Tíminn - 05.12.1939, Page 3

141. blað
I'ÍMIM, þrlgjudagÍMii 5. des. 1939
563
ANN ALL
Menntunar
ÍÞRÓTTIR
Afmæll.
Elín Magnúsdóttir á Baugs-
stöðum varð 83 ára 3. des. s. 1.
Hún er fædd og uppalin á
Baugsstöðum, dóttir merkis-
hjónanna Guðlaugar Jónsdóttur
og Magnúsar Hannessonar, er
þar bjuggu lengi. Eru ættir
þeirra merkar og fjölmennar
um Árnesþing og víðar, meðal
annars hin nafnkunna Bergs-
ætt.
mun Elín eigi
hafa notið í
læsku, annarrar
Jen þeirrar, sem
ifæst við fjöl-
Jbreytt störf á
jstóru heimili,
Iþar sem jafnt
Iskal sækja sjó
Jog starfa að
Jbúnaði, stunda
■varp og veiði.
— Voru bræður hennar fimm
orðlagðir atorkumenn á sjó og
landi, og sumir þeirra hagleiks-
menn, svo að af bar. — Elin
var heldur ekki sett hjá, um
vöggugjafir snillinnar, því að
hún er hagleikskona mikil, eigi
síður en starfskona. Saumaði
hún á yngri árum fatnað
kvenna bezt, en hefir á efri ár-
um gefið sig meira að tóskap
og afkastar í þeirri grein ótrú-
lega miklu og góðu starfi enn
þann dag í dag.
Elín giftist ung Jóhanni
Hannessyni frá Tungu, hinum
ágætasta manni, en missti
hann er hún var innan við fer-
tugt. Höfðu þau áður misst þrjú
af börnum sínum, og virtist Elín
þá einnig svo þrotin að heilsu
og kröftum, að ekki þótti líklegt
að skilnaðurinn yrði langur. —
En trú hennar á guð og menn,
lífið og möguleika þess, gaf
henni sigur yfir sorgum og van-
heilsu.
í skjóli vandamanna og vina
auðnaðist henni að koma börn-
urn sínurn vel til manns. Og í
skjóli Elínar dóttur sinnar og
manns hennar, Páls Guðmunds-
sonar, hefir henni auðnazt eitt-
hvert hið fegursta æfikvöld, sem
á verður kosið. Æfikvöld á
æskustöðvunum, sem henni
mun ætíð hafa þótt vera heim-
ili sitt, þótt hún um skeið væri
búsett á Eyrarbakka oð víðar.
Tryggð hennar við átthagana,
er sterk og hrein, og gleði
hennar yfir heimili sínu mikil
og óblandin.
Það er ekki fyrr en á efri ár-
um, að Elín hefir átt þess kost
að svála að einhverju leyti lestr-
arlöngun sinni og námfýsi. En
þau tækifæri hefir hún notað
með áhuga sem ung væri. -
Börn hennar, sem nú eru á
lífi, eru þessi: Guðlaug, hús-
Badminton-keppiii.
Næstsíðasta sunnudag hófst
badmintonkeppni á vegum Ten-
nis-og badmintonfélags íslands.
Fór keppnin fram í húsi í-
þróttafélags Reykjavikur og var
það einmenningskeppni í B-
flokki karla.
Þátttakendur í B-liðskeppni
þessari voru alls 8, en fjórir
þeirra, þeir er sigur báru úr být-
um, Ingólfur Ásmundsson, Páll
Andrésson, Guðjón Einarsson og
Skúli Sigurz, taka síðar þátt í
einmenningskeppni í A-flokki.
Á sunnudaginn var fór fram
einmenningskeppni B - 1 i ð s
kvenna. Voru þátttakendur 12.
Af þeim komust sjö í A-flokk,
þær Alda Sigmundsdóttir, Þor-
gerður Þorvarðsdóttir, Oddný
Sigurjónsdóttir, Mabel Hall-
dórsson, Hekla Jósefsson, Sig-
ríður Sigurðardóttir og Mímí
Finsen.
Um miðjan vetur er fyrirhug-
að að einmenningskeppni A-
flokkanna fari fram. En með
vorinu fer fram meistarakeppni,
sem þeir taka þátt í, er beztir
reynast í A-keppninni.
Meðlimir í Tennis- og bad-
mintonfélaginu eru um 110, að
því er formaður þess, Jón Jó-
hannesson, hefir tjáð tíðinda-
manni Timans. Þar af stunda
um 70 manns reglubundnar æf-
ingar á vegum félagsins.
