Morgunblaðið - 04.10.1953, Blaðsíða 2
■
MORGUN BLAÐIÐ
Sunnudagur 4. okt. 1953
Leikféiag Hveragerðis sýnir
„Húrra krakka" í 30. sinn
Eimdæmi mun að leikiélag ufan Rvíkur
hafi svo margar sýningar á sama leiknum.
Sðmlai við iciksfiérann, frú Magnei! Jéhannesdóllur
9?
VAKI
kk
X.EIKFÉLAG Hveragerðir sýnir
gamanleikinn „Húrra Krakka",
eftir Arnold og Back í Iðnó í dag
jkl. 3 og 8. Kvöldsýningin er 30.
.sýning leiksins og jafnframt sú
síðasta. Það mun einsdæmi, að
lékfélag utan Reykjavíkur sýni
sama leikinn svo oft og má nokk-
•uð af því marka, hverjar vin-
saeldir leikurinn hefur hlotið.
Blaðið átti í gær tal við leik-
sttjórarm, frú Magneu Jóhannes-
dóttur, en hún er reykvískum
leikhúsgestum að góðu kunn frá
■fyrri tíð.
— Ég lék mitt íyrsta hlutverk
í Iðnó, undir stjórn Indriða
"Waage, sagði frúin. Það var í
jplaleikritinu ,,Flónið“ árið 1929
—30. Næstu 9 árin lék ég að stað-
aldri hjá Leikfélagi Reykjavíkur
og auk þess aðalkvenhlutverkið
í „Fornum dyggðum“ 1938.
— Lögðuð þér þá leikstarfsem-
ina á hilluna?
— Já, að mestu Ieyti, en þó
.æfði ég nokkur ieikrit með fé-
lögum í Borgarfirði á meðan ég
■var búsett þar.
í HVERAGER.ÐI
— En svo byrjuðuð þér á nýj-
an leik í Hveragerði?
— Já, 1952 lék ég í „Á útleið",
frú CIiveden-Banks, en Indriði
"Waage setti það leikrit á svið
fyrir okkur. Var það leikið níu
sinnum, þar af þrisvar í Hvera-
gerði. Síðastliðinn vetur tók ég
svo að mér leikstjórn á „Húrra
krakka" fyrir tilmæli þáverandi
formanns Leikfél. Hveragerðis,
Theódórs Halldórssonar, Höfð-
um við frumsýningu 28. febrúar,
en lékum síðan um hverji helgi
fram í maí.
FERÐAST UM MEÐ LEIKINN
— Þær sýningar hafa ekki all-
ar verið í Hveragerði?
— Nei, þar lékum við 6 sinn-
nm, og hefir ekkerr. leikrit verið
sýnt þar svo oft áður. Eftir það
ferðuðumst við með „Húrra
krakka“ víðsvegar um Suður-
og Suð-véstur-land og vorum bú-
in að sýna leikinn 19 sinnum,
'þegar hætt var s.l. vor. Sýn-
ingar byrjuðu svo að nýju síðast
í ágúst og hafði leikurinn verið
sýndur 28 sinnum ettir sýninguna
í Hafnarfirði á föstudagskvöldið.
— Þið hafið^svo í hyggju að
sýna leikinn hér í Reykjavík?
30. SÝNINGIN
— Jú, tvær sýningar verða í
Iðnó í dag, síðdegissýning kl. 3
og kvöldsýning kl. 8. Er síðari
sýningin 30. sýning leiksins og sú
síðasta.
— Er ekki sjaldgæft, að leikfé-
lög utan Reykjavíkur sýni sama
leikinn svona oft?
— Jú, það er áreiðanlega sjald-
gæft, ef ekki einsdæmi.
MIKIIX ÁIIUGI
— Er ekki lítið um æfða leik-
ara í Hveragerði, þannig að erfitt
hafi verið að koma leiknum af
stað í byrjun?
— Það er nú lítið um vana
leikara þar. Nokkrir hafa þó leik-
ið með Leikfélagi Hveragerðis
■undanfarin ár, en Gunnar Magn-
ússon, ;sem fer með annað aðal-
karlmannshldÞÁirkíð hafði áður
starfað mörg ái* "með Leíkfélagi
Akurevrar á >rríéðán hann' Var -bú-
settur par. Ég vil sérstaklega taka
það framj 'aS allir-leikendumiv
þafa verið mjög áhugasamir og
ósérhlífnir og samvinnan verið
einstök.
