Morgunblaðið - 15.09.1939, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 15. sept. 1939.
Lofllicrnaðuriiin
Umræður i breska þinginn
PRAMH. AP ANNARI SÍÐU.
erson, bað um vegabrjef sitt
* Rerlín, hafi hann afhent þýsku
stjórninni orðsendingu, þar sem
spurst var fyrir um það, hvort
Þýskaland vildi framfylgja á
kvæðum GenfsamþyktarinUar
sem bannar notkun eiturgass
eða sýkía, í hernaði.
Þýská ríkisstjórnin svaraði
fy'rirspurn þessari fyrir milli
göngu svissneska sendiherrans
í Berlín, sem gætir hagsmuna
Rretlands í Þýskalandi, og var
svar hennar á þá leið, áð hún
myndi haldá ákvæði nefndrar
samþyktar meðan þau væri í
heiðri haldin af þ^im þjóðum,
Þýskaland ætti í ófriði við.
Halifax lávarður kvað það
skoðun sína, að Þýskalandi bæri
að halda ákvæði samþyktarinn-
*
Smábarnaskótinn
á Oðinsgötu 11. byrjar 1. okt. f
z
ar gagnvart öllum þeim þjóðum
sem hún ætti í styrjöld við.
FYRRI UMMÆLI
HITLERS
Halifax lávarður vjek einnig
að ummælum Hitlers í Ríkis-
dagsræðu hans, er hann sagði,
að Þjóðverjar myndu aðeins
gera loftárásir á staði, sem
hefði hernaðarlegt gildi. Einnig
minti hantt á loforð Hitlers til
Roosevelts Bandaríkjaforseta
að hann skyldi ekki láta gera
loftárásir á óvíggirtar borgir
Vitnaði, ITalifax lávarður í um
mæli Hitlers sjálfs, þar sem
hann sagði að skoðanir Roose
velts, að af mannúðarástæðum
bæri að forðast loftárásir
staði, sem ekki hefði hernaðar
legt gildi, væri í samræmi við
skoðanir hans sjálfs. Hitler
hefði lofaðð sagði Halifax, að
forðast slíkt athæfi.
% Hersilía Sveinsdóttir. t
| $
Svefnherbergissett
til sölu með góðu verði, Eiríks-
götu 13 I.
«0000000000000000«
Hálf húseignin
Grettisgata 60
er til sölu.
Menn semji við
Eggert Glaessen
(hæstarjettarmálaf lutningsmann, <
Vonarstræti 10. Símd 1171.
OOOOOOOOOOOOOOOOOO
AtJCrAO hvílíst
með gleraugum frá
THIELE
000000000000000000
5f
< 1
Harðfiskur
Riklingur
vmn
Laugaveg 1. Simi 3555.
Útbú Fjölnisveg 2. Sími 2555.
ooooooooooooooooo<
KOLASALAN S.f.
Ingólfshvoli, 2, hæð.
| Símar 4514 og 1845.
& 0 3 ® ‘ sSg&P* B 0 8 Œ
íMUéALJ
DAUÐREFSING
FYRIR AÐ TAKA
FREGNMIÐA
Umræður fóru fram í lávarða
deildinni í dag um yfirlýsingu
þá, sem Chamberlain gaf í gær
Fyrstur tók til máls Snell lá-
varður.
Hann kvað það hafa hepnast
framúrskarandi vel, að varpa
bæklingum í stað sprengikúlna
yfir þýskar borgir, en svo
hræddir væru hinir þýsku leið
togar við, að þýska þjóðin fengi
að heyra sannleikann, að hverj
um þeim, sem tæki upp slíkan
bækling, væri hótað dauða. Þá
kvað Snell lávarður það aðdá-
unarvert hversu rólegur almenn
ingur í Bretlandi væri á þess-
um hættutímum. Allir væri fast
ákveðnir í að vinna að því, að
sigur ynnist.
Ekki kvaðst hann hafa heyrt
nokkurn mann mæla haturs-
orðum í garð Þjóðverja.