Tilkynninsf
til kaupenda TÍMANS.
llér ineð cr skorað á alla kaupendur Tím-
ans, sem ekki hafa þegar greitt blaðið fyrir
yfirstandandi ár, að borga andvirði |»ess fyr-
ir lok þessa árs, annaðhvort beint til af-
greiðslunnar í Reykjavík eða innheimtu-
manna í viðkomandi héruðum. Þeir viðtak-
endur blaðsins, sem ekki greiða verð þess,
mega gera ráð fyrir að hætt verði að senda
>eim hlaðið.
Útg’áfustjórn Tímans-
freyja í Reykjavík, Kristín,
húsfreyja á Læk í Ölfusi, Elín
húsfreyja á Baugsstöðum, Stef-
án, sjómaður í Færeyjum og
Viktoría, húsfreyja á Aðalbóli í
V estmannaey j um.
Úti fyrir Baugsstöðum rís
hafaldan hátt. — í lífi Elínar
Magnúsdóttur hafa öldur sjúk-
dóma og sorga oft risið í hærra
lagi. En hærra þeim öllum hefir
risið táp hennar og trú, kjarkur
og bjartsýni, svo að enn í dag
má það vera ungu fólki andleg
nautn og sálubót að vera í fé-
lagsskap hennar. — Enn í dag
fagnar hún gestum heimilisins
há og beinvaxin, tíguleg í fasi
og létt i hreyfingum, svo að
mörg tvítug íþróttakonan mætti
öfunda hana af.
Elín rifjar ógjarna upp erfið-
leika lífs síns. En minningar
sólskinsstundanna eru henni
dýrmætur fjársjóður, sem hún
miðlar örlátlega af. — í sól
bjarma vonar og trúar horfir
hún glöð móti ókomnum tíma
og hyggur gott til endurfund-
anna við ástvini sína á eilífð
arlandinu.
Á afmælinu munu hugir fjöl-
margra vina Elínar færa henni
hlýjar þakkir fyrir liðinn tíma
og blessunaróskir fyrir ókomin
ár. D.
líta fyrst og fremst á erfiðleika
sveitabóndans, og það kom ekki
ósjaldan fyrir, að hann gerði of
lítið úr sinni eigin aðstöðu.
Þegar hann er um fertugt ber
hann í gamanvísum saman
kjör sín, barnamanns í litlum
bæ, og tilvonandi fræðimanns,
sem heimsækir skáldið um leið
og hann heldur áfram til náms-
dvalar í öðru landi, og siglir
eins og skáldið orðar það „með
gullinströndum Sindbaðs". —
Nokkru síðar kemur þessi hugs-
un glögglega fram í eftirmæl-
um hans um Jóhann Sigurjóns-
son frá Laxamýri. Guðmundur
Friðjónsson ber saman giftu
þeirra jafnaldranna og nábú-
anna til að vera skáld. Jóhann
var sonur mesta stórbóndans í
sýslunni. Hann fékk að fara að
heiman og sigla sæ gullin-
stranda til fjarlægra landa. En
Guðmundur Friðjónsson situr
heima á föðurleifð sinni, Sandi:
„En ójafn vaxð okkar hlutur
með árum að þyngd og lit,
því útþráin mín varð
ófrjó dls
við æfilangt matarstrit.
En foreldra máttur fjaðrir þér
til flugsins að heiman vann
á morgungyðjunnar
fagnafund,
sem frumherji sérhver ann.“
Samanburðurinn i þessari
vísu er meir en vafasamur. Auð-
ur Sigurjóns á Laxamýri flutti
Jóhann son hans að vísu til
annars lands. Hann dvelur þar
árum saman og verður merki-
legt skáld. Guðmundur Frið-
jónsson situr heima að búi sínu
Lífskjör hans eru önnu,r. En
hann verður líka einkennilegt
skáld og rithöfundur. Báðum
þessum sveitungum voru í önd-
verðu gefnir vængir skáldgáf-
unnar og báðir náðu sínu tak-
marki. Þeim fór eins og drengj-
unum í æfintýri Andersens, sem
heyrðu hinn fjaxlæga óm klukk-
unnar í skóginum. Þeir lögðu
báðir af stað i sömu leit, með
misjafnan útbúnað, en með
sömu þrá. Og að loknu dags-
verki mætast þeir á hæðinni við
hið mikla haf. Þeir hafa báðir
unnið sigur í kappgöngu lífs-
ins. Svo fer og um jafnaldrana
úr Aðaldal. í bókmenntasögu
þjóðarinnar eiga þeix báðir var-
anleg sæti. Þar skiptir engu um
dvalarstað og viðfangsefni
Báðum auðnaðist að ávaxta það
pund, sem þeim var fengið.
í hátiðakvæðinu um Þingeyj
arsýslu hafði Guðmundur Frið-
jónsson sagt um ættbyggð sína
„Hjá þér langhelzt viljum vér
vaka, starfa, þreyja,
hugsa um þig og hlynna
að þér
hlæja, gráta, deyja.“
Og þá hafði hann líka boxið
fram þessa ósk um hérað sitt:
„Færðu degi fögrum mót
fram á grónu engin
íturvaxna yngissnót,
axlabreiða drenginn."
