Morgunblaðið - 28.01.1947, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
i
Iþróttaæska
þjóðarinnar og ISI
HANN er einkennilegur
xnaður, þessi Benedikt Waage.
Hann er allur með hugann við
íþróttir úti um öll lönd. Mikið
af tíma hans fer í það, að lesa
erlend blöð, um það hvaða
íþróttamaður hefir unnið í þess
ari eða hinni kepninni, hver er
fljótastur að hlaupa í hverju
landi fyrir sig og þar fram eftir
götum. Jeg sje ekki hvað
manninn varðar um þetta, eða
hvaða gagn hann getur haft af
þesskonar „fróðleik“. Honum
væri nær að hugsa um sitt dag-
lega starf.
Eitthvað á þessa leið komst
kunningi okkar að orði um
Benedikt G. Waage fyrir ein-
um 30—35 árum.
Jeg man ekki betur en við
værum nokkurnveginn sam-
mála um að þetta íþróttagrúsk
Benedikts, myndi bera lítinn
árangur, bæði fyrir hann og
aðra. En jeg hugsaði um þetta
þá að hjer kynni að vera á
ferðinni einhver hreyfing, sem
væri sterkari og í innilegra
samræmi við hugarfar og vilja
unga fólksins í landinu, en jeg
hafði gert mjer grein fyrir. Og
því man jeg eftir þessari lýs-
ingu á hinum sívakandi áhuga,
sem sagt var að hefði gagntek-
ið Benedikt.
Þessi áhugi hans hefir aldrei
dofnað öll árin síðan. Þess-
vegna urðu íþróttamenn sam-
mála' um að hann yrði forseti
í. S. I. þegar fyrsti forseti sam-
bandsins, A. V. Tulinius heit-
inn, treysti sjer ekki lengur til
að hafa það starf á hendi fyrir
’aldurs sakir. Og þessvegna er
hann forseti í. S. í. enn í dag,
þó hann hafiullan tímann sam-
hliða orðið að reka verslun, til
þess að afla sjer lífsviðurværis.
Frá öndverðu hefir Benedikt
litið á íþróttirnar sem þjóðlegt
menningarmál. Hvort það hefir
verið þessi e£Sa hinn, sem vann
til verðlauna eða selti mét,
hefir verið honum aukaatriði.
Hann hefir sjálfur gert grein
fyrir stefnu sinni á þá leið, að
hann hafi viljað stuðla að því,
að gera drengi að góðum mönn
um og menn að góðum drengj-
um.
Hvernig var umhorfs hjer á
íþróttasviðinu, áður en í. S. í.
kom til sögunnar? spurði jeg
Benedikt.
Leikreglur.
Aður en í. S. í. kom til sög-
unnar voru hjer engar leik-
reglur, sem menn gátu farið
eftir, svo ekki var hægt að efna
til skipulagðrar kepni í neinni
íþgptt, nema þá glímunni okk-
ar. Almennt gátu menn því
ekki iðkað íþróttir nema sem
leik. En um reglulega þjálfun
var ekki.að ræða.
Með því að gefa út reglur
fyrir íþróttirnar höfum við
gert ungum og áhugasömum
mönnum kleift að gerast þátt-
takendur í íþróttastarfinu, hvar
á landinu, sem þeir hafa verið.
Með þessari starfsemi í. S. í.
hefir íslensk íþróttaæska orðið
starfandi heild, sem að því
vinnur að auka líkamsmenning
þjóðarinnar. Og með þessu
starfi er okkur gert það mögu-
legt, að taka þátt í kepni við
érlenda íþróttamenn.
Stutt samtal við
Benedikt Waage
Á Landakotstúninu.
Einhver íþróttastarfsemi hef
ir þó verið hjer áður en I. S. I.
var stofnað.
Já, Glímufjelagið Ármann,
íþróttafjelag Reykjavíkur og
Knattspyrnufjel. Reykjavíkur
voru hjer starfandi mqð góðum
árangri, þótt hjer væri þá eng-
inn íþróttavöllur. Fjelagsmenn
iðkuðu frjálsar íþróttir á
Landakotstúninu.
Árið 1910 Jsom svo íþrótta-
völlurinn. Var Ólafur heitinn
Björnsson ritstjóri formaður
vallarnefndar.
Merkisár.
Hvað telur þú merkustu við-
burði á sviði-íþrótlalífsins hjer
á landi síðastliðið ár?
Því er vandsvarað, sem bet-
ur fer, segir Benedikt. Því síð-
astliðið ár, var merkasta árið,
enn sem komið er á sviði
íþrótta vorra. Og viðburðarík-
asta. Hjer var haldin fyrsta
milliríkjakepni í sundi og knatt
spyrnu við Dani. Og þá kom
í ljós, að við áttum frábæra
sundmenn, sem eru hlutgengir
meðal erlendra sundkappa, og
mjög frábæra knattspýrnu-
menn.