FJALLA EYVINDUR NÆST
— Hvað hyggizt þið fyrir
næst?
— Ntí höfum við hug á að fást
við veigameiri viðfangsefni, og
verður það „Fjalla-Eyvindur“, er
aldrei hefir verið sýndur austan
Fjalls svo mér sé kunnugt um.
Við erum svo heppin að fá Harald
Björnsson fyrir leikstjóra, og er
Magne Jóhannesdóttir.
það fyrir sérstaka velvild þjóð-
leikhússtjóra.
LEIKSTJÓRAR FYRIR
HÓFLEGT VERÐ
— Mörg leikfélög utan Reykja-
víkur hafa verið svo stórhuga síð-
ustu árin að fá leikstjóra frá
Reykjavík, sagði Magnea að lok-
um, sem er nauðsynlegt öðru
hverju til þess að um framför
geti verið að ræða. En sá kostn-
aður hefir orðið félögunum ofviða
og eru þau nú mörg stórskuldug
þess vegna. Væri óskandi að
Þjóðleikhúsið sæi sér fært að
greiða götu þessarra áhugasömu
félaga með því að hjálpa þeim
um leikstjórn fyrir hóflegt verð,
eins og t. d. við fáum núna.
Sex bæjarfogaranna
á veíðum
ÞRÍR togarar Bæjarútgerðar
Reykjavíkur eru nú á saltfisk-
veiðum, Pétur Halldórsson, Jón
Baldvinsson og Þorkell Máni. —
Ingólfur Arnarson og Jón Þor-
láksson eru á ísfiskveiðum og
Þorsteinn Irígólfsson er á karfa-
veiðum. Hallvéig Fróðadóttir er
í Reykjavík og Skúli Magnússon
er væntanlegur til Reykjavíkur
frá Þýzkalandi í dag.
Undanfarið hafa um 130 manns
unnið í fiskverkunarstöðinni við
ýmiss framleiðslustörf.
keminiQ úft
I GÆR kom í bókabúðir annað
hefti af tímaritinu Vaka. Að því i
standa nokkrir ungir og áhuga-
samir menn um listir, er kynna
vilja nýjustu sjónarmið í mynd-
listum, bókmenntum og öðrum
menningarmálum. „Þeir vilja“,
i eins og segir í formála fyrsta
' heftis, „beina orðum sínum eink-
j um til ungra íslendinga og hvetja
i þá til að líta innlendan menning-
ararf og hið erlenda svið í ljósi
núverandi aðstæðna."
Af efni tímaritsins má einkum
benda á grein um Hallgríms-
kirkju, er vafalaust mun vekja
allmiklá athygli. í henni skýra
ýmsir af húsameisturum okkar
viðhorf sitt til fyrirhugaðrar
kirkjubyggingar. Eru það þeir
Gunnlaugur Halldcrsson, Skarp-
héðinn Jóhannsson, Hannes
Davíðsson og Sigvaldi Thordar-
sen. — I heftinu eru enn fremur
greinar um þýzka skáldið R. M.
Rilke og listsýningar veturinn
1952—’53, grein sem nefnist
Formheimur eftir franska safn-
fræðinginn H. Focillon og grein
eftir Skotann A1 MacCain um
Leitarstefið í fornnorrænum
sögnum. Auk þess eru í tímarit-
inu þýdd og frumsamin ljóð, rit-
dómar, fréttir o. fl.
Úr einum vinnuskálanuni.
vinnugreinum vistmanna.
líúsgagnabólstrun er ein af helztu
Reykjalundur
LUNDUNUM, 3. okt. — Shinvell
fyrrum ráðherra brezku verka-
mannastjórnarinnar lagði í dag
af stað til ísraels, þar sem hann
mun dveljast í vikutíma í boði
Isrelsstjórnar. — Reuter.
Framh. af bls. 1.
húðaður rafmagns- og símavir,
— rafmagnsrör, — vatnsrör og
plast-umbúðir, hið svo kallaða
„skæni“, sem gefið hefir af-
bragðsgóða raun, sem umbúðir.
