Tíminn - 24.08.1955, Blaðsíða 4

«
TÍMINN, miðvikadaginn 24. ágást 1855.
189. blað,
Óskar Jónsson, Vík:
Samgönguerfiðleikar
Vestur-Skaftfellinga
1 Vík, 16, ágúst 1955.
Síðan hlaupið úr Mýrdals-
jökli, af Kötlusvæðipu, tók
torýrnar af Múlakvísl og
Skálm á Mýrdalssandi hinn
19. júní s. 1., hafa samgöngur
nm Vestur-Skaftafellssýslu
verið miklum erfiðleikum
bundnar, og kostnaðarsamt
að koma nauðsynjum frá Vík,
þar sem er aðal verzlunar-
miðstöð sýslunnar, tU sveit-
anna austan Mýrdalssands.
Má þó með sanni segja að
tekist hafi vonum framar að
íullnægja flutningaþörfinni.
Strax eftir að áðurnefnt
hlaup hafði svipt brúnum af
Múlakvísl og Skálm, varð
umræða um hvað hægt yrði
að gera til að mæta fyrirsjá-
anlegum samgönguerfiðleik-
nm. Var jafnvel búist við að
um algerða stöðvun á flutn-
tagum gæti orðið að ræða, að
minnsta kosti um sinn.
Eftir að fulltrúi frá vega-
málaskrifstofunni í Reykja-
vik hafði rætt þessi mál við
framkvæmdastjóra verzlan-
anna í Vík, er aðallega reka
flutninga um héraðið, var
eftiríarandi áætlun gerð:
1. Nú þegar verðí hafin
endurbygging brúar á Skálm.
2. Athugað verði hvort
eigi 'sé unnt að koma drag-
ferju yfir Múlakvísl við Lér-
eftshöfuð, þar sem áin renn
nr í þrengslum ca. 50—60
metra að breidd, rétt þar sem
iáður var brúin.
3. Vegamálastjórnin leggi
til jarðýtu til að hjálpa og
■greiða fyrir bifreiðum yfir
Múlakvísl neðan Höfðabrekku
heiðar, og haldi opnum skörð
um í sandöldu þeirri, sem er
austan árinnar, en Kvíslin
liggur oft þar undir og brýt-
ur niöur sandbakkann. Hins
vegar leggi verzlanirnar í Vík
til bifreiðarnar og allt það
er til flutninganna þarf.
4. Hafinn verði undirbún-
ingm- að brúargerð yfir Múla
hvisl, neðan Höfðabrekku-
heiðar, svo sem fyrirhugað
hafði verið er Kerlingardalsá
var brúuð á þessari leið, er
Jkemur núi til ómetanlegra
nota.
XJm framkvæmd þessarar
feætlunar hefir farið fram til
þessa svo sem hér greinir:
Um leið og flutningar hóf-
ust yfir Mýrdalssand fór Val
mundur Björnsson brúarsmið
ur í Vík, með flokk manna
og nokkurt efni að Skálm og
brúaði hana á mjög skömm-
um tíma af alkunnum dugn-
aði, þó oft við erfiðar aðstæð
ur.
Ekki hefir þótt tiltækilegt
að koma dragferju yfir Múla
kvísl og litlar líkur til að úr
þeirri framkvæmd verði.
Viku eftir hlaupið hófust
flutningar yfir Mýrdalssand.
Voru vötnin þá mjög vatns-
mikil. T. d. var áætlað sam-
kvæmt mælingu Sigurjóns
Rist, vatnsmælingamanns raf
crkumálaskrifstofunnar, að
vatnsmagn Múlakvíslar væri
Evipað og meðal sumarvatn í
hjórsá. Góðan bílakost þurfti
að hafa til flutninganna.
Kaupfélag Skaftfellinga hef
ir um mörg ár átt 2 G.M.C.
spil-trukka, eingöngu til að
nota í vondri færð að vetr2"
til, svo sem til fóðurflutn-
togá í yondum yorym4 enda
oft komið sér vel, sem skammt
er til að minnast. í viðbót
við þetta keypti félagið 1
Hencel-tveggjadrifabil, fékk
lánaðan mjög stóran og góð-
an tíuhjóla bíl hjá Bergi Lár
ussyni og auk þess góðan
trukkbíl frá varnarliðinu í
Keflavík. Þannig hefir Kaup
félag Skaftfellinga haft 5
sterkar tveggjadrifa bifreið-
ar til afncta við þessa flutn-
inga. Verzlunarfélag Vestur-
Skaftfellinga átti einn
tveggjadrifabíl og fékk lán-
aðan 1 góðan spiltrukk, sem
það hefir að mestu notað fyr
ir sina flutnmga. Þá hefir
Olíufélagið h. f. einnig hald
ið uppi nokkrum olíuflutning
um austur yfir Mýrdalssand.
