Tíminn - 18.06.1927, Page 3

TlMINN
107
armanni að fá fyrstu fjárveitingu
í Búðardalsbryg-gju. Flokkurinn
stóð þar allur saman. I vetur
tókst Jóni Guðnasyni að knýja
fram fyrstu fjárveitingu í Dala-
veginn, þrátt fyrir mótstöðu
íhaldsins. En íhaldið hindraði það
að frv. um strandferðir, sem
setja Dalamenn og Barðstrend-
inga jafna betri höfnum, nái
fram að ganga.
Ef Dalamenn safna sér fast
um frambjóðanda Framsóknar,
sr. Jón Guðnason, eru miklar lík-
ur til að flokkurinn verði það
liðsterkur, að hann geti haldið
áfram við hin stórnauðsynlegu
umbótamál héraðsins. Aftur á
móti má telja fullvíst að íhaldið
myndi vinna móti slíkum umbót-
um og flokklaus maður eins og
Eggerz hefði enga aðstöðu til að
hrinda neinu stóru fjárhagsmáli
fyrir héraðið. Þm.
—-O.. —
In memoriam.
Svanbjörg Pálsdóttir á Brekku.
Dáin 1. nóv. 1925.
Skal ei vinum valinn óður,
vinabygð og setri þektu?
Oft eg horfi í anda hljóður
austri mót og heim að Brekku.
Man eg þaðan margar stundir,
mér var létt og hlýtt
um hjarta;
góðra vina mjúkar mundir
minning ófu sólarbjarta.
Þar var friður, göfgi og gleði,
glaumur ei né rótlaust tildur.
Þar í eining ríkjum réði
rausnarhyggja og sefi mildur.
Rækt var starfsöm dygð
með dáðuni,
dýrum guðs á kærleiksvegi;
mæddum, smáðum,
hröktum, hrjáðun
hluttekningar synjað eigi. —
Ár og dagar líða, líða,
líkt og þungur elfarstraumur.
Hjartans vini, holla og blíða,
hrifu tímans ölduflaumur.
Yfir kaldar óraleiðir
andans sjónum hljótt eg renni,
austur veg sér andinn greiðir,
auðan sess þar glögt eg kenni.
Man eg kvöldið, kvöldið bjarta
kvaddi eg þelcka vinarbygð,
á vegamótum gráts og gleði,
gladdur von—-og þó með hrygð.
Síðan árin óðum liðu
ó, hve margt er síðan breytt!
sín við Borgfirðinga og myndi
eins sigurvænlegt að halda Bimi
og hans mönnum. Lýsti eg þá yfir
skilyrðum þeim, er Borgfirðingar
höfðu gefið mér umboð til að
setja og lauk máli mínu á þá leið,
að þeir Jón Þorláksson og Magn-
ús Guðmundsson gætu nú valið á
milli stefnumála bændanna og
kaupmannanna. Ræddu þeir mál-
ið eftir þetta á breiðara grund-
velli.
Auðvitað var mér þegar hér
var komið ljóst, að hverju myndi
stefna með flokksstofnun þessa
og blaðaútgáfu. Fór eg af fundin-
um heim til Jóns Sigurðssonar.
Var hann mjög sár, sem von var,
því að hann hafði verið ofurliði
borinn á kveldfundinum. Hafði
Jón frá upphafi verið heill í þessu
máli. Féll honum þungt hvemig
komið var. En hann var samt að
reyna að hugga sig við, að eitt-
hvað myndi í framtíðinni verða
unnið að því, sem fyrir okkur
hefði vakað upphaflega, þó að til-
gangur kosningasambandsins væri
að vinna að öðru markmiði. Ylti
þar mjög mikið á því hvernig val-
ið tækist á ritstjóranum. En um
hinn tilvonandi ritstjóra varð eg
einskis vísari áður en eg fór heim,
enda var eg orðinn svo að segja
vonlaus um að nokkuð næði fram
að ganga með þessari blaðútgáfu
Kvatt þú hefur, kæra vina,
kveðju hinstri sjúk og þreytt!
Þinn var andi æsku-léttur
aldur þó að tefði fót.
Sífelt vor í sálu þinni
sólu jafnan horfðir mót.
Táli var ei trú þín blandin,
treystir því að föðumáð
alla blessi, alla leiði,
alt vort greiða muni ráð.
„Halla te'íur hinstum degi
höfuð finn eg bilar þrótt.
í kvöld eg verð hjá
kærri dóttur
kvíði eg dauði, ei þinni nótt“.
„Blessa lífsins blíði faðir
börnin mín og hjartans vin!
Fel eg mig í föðurhendur.
Fögur brosa löndin hin“.
Sú var lífs þíns síðust kveðja,
síðust bæn við gi’afarhlið.
