Tíminn - 09.01.1940, Qupperneq 4

12
TÍMEVX, þriðjndaglnn 9. jjannar 1940
3. blað
Yiír landamærm
1. Það er vissulega sorglegt, að sjá.
þær kröfur í blaði, sem kennir sig við
alþýðuna, að fjölmennasta vinnandi
stétt landsins, bændurnir, eigi engar
bætur að fá vegna dýrtíðarinnar, þar
sem þær hafa þó verið tryggðar sjó-
mönnum og verkamönnum. Það er
sannarlega ömurlegt, aö ráðherra skuh
vera svo langt leiddur í smjaðri fyrir
verkalýð' bæjanna, að hann skuli mót-
mæla þvi á Alþingi, að bændur fái
bætur vegna dýrtíðarinnar. Slíkt
smjaður verður flokki hans þó áreið-
anlega ekki til ávinnings, því að verka-
fólk bæjanna ann bændum áreiðanlega
sama réttar og öðrum þegnum þjóð-
íélagsins. Þess ættu líka Alþýðublaðið
og Stefán Jóhann að minnast, að
bændur geta ekki sótt gull í vasa er-
lendra stéttarbræðra, líkt og ákveðinn
flokkur hér á landi sækir það í vasa
bræðraflokkanna á Norðurlöndum.
2. Kommúnistar eru mjög áhyggju-
fullir yfir þeim ágætu imdirtektum,
sem Finnlandssöfnunin hefir hlotið.
Haida þeir að Rússar kunni að skilja
þetta þannig, að skeytasendingar
þeirra hingað hafi lítinn árangur borið.
Hefir því sumum þeirra dottið í hug
að efna til mótmælasöfnunar, sem
væri til stuðnings Rússum. Þar sem
þeir munu áður, á einhverju byltingar-
afmæli, hafa safnað fé til að gefa
Rússum dráttarvél, en þá stunduðu
Rússar friðsamleg störf, mun þeim nú
hafa dottið helzt í hug að senda þeim
skriðdreka! Þegar á átti að herða, mim
slík fjársöfnun þó ekki hafa þótt álit-
leg til vinsælda og varð niðurstaðan
sú, að reynt skyldi að safna fé til að
lengja líf rússnesku blaðaútgáfunnar
á íslandi.
3. Það virðist. sem íhaldsmenn sum-
staðar úti um landið hafi samúð með
kommúnistum í hrellingum þeim, sem
þeir nú eru komnir í. Glöggt dæmi um
það er framkoma Aage Schiöth lyfsala
í Siglufirði á Rauökufundinum 11. des.
Hann átaldi þar harðlega, að Alþingi
væri að amast við kommúnistunum og
áleit það með öllu óviðeigandi. Vörn
hans fyrir þeim minnir á vörn Hitlers
fyrir Stalin, enda allhliðstæð. Hlýtur
þetta að vera vafasamur heiðm- fyrir
flokkinn, þótt það hinsvegar sanni inn-
ræti einhvers hluta hans.
4. Á sama fundi — og þessu til end-
urgjalds að því er virðist — prédikaði
Þóroddur kommúnisti ágæti einstak-
lingsframtaksins og bað alla að vinna
af alefli gegn því, að „Rauðka" yrði
seld ríkisverksmiðjunum, en berjast
fyrir því, að einhver einstaklingur
keypti hana. Þótti mönnum línudans
þessi mjög athyglisverður hjá báðum
aðíljum. __ _ __
5. Á þeim sama fundi gat Þormóður
E''1ólfsson um nýfallinn dóm á hendur
Þóroddi fyrir lygar og illyrði, þar sem
hann er dæmdur í 650.00 kr. sekt, Þor-
móður taldi, að hann myndi mega
borga í rúblum, ef honum kæmi það
betur. Hentu menn gaman af og var
almennt hlegið. Ekki hefir heyrzt,
hvort Þóroddur hefir valið þann kost-
inn, en það er engan veginn talið
útilokað.
Sagt er, að viðlag Þórodds í öllum
ræðum sé: „Sannleikurinn er nú sá —“
en aldrei ljúgi Þóroddur meira en þá.
x+y...
Á víðavangi.
(Framh. af 1. síðu.J
um, sjómönnum kauptúnanna
og öllum þeim, sem vilja traust
og heilbrigt atvinnulíf.