Engir beinir mannilutning
ar hafa farið fram yfir sand-
inn, fyrr en nú síðustu viku
að sérleyfishafi, Brandur Ste
fánsson, áætlar að halda uppi
vikulegum ferðum frá Vík að
Kirkjubæjarklaustri og not-
ar til þeirra ferða tveggja-
drifabíl frá Flugbjörgunar-
sveitinni í Reykjavík.
Ríkisistjórniin mun strax
hafa fallist á að allt yrði
gert sem unnt er tö að koma
sem fyrst brú á Múlakvísl.
Vegamálaskrifstofan hóf þeg
ar efnispantanir í brúna og
búist var við að brúarsmiðin
gæti hafist snemma í ágúst.
Nú hefir svo tiltekist aö ekki
hafa fallið skipaferðir frá
Finnlandi, en þar var allt
timbur til brúarmnar keypt.
Heyrzt hefir að hugsað haf*
verið um að fá efnið flutt til
Kaupmannahafnar og hing-
að til lands með m. s. Gull-
foss, en þvi hafi verið hafn*
að. Nú nýlega fékk Erlendur
Einarsson, forstjóri SÍS fregn
ir af því í hvert óefni stefndi
með flutning á brúarefninu.
Lét hann kaupfélagsstjórann
í Vík, Odd Sigurbergsson, vita
að eitt af skipum SÍS væri í
Finnlandsferð og væri sjálf-
sagt, ef vegamálastjórnm ósk
aði þess, að skipið tæki brú-
arefnið til flutnings, jafnvel
þó hafa þyrfti af því nokkra
íyrirhöfn og óþægindi. Var
þessum upplýsingum strax
komið til Valmundar Björns-
sonar, brúarsmiðs, er þegar
gerði vegamálaskrifstofunni
aðvart. Er nú ráðið að brú-
arefnið kemur nú i ágúst og
mun nú vera á leið til lands-
ins með m.s. Helgafelli fyrir
atbeina forstjóra SÍS. Þarf
ekki að efa að brúarefnið verð
ur flutt tafarlaust austur.og
brúargerðin hafin, undú eins
og efnið kemur til landsins,
og ekki þarf að efa að af at-
orku og dugnaði verður unn
ið að brúarbyggingunni.
Meðan núiverandi ástand
vgrir, verða flutningar yfir
Mýrdalssand mjög kostnað-
arsamir. Umhlaða verður öll
um vörum er koma frá Rvík
og ílytja á austur á tveggja
drifa bifreiðarnar, en þær eru
mjög benzínfrekar. Vegurinn
yfir Múlakvislarfarveginn er
mjög slæmur, grýttur og sund
urskormn og tekur oft 2 til
3 klukkustundir að komast
þar yfir, þegar mestur er
vatnsflaumurinn. Tekur þvi
hver ferð langan tíma, kost-
ar mikla yfirvinnu og fer
mjög illa með flutningatæk
ia. Elutningar þessír .verða
því mjög dýrir þeim fyrir-
tækjum, sem halda þeim uppi.
Flutningsgjöldum hefir verið
haldið mjög lágum, og ekki
\erið hækkuð enn, þrátt fyr
ir þennan óvenjulega kostn-
að. Verður varla hjá því kom
ist með góðu móti að flutn-
ingsgjöld hækki nokkuð, þeg
ar þar við bætist að allur
rekstur hefir hækkað vegna
hækkandi verðlags á vörum
og yinnu vegna hinna alm.
launahækkana frá 1. maí i
vor. Er ekki nema eðlilegt að
hiutfallið milli seldrar og
kevptrar þjónustu haldist
nokkuð í hendur.
Það, sem getur að nokkru
bætt upp þann mikla auka-
kostnað sem orðinn er, er að
þegar brúin á Múlakvísl verð
ur fullgerð, styttist leiðin yf-
ir Mýrdalssand tU verulegra
muna. En jafnhliða brúnni
þarf að hefja verulegar um-
bætur á hinni syðri leið yfir
Mýrdalssand. Hæðarmunur
á sandinum er mjög mikill og
getur verið ófær leið hið efra,
þar sem vegurinn er nú, þótt
snjólétt sé á syðri leiðinni,
svo sem margsannað er að
vetrarlagi, auk þess sem sú
leið er mun styttri milli
byggða.
