Tíminn - 10.10.1939, Blaðsíða 3
117. blað
TtMBVIV, þrlðjndajginn 10. okt. 1939
467
A IV IV A L L
lljúskapiir.
Hinn 21. fyxri mánaðar voru
gefin saman í hjónaband að
Holti í Önundarfirði af séra
Jóni Ólafssyni sóknarpresti þar
Guðrún kennslukona Jónsdóttir
frá Stóradal, Jónssonar, og
Hjörtur Hjartar kaupfélags-
stjóri á Flateyri.
Afmæli.
Guðrún Hafliðadóttir á
Strandseljum við ísafjarðar-
djúp varð sextug 1. október.
Þar byrjuðu þau búskap fyrir
fjórum áratugum, hún og mað-
ur hennar, Ólafur Þórðarson.
Jörðin var lítil, grýtt og illa
ræktuð, húsakynni léleg, en
efni engin. Bóndinn stundaði
sjó og land af miklum dugnaði
og smám saman stækkaði bú-
ið og greiddist úr um efnahag-
inn. Börnin fæddust, stækkuðu
og hjálpuðu til að yrkja jörðina
og nytja gæði hafsins.
Hjónin á Strandseljum unnu
baki brotnu fyrir framtíð og
gengi barna sinna og þeim varð
vel ágengt. En um haustið 1934
dró ský fyrir sólu. Bóndinn
hafði lengi átt við vanheilsu að
stríða, sem nú dró hann til
dauða.
Nú stóð húsfreyjan ein eftir,
en börnin voru komin á fullorð-
insaldur og öll hin mannvæn-
legustu. Þeim hafði orðið níu
barna auðið, en tvö þeirra dóu
í æsku. Hin sjö eru: Guðrún
húsfreyja í Unaðsdal, Hafliði
bóndi á Garðsstöðum, Þórður
sjómaður í Ögurvík, Sólveig
húsfreyja á ísafirði, Árni bóndi
á Strandseljum, Kjartan verzl-
unarmaður við Kaupfélag Ár-
nesinga og yngsti sonurinn,
Friðfinnur, er stundar nám við
viðskiptaháskóla íslands. Auk
þess hafa þau alið upp 3 fóst-
urbörn. — Af þessu geta menn
séð, að starf þessara hjóna á
þessu litla býli hefir ekki ver-
ið árangurslaust.
Starf Guðrúnar hefir verið ó-
venju mikið, en dugnaður henn-
ar og andlegir hæfileikar eru
líka óvenju miklir. —
Hún er ein af þessum konum,
sem lítið ber á, en vinna sitt
mikla og göfuga starf, hlé-
drægar og hljóðar. Það er aldrei
blásið í básúnur fyrir þeim,
nöfn þeirra prýða ekki dálka
blaðanna, en þrátt fyrir það
leggja þær grundvöllinn að
framtíð og giftu þjóðarinnar.
Nú leikur haustgolan um
vanga og lokka húsfreyjunnar
á Strandseljum. Lokkarnir eru
farnir að grána, og brá hennar
að blikna, — en ennþá er hún
ung í anda, bjartsýn og bros-
mild, eins og hún var fyrir 40
árum. Erfiðum hluta langs
vinnudags er lokið.
Vinur.
lag myndi gera þessum tveim-
ur löndum mögulegt að stjórna
heiminum. Þeir bera mikla virð-
ingu fyrir Rússum, en hafa
ekkert traust til ítala. Auk þess
eru þeim herferðir um mýrar-
flæmi Austur-Evrópu lítið til-
hlökkunarefni.
Sökum framangreindra á-
stæðna er það ljóst, að það er
engan veginn réttmæt skoðun,
að núverandi fjandskapur milli
þessara landa mundi haldast til
frambúðar. Einræðisherra, sem
ræður yfir öllum áróðurstækj-
um þjóðfélagsins, getur leyft
sér hin víðtækustu skoðana-
skipti. Hitler getur sýnt fram
á hina viðskiptalegu og stjórn-
málalegu afstöðu til Rússlands
og tilkynnt Þjóðverjum, þegar
honum býður svo að horfa, að
rússneska stjórnin viðurkenni
ekki lengur kommúnistaflokk-
inn í Þýzkalandi. Með því að
benda á hlunnindi slíkrar sam-
vinnu og hætta hinni spillandi
áróðursstarfsemi, gæti Hitler
fært þessar þjóðir nær hvor
annarri og jafnvel túlkað það
sem stjórnmálalegan sigur, að
hafa fjarlægt Rússland frá
Frakklandi og Tékkóslóvakíu.
Sagan sýnir margar langtum
mikilvægari stefnubreytingar i
alþjóðamálum og Hitler hefir
enn ekki bundið sig svo fastan
við einhverja ákveðna stefnu í
utanríkismálum, að honum séu
allar aðrar leiðir lokaðar".
