Morgunblaðið - 10.09.1940, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 10. sept. 1940,
UNDIRBÚNINGUR
UNDIR INNRÁS
Liðssafnaður
Þjóðverjaá Frakk-
landsströnd
BRETAR ÁLÍTA, að loftárásirnar á London
sjeu gerðar til að dreifa athyglinni frá gíf-
urlegum liðssafnaði, sem Þjóðverjar hafa nú
við Ermarsundsströnd bæði í Frakklandi og í Belgíu.
Þessi skoðun var látin í Ijós opinberlega í London í gær,
og því bætt við, að Bretar myndu ekki láta ginna sig til
að svara loftárásunum á London með samskonar loftárás-
um á Berlín.
En aftur á móti hafi bresku flugvjelarnar í fyrrakvöld
gert stórfeldar loftárásir á skip og hafnarmannvirki í Ost-
ende, Calais og Boulogne og ennfremur á hafnarmannvirki
í Emden, Bremen og Hamborg.
Breskar flugvjelar hafa einnig gert loftárás á skip í höfn-
inni í Dunkerque og á þýska skipalest í Norðursjó.
LANGDRÆGU FALLBYSSURNAR.
Snemma í gærkvöldi byrjuðu Þjóðverjar að skjóta af hinum
langdrægu fallbyssum sínum handan við Ermarsund, yfir á suð-
austurströnd Englands og skömmu síðar hófu Bretar skothríð yfir
á Frakklandsströnd. Þetta einvígi yfir 22 mílna breitt sundið,
atóð enn yfir síðast þegar frjettist í gærkvöldi.
Frá Englandsströnd var greinilega hægt að sjá blossana úr
fallbyssunum Frakklandsmegin. __________
Þriðja stórárás-
in á London
í gærkvöldi
HUNDRUÐ ÞÝSKRA FLUGVJELA voru yfir
London í gærkvöldi, þriðja kvöldið í röð frá
því að „stórárásir þýska loftflotans á höfuð-
borg breska heimsveldisins“ hófust síðastliðið laugardags-
kvöld. Loftvarnamerki var gefið fyrst kl. 4*4 og síðan kl.
8*/4, og stóð það enn yfir á miðnætti í nótt.
Kl. 10 í gærkvöldi sögðust Bretar vera búnir að
skjóta niður 46 þýskar flugvjelar og missa sjálfir 13. En
Þjóðverjar sögðust nokkru áður vera búnir að skjóta nið-
ur 40 breskar flugvjelar og missa sjálfir 13.
Miðað við tölu flugvjela sem skotnar hafa verið niður, virð-
ist árásin í gærkvöldi hafa verið ákafari en daginn áður, því að
þann dag sögðust Þjóðverjar hafa skotið niður 22 breskar flug-
vjelar og Bretar 11 þýskar. En á laugardagskvöldið segjast
Bretar hafa skotið niður 103 þýskar flugvjelar, en Þjóðverjar
94 breskar.
Þjóðverjar segja, að veðurskilyrði til loftárása hafi verið
slæm á sunnudag.
Á VÍÐ OG DREIF.
Því er haldið fram í London, að loftárásin á laugardaginn
hafi beinst meir að ákveðnu marki, heldur en árásin á sunnu-
daginn, sem hafi verið dreifðari (flugvjelarnar komu þá ein
og ein eða stundum þrjár saman) og handahófslegri. Engar
tölur hafa verið birtar um manntjón á sunnudaginn, en talið er,
að það hafi verið minna heldur en daginn áður. En það hefir
verið opinberlega tilkynt, að á laugardaginn hafi 306 manns
beðið bana og 1337 manns særst hættulega.
Tjónið að öðru leyti má flokka undir 1) hver áhrif loft-
árásirnar hafa haft á þrek og kjark fólksins og 2) hve mikil
brögð hafa orðið á skemdum á mikilvægum iðnverum.
ÁHRIFIN Á FÖLKIÐ.