Guðmundur Friðjónsson er
nú sjötugur að aldri. Hann hef
ir fengið æskuósk sína upp
ACCUMULATOREN-FABRIK,
DR. TH. SONNENCHEIN.
Húsmæður
Mjólkin heíur ekkí hækkað í verði
Skyrverðlð er einnig óbreylt, og eftir-
litsmaðurinn nieð vöruni vorum segir
það nú vera sneð allra bezta mótti.
Mjölkursamsalan.
fyllta. Hann hefix, að frátekn-
um nokkrum ferðum innan-
lands, allt af dvalið í Þingeyj-
arsýslu. Þar hefir hann vakað
og starfað. Minningin um hið
einkennilega og margþætta rit-
höfundarlíf hans verður jafnan
tengt við átthagana. Fordæmi
hans mun um langan aldur
sanna lífsgildi íslenzkrar
byggðamenningar.
Þegar liðinn var aldar-
fjórðungur frá því að Guð-
mundur Friðjónsson bað til
handa byggð sinni, að konur
þar mættu ætíð vera íturvaxn-
ar en ungir menn hraustmenni
og axlabreiðir, byggðu Þingey-
ingar í dalnum, þar sem skáldið
hafði flutt þetta kvæði, mesta
stórbyggingu sýslunnar, Lauga-
skóla, einmitt í því skyni, að
sveitafólkið, sem vinnur fram-
leiðslustörfin, og leggur þjóð-
inni til líkamlega og andlega
hreysti, fái ekki í lífsbarátt-
unni eingöngu sigg í lófa og
hnýttar hendur, heldur skyldi
þar líka vera máttug skilyrði
til að æskan í landinu yrði ít-
urvaxin og glæsileg í fram-
göngu og yfirbragði. — í stærsta
sal þessa mesta húss í sýslunni
hafa Þingeyingar gert sína
frægðarhöll. Þar safna þeir
myndum þekktra manna,
kvenna og karla úr héraðinu til
að sanna samhengið í þróun
byggðarinnar. Guðmundur Frið-
jónsson hafði að vísu mikinn
hluta æfi sinnar farið nokkuð
aðra vegi en flestir samsýsl-
ungar hans. En þegar Þingey-
ingar byrjuðu að leiða skáld sín
í þessa frægðarhöll héraðsins,
þá varð Guðmundur fyrstur
fyrir vali. Þar mun mynd hans
geymast um langan ókominn
tíma við hlið Jóhanns Sigur-
jónssonar, og foringja Heima-
stjórnarmanna, Gautlanda-
bræðra og Sigurðar í Yztafelli.
Þar munu líka búa, hlið við hlið,
hinir merkilegu forvígismenn
úr verzlunarbaráttunni, Einar í
Nesi, Jón á Gautlöndum, Bene-
dikt á Auðnum, Jakob Hálf-
dánarson og hinn sterki and-
stæðingur þeirra, Þórður Guð-
johnsen á Húsavík.
En samhliða þessu hefir þjóð-
in öll leitt Guðmund Friðjóns-
son í aðra stærri og veglegri
frægðarhöll. í bókmenntasögu
þjóðarinnar hefir hann fyrlr
löngu hlotið virðulegan sess við
hlið skálda og rithöfunda frá
fyrri öldum. Þeir menn allir
hafa fylgt í fóspor hins fyrsta
íslenzka höfuðskálds og borið
Nkip
frá Sameinaða gufuskipafélag-
inu hleður í KAUPMANNA-
HÖFN næstkomandi fimmtudag
og föstudag.
Skipið fer til Vestur- og
Norðurlandsins um miðjan des-
ember.
Skipaafgreiðsla
Jes Zlmsen
Tryggvagötu. Símí 3025.
V A K A
Á ERINDI TIL ALLRA.
Gerist kaupendur að vandað-
asta tímariti landsins.
VAKA, REYKJAVÍK.
fram fyrir alda og óborna af
nægtum móðuxmálsins „mærð
artimbur, máli laufgað.“

Húðir og skinn. 1
Ef bændur nota ekki til eigin þarfa allar HÚÐIR
og SKINN, sem falla til á heimilum þeirra, ættu þeir
að biðja KAUPFÉLAG sitt að koma þessum vörum
í verð. — SAMBAND ÍSL. SAMVINNUFÉLAGA selur
NAUTGRIPAHÚÐIR, HROSSHÚÐIR, KÁLFSKINN,
LAMBSKINN og SELSKINN til útlanda OG KAUPIR
ÞESSAR VÖRUR TIL SÚTUNAR. — NAUTGRIPA-
IIÚÐIR, HROSSHÚÐIR og KÁLFSKINN er bezt að
salta, en gera verður það strax að lokinni slátrun. :
Fláningu verður að vanda sem bezt og þvo óhreinindi ;
: og blóð af skinnunum, bæði úr holdrosa og hári, áður
• en saltað er. Góð og hreinleg meðferð, á þessum vörum
sem öðrum, borgar sig. —
Kopar,
aluminium og fleiri málmar
keyptir í LANDSSMIÐJUNNI.