Leiðstu burtu ljóss á vegum,
með ljós í sál og hjartafrið.
Lífs um veg þú fórst með friði
fram á hinstan æfidag.
Dauði þinn var blíður, bjartur
brosmilt líkt og sólarlag.
Heimsins prýði, grátur,
glaumur
gleymast mun og hverfa
og líða
líkt og týnist liðinn draumur
löngu firtra æfitíða.
Eilíft geymir andans gildi
aðeins það má velli halda
Drottins gefur dásöm mildi
dýrðarskrúð fyrir holdið kalda.
1. nóv. 1926.
Vinur.
4>...
Islensk vegabréf.
„Ferðamaður“ sá er skrifaði
— í 21 tbl. Tímans — um hve
óþægileg núverandi íslensku vega-
brjefin eru fyrir þá sem ferðast
mikið, — á þakkir skilið fyrir að
hafa hafist máls á þessu.
Eg hefi einnig orðið vör við,
að eftirlitsmenn við ýms landa-
mæri athuguðu vegabréf mitt
nánara en vegabréf aimara; —
en ekki vegna forms vegabrjefs-
ins eins og „Ferðamanni“ hafði
skilist, en vegna málsins. Þeir
litu einungis á fyrstu blaðsíðuna,
sem er á íslensku, en þegar eg
sýndi þeim þýðinguna á því máli
sem þedr skildu, höfðu þeir ekk-
af því, er fyrir mér hafði vak-
að upphaflega.
Nokikru síðar koma fyrstu blöð
„Varðar“. Rættist þá greinilega
hugboð mitt, að kosningabanda-
lagið myndi meta meira pólitísk
flokksmál en hitt að láta blaðið
verða í þeim anda er fyrir oss
Bongfirðingum ' hafði vakað upp-
haflega, því að auðséð var að
„Vörður“ átti að verða fyrst og
fremst harðsnúið kosningablað í
kosningabaráttu þeirri, er þá var
fyrir höndum.
Skýrði eg nokkru síðar Magn-
úsi Guðmundssyni bréflega frá
óniægju minni út af þessu. Þótt-
ist hann þá ekki að öllu ánægður
með „Vörð“ enda gengi treglega.
Ilvatti hann mig til að safna til-
lögum úr Borgarfirði.
Þótt eg hefði hugsað mér að
sneiða mig alveg hjá þessum mál-
um úr því sem komið var, sendi
eg honum þó tillag mitt gegn því
að staðið yrði við upphafleg skil-
yrði af minni hálfu. Gerði eg það
til þess, að ekki væri hægt að núa
mér því um nasir, að eg sviki
loforð mín, þótt efndir yrðu á
annan veg af þeirra hálfu. Auk
þess greiddi eg tillag mitt sum-
part vegna þess, að eg bar fult
traust til Jóns Sigurðssonar,
þekti hann að drengskap frá
fomu fari, þótt eg hinsvegar
gæti getið mér þess til, að tillög-
Hestamannafélagið Fákur.
Aðrar kappreiðar
faxa fram á Skeiðvellinum hjá Elliðaánum, sunnudaginn 3. júlí.
Verðlaun verða hin sömu og á, fyrri kappreiðum (200,
100 og 50 kr. fyrir hvorttveggja, stökk og skeið) og fylgir silfur-
bikar I. verðlaunum. Auk þess 50 kr. fyrir nýtt met. Flokksverð-
laun 15 kr. hlýtur fljótasti stökkhestur í flokkahlaupi, þó ekki
þeir, sem aðalverðlaun hljóta. 1 folahlaupi verða og þrenn verð-
laun veitt (50, 30 og 20 kr.) auk 25 kr. fyrir nýtt met.
Gera skal aðvart um hesta, sem keppa eiga, fonnanni fé-
lagsins Daníel Daníelssyni, dyraverði í stjómarráðinu (sími 306)
eigi síðar en á hádegi 29. júní. Lokaæfing verður á fimtudaginn
30. júní og hefst á Skeiðvellinu um kl. 7 síðd. Þeir hestar einir
fá að keppa, er koma á lokaæfingu og eru innritaðir á flokka-
skrá.
Reykjavík, 14. júní 1927.
Stjómin.
Sjukrabifreið Rauða Kross Eslands.
Borgun fyrir sjúkraflutning reiknast ein króna fyrir hvem
km., alt að 50 km. út frá Reykjavík, en sjötíu og fimm aurar
fyrir hvem km. þar fram yfir. Gjaldið telst aðeins fyrir vega-
lengdina frá Reykjavík, til þess staðar, sem sjúkrabifreiðin er
send. Aukagjald skal greiða, ef aðstoðarmaður fer á bifreiðinni,
auk bifreiðarstjórans.