Þjóðverjar vitna í skrif amerískra blaða sem skýra frá
því, að þegar Lundúnabúar komu út úr loftvarnaskýlum sínum,
eftir að hafa hafst þar við í 9 klst. og 35 mín í fyrrinótt, —
eða frá því kl. 7 um kvöldið til kl. 4.35 um nóttina — hafi horft
skelfdúm augum til himins. 1 fregnum frá London er því aftur
á móti haldið fram, að loftárásirnar hafi vakið meir reiði heldur
en ótta, einkum hafi tjón það, sem sprengjurnar hafi valdið á
sjúkrahúsum vakið reiði fólksins. Það er haft eftir Georg Breta-
konungi, þegar hann kom frá því að skoða tjónið sem orðið
hafi í skipakvínni í London, að hann hafi mælt: „Fólkið hefir
sýnt frábæra ró ‘.___________________________
I London er á það bent,
að bresku flugvjelamar,
sem gerðu árásirnar á
Ermarsundsborgimar í
fyrrakvöld hafi mætt öfl-
ugri skothríð úr loftvarna-
byssum. Er það sýnilegt,
segir í fregn frá London,
að Þjóðverjar hafa sett
þama þjettriðun net af
loftvarnabyssum til að
vernda liðssafnaðinn, sem
þarna er.
Loftárásins á Ostend hófst kl.
9 um kvöldið og stóð yfir með
litlum hljeum þar til kl. 4 um
nóttina. Sprengjum var varpað
á skip 1 höfninni, hafnarmann-
virki og birgðageymslur.
Sprengjur sáust m. a. hæfa
flutningabáta í höfninni.
Tvær árásir voru gerðar á Bou-
logne. Er þetta fimta kvöldið í
rÖð, sem gerð er árás á þessa borg.
Bretar segja, að sprengjur hafi
liæft þarna hafnarmannvirki.
í Emden og Bremen hæfðu
sprengjur flutningabáta, birgða-
geymslur o. fl.
En hörðust var loftárásin á
Hamborg. í tilkynningu breska
flugmálaráðuneytisins segir, að
árás þessi hafi staðið í þrjár
klukkustundir.
M. a. hæfði sprengja eina af
aðalskipasmíðastöðvum Þjóðverja
í breskum fregnum er skýrt frá
því sem einum þætti í herferð
,Þjóðverja gegn Bretum, að 30
þýskar flugvjelar hafi á sunnu-
daginn verið að leggja tundur-
duflum undan ströndum Englands
Loftárásirnar
f gsr
Auk árásarinnar á London
voru þýskar flugvjelar
sagðar yfir Wales í gærkvöldi
og einnig yfir borgum í suð-
vestur og norðvestur hluta
landsins og yfir iðnaðarhjeruð-
unum í Midlands.
3 ítöiskum
skipum sökt
Breska flotamálaráðuneytið til-
kynnir, að tveir breskir kaf-
bátar hafi sökt 3 ítölskum birgða-
skipum í Miðjarðarhafi. ítalskur
tundurspillir var í fylgd með
tveimur af skipunum.
Skip þessi voru á leið til Libyu
með vistir.
En um sama leyti kom til Al-
exandríu stærsta skipalestin, sem
þangað hefir nokkru sinni kom-
ið, segja Bretar, án þess að ítal-
ir hafi nokkuð getað gert til að
hindra ferð skipanna.
BRESKS KAFBÁTS
SAKNAÐ.
V * í ___
Bretar tilkynna, að breska kaf-
bátsins „Thenies" (1475 smá-
listir, áhöfn 50 manns) sje saknað.
Eldbjarminn
sást suður til
Cheibourg
ýska frjettastofan skýrði
frá því á sunnudaginn,
að ljóminn af eldunum, sem
kveiktir voru í London á laug-
ardagskvöldið, hafi sjest yfir
Ermarsund, alla Ieið suður í
borgirnar hjá Signu og jafnvel í
Cherbourg. Þegar þýsku flug-
vjelarnar komu til London í
gærkvöldi, sáu þær reykinn frá
brununum austur við Thamesár-
ósa.
