Tíminn - 29.10.1932, Síða 3

TlMINN
179
Innilegt þakklæti til allra sem sýndu hluttekningu við andlát og
jarðarför Björns Sigfússonar frá Komsá.
Aðstandendur.
íhaldsflokkurinn kloflnn
í Yestmannaeyjum
Ljósmagn og ending
er það sem ákvarðar gæði glóðarlampa.
Merkislausir lampar, eða lampar með óþektu
merki, eru venjulega ekki ódýrir nema í inn-
kaupi. í notkun er sá lampi ódýrastur, sem
lýsir bezt þegar tillit er tekið til straumeyðslu.
Bf þér viljið fá góðan lampa, þá biðjið um
»Osram« — hann er ekki með lægstu verði,
en ódýrastur í notkun.
Osram-lampar fásf af öllum gerðum
og sfærðum.
,Juno‘-eldavélar
(hvítemailleraðar)
eru til prýðis fyrir hvert eldhús.
Vel þekktar hér á landi
eftir margra ára reynslu
á hundruðum heimila. —
ELDAVÉLAR steyptar svartar, einnig grænemailleraðar,
margar stærðir fyrirliggjandi.
bvottapottar með eldstó 55, 65, 75, 90 og 100 ltr. fyrir-
liggjandi.
Ofnrör steypt og úr smíðajárni, af ýmsum stærðum. Enn-
fremur: Gólf- og veggflísar, marmarasement, Linoleum,
Filtpappi, Látúnsbryddingar, Þakpappi, fl. teg., Korkplöt-
ur, Ileraklith-plötur, Asbestcent-plötur, Vírnet, Miðstöðv-
arkatlar, Classic-radiatorar, Eldhúsvaskar, Fayancevask-
ar, Vatnssalerni, Baðker, Vatnskranar allsk., Skolprör,
l'atnsrör og fittings, Blýrör, Loftventlar, Ilanddælur, fl.
teg., Hurðaskrár, Lamir, Hurðapumpur, og m. m. fl.
Fljót afgreiðsla á öllum pöntunum út um land
gegn póstkröfu.
Miklar vörubirgðir alltaf fyrirliggjandi.
Á. Ein&rsson & Funk
Reykjavík, Pósthússtræti 9. Símnefni: „Omega“.
Talsími 982. Verzlunarstjóri (heima) 1582.
Ötaf hlaðaummælum
og söguburði um tollsvik kaupmanna hér í bænum, þar sem
BRAUNSVERZLUN er nefnd á meðal þeirra, sem tollsvikin eiga
að hafa framið, er því hér með harðlega mótmælt, að BRAUNS-
VERZLUN hafi gerzt sek við tolllögin eða á nokkurn hátt gert
tilraun til tollsvika.
Ef hlutaðeigandi yfirvöld álíta yfirlýsingu þessa eigi sann-
leikanum samkvæma, er þess vænst, að þau hreyfi mótmælum þar
að lútandi.
F.h. Bratfhsverzlunar
Karl Petersen.
íhaldsflokkurinn í Vestmannaeyj-
um er klofnaður í þrjá hluta með
þremur opinberum málgögnum.
Hið gamla málgagn flokksins, stutt
af Jóhanni Jósefssyni alþm. og Gunn-
ari Ólafssyni, nefnist „Eyjablaðið".
Að því blaði fékkst enginn ritstjóri,
og bar prentsmiðjan ábyrgð á því,
sem í blaðinu stóð! það er álíka
endurprentun af Mbl. hér og íslend-
ingur á Akureyri, Vesturland á ísa-
firði, Siglufjarðar íhaldsblaðið og
Hænir sálugi á Seyðisfirði.
Kristján Linnet bæjarfógeti gefur
út blaðið „Ingjaldur".
Páll Kolka gefur út blað, sem
heitir „Gestur".