* * *
Annars er þaö lærdómsríkt í
þessu sambandi, að sjómenn í
Keflavík hafa nú um áramótin
krafizt hlutaráðningar í stað á-
kveðins kaupgjalds, eins og var
á síðastliðnu ári. Þar er af laun-
þegum sýndur hinn rétti skiln-
ingur í þessu máli og kaup-
kröfupostulunum veitt hæfileg
áminning.
■ ■
tn BÆI¥UM
Félagsstofnun.
í gær var stofnuð hér í bæn-
um deild úr American Scandin-
avian Foundation og ber hún
nafnið Íslenzk-ameríska félagið.
Hlutverk félagsins er að efla
andlegt og viðskiptalegt sam-
band milli Vesturheims og ís-
lands. Eru meðal annars fyrir-
huguð stúdentaskipti og mun
American Scandinavian Foun-
dation leggja fram fé gegn
framla'd frá_ íslandsdeildinni í
því skyni. í stjórn _ félagsins
voru kjörnir Ásgeir Ásgeirsson,
Jónas Jónsson, Ragnar Olafsson,
Sigfús Halldórs frá Höfnum,
Sigurður Nordal, Steingrímur
Arason og Thor Thors.
V erzlunarmannafélag
Reykjavíkur
hefir látið uppi, að það muni
fara fram á hækkað kaup til
handa verzlunarfólki.
Ungur listmálari,
Hákon Sumarliðason að nafni,
sýnir um þessar mundir nokkrar
myndir í sýningarglugga Jóns
Björnssonar í Bankastræti.
Þessi maður hefir lítils listnáms
átt völ, en málverk hans og
teikningar þykja bera vott um
góða hæfileika.
Kvikmyndahúsin.
Nýja Bíó sýnir nú mjög at-
hyglisverða ameríska kvikmynd
er lýsir lífi flugmanna í sein-
ustu heimsstyrjöld, friðarvilja
hermannanna o°' þeim öflum,
sem neyða þá til að berjast. Er
myndin mjög atburðarík og vel
leikin, enda fer hinn frægi
Eroll Flynn með aðalhlutverkið.
— Gamla Bíó sýnir dansmynd
með vinsælasta danspari Ame-
ríku í aðalhlutverkum.
Vínnustöðvun
(Framh. af 1. síðu.J
ig munu útgerðarmenn hafa
leitað fyrir sér um breytingar
á hinum gamla hlutaskipta-
samningi sínum við sjómennina,
en samningi þeim bar að segja
upp fyrir 1. nóvembermánaðar,
eða hann að öðrum kosti var
gildandi áfram. Þessi uppsögn
átti sér ekki stað. Það, sem sjó-
menn fara fram á, er því, að
þeir verði ráðnir á bátana upp
á hlutaskipti samkvæmt þessum
samningi.
Verklýðs- og sjómannafélagið
í Keflavík hefir nú beðið Al-
þýðusambandið að leggja deilu-
mál þetta undir úrskurð félags-
dóms.
Aðrar fréttlr.
(Framh. af 1. síðu.)
heldur verjast en að afhenda
eitt fet af landi sínu.
Það hefir vakið mkla athygli,
að hollenska stjórnin endurtók
þá yfirlýsingu nú um helgina,
að Hollendingar myndu heldur
berjast en að láta setja sér skil-
yrði, sem ekki samrýmdust
frelsi landsins. Telja ýmsir að
þetta kunni að stafa af ein-
hverjum hótunum frá Þjóðverj-
um.
Ómakleg árás
í forustugrein í málgagni
prentarastéttarinnar, sem út
kom nú fyrir áramótin, er ráð-
ist að Framsóknarmönnum og
þeim borið á brýn, að þeir vilji
eyðileggja iðnaðinn í landinu.
Tilefnið eru tvær greinar úr
„höggorminum". Önnur þeirra
var um, að stéttarfélög væru
ekki einvöld um að „loka“ iðn-
greinum fyrir ungum mönnum,
er langar til að nema einhverja
iðn. Hin um að prenta ekki um-
ræðupart þingtíðindanna 1940.