Hreinar
léreftstnskur
kaupir
Prentsmiðjjan Edda
Lindargötu 1D.
Smíða tráloiunar-
hrínga
]ón Oalmannsson
gull8mi0ur
Grettísgötu 6 - Reykjavfk.
Auglýsið í Timanum!
Fyrir börn:
Bílar frá
Dúkkur frá
Skip frá
Húsgögn frá
Kubbar frá
Saumakassar frá
Töskur frá
Myndabækur frá
Dátamót frá
Smíðatól frá
Sparibyssur frá
Flugvélar frá
Dýr ýmisk. frá
Spil ýmisk. frá
0.85—12.00
1.50— 14.00
0.50— 7.50
1.00— 6.25
2.00—17.50
1.00— 3.00
1.00— 3.00
0.50— 2.00
2.25—
1.50—
0.50— 2.65
0.75— 4.75
0.85— 6.50
1.00—10.00
6.00
4.75
K.Einarsson &Björnss.
Bankastræti 11.
ÚtbreiMð T I M A N N
44
Margaret Pedler:
Laun þess liðna
41
gat t a 1 a ð“ eins og Jane orðaði það,
„án þess að þurfa að hlusta á ærandi
danslög, sem eyðileggja alla heilbrigða
hugsun.“ Og þau höfðu sannarlega
talað, talað sig langt aftur í tímann,
þegar Jane hafði reynzt vinkonu sinni
trygg, meðan á hinu leiðinlega skiln-
aðarmáli stóð. Þau höfðu einnig talað
um þetta eina hamingjuár hjónanna,
og svo áfram um þungbæru árin fjög-
ur, þangað tii að Irene dó.
„Þú krafðist of mikils og gafst of
lítið í staðinn, Candy,“ hafði Jane sagt
í hreinskilni. „Og þú gerðir aldrei ráð
fyrir neinum stundarhrifum."
„Stundarhrif,“ hafði Frayne sagt fyr-
irlitlega. „Stundarhrif eru aðeins ný-
Skapað skálkaskjól manna, sem gera
skyssur.“
Jane hristi höfuðið.
„Þetta er ekki rétt hjá þér. Stundar-
hrif eru veruleiki, það eina, sem í raun
og veru afsakar víxlsporin og orsakar
einnig siguxinn, skal ég segja þér.“
„Ég er hræddur um, að ég geti ekk-
ert fundið Irene til afsökunar," svaraði
Frayne. „Jafnvel ekki stundarhrif."
„Þú ert mjög harður — gagnvart
sumum."
„Flest okkar eru hörð gegn þeim, sem
hafa lagt manns eigið lif í rústir.“
„En Irene lagði ekki þitt líf í rústir,"
spurði hún. „Hefir þú ekki eitthvað á
prjónunum fyrir mig?“
Frayne lagði hönd sína yfir hönd
hennar.
„Þú ert góð stúlka," sagði hann
þakklátur. „Þú skilur þetta allt saman,
er það ekki?“
„Jú, auðvitað geri ég það.“ Svo hélt
hún áfram brosandi: „Sagðu mér strax
hver áætlunin er, gamli en góði skrögg-
ur. Ég er viss um, að þú ert fyrir löngu
búinn að ákveða þetta, en hefir bara
ekki komið þér að því að segja frá því.“
„Já, eiginlega er það svo,“ sagði hann
afsakandi. „En, — en þetta var bara svo
einhvernveginn óviðkunnanlegt.“
„Nei, ekki það allra minnsta, það er
aðeins eðlilegt. Ég er viss um, að ég
myndi ekkert kæra mig um að hafa allt
af stjúpdóttur að flækjast fyrir mér, ef
ég væri sem Fjóla. Jafnveí ekki þó hún
væri nú svona góð og snotur eins og ég,
pabbi. Það er töluverður vandi að vera
stjúpdóttir,“ sagði Elizabet og gretti sig.
Frayne hló upphátt.
„Já, það segir þú alveg satt,“ sagðí
hann. „í raun og veru er það vandi að
vera ættmenni einhverra, þó ekki sé
meira. En svo að ég víki aftur að efn-
inu, þá hafði mér dottið í hug, að þú
vildir, ef til vill fara heim til Englands,
heim til Waincliff og bíða okkar þar.