Við sendum menn á Evrópu-
mótið í Osló, eins og mönnum
er í fersku minni. Hjeðan fóru
fimleikaflokkar kvenna og
karla, knattspyrnuflokkur og
svo frjálsíþróttamenn á Osló-
armótið. En íþróttamönnum
okkar gekk yfirleitt betur en
menn bjuggust við. Hirði jeg
ekki að nefna nein nöfn í því
sambandi. En hafi nokkur ver-
ið í vafa um það, í fyrravor að
við ættum efnilega íþrótta-
menn, á mælikvarða hvaða
þjóða sem er, þá hefir sá vafi
eyðst og horfið í sumar.
Um leið og íþróttamenn okk-
ar hafa fengið tækifæri til að
sýna sig í kepni við erlenda
íþróttakappa, og það hefir kom
ið í ljós, hve vel þeir geta stað-
ið sig þá sjer almenningur að
íþróttirnar einsog þær eru rekn
ar hjer, eru mikilsverður þátt-
ur í því, að ala þjóðina upp, og
koma því til leiðar að henni
verði í augum umheimsins
skipað á bekk með fremstu
menningarþ j óðum.
Verkefni.
Hvaða verkefni getur þú
nefnt mjer sem í. S. í. hefir nú
á dagskrá sinni?
Jeg gæti nefnt þau mörg. Því
það er að vissu leyti verkefni
okkar að sjá um, að hver ung-
ur áhugasamur og efnilegur
íþróttamaður, geti fengið að
njóta sín sem best.
Við þyrftum að fá betri
möguleika til þess, en við höf-
um nú, að senda íþróttakenn-
ara um landið, og halda íþrólta
námskeið.
Og við þyrflum að fá betri
húsakynni fyrir starfsemi okk-
ar, jeg meina skrifstofu, bóka-
safn, verðlaunasafn og þess-
háttar. Því nú eru liusakynnin
svo ljeleg að þegar kalt er í
veðri, og jeg tala ekki um ef
stormur fylgir, þá er ekki
nema fyrir hraustustu menn að
hafast þar við í skrifstofunni.
Ekki má heldur gleyma því,
að við viljum koma því til leið-
ar, að 17. júní verði löghelgað-
ur hátíðis- og frídagur, svo
hann verði um alla framtíð
frelsishátíð íslenskrar æsku,
þar sem íþróttaæskan kemur
fram á hverju ári, undir merki
alfrjálsrar þjóðar.
Hreppsnefndarkosn-
ingarnar á Setfossi
Sig. Ó. Ólafsson kosinn
í sýslunefnd
Selfossi, mánudag.
Frá frjettaritara vorum.
Hreppsnefndarkosningar í
Selfosshreppi fóru fram s. 1.
sunnudag. Úrslit þeirra urðu
sem hjer segir:
A-listi, Alþýðuflokkur, fjekk.
36 atkvæði, og engan mann
kosinn. B-listi, Sjálfstæðisflokk
ur, fjekk 93 atkv., og tvo menn
kosna. C-listi, verkamenn og
óháðir 99 atkv. og 2 menn
kosna. D-listi, Samvinnumenn,
91 atkv., og 2 menn kosna. E-
listi, frjálslyndir, fjekk 55 atkv.
og 1 mann kosinfi.
Eftirtaldir menn voru kosn-
ir í hreppsnefnd: Af B-lista:
Sigurður Óli Ólafsson, kaup-
maður og Jón Pálsson, dýra-
læknir. Af C-lista: Ingólfur
Þorsteinsson og Diðrik Diðriks-
son. Af E-lista: Egill Gr. Thor-
arensen og Jón Ingvarsson, bíl
stjóri. Af E-lista: Björn Sigur-
bjarnarson.
Kosning til sýslunefndar fór
þannig, að kosinn var Sigurður
Óli Ólafsson af B-lista með 145
atkv. og til vara Einar Pálsson,
bankastjóri. A-listi hlaut 45
atkv., C-listi 83 atkv. og D-
listi 96 atkv.
í hreppsnefnd Sandvíkur-
hrepps voru kosnir óhlutbund-
inni kosningu þessir menn:
Lýður Guðmundsson, Sigurður
Hannesson, Krisfján Sveinsson,
Guðmundur Jónsson og Sigfús
Þ. Öfjörð. í sýslunefnd var kos
inn Lýður Guðmundsson.
Jakob Gíslason skip-
aður raforkumála-
sljóri
LÖGBIRTINGABLAÐIÐ frá
22. jan. getur þess að hinn 9.
janúar s. 1. hafi samgöngumála-
ráðuneytið skipað Jakob Gísla-
son forstöðumann Rafmagns-
eftirlits ríkisins, raforkumála-
stjóra frá 1. jan. 1947 að telja.