Þýska herstjórnin tilkynti á
sunnudaginn, að Göring ríkis-
marskálkur stjórnaði sjálfur
„hefndarárásunum“ á London
frá Frakklandi.
I fregn frá Berlín segir, að á-
rásimar hafi leitt í Ijós. að þau
ummæli Hitlers, að þýski loft-
flotinn myndi þurka út borgir í
Englandi, væri ekki slagorð, sett
fram í áróðursskyni, heldur
hemaðarleg staðreynd.
Ofursprengjur.
Þjóðverjar segjast nota í á-
rásunum á London svokallaðar
,,ofursprengjur“, — þ. e.
sprengjur, sem eru miklu öfl-
ugri, en þær, sem notaðar hafa
verið fram til þessa. Þeir halda
því fram, að loftþrýstingurinn
frá sprengjunum sje svo mikill,
að fólk kafni í námunda við
staðina sem þær springa. Bresk-
ur frjettaritari skýrir frá því,
að á ferð sinni um London í
gærmorgun hafi hann sjeð hús,
sem tætt hafi verið í. sundur, cn
allar rúður í húsunum í ná-
grenninu hafi verið brotnar.
Hann bætti því við, að svo virt-
ist sem Þjóðverjum hafi einu
sinni ratast satt á munn, er þeir
segðu að þeir notuðu öflugri
sprengjur, en þeir hafa gert
fram til þessa. Blaðamaðurinn
sagði, að þessar sprengjur
hefðu fyrst verið notaðar í á-
rásinni á sunnudagskvöldið.
í Þýskalandi er því haldið fram
að loftvarnabyssur Breta sjeu
slæmar og að orustuflugvjelarn-
ar fái ekki rönd við reist. En
Bretar benda á, að af 103 flug-
vjelum, sem skotnar voru niður á
laugardagskvöld, hafi 28 verið
skotnar niður af loftvarnabyss-
um og 3 af 11 á sunnudagskvöld-
ið.
í þýsku hernaðartilkynningunni
í gær er skýrt frá því, að þýskar
könnunarflugvjelar hafi í gær
tekið myndir yfir London, sem
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Síðan á föstudag hafa Lund-
únabúar orðið að hafast við,
að meira eða minna leyti í loft-
varnaskýlum frá 7—91/2 klst.
á hverri nóttu. Aðfaranótt
sunnudags stóð loftvarnamerkið
yfir í rúmlega 8 klst. Nokkur
tregða var á að fólkið leitaði til
skýlanna fyrsta kvöldið, en á
sunnudagskvöldið var þessi
tregða horfin. Meðfram þess-
vegna er talið að manntjónið
hafi orðið minna þá en fyrra
kvöldið.
En mörg hundruð manns,
sem leitað höfðu hælis í
skýlunum, komu þaðan að
húsum sínum að meir eða
minna leyti í rústum af
völdum loftárásanna. Hefir
orðið að sjá þessu fólki
fyrir nýjum dvalarstöðum
og sumstaðar hefir tjón
orðið svo mikið, að flytja
hefir orðið fólk úr heilum
götum og koma því fyrir
annars staðar.
Fregnir hafa borist um að í
ráði sje að flytja fólk burtu
alveg úr þeim hluta Lundúna,
sem harðast hefir orðið úti.
Einnig hefir það valdið nokkr
um örðugleikum að gasstöðvar
og rafmagnsstöðvar hafa lask-
ast, svo að fólk hefir ekki haft
neinn hita til að elda við mat.
Matvælaráðherrann hefir nú
ráðið bót á þessu með því að
gefa fólki kost á að kaupa nið-
ursoðið kjöt.
Það hefir haft nokkuriáhrif á
fólkið, að manntjón hefir orð-
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.