Kamban, á að sýna á
konunglega leikhúsinu í Kaup-'
mannahöfn í byrjun næsta mán-
aðar.
Kvikmyndina af Sögu Borgar-
ættarinnar, eftir Gunnar Gunnars-
son, sem tekin var hér á landi, á
að sýna í Kaupmannahöfn í næsta
mánuði.
Yið burtför sína til Kaupmanna-
hafnar leggur hr. Sveinn Björns-
son niður sín víðtæku málfærslu-
störf. Taka þeir við þeim lögfræð-
ingarnir Guðmundur Ólafsson frí-
kirkjuprests Ólafssonar, sem verið
hefir aðstoðarmaður hans og Pét-
ur Magnússon frá Gilsbakka. Reka
þeir störfin á sama stað og Sveinn
Björnsson, á Auslurslræti 7.
Bjarni Sæmnndsson adjunkt er
nýkominn úr fiskirannsóknaleið-
angri um Austfirði.
Samsætið, sem Finni prófessor
Jónssyni var haldið síðastliðið
Iaugardagskvöld, fór ágætlega fram.
Sigurður Guðmundsson magister
hélt aðalræðuna fyrir heiðursgest-
inum, og svaraði hann með merki-
legri ræðu um störf sín og hinar
ágætu viðtökur hér heima.
Tundurduflin eystra. Vilamála-
stjórnin tilkynnir, eftir varðskip-
inu »Beskytteren«, að til Bakka-
fjarðar hafi komið færeysk skúta,
sem segist hafa séð nokkur tund-
urdufl við Langanes síðastliðinn
sunnudag og áminnir sjófarendur
við Austurland að fara varlega og
tilkynna strax, sjái þeir tundur-
dufl.
Hrossaútflutningurinn. Norskt
gufuskip, Magnhild, er á förum til
Englands, með mörg hundruð
hesta.
Vout Peters, enski miðillinn, er
nú kominn til bæjarins og hefir
þegar haldið einn fyrirlestur á
fundi Sálarrannsóknafélagsins.
Pjófnaðnr. Óvenjulega mikið
hefir borið á þjófnaði í bænum
undanfarið og fóru þjófarnir oft
mjög dirfskulega að. Hefir verið
farið inn á skrifstofur í matmáls-
tíma starfsfólksins og orðið mis-
jafnlega fengsælt til fjár. Einna
mestur mun fengurinn hafa orðið
á skrifstofu prentsmiðjunnar Gu-
tenberg. Var þar stolið 1450 krón-
um, meðan gjaldkerinrv gekk út
úr skrifstofunni og var fjarverandi
í fáeinar mínútur. Alls er talið að
þjófnaðirnir skifti tugum, en allir
munu ekki hafa gert lögreglunni
viðvart. Lögreglan hefir lagt hald
á nokkra pilta, sem hafa játað á
sig marga þjófnaði. Eru allir pilt-
arnir innan við tvítugt. Liggur
grunur á að félagsskapur muni
hafa verið milli þeirra um þjófn-
aðina. Próf standa yfir i málinu.
Utanfararstyrk kennara í ár,
2500 kr., hefir fengið Viktoría Guð-
mundsdóttir kennari frá Gýgjar-
hóli í Árnessýslu.
Alþýðleg veðnrfræði. Sigurður
Þórólfsson, áður skólastjóri á Hvít-
árbakka, er höfundur þessarar bók-
ar, en Þorsteinn Gíslason gefur út.
Er rúmlega 100 blaðsíður í átta
blaða broti. Kveðst höfundur hafa
haft bókina í smíðum um 20 ár,
enda sé hún bygð á fornum veð-
urfarslýsingum annála og annara
fornrita sumpart og sumpart á
eigin athugunum um veðurfarið.
Meginhluti bókarinnar er almenn-
ar athugasemdir um veðurfar og
þau öfl, sem því valda. Þá mið-
kafli um veðurspár og veðuráttu-
merki. Og loks er siðast hið frum-
lega í bókinni, sem er kenning
höfundar um »að samsvörun sé
Hey-hitamæla
selur
Búnaðarfél. Islands,
Kaupi notuð íslensk
írímerLti gömul og ný.
Hefi skifti við safnendur.
Bestu meðmæli.
Os@ia.ia Lagerquist
17 Jakobsgatan. 3. tr.
Stockholm C. Sverige.
milli sólblettanna og harðindanna
á »íslandi«. Rökstyður hann þá
skoðun fastlega og leiðir Tíminn
hest sinn frá því að dæma um
það mál. En mörgum mun þykja
bókin fróðleg og skemtileg aflestr-
ar.
Rafmagn8stöð Reykjavíknr. Tal-
ið er að þvi verki miði vel áfram
og gera menn sér vonir um að
verði langt komið seinni part vetr-
ar. Mest af efninu, sem fá verður
frá útlöndum, er þó enn ókomið
og veltur á mestu að það komi í
tæka tíð.
Rafmagnsstöðin við Andakílsár-
foss. Tveir verkfræðingar hafa
verið við rannsókn og mælingar
þar undanfarið, Steingrímur raf-
verkfræðingur Jónsson og dansk-
ur verkfræðingur. Er Steingrímur
kominn aftur til bæjarins og leist
honum prýðilega vel á aðstöðuna.
Aðalspurningin er hin, hvort leiðsl-
urnar verði ekki ofdýrar út um
sveitirnar. Meðal-vegalengdin á
bæ er talin um tveir kílómetrar.
Verður nú að því snúið að gera
áætlanirnar.
Prjá þingmeun á Reykjavikur-
bær að kjósa fyrir næsta þing, tvo
í viðbót samkvæmt lögunum frá
síðasta þingi og hinn þriðja í stað
Sveins Björnssonar sendiherra.
Eimskipafélagshúsið nýja við
Pósthússtræti, niður við Hafnar-
uppfyllingu, verður gríðarlega stórt
og myndarlegt hús. Er nú langt
komið að sleypa efstu hæðina.
Kalið í túnum hér syðra hefir
mjög víða reynst að mun verra
en í hitt eð fyrra.
Talið er að skipaferöir til lands-
ins muni nú heldur fara að strjál-
ast. Er eftirspurn eftir skiprúmi
til vöruílutninga orðin svo miklu
minni þar eð hvorttveggja ber til,
að innllutningshöftin draga úr og
í annan stað er nálega ókleyft fyr-
ir innflytjendur að geta borgað
þær vörur, sem þeir vildu flytja
inn.
Mo3?gunblaðiö
gleðst yfir fossamáls-vinsældum
Vog-Bjarna í nærliggjandi héruð-
um og dregur það af ræðuhöldum
hans á íþróttamótum Ungmenna-
félaga.
Smá gerast nú gleðiefni Mogga
um vatnsránið!
Sannleikurinn er sá, a. m. k.
hér í Borgarfiröi, að elgi var beðið
um Bjarna, heldur leitað til Stú-
dentafél,, að það sendi Árna Páls-
son, en Bjarni, formaður félagsins,
þá eigi lengi að bjóða sig, er tregða
var hjá Árna!
Eru þessi tildrögin til komu
Bjarna hingað upp eftir, bæði til
að halda ræður fyrir minni ann-
ara og sjálfs sín!
Borgaríirði 10. ágúst 1920.
Björn Guðmundsson.
Ritstjóri:
Trygrgri Þérhallggon
Laufási. Sími 91.
Prentsmiðjan Gutenbcrg.