Bretar, sagði hann, kenna
þeim um, sem sökina ber, en
það væri ekki þýska þjóðin,
heldur flokkur ævintýramanna,
sem stjórnuðu landinu.
SÍÐUSTU
FREGNIR
Síðustu fregnir herma, að
þýska herstjómin hafi nú mót-
mælt að hún hafi nokkumtíma
gefið út fyrirskipun um vægð-
arlausan lofthemað í Póllandi.
Jóhann Hafstein cand. jur. og
frú bomu heim frá útlöndum í
gærkvöldi með Brúarfossi.
Marsvínatorfan á Hvammsfjöru
á Barðaströnd var að miklu leyti
óseld í gær. Togarinn frá Pat-
reksfirði, sem kom þangað á dög-
unum, gat ekki tekið nema 50
hvali, og eina 30 tóku bændur í
nágrenninu til heimilisþarfa. En
um 100 voru óseldir í gær, að því
er Hákon Kristófersson sagði
blaðinu frá.
Guðmundur Björnsson fyrv.
sýslumaður, seni býr nú að Svarf-
hóli í Sogamýri, hefir skýrt Mprg-
unblaðinu svo frá, að hann hafi
úr garði sínum þar innfrá fengið
58 kartöflur undan einu grasi.ÍI
Hiúti . hann 34 þeirra, eu -fh^ígaí
Frá Kaupmannahðfn
PRAMH. AP ÞRJÐJU SÍÐU.
menn í gamni, þegar fín frú ók í
einkabíl upp að Angleterre.
Sendiherrar fengu að halda bif-
reiðum sínum. Jeg varð svo fræg-
ur að koma upp í eina þeirra,
reyndar ekki með diplomatfrú,
heldur með sendiherra okkar og
syni hans.
Hitt sem( athygli vakti, og lang-
mesta athygli, var það, að allar
Ijósaúglýsingar hurfu. Og það
var breyting á RáðhúsplásSiun,
Vesturbrú og Strykinu, því að
varla er til pláss, sem er skreytt
fagurlegar en þessi partur Kaup-
mannahafnar.
Svo kom atburður, sem sló
skugga yfir. Loftsprengjum var
varpað niður í Esbjerg,
Engum hefir víst doftið í hug.
að stríðsþjóðirnar væru að berj
ast um Esbjerg.
En þetta gat þó komið fyrir!
Ogn stríðsins kom alt í einu
inn fyrir bæjarvegginn.
Svo var flugritum dreift úr
lofti yfir Suður-Jótland.
Allir vissu, að þeim var ekki
ætlað þangað. En þetta hefðu al
veg eins getað verið sprengjur
Öryggið í þeirri friðsælu Dan-
mörku var horfið.
Danir hafa brugðist rólega við
stríðsfregnunum, en ómögulegt
var að verjast þeirri tilfinningu,
að þungt ský var að leggjast yf
ir hinn glaðværa bæ, Kaupmanna-
iöfn. Myrkrið á Ráðhiisplássinu
var að seitlast inn í hugi fólksins.
En hvað var um íslendingana
í Ilöfn?
Það var margt Um landann í
Höfn eins og vant er, áður en ó-
friðurinn hófst. En fregnirnar
sópuðu þeim úr öllum áttum, svo
að varla varð þverfótað fyrir
Deiin. Og þeir sópuðust saman á
Ráðhiisplássinu. Ekki þurfti ann-
að en setjast fyrir framan B. T.,
Dá gengu þeir í hópum þar fyrir
framan. Flestir voru eitthvað að
hugsa um heimferð, en mörgum
DÓtti samt sýnilega gaman að
vera hjer þessa sögulegu daga. —
Jeg var staddur í Winnipeg þeg
ar stríðið byrjaði 1914, og bar
ósjálfrátt saman Winnipeg þá og
Kaupmannahöfn nú. Það var ó-
líbt. Þar varð þýska ræðismanns-
skrifstofan fyrir árás sama dag
og svo mátti heita að hver maður
æri með steytta hnefa, Stórfljót
af bifreiðum flæddi niður eftir
Portage Avenue til stórblaðanna
og allir virtust fullir heiftar.
