Morgunblaðið - 15.09.1939, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 15. sept. 1939.
Vægðarlaus lofthernaður
'Þjóðverja
eykur bardagahug
Bandamanna
(Samkv. einkask. og FÚ).
'rá því var skýrt hjer í blaðinu í gær, að yfirherstjómin
þýska hafi boðað, að framvegis muni Þjóðverjar beita
yægðarlausum loftárásum gagnvart Pólverjum og ráðast á óvíg-
girtar borgir án tillits til þess hvort árásir þessar hafi hemaðar-
lega þýðingu eða ekki. ___
Var sagt í hinni þýsku til-
kynningu, að þetta væri skoð-
að sem svar við því tiltæki
pólskra yfirvalda, að hvetja aL
menning í landinu að grípa til
vopna sem hermenn væru.
Eftir að þessi tilkynning var
gefin út, hafa hugir manna
mjög snúist um það, hvaða af-
leiðingar slíkt vægðarlaus bar-
átta hefði, bæði í Póllandi og
um gervallan heim á hugi
mnana til hinnar þýsku her-
stjórnar.
FYRIRSLÁTTUR
Pólska sendisveitin í London
heldur því fram, að þetta sje
hreinn fyrirsláttur hjá Þjóð-
verjum, því þeir hafi frá önd-
verðu, áður en Bretar og Frakk-
ar sögðu þeim stríð á hendur,
gert loftárásir á óvíggirtar
borgir. Til frekari sönnunar
þessu hefir breska útvarpið
birt skeyti frá sendiherra
Bandaríkjanna í Varsjá, til
stjórnarinnar í Washington,
þar sem hann segir að þýskir
flugmenn hafi í Póllandi varp-
að niður sprengjum án tillits til
þess hvar þeir væru. íveruhús
hans sjálfs hafði orðið fyrir
loftárás; heilsuhæli vissi hann
um, er hafði orðið fyrir árás úr
iofti, flóttamannalest, sjúkra-
flutningalest og skáli skáta-
stúlkna. Svo vægðarlaus hefir
loftófriðurinn verið, sagði hann.
Er sendiherrann flúði frá
Varsjá, settist hann að í varn-
arlausu þorpi. Það þorp var
síðar gereyðilagt í loftárás.
Út af þessu, og tilkynningu
þýsku herstjórnarinnar, hefir
pólska stjórnin sent ávarp til
menningarríkja víðsvegar um
heim og beint athygli þeirra að
því, sem hjer er að gerast.
GEGN KONUM
OG BÖRNUM
En um styrjöldina í Póllandi
skrifar enska blaðið „Star“, að
ún sje orðin algert ógnarstríð
jgegn konum og börnum.
í danska blaðinu Politiken
er það haft eftir þýskum liðs-
foringja, er kom til Hamborg-
ar, að stríðið í Póllandi sje eitt
'ægilegt blóðbað. Engir fangar
sjeu teknir, heldur allir drepn-
ir, sem til náist, því að enginn
sje til að gæta fanganna.
ÍHVER ER
TILGANGURINN?
1 einkaskeyti er blaðið fekk.
frá frjettaritara sínum í Höfn
í gær, er skýrt frá því, að menn
giski á hver sje tilgangur Þjóð-
verja með þessu ógnastiíði.
Að Þjóðverjar ætli með þess-
um hermdarverkum að neyða
Pólverja til þess að skifta um
stjórn í landinu, og fá þá til
þess að forðast ómælanlegt tjón
og blóðsúthellingar með því að
semja frið við Þjóðverja, hvað
sem Vesturveldin um það segðu
SLÍKT GERUM
VIÐ ALDREI!
Mál þetta var til umræðu í
breska þinginu í gær. Cham-
berlain tók þar til máls. Hann
sagði m. a.:
Ákvörðun Þjóðverja um vægð
arlausan lofthemað er í al-
gerðri mótsögn við yfirlýsingu
Hitlers sjálfs í Ríkisdeginum,
þegar hann sagði, að hann hefði
enga löngun til þess að herja
á konur og börn. Bretar og
Frakkar höfðu fallist á tak-
markanir loftárása, þannig, að
aðeins væri leyfðar loftárásir
á staði, sem hefði hernaðarlega
þýðingu, en þeir hefði fallist á
þær, að því tilskildu, að óvina-
þjóðin gerði slíkt hið sama.