Ósanngirni þessa þarf auðvit-
að ekki að ræða. Allir vita, að
engir hafa stutt iðnaðinn eins
mikið og einmitt Framsóknar-
menn. Hvað ætli að væri orðið
úr mörgum iðngreinum hér á
landi, ef innflutningshöftunum
hefði ekki verið beitt gegn er-
lendum iðnaðarvörum? Margur
iðnaður hefir stórmikið blómg-
ast — jafnvel komið ofvöxtur í
hann — einmitt fyrúr innflutn-
ingshöftin. Og er það ekki meira
en lítil heimtufrekja af prent-
urum, að ætlast til að umræð-
urnar á Alþingi séu prentaðar
aðallega til þess að veita prent-
urum atvinnu! Auðvitað vita
flestir, og eflaust prentarar líka,
að ræður þingmanna á Alþingi
eru mjög ómerkilegar, breyta
yfirleitt ekkert gang mála og
eru mjög lítiö lesnar í þingtíð-
indunum.
Þessi grein í Prentaranum er
enn eitt ljóst dæmið um það,
hve óðfluga grefur nú um sig
hjá ýmsum stéttum þjóðfélags-
ins, að aðrir eigi að líða til þess
að þeir sjálfir geti haft góða
daga, sem komnir eru sólar-
megin í lífinu — jafnvel þótt
það sé á kostnað þeirra, er auð-
inn skapa, sem eru fyrst og
fremst þeir, sem að framleiðsl-
unni vinna. Er þetta einmitt
eftirtektarverðara fyrir það, að
prentarar eru ein af bezt þrosk-
uðu stéttunum á ýmsan hátt.
Kári.
Stutt athugasemd
í ritdómi í Tímanum nýlega
um hina merku bók, „Baráttan
gegn dauðanum“, er gefið í
skyn, að með íslenzkun hennar
hafi þeir Þórarinn Guðnason og
Karl Strand bætzt í víngarð ís-
lenzkra bókmennta. Þetta er
tæpast réttlátt. Þessir ungu
menn (einkum þó Þ. G.) hafa
áður íslenzkað fjölda margar
stuttar úrvalsskáldsögur og þar
á meðal ýmsar, sem af erlend-
um bókmenntatímaritum eru
taldar vera í allra fremstu röð
í þeirri grein heimsbókmennt-
anna, eins og t. d. „Eplatréð"
eftir enska Nobelsverðlauna-
skáldið John Galsworthy,
„Hlaupaæðið" eftir Stefan Zweig
o. m. fl. Lesendum Dvalar um
allt land voru að minnsta kosti
báðir þessir þýðendur vel kunn-
ir áður en hin umrædda bók
kom út á íslenzku. V. G.
Vinnið ötullega fyrir
Tímann.
Bak vid tjöldiu
(Framh. af 2. síðuj
sem álpast dregnir af flugu-
mönnum (sbr. bréf þitt) inn í
einn eða annan flokk.
Ég skal nú reyna, að vinna að
því, eftir beztu getu, að sam-
herjar mínir fái ekki þessa hug-
mynd um bréf ykkar félaga, ef
þú aðeins getur sannað, að bréf-
ið sé ekki sent út sem fluga, til
að fá atkvæði okkar til þín, en
á meðan svo er ekki, þá vona ég
að drenglyndi þitt geri það að
verkum, að þú fyrirgefir okkur
þaö, þó við teljum Hannes Páls-
son, eða hvern annan frambjóð-
anda Framsóknarflokksins, hér
í sýslu, eins líklegan, til að spilla
ekki hinu ágæta samstarfi póli-
tisku flokkanna, og sem forsend-
ur fyrir því, vil ég benda þér á
það, að Hannes Pálsson hélt þvi
fram á þeim sömu kosninga-
fundum og þú taldir Bænda-
flokkinn engan tilverurétt eiga,
og foringja flokksins „pólitíska
stigamenn“, að Bændaflokkur-
inn ætti tilverurétt, sem flokkur
þeirra sveitamanna, er væri of
andstæður sósíalisma til að geta
unnið með Alþýðuflokknum, að
framgangi mála, en of stórlátir,
til að vera atkvæða-fénaður
sérhagsmunaklíku þeirrar, í
Reykjavík, sem ávallt hefir ráð-
ið framkvæmdum Sjálfstæðis-
flokksins.
Fyrir þennan skilning metum
við Hannes alltaf mikils, og
væntum ekki lakara af honum,
í garð okkar skoðana, en af þér.
Einnig teljum við margir, það
afar undarlegt, ef það ætti að
spilla samstarfinu, að efla þann
flokkinn, sem heill og óskiptur
hefir barizt fyrir samvinnu að-
alflokkanna.