Hér skulu birt nokkur sýnisliorn
af skrifum hinna nýju íhaldsblaða:
Ihaldsmaðurinn Kr. Linnet skrifar
á þessa leið um íhaldsflokkinn:
„Innjaldur11 18. sept.:
Aðalfyrirsögn á fremstu síðu:
„Stefnuskrá Siálfstæðisflokksins eins
og ég vil að hún sé“.
„— — Eins og kunnugt er hefir
Sjálfstæðisflokkurinn enga stefnu-
skrá1). Hann er stefnuskrárlaus og
skipulagslaus — —
„Ingjaldur" 9. okt.:
„— — En um hitt hygg ég verði
ekki deilt með rökum, að úr því
ílokkurinn fvlgir þingræðisstefnunni,
beri honum skylda til að hafa
stefnuskrá samþykkta á þingræðis-
legan hátt11.1)
íhaldsmaðurinn Páll Kolka ritar á
þessa leið um íhaldsfiokkinn:
„Gestur“ 11. sept.:
„— — tiltölulega fámenn klíka
hefir á sínu valdi blöð flokksins,
fjármagn það, er þarf til kosninga-
baráttu — — — þessi klíka hefir á
valdi sér þingmenn flokksins — —
þingmennirnir kjósa miðstjórn
ílokksins og miðstjórnin útnefnir
þingmannaefnin, og þannig gengur
svikamyllan áfram — —“.
— — „Sjálfstæðisflokkurinn siglir
... með lik í lestinni, ekki eitt heldur
mörg. það eru þeir mörgu, sem eru
‘) Leturbr. Linnets.
gæzla og um leið hinn mesti hetju-
skapur og áræði við að bjarga skip-
um og mönnum úr sjávarháska.
Enginn íslenzkur skipstjóri hefir
sýnt jafnmikið harðfengi við land-
helgisgæzlu, enginn skotið lögbrjót-
iinum jafnmikið skelk í bringu,
enginn bjargað jafnmörgum skipum,
og enginn sem sjómannastéttin ís-
lenzka treystir jafnvel að verja land-
lielgina — að öllum öðrum ólöstuð-
um — eins og Einari Einarssyni.
þennan mann hét íhaldið að flæma
frá stöðu sinni undir eins og það
gæti og hefir gert það. það er þjóð-
arinnar að meta hvatirnar.
Náið verður ekki farið inn á frá-
vikning E. E. hér. Tildrögin eru þau,
að hann tók íslenzkan togara við
Snæfellsnes að veiðum og var liann
dæmdur í undirrétti. En síðan þá
hefir ihaldið slegið skjaldborg um
hinn brotlega togara, enda talið að
margir flokksmenn hafi þar hags-
muna að gæta. Við tökuna varð sú
vinnubragðayfirsjón, að armbandsúr
stýrimanns var 7 minútum frábrugð-
ið skipsklukkunni, og setti hann tím-
ann auðvitað eftir sinni klukku í
skýrslu til dómarans, sem þannig
vissi um þetta ósamræmi frá upp-
iiafi. Litlu síðar skriíaði skipstjóri
íturlega skýrslu um málið til dóm-
stólanna m. a. um þetta sérstaka
:atvik. En í vor kemur einn af fyr-
verandi undirmönnum Einars, Eirík-
ur Kristófersson, sem þá var orðinn
atvinnulaus í bili og segir Guðm.
Ólafssyni málfærslumanni hins brot-
lega togara, að aiTnbandsúrskekkjan
hafi verið leiðrétí í einni af bókum
skipsins. Guðm. Ólafsson sér leik á
svo miklir einstaklingshyggjumenn,
að tillitið til heildarinnar, þjóðfé-
lagsins eða bæjarfélagsins, má sín
einskis hjá þeim í samanburði við
eiginhagsmuni þeirra sjálfra eða
ánnara, sem líkt eru settir i þjóðfé-
laginu. Fyrir þessum mönnum vakir
engin önnur flokkshugsjón en sú,
að geta látið aðra vinna fyrir sig
fyrir lágt kaup. þeir eru á móti öll-
um framfaramálum, verklegum og
menningarlegum*). þeir bolast á
móli öllum þeim innan síns flokks,
sem ekki eru sama sinnis og vinna
það jafnvel til að bregða fyrir þá
fæti, þó þeir eigi í vök að verjast
gegn verstu andstæðingum flokksins
vegna pólitískrai' starfsemi sinnar.