Er það alger nýjung hér á landi,
að unnið sé að þesskonar fram-
leiðslu af öryrkjum og mun
vinna þeirra hreinar tekjur fyr-
ir þjóðarbúið. Reykjalundur
byggir miklar vonir á plast-iðn-
aðinum og álítur að hann geti
orðið hinn fjárhagslegi grund-
völlur heimilisins í framtíðinni.
verður með svipuðum hætti og
undanfarin ár. Hefir 7 manna
nefnd unnið að undirbúningi
hennar síðan í maímánuði s. 1.
Seld verða merki berklavarnar-
dagsins, skemmtanir og sam-
komur haldnar og blað SÍBS,
| „Reykjalundur", selt. Er sérstak-
lega til þess vandað. í ár í til-
! efni 15 ára afmælis Sambands-
ins. Er það með litprentaðri for-
1 síðu, mörgum fróðlegum grein-
um, smásögu eftir Þóri Bergsson,
ljóðum og fjölda mynda og auk
BERKLAVARNAR-
DAGURINN í ÁR
Hin árlega fjársöfnun SÍBS,
sem fram fer í 15. skipti í dag
V.S.V. fimmtugur
Húsasmíðapróf
að hefjasf
PRÓF í húsasmíði hefjast 11. okt.
n.k. Slík próf eru.haldin tvisvar
á áijji á haustin og vorin. Próf-
nefiidina skipá Brynjólfur N.
Jónssdn, Tómas Vigfússon og Guð
mutidúr Halldórsson. Áður en
próí|n:: hefjast skulu meistarar
servda skilríki .iil SEynjólfs ,N. .
Jónssonar, Bárugö j 20.
ÞVÍ HEFiR stundum verið hald-
ið fram að byltingamenn kæmu
að jafnaði frá ríkum heimilum,
þar sem menning vséri höfð í
hávegum. Þekking mín á póli-
tískri sögu mannanna er af svo
skornum skammti, að ég gæti
aðeins nefnt fá dæmi því til
sönnunar eða til að afsanna
þetta. En vinur minn, sem af
góðum og gildum ástæðum, er
efst í huga mér þessa dagana
getur hvorki státað af því, að
hafa fengið ríkmannlegt uppeldi,
né heldur hinu, að lífið hafi sýnt
honum mikið af sinni blíðu og
örlæti. Hann er fæddur og upp-
alinn hjá góðu og gegnu alþýðu-
fólki, sem menntaðist af lestri
íslendingasagna og volki í lífsins
ólgu sjó. Á æskuheimili hans,
eins og víðar þar í sveit, var
hver sá dagur jóladagur, er svo
mikið var borið á borð að allir
mættu borða sig sadda.
í Vinaminni í Eyrarbakka, þar
sem Vilhj. S. Vilhjálmsson, öðru
nafni Hannes á Horninu, er
fæddur fyrir réttum fimmtíu ár-
um, var því örugglega trúað, að
manneskjunni bæri að stefna að
öðru og æðra marki en því að
hafa í sig og á. Því var trauðla
trúað á því heimili, að lífið byrj-
aði ekki fvrr en brauðstritinu
væri lokið, heldur snerist allt um
það að komast af með svo lítið
til munns og maga, að eitthvað
yrði eftir fyrir andann.
Fimmtíu ár er náttúrlega ekki
hár aldur nú á dögum. Það er
varla hægt að kalla það frétt,
þó að merkur maður haldi upp
á svo þýðingarlitinn afmælis-
dag.
Fundum okkar V. S. V. bar
fyrst saman í barnaskóla. Það
kom þá stundum í minn garð að
taka hann með í skólann. Við
höfum aldrei orðið viðskila síð-
an.
V. S. V. hefir fengizt við margt
um dagna, verið skóari, skradd-
æri, blaðamaður og skáld, svö fátt
eitt ;sé nefnti En ríi.np Ivefp';.; hp
alltaf fyrst dg^á-emst -*vérí$ð TfýiM
ingamaður, óþreytandi, málsvari
hinrja veiku :og .ppauðu, pdrgp-
andi jbai'd^gamaður fyrir ré'tti
hins umkeFrHilausa, -=
Það er erfitt að meta og vega
störf manna og afrek. Einn hef-
ir aðeins hamar og sigð í hönd-
unum annar vélskóflur og jarð-
ýtur. Einn fer yfir löndin á sár-
um fótum, annar lyftir sér frá
álfu til álfu í atómflugu. En
þegar á allt er litið, eru það
hvorki fæturnir, sterkir eða veik-
ir, né bifreiðar og flugvélar, sem
fara með okkur yfir víðáttar
jarðlífsins, heldur er það hugur-
inn, sem ber okkur áfram.