B Æ K IJ R
16 0 fiskréttir, eftir
Helgu Sigurðardóttur.
106 bls. Verð 3 kr.
heft.
Mámikeið
fyrir eftirlitsmenn fóðurbirgða- og nautgriparæktarfélaga
heldur Búnaðarfélag íslands í haust. Námskeiðið verður haldið
í Reykjavík og hefst mánudaginn 12. nóvember.
Búnaðarfélagið greiðir þeim þátttakendum, sem fóður-
birgðafélög eða nautgriparæktarfélög senda á námskeiðið, 3 kr.
Bifreiðasmiðja vor
liefir nú tekið til starfa af fullum krafti.
Tökum að oss viðgerðir á
Þessi bók kemur í góðar þarf-
ir nú á þessum timum, þegar
nauðsyn ber til að lifa sem mest
á innlendri fæðu.
Bókin byrjar á því að tala um
það, hvernig matreiða skuli síld,
og leggur áherzlu á það, að
neyta hennar sem mest, án þess
að sjóða hana, sem er lika að
öllu leyti ákjósanlegt. Bókin
segir frá 18 síldarréttum og
helmingurinn eru leiðbeiningar
um kryddun og söltun síldar,
sem borðuð er hrá. Sú meðferð
mun öllum falla bezt, sem vanir
eru að neyta síldar. Öðru máli
er að gegna með nýja síld. Hana
verður að steikja eða sjóða. En
það má telja frekar fágætt, að
ný síld sé á boðstólum, nema á
síldarstöðvunum yfir sumarið.
Söltuð síld þyrfti helzt að vera
á hverju heimili. Það er holl,
nærandi og ódýr fæða.
Þar næst eru í bókinni 13 upp-
skriftir af þorskréttum. Þeir,
sem afla mikið af þorski verða
jafnan leiðir á því að neyta hans
ávallt í sama formi, og ætti fyr-
irsögn þessara 13 rétta að geta
hjálpað margri húsfreyjunni
með það að hafa tilbreytingu í
matreiðslu þorsksins.
Siðan koma 8 fyrirsagnir um
meðferð hrogna. Er ekki van-
þörf á því, að vekja eftirtekt á
þeim og verðmæti þeirra. Þau
eru auðug af C vitamin efnum,
og ættu því að verða mikið eft-
irsótt fæða, þvert á móti því,
sem á sér stað í raun og veru,
því allflestir munu frekar sneiða
hjá þeim. En ég gæti bú-
izt við því, væri meðferð þeirra á
þann veg, sem ungfrú Helga seg-
ir fyrir, mundi útkoman geta
orðið önnur en almennt gerist.
Ekki gleymir höfundurinn að
minnast á kverksigina úr fisk-
inum, „gellurnar“. Þær þykja
venjulega ekki lystugar, en allt
verður þetta að fínum réttum
men hennar fyrirsögnum. Sund-
maganum eru gerð góð skil, og
hefir bókin þrjár fyrirsagnir um
meðferð hans.
Þá kemur ýsan okkar ágæta,
matreidd á sjö vegu. Höfunaur-
inn hvetur til þess að borða með
henni njóla- og spínatjafning
og ennfremur söl. Má það í
fyllsta máta teljast innlend
fæða.
Saltfiski og reyktum fiski er
einnig gerð góð skil. Mættu þó
vera fleiri fyrirsagnir um salt-
fiskinn, því mikið mun hann
notaður um allt land, en þær eru
aðeins sex.
Hér má finna fyrirsagnir um
meðferð á heilagfiski, rauð-
maga, upsa og áli, laxi og sil-
ung, hverja fisktegund, sem fyr-
Hinsvegar munu
Önnur skoö'un enskir stjórn-
enskra stjórn- málamenn hafa
málamanna. yfirleitt verið á
annarri skoðun.
Þeir hafa talið, að Hitler væri
ómögulegt, sökum áróðurs síns
gegn kommúnismanum, að
gera bandalag við Rússa, og
Stalin væri, sökum áróðurs síns
gegn nazismanum, ógerlegt að
semja við Þjóðverja.
Þess vegna hafa þeir flestir
litið á Rússa sem sjálfsagðan
bandamann gegn Þýzkalandi,
sem þeir vildu þó ógjarnan hafa
samneyti við, nema brýn nauð-
syn krefði.
Sú ásökun á hendur enskum
stjórnmálamönnum, að þeir
hafi reynt að hleypa Þjóðverj-
um austur á bóginn, er alger-
lega röng. Þeir létu Tékkósló-
vakíu af hendi, sökum þess, að
England var þá ekki viðbúið
styrjöld. En hefðu þeir viljað
sleppa Þjóðverjum í austurátt,
var þeim það áreiðanlega í lófa
lagið. Hitler myndi þá hafa
strax verið fús til samninga.