Að því leyti eru þeir félagslega ó-
þroskaðri en iiðsmenn A1 Capone
eða sjóvíkingar á sautjándu öld, því
jafnvel í þeim félagsskap eru þeir
menn álitnir óhæfir flokksmenn, sem
ekki ,styðja samherja sina drengi-
lega í mannraununum".**)
„Gestur“ 2. okt.:
„þeir (þ. e. þingmenn íhaldsflokks-
ins) létu það viðgangast, að grund-
vallaratriði, sem áttu að vera þeim
heilög, voru fótum troðin án þess
að þeir hreyfðu aðra limi fil varnar
en hálfmáttlausan tungublcðilinn2)".
Og ennfremur í sama blaði:
„þingmenn Sjálfstæðisflokksins
lýstu því yfir á Alþingi í nafni
flokksins, að ríkisstjórnin ætfi að
rétt.u lagi heima í tukthúsinu fyrir
glæpsamlega meðferð ríkissjóðs.
En hvað gera Sjálfstæðismenn eft-
ir að liafa tekið munninn svona full-
an? þeii' halda áfram þingstörfum í
félagi við glæpamennina, viðurkenna
þá sem löglega stjórn og beygja sig
fyrir ákvörðunum hennar eftir sem
áður".
þá vekui' Kolka athygli á því, að
þingmenn íhaldsins „virtust fyrst
finna lijá sér tillmeigingu til að rísa
*) Sbr. Lögréttugrein Jóns þor-
lákssonar 1908.
**) Hér á Kolka : sennilega við
sjálfan sig, Einar M. Jónasson o. fl.
2) Hér mun Kolka eiga við digur-
mæli J. þ. í fyrra um að „taka til
sinna ráða", og afturhvarf íhaldsins
í skjóli Gunnars á Selalæk!
borði að tefja með umræðum um
þetta, dóm í togaramálinu. En dugn-
uöur Eiríks sást á því, að hann tók
strax að ráða menn á Ægi, þegar
hann væri orðinn skipstjóri eftir aö
búið væri að koma Einari af skip-
inu. Sýnist þessvegna sem Eiríkur
hafi haft loforð frá M. G. um skipið,
en þegar skjalleg sönnun um að
Eiríkur var farinn að ráða á Ægi,
var lögð fram í réttinum, kom svo
mikið fát á Guðm. Ólafsson, að hann
vissi ekki sitt rjúkandi ráð. þótti j
nú of áberandi sókn íhaldsins við að j
koma Einari frá skipstjórn, að láta |
ákærandann, Eirík, taka við strax, :
þó að samningar hafi líklega verið ;
um þð áður. Var annar maður til
fenginn um stund að stýra skipinu.
þó að Einai' Einarsson hafi unn-
ið mörg frægðarvei'lc í landhelgis-
gæzlunni, yrði hann að sjálfsögðu
að láta af því starfi og þola dóm,
ef hann hefði leiðrétt skipsbókina
í því skyni að skaða ákærðan mann
eða skip. En það er enn ósannað, að
Einar hafi nokkru breytt, og i öðru
lagi játað fyrir rétti af Eiríki sjálf-
um, að breytingin sé frá röngu í
rétt, og í þriðja lagi fullsannað, að
leiðréttingin gat aldrei haft nokkur
áhrif á gang togaramálsins, hvorki
til sektar eða sýknunar, vegna þess
að dómstólarnir höfðu fyrir sér a.
m. k. tvær ítarlegar skýrslur skip-
stjóra um skekkjuna á annbandsúri
stýrimanns. Hér virðist það fyrst og
fremst búa undir, að flæma úr einu
þýðingannesta trúnaðarstarfi, mann
sem í mörg ár hefir lagt alla sína
krafta, líf og heilsu fram til að
vernda islenzk fiskimið og bjarga
upp gegn henni (þ. e. ríkisstjórn-
inni) með valdi, þegar hún rak þá
heim af þingi. það var stærri glæpur
í þeirra augum en fjárbruðlið — —
Og að lokum:
„þuð er ekki að undra, þó Jónas
frá Hriflu liafi látið svo um mælt, að
beztu stuðningsmenn sínir væru
sumir leiðtogar Sjálfstæðismanna".