Sama dag var Eiríkur Briem
verkfræðingur skipaður raf-
veitustjóri frá sama tíma.
Þriðjudagur 28. jan. 1947
Forn söngur á franska degi
tónlistarsýningarinnar
UM HELGINA var dagur
Ítalíu og Sovjefríkjanna á Tón-
listarsýningunni. Var mikil að-
sókn að sýningunni á sunnudag
og urðu margir frá að hverfa
sökum þrengsla um kvöldið.
í gær var dagur Póllands.
í dag er franskUr dagur, og
dagskráin á þessa leið:
Kl. 12,30 Frakkneskur söngur
frá fyrstu kristni. Lög eftir
Lully o. fl.
Kl. 14,00 Dánarmessa eftir Ga-
bríel Fauré.
Kl. 15,00 Lög ef.tir Rameau,
Grétry og Couperin.
Kl. 16,00 Verk eftir Berlioz og
Dukas.
Kl. 17,00 Verk eftir Debussy
og Ravel.
Kl. 18,00 Fiðluverk eftir Lalo
og Vieauxtemps.
Kl. 19,00 Lög eftir Ma^senet og
Gounod.
Kl. 20,30 Fulltrúi Frakka boð-
inn velkominn (þjóðsöngv-
arnir), Björn Ólafsson leikur
2 þætti úr sónötu eftir Cesar
Franck og Havanesi eftir
Saint-Saáns, frú Katrín Dal-
hoff Danheim leikur undir.
Kl. 21,30 Ssöngleikurinn Car-
men eftir Bizet.
Forn franskur söngur.
Frá fyrstu kristni var hljóm-
listin tekin inn í tíðagerðina.
Meðan hún fór huldu höfði í
grafhellunum, var hún lítillát
og hljedræg. En er keisarar
höfðu snúist til rjettrar trúar
og reist af trúrækni sinni mikl-
ar kirkjur, þá hljómaði hún þar
með sigurhreimi. Áhrif frá trú-
arsöng víkinganna, sem námu
land í Norður-Frakklandi, virð
GuIIbrúðkaup eiga í dag frú
Sigríður Guðmupdsdóttir og
Matthías Þórðarson ritstjóri í
Kaupmannahöfn. Þau voru gift
á Akranesi 28. janúar 1897.
Frúin er fædd á Akranesi 22.
apríl 1875, cn Matthías að Mó-
um á Kjalarnesi 1. júlí 1872.
Þau hjón fluttu til Englands
1914 og dvöldu þar og í Dan-
ist hafa sett svip sinn á þenna'
söng, sem minnir á íslensk tví-
söngslög.
-Frá sjöundu öld ríkti „gregór
iski söngurinn“, en á gotneska
tímar.um komu norræn áhrif til
sögunnar. Eftir þann tíma þró-
aðist fjölradda hljómlist, sem
varð fyrsta mynd og uppspretta
sígildrar hljómlistar. En að
henni var fyrst og fremst unn-
ið á Frakklandi. Það var Ljeon-
in, orgelleikari í Frúarkirkjunn?.
í París, sem gaf út fyrstu orgel-
bókina. Verki hans var haldið
áfram og það fullkomnað af
Pjerotin le Grand (1180-1238),
sem er hinn eiginlegi höfundur
fjölradda hljómlistar. Afrit af
hinni miklu „orgelbók11 hans
dreifðust um allt.
En hinn mikli frömuður
hljómlistarinnar á 15. öld var
Josquin des Prés í Niðurlönd-
um, ættaður frá Hainaut á
Frakklandi.
Hinir miklu meistarar, með
Palestrina fremstan, taka sjer
tónsmíðar Josquins des Prés til
fyrirmyndar.
Nú um nokkur ár hefir „gre-
góriski söngurinn“ og annar
gamall söngur vakið sjerstaka
athygli. Því meir sem menn at-
huga hann, því ljósara verður,
að þessi söngur var uppspretta
allrar evrópskrar hljómlistar og
að ef hún hirti meira um þenna
uppruna sinn, þá mundi hún
finna þar nýjan þrótt og ómet-
anlegan auð.
Sú helgitónlist, sem mönn-
um gefst kostur á að heyra £
dag kl. 12,30, hefir verið hljóð-
rituð í Frakklandi undir stjórn
munka.
mörku til 1920. Síðan 1920 hafa
þau búið í Charlottenlund í
Danmörku. Þau eiga 6 börn á
lífi. Matthías Þórðarson er
löngu þjóðkunnur maður fyrir
ritstörf sín og önnur störL
Munu margir verða til að scnda
þeim hjónum hughcilar árnað-
aróskir í tilefni af gullbrúð-
kaupinv:.
Gullbrúðkaup