Samt sem áður munum við vel
flestir kjósa þig, ef þú sannar
okkur Bændaflokksmönnum
það, að þú hafir barizt fyrir því,
að okkar flokkur fengi þátttöku
í stjórninni, enda þótt þú hafir
þar engu fengið áorkað, fTekar
en í mörgu fleiru.
Við Austur-Húnve-tningar vilj-
um mjög gjarnan setja metnað
okkar í það, að hafa fulltrúa
okkar á Alþingi, ráðdeildarsam-
an, sanngjarnan, víðsýnan og
friðsaman. Allt þetta segist þú
hafa til að bera 1 ríkum mæli
(sbr. bréf þitt) — og þetta skal
ég ekki bera brigður á, en við
viljum gjarnan, að fulltrúi okk-
ar sé líka gætinn og kunni
nokkurnveginn til opinberra
verka. Þér hefir láðst að láta
telja þetta upp líka. Ég býst við
að þú hafir þessa kosti, en af
lítillæti hafir þú ekki viljað láta
telja fleira, en gert er í bréfinu.
Ég efast ekki um, að bæði gáf-
uðum, gætnum og kurteisum
manni geti orðið á þær sömu
skyssur og þér hafa orðið á í
athugasemdum þínum við rík-
isreikningana. Þar virðist þú
hafa verið full fljótfær, við að
taka tölur upp úr reikningunum
og sjáanlega berðu ekki allt of
mikið skynbragð á þau mál, sem
verður svo þess valdandi, að þú
dróttar kannske fullmikilli ó-
ráðvendni, að stöku starfsemi
þess opinbera.
Jæja, Jón minn! Enda þótt
Húnavatnssýsla hafi, að mínum
dómi, innan allra flokka og ekki
sízt Bændaflokksins, menn sem
hafa talsvert af öllum þeim
kostum, sem þú telur þig hafa,
og auk þess líka eitthvað af
þeim kostum, er þú gleymir að
telja upp þér til handa, þá mun
ég leggja mitt lóð á metaskál-
arnar, til þess, að þú fáir að
verða áfram þingmaður okkar,
ef þú aðeins getur hrundið úr
huga mínum efasemdum þeim,
um sannleiksgildi og tilgang
bréfs ykkar félaga, frá í nóvem-
ber s. 1. og birt er hér að framan.
Með kærri kveðju.
Ritað 2. janúar 1940.
Bændaflokksmaður
í Austur-Húnavatnssýslu.
Sjö skáld leiðbeína
Alpingi
(Framh. af 3. siðu)
sem hann á eftir ólifað. En með
því ósvaraða hólmgönguboði var
um leið hrundið árás þessa bók-
sala á mig fyrir þann þátt, sem
ég hefi fram að þessu átt í út-
gáfustarfsemi menntamálaráðs.
Á sama hátt eins og ríkis-
stjórn og Alþingi höfðu afsalað
sér til menntamálaráðs mrag-
háttuðum framkvæmdum í
sambandi við námsferðir og efl-
ingu lista og vísinda til mennta-
86 Margaret Pedler: Laun þess liðna 87
Jane staðnæmdist á þrepskildinum og
snéri sér að Elizabet. „Ég vona, að þú
verðir hamingjusöm á Brownleaves,“
sagði hún með viðkvæmni.
Elizabet vafði báðum handleggjun-
um um háls henni og hrópaði upp: „Ég
er sannfærð um það! Hvernig gæti
það verið öðruvísi?“
Jane kyssti hana innilega. En snöggv-
ast skaut þessari blíðu depurð upp í
augum hennar, þegar hún horfði á
þetta unga og barnslega andlit. Alltaf
var æskan jafn örugg um hamingju
sína! Jane óskaði þess innilega, að
henni mætti takast að vernda Elizabet
fyrir vonbrigðunum. Hún var dóttir Ir-
ene og gráu augun voru svo mjög lík
augum móðurinnar, að Jane komst við
er hún horfði í þau. Hún kæfði and-
varp, sem var að því komið að brjótast
fram, — og gekk á undan inn í húsið.
Þær heyrðu hurð opnast og einhver
kom á móti þeim fram í forsalinn.
„Þetta er Colin,“ sagði Jane og El-
izabet heyrði á rödd hennar, — þegar
hún nefndi nafnið, — hvað bróðirinn
var henni ákaflega mikils virði.