Árið 1930 var Páll Kolka einn af
sauðspökustu fylgismönnum íhalds-
flokksins og fylgdi Jóni þorlákssyni
i hringferð um landið, í þeim til-
gangi, að prédika fyrir landslýðnum,
að Jónas Jónsson væri geðveikur.
Borgaði J. þ. þá húsaleigu fyrir
•Kolku og lét hann iiafa liið bezta
atlæti. Heimdallur, félag ungra
ihaldsmanna í Reykjavík, gaf út
brjálsemisrit Kolku og sendi út nm
landið í 9 þús. eintökum
Svo megn er nú sundrungin orðin,
í ihaldinu, að jafnvel þessi maður
ræðst á forráðaménn flokksins og
stofnar sjálfur nýtt Llað til að bii'ta
þessar árásir.
Og í Reykjavík sér miðstjórn
ílialdsflokksins ekki annað ráð
væiina en að senda Sigurð Eggerz
vestur á ísafjörð — þar sem hann
á áð týna sínu pólitíska lífi í gim
ljónsinsl
——o-------
Nokkrir Morgunblaðsmenn,
sem eiga útvarpstæki, samþykktu
í gærkveldi vantraust á útvarps-
stjórann. Er það ekkert undarlegt,
því að samskonar tillögu hefðu þess-
ii menn vafalaust. verið albúnir að
samþykkja hvenær sem var, síðan
J. þ. var settur í stöðuna. Fundur-
inn, þar sem áðurnefnd tillaga var
samþykkt, var boðaður sem fundur í
félagi islenzkra útvarpsnotenda og
voru félagsmál o. fl. á dagskrá. En
þegar fundur átti að byrja, var
varla hægt að sjá annað en að þetta
væri flokksfundur á skrifstofu Mbl.
Mættir voru m. a.: Björn Kristjáns-
son, „Johnson í bankanum", Valde-
mar Hersir, Astvaldur Gíslason, Páll
írá þverá, Iíarl Tulinius (sem reynd-
ist ekki vera útvarpsnotandi, þegar
til atkvæðagreiðslu kom), Magnús
Jochumsson, Magnús dósent, Sigur-
björn þorkellsson kaupmaður, Valtýr
Stefánsson, Luther dyi’av. í Bai-na-
skólanum og fleiri þvílíkir. Heimt-
aði Magnús dósent, að árásir Mbl. á
Jónas þoi’bergsson yrðu teknar á
dagskrá. En af hálfu félagsstjómar-
innar var því lýst yfir, að hún liti
á þetta sem pólitískt mál og vildi
mælast til þess að félagið, sem ætti
að vei’a algjöi’lega ópólitískt, leiddi
það hjá séi’. Svai’aði M. J. þessu með
ruddaskap og hótunum í garð fé-
lagsstjórnai’innai' og lét flokksmenn
sina á fundinum samþykkja þessar
umræður, og stóðu þær svo allan
fundai’timann. Hélt M. J. því fram,
að útvarpið hefði verið hlutdxægt,
en þegar skox-að var á hann að
nefna dæmi máli sínu til sönnunar,
gat hann engin nefnt. Umræðum
þessum lauk með því, að íhalds-
mennirnir á fundinum samþykktu
vantrauststillöguna, sem borin var
fram af Magnúsi dósent. Fékk sú til-
laga 108 atkvæði. En á starfssvæði
félagsins, sem er allt landið, eru nú
um 4600 útvai’psnotendur og í Rvík
einni á 16. hundrað. þarf ekki um
að deila hvaða mark er takandi á
slíkri samþykkt. Er ekki útlit fyrir,
að tiltæki þetta muni hafa önnur á-
skipum og mannslíkmi úr sjávar-
háska.