Aðalfundur sýslunefndar
Vestur-Skaftafellssýslu, er
haldinn var í mai í vor sam-
þykkti einróma áskorun til
vegamálastjóra um lagfær-
ingu á syðri leiðinni um Mýr-
dalssand og benti á nauðsyn
legustu úrbætur. Er nú enn
brýnni þörf á þessum umbót
um. Þess er að værita, að
vegamálastjóri bregðist vel
við þessari áskorun.
Núi hefir loks verið gerð
tilraun með aö lagfæra Fjalla
baksveg, þannig að hann get
ur talist vel fær öllum tveggja
drifa bifreiðum. Það var að
vonum seinna að þetta var
gert, því vitað var að komast
mátti þessa leið í góðri tíð að
sumarlagi, áður en ráðist var
í að hrinda burt verstu tálm
unum. Er ekki að efa, að marg
ir munu leggja leið sína um
veg þennan eftirleiðis, því
landslag er þarna víða undra
fagurt i góðu veðri. Ekki er
þess þó að vænta að fyrst um
sinn verði hafnir þungavöru
flutningar þessa leið, nema
þá sem þrautaleið í Kötlu-
gosi, því víða er þar snjó-
þungt og hæð yfir sjó mikil.
Fennir þar oft í september og
snjó lengi að leysa að vor-
inu til. Þá mun einnig þurfa
nckkrar brúargerðir.
Það er að vonum að Skaft
fellingar hafi mjög vakand*
áhuga fyrir samgöngumálum
sínum. því segja má að þeir
eigi öðrum fremur afkomu
sína undir því, að vega- og
brúasamband sé sem greiðast
og öruggast, sökum þeirrar
miklu fjarlægðar frá hafnar-
og markaðsstöðum, sem þeir
eiga við að búa. Einnig er öll
íélagsleg aðstaða innan hér-
aðs erfiðleikum bundin vegna
þess hve byggðin er sundur
skorin af söndum, hraunum
og vötnum. Er því mikil nauð
syn að vegamálin séu rekin
af dugnaði og hagsýni og að
fjármunir, sem varið er til
veganna, séu notaðir á sem
hagfelldastan hátt. Hér I
.(Fraiahald « 6. Eiðu).
Fríirtrkjasafnari hefir óskað
eftir að segja nokkur orð í bað-
stcíunni:
„Statkaður fcóndi! Það þykir
inörgum gctt að koma til þín í
baðstcíuna með áihugamál sín. Ég
heíi sjaldan litið þar inn, en þegar
það hefir komið fyrir, hefir mér
verið vel tekið og vona ég, að svo
verði enn.
í baðstofunni hafa mál verið
rædd aí miklu fjöri og krufin til
mergjar, svo sem . vera ber. Hefi
ég oít haít gaman af þeim um-
ræðum. En nú kem ég að efninu.
Útvarpið gat þess fyrir skömmu,
að bráðiega væri von á nýjum fri-
merkjum. Þá heyrði ég og í fyrsta
skipti talað um frímerki í sam-
bandi við landkyr.ningu.
Við frímerkjasafnarar fögnum
útgáfu nýrra merkja, og bíðum
þess með eftirvæntingu að sjá,
hversu vel þau verða gerð.
Það var fróðlegt að heyra um
væntanlegar fyrirætlanir póststjórn
arinnar varðandi nýjar tegundir
frímerkja, sem út eiga að koma
í náinni framtíð, og lofar þar margt
góðu.
Frímerki eru góð landkynning,
ef þau eru gerð með það fyrir
augum, að sýna svipmyndir úr lífi
þjóðarinnar og kynna þannig sögu
hennar og menningu.
Atvinnulega þróun frá fyrstu ár-
um íslandsbyggðar og allt til
vorra tíma, svo og hvers konar ann
an samanburð á lífi okkar íslend-
inga áður og nú, er auðvelt að
sýna í nokkrum frímerkjasamstæð-
um.
Falleg cg sérkennileg frímerki
eru eftirsótt af erlendum ferða-
mönnum. Ég varð þess var, er ég
um tíma starfaði á íslenzku far-
þegaskipi í milliiandaferðum, að
margir hinna erlendu farþega sótt-
ust eftir að ná í íslenzk frímerki.