Það, sem fyrir þeim hefir vak-
að, var að kyrrsetja Þjóðverja
bæði að austan og vestan. Það
var Þjóðverjum fyrst ljóst,
þegar England og Frakkland
lofuðu Pólverjum og Rúmenum
aðstoð síðastliðinn vetur. Hitler
sá þá, að sú stefna hans, að
„fylgja evrópiskri landvinn-
ingastefnu með aðstoð Eng-
lendinga“, var fullkomlega mis-
heppnuð. Hann átti þá síðari
í dagpeninga meðan námskeiðið stendur yfir, og þeim sem lengst
eiga að, einhvern ferðastyrk.
Umsóknir sendist
BúnadarSélagi íslands
fyrir lok októbermán.
Garnir.
BIFREIÐITM, TRAKTORIJM, FISKIB ÍTA-
MÓTORIJM, og allskonar verkfærnm.
Rennismíði - eldsmídi - brætt í legur
Rcimdar og slípaðar cylinderblokkir. Abyggi-
leg vinna. Fljót afgreiðsla. — Verkstjóri bif-
reiðasmiðjunnar er hinn góðkunni bifreiða-
viðgerðamaður IVICOLAI ÞORSTFEVSSOIV.
Kaupiélag Árnesinga.
Fins og að undanförnu erai vel verkaðar
garnir úr heimaslátruðu fé kcyptar í Garna-
stöðinni í Reykjavík. Greiðsla við móttöku.
Meðferð garnanna.
Þegar görnin er rakin, er náð í báða endana (slitið frá vinstr-
inni og langanum) og görnin rakin tvöföld ofan f ílát með vatni
í. Þá er gorið strokið úr görninni (tvöfaldri, jafnþættri) og hún
um leið gerð upp í hespum um eitt fet á lengd og brugðið utan um
(eitt bragð), með báðum endunum eða lykkjunni. Sfðan er salti
nuddað inn í hverja' hespu og vel undir bragðið. Þá eru garnirn-
ar lagðar niður í lagarhelt ílát og saltað vel í hvert lag. Ef ekki
myndast svo mikill pækill, að fljóti yfir lagið, þá verður að láta
vel sterkan pækil á garnirnar (24 gráðu).
Þegar garnirnar eru sendar, má taka þær úr lagarhelda ílát-
inu og senda í kassa.
Slifnar garnir.
Garnirnar má helzt ekki slíta. Þær gamir, sem slitna og eru
í tvennu eða þrennu lagi, má hirða og láta spottana (2 eða 3) í
sömu hespuna. Þær garnir, sem eru slitnar meira en í þrennt, eru
ónýtar.
Garnastöðín. - Sími 2441.
Húðir og skinn. 1
Ef bændur nota ekki til eigin þarfa allar HÚÐIR
og SKINN, sem falla til á heimilum þeirra, ættu þeir
að biðja KAUPFÉLAG sitt að koma þessum vörum
í verð. — SAMBAND ÍSL. SAMVINNUFÉLAGA selur
NAUTGRIPAHÚÐIR, HROSSHÚÐIR, KÁLFSKINN,
LAMBSKINN og SELSKINN til útlanda OG KAUPIR
ÞESSAR VÖRUR TIL SÚTUNAR. — NAUTGRIPA-
HÚÐIR, HROSSHÚÐIR og KÁLFSKINN er bezt að
salta, en gera verður það strax að lokinni slátrun.
Fláningu verður að vanda sem bezt og þvo óhreinindi
og blóð af skinnunum, bæði úr holdrosa og hári, áður
en saltað er. Góð og hreinleg meðferð, á þessum vörum
sem öðrum, borgar sig. —
ir hendi er. Meðferð allra þess-
ara fisktegunda má finna í þess-
ari handhægu bók.
Við lestur bókarinnar fannst
mér ég vera auðugri af góðum
mat en áður, og allt þjóðarbúið.
Það er einkenni góðrar mat-
reiðslukennslu, að húsmóðurinni
finnst hún eiga meira en áður,
eftir að hafa notið kennslunnar.
Fróðleikurinn, sem þessi bók
veitir, virðist mér vera á þann
veg og mundi hún vera góð-
ur gestur hvers heimilis á þeim
tímum, sem nú fara í hönd.
Hafi höfundurinn beztu þökk
fyrir bókina.
Jónína Sigurðardóttir Líndal.
möguleikann eftir, að taka upp
samvinnu við Rússa. Þá leið
valdi hann.