þennan þátt um eyðileggingu land-
lielgisvarna og björgunannála, má
hæfilega enda með því að benda á,
að síðan Einar var flæmdur af Ægi
og þórður þorsteinsson fallinn frá,
er enginn maður á varðskipunum,
sem kann að fara með sum áhrifa-
mestu björgunartækin, sem skipin
'hafa. J. J.
hrif en þau að sprengja útvarpsnot-
endafélagið, því að menn víðsvegar
um land munu ekki kæra sig um
það, að einhverjir ihaldsmenn í
Rvík, eins og Páll á þverá og Magn-
ús dósent, bendli útvarpsnotendur
almennt við eitt og annað, sem
Rcykjavíkuríhaldið kann að vilja
samþykkja i liefndarskyni við póli-
tíska andstæðinga. Myndu útvarps-
notendur þá missa þau áhrif, sem
þeir nú hafa á skipun útvarpsráðs-
ins. Fer þá sem jafnan, þcgar grið
eru rofin i ópólitískum félögum.
Valtýr Steíánsson
gaf upplýsingar um það á „út-
varpsnotenda“-fundinum i gærkveldi,
að til væri a. m. k. tvær aöferðir til
að segja rangt frá staðreyndum.
Fundu menn að V. St. talaði þar
bæði af reynslu og þekkingu. Einna
áhugasamastur fundarmaður va.r þó
Páll frá þverá. En hann er líka einn
aðal bifreiðasalinn hér á landi, og
J. þ. flutti i fyrra frv. um einka-
sölu á bifreiðum. Gömlu viðtækja-
salarnir, sem nú vilja Viðtækjaverzl-
un ríkisins feiga, létu sig heldur
ekki vanta! Um éinn þekktan v i-
haldsmann upplýstist, að hann er
ckki útvarpsnotandi. þessi maður
gerði sig einna berastan að upp-
vöðslu og ruddaskap. Skar það
reyndar úr glögglegar en jafnvel allt
annað af hvaða toga samkoman var
spunnin. Hvort svo hefir verið um
fleiri fundarmenn, er ekki hægt að
segja með vissu.
------o------
Gestir í bænum. Bjarni Runólfsson
bóndi á Hólmi og Runólfur faðir
hans, Bergur Lárusson Kirkjubæjar-
klaustri, Sigurjón Björnsson Hólmi,
Ilelgi Jónsson bóndi Seglbúðum, þor-
steinn Einarsson bóndi Höfðabrekku
og kona hans, Andrés Eyjólfsson
bóndi Síðumúla. — Skaftfellingarnir
komu í bifreiðum alla leið austan
| af Siðu. Var lagt af stað þeðan kl.
4 að morgni og komið að Ölfusá kl.
7 að kvöldi sama dags.
Hlutir á síldveiðum. Samvinnufé-
lag sjómanna á ísafirði á sjö vél-
skip; veiddu þau í sumar 21 þúsund
saltsíldartunnur og auk þess 39 þús.
mál í bræðslu, var það meir en fjórði
hluti allrar þeirrar bræðslusíldar,
sem Ríkisverksmiðjan tók við, og þó
lögðu þar 42 skip upp afla sinn.
Hlutir háseta á samvinnubátunum
síldveiðitimann voru frá 669 til 930
króriur, hlutir vélstjóra 1568 til 2108
krónur og hlutir skipstjóra 2665 til
3584 krónur. Auk þess höfðu allir
þessii' menn fæði. Heitir sá bátur-
inn Sæbjörn, scm bezt veiddi.
Ragnar Olalsson lögfræðingur frá
Lindarbæ, fór núna í vikunni með
Gullfossi áleiðis til Svíþjóðar. Murt
liann dvclja þar og í Englandi í vet-
ur.