Vjer verðum að heyja styrj-
öldina þannig, að árangurinn
verði sá, að sigur vinnist sem
fyrst, sagði Chamberlain, en
ef Þjóðverjar hverfa frá þeim
samþyktum, sem gerðar hafa
verið til þess að draga úr hörm-
ungum styrjalda, verðum vjer
að taka oss fult athafnafrelsi.
En hvað svo sem þýski flug-
herinn tæki sjer fyrir hendur,
myndi breski flugherinn aldrei
hverfa að því ráði, að gera
loftárásir á konur og börn, til
þess að ógna mönnum og kúga
til uppgjafar. Ef þýski flug-
herinn hjeldi áfram að varpa
sprengikúlum á óvíggirtar
borgir myndi það verða Bret-
Um mikil hvatning meðan barist
er, að vita, hvaða hætta það er,
sem þeir eru að uppræta.
NOTA ÞEIR
EITURGAS?
í efri málstofunni svaraði
Halifax lávarður fyrirspum um
það hvort Þjóðverjar notuðu
eiturgas.
Hann sagði, að þegar breski
sendiherrann, Sir Neville Hend-
Varsjá senn
umkringd
Því er haldið fra.m í tilkynn-
ingum Þjóðverja í dag, að
þeim hafi tekist að slá hring um
Varsjá, þar sem hersveitir þeirra
fyrir austan borgina hafi náð
saman,
Ennfremur segjast þeir hafa
hertekið Modlin 15 mílur norð-
vestur af Varsjá, og hérsveitir
þeirra sæki fram vfir Narew-ána
til VarSjá. Fyrir suðaustan borg-
ina segjast þeir hafa farið yfir
veginn milii Lublin og' Lemberg,
en þessi vegur liggur til rúm-
ensku landamæranna.
Pólverjar viðurkenna í tilkynn
ingum sínum, að hersveitir í bryn
vörðumi bifreiðum sjeu komnar að
stað, 40 mílur beint, til austurs
frá Varsjá, og eímfremur að þýsk
ar liersveitir hafi komist inn. í
varnarstöðvar Pólverja, þar sem
Weichsel og San fljótin mætast.
I Havas fregn frá Zurich segir,
að manntjón sje mikið í liði Þjóð
verja. Engar tölur hafa verið birt
ar, eii fullyrt er, að sjúkrahús í
Berlín og Vínai'borg sjeu full áf
særðum hermönnum. (FÚ)
Ðreytingar á
dönsku stjórninni;
Kalundborg í gær. FÚ.
I—• yrir dyrum standa í Dan-
*' mörku nokkrar breytinga
á ráðuneyti Staunings.
Úr stjórniiini ganga á næst-
unni Fisker samgöngumálaráð-
herra og Steincke dómsmálaráð
herra.Hefir Fisker beðist lausn-
ar frá embætti sínu vegna
heilsubilunar, en Steincke hef-
ir beðist lausnar vegna þess, að
ýms meiðryðamál, sem hann
hann hefir sjeð sig neyddan til
að höfða upp á síðkastið, eru
stöðvuð vegna yfirstandandi,
styrjaldarástands. Kémur þessi
ástæða fram í brjefum, sem
þeim hafa farið á milli Steincke
og Stauning, og hafa þau brjef
verið birt í dönskum blöðum.
FRAMH. Á SJÖTTU SÍÐTJ,
Sáttatilraun
Mussolinis
Frá frjettarítara vorum.
Khöfn í gær.
Þjóðverjar eru nú sagðir von-
daufir um nokkurn árangur af
sáttaumleitunum Mussolini, þar
eð Bandamenn hafa nú þver-
tekið fyrir að nokkur friður
komi til greina, fyr en nazista-
Btjórain sje úr sögunni og orð-
heldnari menn komnir í henn-
ar stað.
Sjóhernaðurinn
verður hlutlaus-
um þungur
í skauti
Frá frjettarítara vorum.
Khöfn í gær.
Talí,ð er líklegt, að viðureign ófriðarþjóðanna á sjónum
komi fljótar og harðar niður á hinum hlutlausu þjóðum í
þessari styrjöld, en í styrjöldinni 1914—18.