Hjer kom þetta eins og stór-
fregn, en alvaran seitlast inn
smátt og smátt. Öllum virðist ljóst
að nú fara ógurlegir tímar í hönd.
Og Danmörk liggur óneitanleg'a
svo nærri viðburðunum, að ómögu
legt er að horfa fram á veginn
öðruvísi en með ugg og ótta.
Þýskalandsfararnlr
komnir heim
„Brúatloisi^
fagnað
Kaupsýslutíðindi, nr. 27, IX.
árg., eru komin út. Þau flytja
grein um fall sterlingspundsins og
gengi íslensku krónunnar, Ráð-
stafanir vegna styrjaldarinnar,
ýmsar iniilendar frjettir, Frá
Bæjarþingi Reykjavíkur, afmæl-
isgreinar um Lárus Fjeldated hrm.
g Pjetur G, Guðmundsson o, fl.
Kaupsýslutíðindi eru ®e|iní]út %£
pplývsingask^if- ..gt vinnurek-
eg ; ábyrgðaryiað;,
voru á við^bestu útsæðískariö£rur.”ir ritsins er Geir Gnnnarsson.
Brúarfoss er fyrsta skip Eim-
skipafjelagsins, semi kemur
til landsins, eftir að stríðið braust
út. Hánn kom hingað í gær með
fullfermi af vörum og um 100
farþega. .? .1
Meðal farþega voru knatt
spyrnumennirnir, sem fóru til
Þýskalands. Þeir komu allir með
Brúarfossi, nema fararstjórinn.
Brúarfoss lagði af stað frá
Höfn 9. þ. m. Gekk ferðin að öllu
leyti vel. Hann fekk leiðsögumann
í Kristiansand í Noregi og var
síðan siglt innan skerja alla leið
norður fyrir Bergen.
Bar ebkert til tíðinda á leiðinni,
sem minti á stríðið, annað en það,
að á milli Færeyja og íslands sást
enskt herskip, er fylgdist með
Bniarfossi spölkorn, en sneri við,
er það sá þjóðarmerkin á skip
inu. )
FjÖldi fólks var á hafnarbakk-
anum, er Brúarfoss lagðist að,
Var knattspyrnumönnunum sjer-
staklega fagnað. Forseti í. S. í.
bauð þá velkomna, en þeir sungu
ættjarðarljóð og heilsuðu með
húrrahrópi.
Skömtunin
PRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
vandlega, að stofnarnir glatist
ekki.
Tala heimilisfólksins skal og
piiðast við 16. þ. m. Menn sem
dvelja fjarvistum frá heimili sínu,
skulu ekki taldir með, heldur skal
tilkynna allar hreytingar á heim-
ilunum jafnóðum og þær verða,
til úthlutunarskrifstofu Reykja-
víkur bæjar, Tryggvagötu 28, sem
og bústaðaskifti.
Fólk sem dvelur á sjúkrahús-
um, svo og starfsfólk það, er þar
er í fæði, skal ekki talið þar sem
Dað býr, heldur á sjúkrahúsinu.
Sama gildir um hörn í heimavist
Reykjaskóla, vistmenn á dvalar-
heimilum, svo sem Elliheimilinu,
og starfsfólk á þessum: stöðum, er
borgar þar að staðaldri.
Þess má og geta, að vörubirgð-
ir, sem fólk kann að eiga, verða
ekki dregnar frá við þessa fyrstu
úthlutun. Þeir, sem eiga svo mikl-
ar birgðir af hinum tilgreindu
vörutegundum, að þeir kæri sig
ekki um matvælaseðla nú, verða
semt sem áður aS afhenda skýrsl-
ur við þessa úthlutun.
Auk hinnar almennu úthlutunar
verður veittur aukaskamtur af
rúgmjöli í slátur, sem samsvarar
tveim kg. í hvert slátur. Skulu
Deir, er kaupa slátur, sýna versl-
un þeihri, er þeir skifta við, vott-
orð frá seljanda um sláturkaupin,
og veitir vottorSið þeim rjett til
að fá þenna aukaskamt.