Nokkrir þeirra spurðu mig um
Aiþingishátíðarfrímerki, sem því
miður reyndist- mjög erfitt að út-
vega þeim. Þá voru flugfrímerki
mikið keypt, enda mörg þeirra
falieg. Er minnzt var 75 ára af-
mælis Alheimspóstsambandsins,
voru gefin út 4 frímerki, sem hin-
um erlendu ferðamönnum þóttu
bæði írumleg og falleg.
Svo var cg um handritafrímerk-
in, sem margir töldu sýna svo vel
tengsli nútímans við fornar bók-
menntir þjóðarinnar, að varla yrði
betur gert. Auk þess gætu merkin
hvert um sig talizt mjög listræn,
og var það maklegt lof að mínum
dómi.
Helzt vildu farþegarnir fá hverja
írímerkjasamstæðu á umslagi út-
aí fyrir sig, stimplaða á útgáfu-
degi. Þannig geymd, þykja mörg-
um frímerki skemmtilegust og
hentugust til samanburðar bvert
við annað.
En nú vil ég spyrja: Getum við
íslendingar ekki gefið út meira af
fallegum, þjóðlegum frímerkjum?
íslenzkir listamenn gætu skreýtt
merkin myndum úr sögu lands og
þjóðar. Af nógu væri að taka.' ís-
lendingascgurnar mundu ekki bregð
ast, ef til þeirra væri leitað.
íslenzki þjcðbúningúriná' gæti
líka gefið skemmtileg viðfangsefni .
hugmyndaríkum listamönnum.
Þá myndi það holl húgVekja
mörgum nútíma manni, váefi gérð
ur samanburður á störfum til sjáv
ar og sveita, frá því er unnið váí
með lélgum og afkastalitlurá ' á-
höldum, til hinna stórvirku viniiú-
véla nútímans. ...
Ég tel, að það sem taíið' Iléfir
verið um hér að framan, getl' verið
eins kcnar sýnishorn af þvi, hve
víða megi íá fyrirmyndir á- 'írí-
merki, ef að er gáð. -• •:
" - .SfÖIfefí.CXBCC
Þar sero vitað er, að fjöldi ung-
linga salhar frímerkjum og að þau
geta haft góð uppeldisáhrif,., . er X-.
furðulegt hve lítið er um þau ritað.
I til fróðleiks og sícemmtunar.' Ég
held að Æskan sé éihá bláðið/ s'erp
flytur þætti um frímefkl.' Vilí' *íiú
ekki „Vettvangur æskunnár‘‘ j|aka’.
upp frímerkjaþátt, svo senf ’tvísv-'
■ i. E'íT'
ar í mánuði, fyrir þá mörgu Tes-
endur Tímans, sem hafa áliug’a
fyrir siiku. Mér er nsér að halda
að kaupendum blaðsins ' mundi
fjölga, svo vinsæll gæti þessi þátt-
ur orðið hjá unga fólkinu.
í þessum þætti ætti að telja upp
það helzta, sem vitað er um hvert
merki. Svc sem útgáfudag, upplag,
af hverju merkið er, hver hefir
teiknað það, í hvaða tilefni það
er gefið út, svo og hvenær það
hættir að vera í gildi.
Ennfrerour gætu menn sent
fyrirspurnir til þáttarins, um ein-
stök merki, eða um eitthvað það,
er snertir írímerkjasöfnun, cg
mundu síðan lá svar við spuming-
um sínum, eftir því sem efni stæðu
til.
Margir mundu verða til að skrifa
þættinum og miðla óreyndari Efifn
urum af iróðleik sínum, því étrú- ,rr
lega margir hafa fengizt við söfn—v
un frímerkja í áratugi. , ...
Svo kveð ég ykkur í baðstofunni,
og þakka margar ánægjulegar sam -
verustundir “ - -- ---
Frímeikjasafnari hefir lokið máli
sínu. • r*r ■
Sfcarkaðnf.tf í?s
AT L A S
:íÖ 'íji-ii
> ,v.n\
:ii.i
Vatnsþétta gólfdúkalímið höfum vér nú fyrirliggjandi
1 eftirtöldum dósastæröum:
Va' gal:, V* gal., 1 gal. og 5 gal.
Þetta vinsæla og örugga lím má nota á gólfdúika, gólf-
flísar, korkflísar, veggdúka, veggplötur o. fl. o. fl.
Verið örugg og notiö ATLAS-lím.
Málning & Járnvörur
^ Laugavegi 23. — Sími 2876.
ssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssssí