Morgunblaðið - 20.12.1949, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 20. des. 1949.
MORGXJTSBLAÐIÐ
íslendingar sprengja fiskmarkaðinn
Frh. af bls. 6.
miðunum hlaðin af fiski án þess
að fá nokkuð í staðinn. Þessi er-
lendu veiðiskip nota vita okk-
ar og radiovita, fara sum á
hafnir okkar eftir þeim, til að
liggja af sjer veður, án endur-
gjalds. Þurfi hinsvegar skipin
aðstoðar við úr landi, þá greiða
þau milli 2—3 krónur á hvert
nettó tonn í afgreiðslu- og vita-
gjald, auk hafnargjalda.
Loftbrúin.
Bretland og Ameríka höfðu
35 km. breiða loftræmu til að
flytja nauðsynjar til hernáms-
svæða sinna í Berlín, aðrar sam
gönguleiðir voru þeim lokaðar
á tímabili. Getum við ekki tek-
ið okkur fisknámssvæði og
bannað öðrum en íslenskum
skipum að fiska þar? Flugvjel-
ar sem lenda ætla í ókunnum
löndum, verða að sækja fyrir-
fram um leyfi til að lenda, en
veiðiskip, sem nota gullnámur
á sjó úti, þurfa ekkert leyfi.
Þeir koma og fara án þess að
tilkynna komu sína, en skilja
eftir uppurir. fiskímið.
Áróður.
í þýskum blöðum og útvarpi
hefur upp á síðkastið verið skor
að á fólkið að kaupa ekki fisk
veiddan af íslenskum skipum.
Sennilega er þessi áróður kom-
inn frá þýskum útgerðarmönn
um, sem gera sjer ekki ljóst,
frekar en samherjar þeirra í
öðrum löndum, að íslendingar
eru sú, þjóð, sem eftir stærð.
kaupir og flytur inn meira,
magn á íbúa en nokkur önnur
þjóð í heiminum. Þessa stað-
reynd vilja þessir menn hvorki
sjá nje heyra. En viðkomandi
stjórnir, sem hafa í höndunum
skýrslur um inn og útflutning
okkar, líta á málin frá annari
hlið. Þeir vita, að þegar íslend-
ingar gera verslunarsamning
við einhverja þjóð, þá kaupa
þeir aðrar vörur í staðinn, sem
þá getur verið gott að selja
út úr landinu og fá í skiptum
matvöru. Það er ekki stórfrjett,
þó fyrir um þrem vikum land-
aði íslenskur togari afla sínum
í Þýskalandi. Gekk állt að ósk-
um og eftir að hafa tekið vistir
til túrsins fór hann.
Þegar þeim kom og skipið var
næstum ferðbúið í aðra veiði-
för, kom þýskur togari og lagð-
ist utan á hann. Einn skipverjá
kom undireins að máli við skip-
stjórann og sagði honum, að sitt
skip hefð'i selt afla sinn í sömu
höfn og sama dag og hann og
af því að íslenski togarinn hefði
einmitt landað afla sínum á
sama tíma, hefði skipverjinn
skaðast um 100 mörk og krafð-
ist að skipstjórinn á íslenska
togaranum greiddi sjer þessi
mörk.
Það skal tekið fram, að þýski
skipverjinn var ekki alsgáður,
en sagt er ,,öl er innri maður“.
Þessu eigum við von á og hef
jeg hvergi sjeð að þessum mönn
um þyki neitt fyr-ir frekar en
öðrum, sem fiskveiðar stunda
íjer við land, þótt útlendingar
hafi eyðilagt íslensk fisklrhið,
Það hafa þeir gert og má þar
vitna til fyr 1 þessari grein.
hvernig landhelgin var eyði-
lögð og jafnframt þeim búsyfj-
um sem íslenskir fiskimenn
urðu fyrir er þeir sáu á eftir
aleigu sinni í veiðarfærum í
botnvörpur erlendra veiðiskipa
og svo stóðu heimilin eftir bjarg
arlaus. Þarna var tekinn skatt-
ur af bláfátækum íslenskum
fiskimöhnum, sem enga afkomu
höfðu aðra en að sækja á sjó-
inn björg fyrir heimilið, sem
svo var útilokað um lengri eða
skemmri tíma, eftir að veiðar-
færin voru komin í botnvörpur
érlendra togara. Jeg skora á
einhverja, sem þessa grein lesa,
að skrifa í blöðin, hvernig tog-
arar ljeku línur fiskimanna úr
Ólafsvík áður fyrr og þá sjer-
staklega að taka upp það sem
bókað hefur verið um málið.
Það er vel þess vert, að það sje
rifjað upp.
Ameríka.
Á síðastliðnum vetri buðu
Japanir fram að stofna amerískt
japanskt fjelag til laxveiða á
Kyrrahafsströndinni, þar sem
tækin og tæknin kæmi frá
Ameríku, en allir sem vinna
ættu við framleiðsluna frá Jap-
an. Með þessu væri hægt að
tryggja mikið ódýrari fram-
leiðslu og meiri ágóða sökum
þess, að vinnulaun í Japan
væru mörgum sinnum ódýrari
en í Ameríku. Þess utan mundi
slíkt fjelag hafa algjör yfirráð
á heimsmarkáðsverðihú. Jeg
sá að skrifað var um þetta í
amerískum blöðum og alft á
einn veg, að þarna væru Jap-
anir að reyna að taka vinnu frá
amerískum borgurum með því
að bjóða sína eigin vinnu fram
fyrir mikið lægra verð. Þeir
hafi gert þetta fyrir stríðið, en
vonandi tækist þeim það ekki
nú. Ameríska fiskimenn langar
ekkert sjerstaklega til að Jap-
anir sæki fiskinn að þeirra
ströndum eins og þeir gerðu
íram að 1940 og bjóði hann svo
fyrir mikið lægra verð á heims-
markaðnum, en þeir geta sjálfir
framleitt hann fyrir. Að þessu
leyti hagar afar líkt til hjer og
í Ameríku. Erlendar þjóðir
sækja fiskinn til okkar og geta
framleitt hann með lægra verði
en við getum.
Svartfuglinn.
A sínum tíma mun dr. Bjarni
Sæmundsson hafa haldið því
fram, að togaraflotinn væri síst
hættulegri bolfiskstofninum en
bjargfuglinn og geti einn svart-
fugl innibyrgt jafn mörg lífhæf
nytjafisksseyði á hálfum mán-
uði sem hálfur vertíðarafli eins
togara var þá. Sje rjett með far-
ið, þá er hjer um hreint innan-
ríkismál að ræða, sem mætti
verða aðalmál fiskifræðinga
okkar. Reynist það rjett að
bjargfuglinn brjóti svona stórt
skarð i stofninn, er fylgir
straumnum norður á bóginn um
og fyrir varptímann, þá væri
það áta^c margra nefnda vert,
þótt jafnvel þyrfti að herja með
eiturhernaði á svartfuglinn yf-
ir varptímann í fuglabjörgum
landsins.
Jeg hef reynt af veikum
mætti að draga fram staðreyiMl
ir sjeð frá sjómannsins hlið um,
hvernig fiskimiðin við strendur
landsins eru að ganga til þurrð-
ar, sökum ágengni útlendinga
og beini til þeirra sem vel geta
fært í letur kröfu okkar íslend-
inga um 50 mílna landhelgi cð5
taka sjer sem flestir penra-a
hönd og Ijá þessu máli mái-
anna lið.
Siómaður.
Þetfa má nú kalla
próf-skelk!
KAUpMANNAHÖFN: — Geð-
veikralæknar í Kaupmanna-
höfn hafa um þessar mundir
pilt einn til athugunar, sem
ekki er í frásögur færandi út
af fyrir sig. Svo er mál méö
vexti, að pilturinn, sem er 1»7
ára og nemandi í skóla, taloi
sigViundu falla á lokaprófínu,
en það stóð fyrir dyrum. Ttil
þess að binda endi á öll vand-
ræðin að minnsta kosti um
sinn, þá gerði kauði tilraun tíil
að kveikja í skóla sínum, os>
það er háttarlag, sem þeim •<>
Danmörku finnst sennilega
eitthvað bogið við. — Reuter.
BEST AÐ 4UGLTSA
I MORGUNBLAÐIIXU
1
erkir
slendinaar
í nýju bókinni IVIerkum Éslend-
ingum eru ævisögur 16 íslenskra
afburðamanna
Bókin Merkir Islendingar hefir að geyma áhrifamikinn þátt iir sögu
íslensku þjóðarinnar. Ævisögur frumherjanna í menningar og at-
vinnulífi þjóðarinnar hvetja eftirkomenduma til framtaks c.g dáða.
Þeir, sem unna þjóðlegmn fróðleik og hafa ána'giu af
skemmtilegum frásögnum munu lesa Merka íslendinga
sjer til gagns og gamans.
Merkir íslendingar eiga að vera til á sjerhverju íslensku heimili.
Merkir Islendingar eiga að vera öndvegisrit, sem jafnt
ungir sem gamlir vilja eignast, því að það ev i senn
skemmtileg bók og varanleg éign.
ókiellsútgáian