„Komdu sæl,“ sagði Wentworth og
rétti henni hendina. „Við Jane höfum
hlakkað svo mikið til þess að þú kæmir,
að ég er viss um að þú getur ekki í-
myndað þér það.“
Röddin var ákaflega látlaus og kveðj-
an svo blátt áfram og einlæg, að Eliza-
bet hlýnaði um hjartaræturnar. Þetta
var þá Colin, sem Dandy hafði sagt að
væri stundum „dálítið erfiður!" Það
varð sannarlega ekki séð af svip hans.
Andlitið var að vísu dálítið þreytulegt,
eins og hann hefði liðið miklar þján-
ingar. En svipurinn um munninn var
glaðlegur og brún augun voru glettnis-
leg, þótt þau væru dálítið þreytuleg.
Hann var hár og grannur, en dálítið
lotinn í herðum og haltur.
Þau drukku te úti í garðinum. Hann
var gamaldags og Elizabet varð undir
eins hrifin af honum. Frá húsinu lá
steinstígur með blómabeð til beggja
hliða. Skrautleg blómin bærðust fyrir
blænum og loftið var fullt af angan
þeirra. Grasfletirnir umhverfis voru
girtir sigrænu limgerði, sem víðast var
stuttklippt. Sums staðar hafði runnun-
um þó verið leyft að vaxa, og þá voru
þeir klipptir á ýmsa vegu, svo að þeir
voru eins og dýr eða fuglar í lögun. Á
gerðinu var hlið út að grænum hjalla,
sem vissi út að sjónum.
Þar var teið framreitt. Teborðið var
jafn gamaldags og viðkunnanlegt og
annað. Postulínið var hvítt með rauðum
rósaknöppum. Á borðum voru litlir
brauðhleifar, mauk, þeyttur rjómi og
"°"***‘'OAMLA BÍÓ**‘—°—°**
Flnghetjur
í herx&aði
Spennandi og stórkostleg
amerísk kvikmynd, er lýsir
lifi hinna hraustu og
fræknu flugmanna ófrið-
arþjóðanna. — Aðalhlut-
verkið leikur:
ERROL FLYNN.
Börn fá ekki aðgang.
NÝJA BÍ6
DRAUMA-
DANSINN
Ný dans- og söngvamynd
með hlnum vinsælu leikur-
um
GINGER ROGERs"
og
FRED ASTAIRE.
Aukamynd:
Walt Disney-teiknimynd.
Hælbandalakkskór
og smábarnaskór
í miklu úrvali.
Ennfremur allar stærðir af
V atnsleðurskóm.
Sama lága verðið.
Verksmiðjuútsalan
Geljun — Iðunn
Aðalstrœti.
Nýkomið fjölbreytt úrval af
Káputauum og
karlmannaiataefnum
Ennfremur
Garn og lopi.
VERKSMIÐJUÚTSALAN
Gefjun - Iðunn
Aðalstræti Sími 2838.
Trichosan §
Eitt helzta úrræðið til þess að halda hársverðinum
og hárinu heilbrigðu er að nota hárvatnið
TRICHOSAN-S.
Leiðarvísir um notkun fylgir hverju glasi.
Fæst hjá rökurum og mörgum verzlunum.
Heildsölubrigðir hjá
Áfengísverzlun ríkísíns.
Fjallagrös
Við seljum ágæt hreínsuð
fjallagrös í heíldsölu
Samband ísl. samvínnufélaga
Sírnl 1080.
THE WORLD#S GOOD NEWS
will come to your home every day through
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
An Intemational Daily Netvspaper
It records for you the world’s clean, constructive doings. The Monltor
does not exploit crime or sensation; nelther does it lgnore them,
but deals correctively with them Features for busy men and all thi
family, including the Weekly Magazine Section.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Boston. Massachusetts
Please enter my subscripMon to The Christian Science Monitor for
a period of
1 year $12 00 ð months $6.00 3 months $3.00 1 month $1.00
Wednesday issue, tncluding Magazlne Section: 1 year $2.60. 6 issues 25o
Name.
Address.
Samþie Copy on Requeit

málaráðs, hafði Eysteinn Jóns-
son og Alþingi það, sem nú er
nýslitið, talið betur henta, að
nefnd, sem þingið velur til að
sinna slíkum málum, hefði líka
með höndum úthlutun styrkt-
arfjárins til rithöfunda og lista-
manna.
Framh. J. J.
V AK A
Á ERINDI TIL ALLRA.
Flytur frumsamdar og þýdd-
ar greinar um margvíslegt efni,
sögur og kvæði og er prýtt
fjölda mynda.
KAUPIÐ VÖKU'.