En allt bendir til þess, að
Hitler hafi talið það verri kost-
inn. í „hvítri bók“, sem enska
stjórnin hefir gefið út um að-
draganda styr j aldarinnar, er
sagt að Hitler hafi 28. ágúst
síðastliðinn látið í ljós við
Henderson, sendiherra Breta í
Berlín, ósk um að semja við
Breta og sagt, að samningur
hans við Sovét-Rússland væri
Bretum sjálfum að kenna, en
fyrst þeir hefðu neytt sig til að
taka þá stefnu, myndi hann
gera bandalag við Rússa til
langs tíma.
Þegar Chamberlain
Ótti Lloyd tilkynnti enska
George. þinginu, að Bret-
land hefði tekið á-
byrgð á landamærum Póllands,
lét þingheimur allur, jafnt
stjórnarsinnar og stjórnarand-
stæðingar, ánægju í ljós. Blöð-
in lýstu einnig eindregnu sam-
þykki sinu.
Aðeins einn maður, sem nokk-
ur gaumur var gefinn, gagn-
rýndi þessa ákvörðun stjórnar-
innar.
Það var Lloyd George, sigur-
vegarinn í seinustu heimsstyrj-
öld.
Hann sagði, að Bretar hefðu
ekki átt að taka á sig slíka
skuldbindingu á undan Rúss-
um.
Hjá Lloyd George kom fram
(Framh. á 4. síSu)
Reykjavík.
Sími 1249.
Símnefni: Sláturfélag.
Mðursuðnverksmiðja. - Bjúgnagerð.
Rcykbús. — Frystlbús.
Framleiðir og selur í heildsölu og smásölu: Niðursoðið kjöt
og fiskmeti, fjölbreytt úrval. Bjúgu og allskonar áskurð á brauð,
mest og bezt úrval á landinu.
Hangikjöt, ávalt nýreykt, viðurkennt fyrir gæði. Frosið kjöt
allskonar, fryst og geymt í vélfrystihúsi, eftir fyllstu nútíma-
kröfum.
Egg frá Eggjasölusamlagi Reykjavíkur.
Verðskrár sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar um
allt land.
284 William McLeod. Raine:
hvor yfir annan, unz þeir stönzuðu á
nokkrum runnum.
Mosby var undir, en honum tókst
brátt að ná andanum, svo hann gat gef-
ið skipun:
— Hypjaðu þig ofan af mér, Texas-
búi!
— Rétt strax, sagði Taylor og glotti,
en leit svo upp og kallaði til stúlkunn-
ar.
— Ertu meiddur? kallaði Molly um
leið og hún kom til þeirra.
— Ekki alvarlega, svaraði fanginn
glaðlega. — Getur þú náð í byssuna
hans? Skotið gæti hlaupið úr henni og
meitt hann.
Mosby brauzt um á hæl og hnakka
til þess að ná byssunni, en hann gat
aðeins fundið til skeftisins með góm-
. unum, en ekki náð að halda því. Hand-
leggir fangans klemmdu svo fast að
síðum hans, að hann gat ekki hreyft
hendurnar. Hann brauzt um eins og
hann gat. Hann skyldi sannarlega
hindra vélabrögð þessa náunga, ef hann
aðeins gæti komið hægri hendinni þrem
þumlungum neðar og náð til byssunnar.
Taylor beindi þunganum á vinstri hlið-
ina, svo hann hvíldi á handleggnum,
sem var að teygja sig í byssuna.
— Kom þú ekki of nálægt, kallaði
hann til Molly. — Bíddu!
Flóttamaöurinn frá Texas 281
hefir ónáðað okkur, ef við getum.
Þau lögðu af stað upp skoruna, Molly
á undan, síðan handjárnaði maðurinn
og Mosby rak lestina. Leiðin var klett-
ótt, brött og skógi vaxin. Stundum varð
Molly að brjótast áfram milli runn-
anna.
— Haldið áfram, skipaði litli maður-
inn.
— Þegar ég get, sagði stúlkan. —
Þetta er erfitt yfirferðar. Þú vildir
kannske fara á undan, ef þú heldur að
þér gangi betur?
— Nei, nei. Ég er ekkert að kvarta,
þér gengur vel.
Nú heyrðu þau skot, og svo tvö eða
þrjú önnur, með nokkru millibili. Tay-
lor heyrðist síðari skothvellirnir tveir
koma úr meiri fjarlægð. Hann var
fullviss um þetta þegar þau heyrðu eitt
skotið enn. Einhver var á flótta.
Molly leit á fangann til trausts.
— Þeir eru að berjast, sagði hún. —
Pabbi og Bob eru þar sennilega.
— Ekkert að óttast, svaraði fanginn.
— Þeir eru ríðandi og gætu eytt miklu
blýi án þess að nokkur meiddist.
— Ég geri ráð fyrir að Clem og Brad
séu að beina þeim burtu. Þeir koma
bráðum og ná okkur, strákarnir, sagði
Mosby.
— Nema þú farir með okkur til Tin-