Sjúkabifreið Rauða kross Islands fæst til flutninga svo langt
sem akfærir vegir ná út frá Reykjavík.
Starfrækslu annast Slökkvistöð Reykjavíkur.
Kjöttunnur,
L. Jacobsen,
Köbenhavn
Símn.: Cooperage
Valby
alt til beykisiðnar, smjörkvartel o. s. frv. frá stærstu beykissmiðjum
í Danmörku. Höfum í mörg ár selt tunnur til Sambandsins og margra
kaupmanna.
ert meira að athuga við vega-
bréfið.
Margar aðrai- þjóðir hafa papp-
írsörk eins og við Islendingar.
Vegabréf Dana vom t. d. fyrir
nokkrum árum mjög lík vega-
bréfunum íslensku (sem gefin
voru út í Kaupmannahöfn) — en
nú hafa Danir breytt til og hafa
nú „vegabók“ að dæmi Englend-
inga, Svía og Norðmanna.
Pappírsörkin er mjög óþægileg
fyrir þá sem ferðast mikið, hún
rifnar fljótt og verður óhrein,
— það væri því mjög æskilegt, ef
það er ekki of kostnaðarsamt, að
breytt væri til um form vega-
bréfsins íslenska, að við fengum
„vegabók“, sem væri lík vegabók-
ur hans yrðu ekki frekar teknar
til greina í framtíðinni en á
kveldfundinum, sem áður er frá
sagt.
Nokkrir vinir mínir hafa verið
hissa á því að eg skuli nú styðja
þingmannsefni í mínu kjördæmi,
er sé í andstöðu við íhaldsflokk-
inn og bregða mér um festuleysi
í skoðunum.
Eg hefi skrifað þessa grein tii
þess að sýna hver afskifti mín
voru af málefnum íhaldsflokksins,
er hann var stofnaður og „Vörð-
ur“ hóf göngu sína. Eg var þá
utan flokka í stjórnmálum og er
það enn. En þar sem grein þessi
er aðeins rituð í þeim tilgangi,
er eg nú hefi greint, hefi eg ver-
ið fáorðari um ýms atriði málsins
en eg hefði orðið, ef í öðrum til-
gangi væri skrifað. Eg hefi held-
ur ekki dregið ályktanir af sum-
um atriðum málsins, af því að
þær koma ekki tilgangi þessarar
greinar við, því að kjami máls-
ins var þessi: Mér er kunnugt,
að eg hefi verið talinn einn stofn-
enda „Varðar“ og af sauðahúsi
Ihaldsins, en þar sem málum er
hinsvegar háttað á þá lund, er
nú hefi eg tjáð, lýsi eg mig hér
með ómaklegan þeirrar virðingar.
Eiríkur Albertsson.
um Norðmanna, Svía eða Eng-
lendinga. Vegabók Dana er of
stór. Að vegabókin væri látin
gilda í 3 ár, og að textinn væri
bæði á íslensku, dönsku, ensku,
frönsku og þýsku.
Það er nauðsynlegt fyrir Is-
lendinga, sem ferðast til Noregs,
Svíþjóðar og Finnlands að text-
inn sé líka á dönsku, — því fáir
eftirlitsmenn við landamæri þess-
ara landa skilja hin tungumálin.
p. t. Lundúnaborg í júní 1927.
Ingibjörg ólafsson.
n
ii
arskrif, róg, logið, rógskrif, lýgur.
Á fundi á Skeiðunum í haust
fór Jón Þorl. að kvarta um að
hann yrði fyrir harðyrðum í blöð-
um Framsóknarmanna. Honum
var þá bent á orðbragðið í blöð-
um hans, og það væri því auð-
virðilegra sem blöðin stæðu nær
honum. Honum voru nefnd sýnis-
horn eins af rithætti blaðs hans
samskonar og slordómaorð þau
sem hér eru tilfærð á undan.
Einn Framsóknarmaður á fund-
inum bauð Jóni að gefa honum 5
kr. fyrir hvert „marðar-meiðyrði“
sem hann gæti sannað að væri
haft í Tímanum um andstæðinga
blaðsins, orð eins og lygari, róg-
beri, níðingar, sem algeng eru í
blöðum stjómarinnar.
Jón Þorl. þagnaði og fyrirvarð
sig. Hann hefir ekki enn sannað
að hann eigi nein verðlaun skilið,
enda mun leitin erfið. Siðaðir
menn tala ekki eins og Ari eða
miðstjóm íhaldsins. J. J.
Þegar bændum
var kastað fyrir fylgi B. Ki.