Þeir, sem þegar hafa aflað sjer
úgmjöls í slátur, en ekki notað
pað... enn, skulu telja það með
bn’g&um, sínum, en framvísa á út-
Illuíunai’ski’ifstofu bæjarins vott-
círði Jrá seljaflda, .mm sláturkaup
sín, þegar þau hafa farið fram.
w
I Þýskalandi
- og þaðan
PRAMH. AP FIMTU SÍÐU.
skyldi næsta sunnudag-. Var
búið að kaupa farseðla til Lii-
beck, en vegna ástandsins var
ekki haldið lengra en til Ham-
borgar og ákveðið að fara í
býtið um morguninn til Hafnar
og fara heim með Brúarfossi.
Þrír menn voru sendir strax um
kvöldið með næturlest tií Hafn-*
ar, það voru Ólafur Sigúrðsson*
Jóhannes ! SBergisteinsúon og
undirritaður. Áttum við, að sjá
um að fá húsnæði fyrir flokk->
inn í Höfn og ef mögulegt væri
að útvega J leik við eitthverfc
Hafnar knattspyrnufjelaganna.
í Kaupmannahöfn hittum, við
sjera Friðrik Friðriksson og’
fyrir milligöngu hans og kunn-
ingja Ólafs Sigurðssonar fekk
knattspyrnuflokkurinn ókeypis
húsnæði í húsi K.F.U.M. í Val-
by. Sjera Friðrik ljet sjer mjög
ant um að piltunum liði sem
best og m. a. gaf hann flokkn-
um einu sinni máltíð. Lögðum
við svo loks af stað þann 7. þ.
mán.
Piltarnir hafa allir staðið sig
vel í þessari ferð, verið reglu-
samir, stundvísir og verið ró-
lyndir, þegar eitthvað hefir
bjátað á. Stjórn flokksins hef-
ir farið prýðilega úr hendi hjá
þeim Gísla Sigurbjörnssyni og
Ólafi Sigurðssyni, sem aðstoðað
hefir Gísla við fararstjórnina.
Leikarnir báðir töpuðust að
vísu, en það voru drengilegir
Jeikir, og allir voru sammála
um að hinn rjetti íþróttaandi
hafi ríkt á velli, sem og í ferða-
laginu yfirleitt.
HEIMA ER BEST —
Knattspyrnuför Vals og Vík-
ings lauk á annan hátt en búist
var við í upphafi. Vafalaust
íefði hún orðið skemtilegri ef
alt hefði verið með feldu. —
Hvað sem stjtórnmálum við-
cemur, getum við þátttakend-
ur þessarar farar verið þakklát-
ir gestgjöfum okkar. Við feng-
um lítið tækifæri til að læra
mattspyrnu eins og tilætlunin
var með þessari för, en við
!ærðum annað, sem vafalaust
hefir þroskað okkur marga, —
við lærðum, að það er ekki al-
menningur í löndunum sem vill
ófrið, heldur er slíkt fáðgert
og afgert á stjórnarskrifstofun-
um.
Af síldveiðum fyrir norðan
komu í gær Hermóður og Geir
goði og Vestmannaeyjabátarnir
Þorgeir goði, Óðinn og Ófeigur II.
Ægir, mánaðarrit Fiskifjelags
íslands, 8. tölublað, er nýlega
komið út og flytur mikið og fjöl-
breytt efni. M. a. Hugleiðingar
um breytingar á lögnm Fiskifje-
lagsins eftir Kristján Jónsson frá
Garðsstöðum, Löndunartækin á
Dagverðareyri eftir Sigurð Krist-
jánsson alþm., Frjettir frá ver-
stöðvunum, Brlendar frjettir o.
fl. Þá er og í ritinu minst tveggja
látinna manna, er unnið hafa sjó-
mannastjettinni gagn, Sigurðar
Sigurðssonar skálds , frá Arnar- .
holti og Jóns Sturlaugssenar
hafnsögumanns á Stokkséyri.