Á fundi þeim, sem forsætisráðherrar hinna fjögra Norð-
urlandaþjóða halda í Kaupmannahöfn á mánudaginn kemur,
er búist við að rætt verði um væntanlegar viðræður hlutlaúsra
þjóða við ófriðarþjóðirnar um verslunarviðskiftin.
Þjóðverjar hafa, eins og Bretar lýst því yfir, að matvæli
væru 2. flokks bannvara. Hafa þeir skýrt svo frá, að þýski
flotinn myndi rannsaka skip frá hlutlausum þjóðum. En að
eins þau vöruflutningaskip verða „tropederuð“, sem sýna
mótþróa. En þeim skipum verður sökt, sem flytja bannvöru,
að undangenginni rannsókn á farmi þeirra.
Þjóðverjar segja:
Hlutleysi í viðskiftum er það eitt, að versla jafnt við
báða ófriðaraðila eins og enginn ófriður væri.
En hver sú þjóð, sem lætur sjer lynda eftirlit Breta á
hafinu, er í raun og veru ekki hlutlaus.
Á 150 kílómetra
svæði
Frá frjettarítara vorum.
Khöfn í gær.
Sáníkvæmt franskri hernaðar-
tilkynningu segir, að á fiintu
dag hafi franski herinn brotist inn
yfir þýsku landamærin á 150
kílómetra löngu svæði.
Þann dag sotti herinn, enn fram
og’ treysti vígstöðvar sínar, enda
þótt Þjóðverjar haldi áfram lát •
lausri sföfSkótáhríð á samgöngu-
leiðir Frakka bak við vígstöðvar
þeirra,
Mést hefir framsókn hersins
verið sunnanvið Saarbrúcken, en
sú borg er nú mannlaus að kalla.
Hugsa sjer til
hreyfings?
Rússnesk blöð ræða á fimtu-
dag fullum fetum um kúg-
un þá og ofbeldi, sem rússneski
minnihlutinn í Póllandi eigi við
aS búa og láta svo um mælt, að
pólska ríkið muni nú verða sund-
urlimaS og uppleyst. (FÚ)
Ðanir vænta áftam-
haldandi Englands-
markaðar
Samkvæmt nýrri þýskri til-
skipun er ákveðið að telj-
ast skuli hernaðarvarningur alt
sem er til óvinveittra þjóða og
komið getur her hennar að
haldi. Sem hernaðarvarningur
með takmörkunum teljast mat-
væli, fóðurvörur og klæði og
vörur sem þessir hlutir eru unn-
ir úr. Þrátt fyrir þessar tilskip-
anir gera menn sjer ennþá í
Danmörku von um það, að Dan-
ir geti haldið áfram að selja
Bretum landbúnaðarafurðir sín-
ar.
Meðfram allri vesturströnd
Jótlands hafa varðskip verið
sett á vörð til þess að hafa gát
á rek-tundurduflum og öðru,
sem hættulegt gæti orðið sjó-
farendum. (FÚ)
Bræðurnir hittast
London 14. sept.
Georg VI. Bretakonungur
veitti í dag áheyrn hertog-
anum af Windsor (Játvarði VIII.
fyrverandi Bretakonungi), bróð-
ur sínum. Þetta er í fyrsta skifti,
sem þeir hittust í næstum því
þrjú ár. (FÚ)
Brynjúlfur Dagsson læknir er
nýlega kominn heim fi’á útlönd-
um, eftir 3ja ára dvöl erlendis við
framhaldsnám í læknisfræði. Bryn-
júlfur dvaldi aðallega í Danmörku
og vann þar á ýmsum spítölum,
bæði á Jótlandi, Sjálandi og í
Kaupmannahöfn. Meðal annars
var hann aðstoðarlæknir á barna;
spítala skamt frá Kalundborg á
Jótlandi í 1 ár. 1 Kaupmannahöfn
var hann á barna- og húðsjúk-
dómadeildum Ríkisspítalans, enn-
fremur á Blegdamsspítalanum og
víðar. Brynjúlfur mun hafa í
hyggju að setjast að á Selfosai
sem praktiserandi læknir á næst-
unni.