Einhver aumasti fyrirrennari
núverandi þjóna Berleme og
Fengers var Ari Guðmundsson,
þjónn útlendu kaupmannanna á
18. öld, og siðlausasti óvinur
Skúla fógeta. Eitt sinn kom Skúli
að þar sem Ari var við lögbrot.
Þá segir Ari: „Andskotinn sjálf-
ur hafi ykkur! Þið komið hér eins
og ræningjar“. Síðan barði Ari
saman hnefunum með ópi og ill-
um látum. Þá sagði Skúli með
hægð: „Það sæmir illa höfðingj-
um að láta eins og grimmir hund-
ar“. Þá grenjaði Ari: „Djöfullinn
hafi þig! Þú ert enginn höfðingi,
heldur hreinn og beinn ræningi“.
Málefnin voru ólík. Skúli vann
fyrir land sitt og þjóð. Ari vann
fyrir sig, þótt hann skaðaði með
því land sitt. Málstaðurinn og
yfirburðir Skúla gáfu honum
ró og festu til orða og athafna.
Auðvirðileiki málstaðar og mann-
gildis leggur Ara á varir gremju-
yrði hins siðlausa dóna, í stað
röksemda.
Sagan endurtekur sig um eftir-
menn Ara, málfærslumenn íhalds-
ins við blöð þess. Fáein ritblóm
skulu tilnefnd úr tveim síðustu
tbl. þeirrar útgáfu Mbl., sem
stjórn íhaldsins ekki afneitar:
ólátafífl, framkoma skrílsleg,
rætin, rógur, rógar, rógar, lyg-
inni, lýgarinn, lyginni, ljúga,
landshomalygari, rógurinn, róg-
greinar, landmálalygara, rógburð-
Grein sr. E. Albertssonar á
Hesti mun verða lesin með at-
hygli. Hún ber vott um hvaða
hlutverk M. G. er falið í flokki
sínum: Að lokka þangað hrekk-
lausa sveitamenn, og halda þeim
svo föstum, sem ekki eru nógu
sterkir til að rífa netið. Sorgar-
saga J. S. sést glögglega af fram-
komu hans í blaðmálinu. I sjálfu
sér vill hann vel, en verður þrótt-
laus og viljalaus gagnvart bænda-
veiðara íhaldsins. M. G. hefir auð-
sýnilega verið vel ljóst frá byrj-
un að hann var að blekkja Borg-
firðinga og jafnvel Jón. En hann
vill ánetja þá eins og ábótinn á
Möðruvöllum í leikriti Davíðs.
Síðan brýtur hann Jón S. á bak
aftur á kvöldfundinum. Sennilega
hefir þá verið komið upp úr kaf-
inu að stauparéttai’-Magnús ætti
að vera ritstjóri „menningar-
blaðsins“, og Jóh. um leið búinn
að lofa að hafa hann sem aðstoð-
ardómara, svo lítið þyrfti að
borga ritstjóranum. Síðan er
Jóni sem fulltrúa íhaldsbænda í
Skagafirði sparkað út, og þar á
eftir Borgfirðingunum. Jón Þorl.
kemur inn í sorgarleikinn og not-
ar B. Kr. og lið hans sem þjálf-
unartæki. Þeir bændur sem
beygðu sig undir samneytið við
B. Kr. eru álitnir hæfilegir róðr-
arkarlar. Jón Þ. vill heldur binda
„trúss“ við B. Kr. heldur en
borgfirsku bænduma. Þeir sem
ekki hafa áður viljað viðurkenna
að íhaldið væri þríþættur stétt-
ai-flokkur bæjamanna, hvað yfir-
ráð snertir, sjá af frásögn sr. E.
A. hvaða hlutverk J. Þ. og M. G.
ætla bændastéttinni í því sam-
félagi. J. J.
Sigurjón Friðjónsson.
Tilgáta mín um þann mögu-
leika að íhaldið og socialistar
gerðu bandalag, t. d. um að
; hækka krónuna um nálega 20
! aura virðist vera að rætast.
j Bandalagið er orðið opinbert með
j framboði Sigurjóns Friðjónssonar
í Suður-Þingeyjarsýslu.
Fyrir tveim árum lýsti Sigur-
jón yfir á fjölmennum fundi á
Húsavík, ð hann væri socialisti.
Kunugir telja fullvíst að í áfram-
haldi af því hafi hann kosið socia-
lista við landkjörið fyrir ári síð-
an. Nú býður hann sig fram sem
sameiginlegur frambjóðandi soc-
ialista á Húsavík og íhaldsins í
Reykjavík. Það er fullvíst, að það
er í samráði við M. Guðm. og
Ólaf Thors að Sigurjón kemur
þannig fram sem sameign
tveggja flokka.
„Það sem helst hann varast vann
varð þó að koma yfir hann“.
Kjósandi.