Það er hugurinn, kjarkurinn,
viljinn, sem alltaf hafa haldið
um stjórnvölinn á skútunni hans
V. S. V. Þessvegna hefir honum
lánasl að lyfta þungum björgum
með veikum höndum og farið á
grönnum fótum yfir lönd og
álfur.
Góði, tryggi vin. Við höfum
aldrei orðið viðskila síðan við
hittumst í skóla. Þó þú værir
byltingasinnaður en ég íhalds-
samur, hefir það ekki komið að
sök. Við höfum þrátt fyrir mis-
munandi skoðanir um leiðir haid-
ið að sama marki. Við höfum
alltaf leikið vel saman eins og
lík börn. Ég kippti þér stundum
yfir pollinn fýrir vestan skólann,
og þú;, réttir, mér. höpdina, þ.egap
0$ íéjl í þönglaorustunupj. váð
itháka(ha á Bakkanum.
Mjegi lífið unrtö bkkíir'jþeás að
verða , h'dldur . ekkir viðskiia s.xðé
ari fie|ming aldarinnar.
.-.-Þínn-''v„ ,-tnr
Ragnar Jónsson.
þess verðlauna getraunum
myndagátu.
og
230 UMBOÐSMENN
Fjársöfnunin fer fram um allt
land og hefir SÍBS ekki færri
en 230 umboðsmenn víðsvegar á
landinu. Reykjavík er skipt í
4 hverfi og hefir umsjónarmaður
hvers hverfis undirbúið fjársöfn-
unina mjög vandlega.
Þegar SÍBS efndi til fjársöfn-
unar í fyrsta skipti árið 1939,
söfnuðust 5 þús. krónur. í fyrra,
sem þó var ekki með beztu ár-
unum, söfnuðust 276 þús. krón-
ur, 34 þús. merki seldust og 8600
blöð. í dag er takmarkið að selja
45 þús. merki og 10 þús. blöð.
MERKJASAI.A —
HAPPDRÆTTI
Merkjasalan er happdrætti i
senn og er samkvæmt því hvert
merki með happdrættisnúmeri og
eru vinningarnir í ár 300 tals-
ins, þriðjungi fleiri en s. 1. ár.
Happdrættismunirnir eru til sýn-
is í Skemmuglugganum hjá
Haraldi Árnasyni og einnig errs
til sýnis í sýningarglugga „Mál-
arans“ framleiðsluvörur, sem
unnar eru í Reykjalundi.
Á föstudagskvöldið gekkst
SÍBS fyrir fjölbreyttri útvarps-
dagskrá og í dag er sú nýbreytoi
tekin upp í sambandi við berkla-
varnardaginn, að SÍBS hefur sér-
staka dagskrá að loknu hádegis-
útvarpi, sem sérstaklega er ætl-
uð sjúku fólki á sjúkrahúsum,
sem ekki á þess kost að hlusta
á kvölddagskrána.
Þá verður einnig á vegum
Sambandsins skemmtun fyrip
börn í Austurbæjarbíó kl. 1,15
í dag.
IIEJTIÐ Á ÍSLENDINGA
íslendingar hafa jafnan sýnt
málefnum SÍBS góðvild og skiln-
ing eins og greinilegast hefir,
komið fram í örlæti almennings,
þegar efnt hefir verið til fjár-
söfnunar á vegum þess. Er þesa
vænzt, að þeir bregðist vel við
nú sem fyrr. Vinnuhælið ac3
Reykjalundi er málefni, sem alla
landsmenn varðar. Þar er enn(
margt eftir ógert. Herferðin gegni
hinum „hvíta fjanda" á íslandf
hefir reynzt árangursrík, svo að
ástæða er til að gléðjast yfir. Eni
við megum ekki láta hér stað-
ar numið. — Takmarkið er fullux?
Sigiu- -r- enginn berklaveiki á ís-
landi. Í Að því ma^kjrKéfi'r SÍBSI
— ! bterlflas.il; úláíi&glflrtit' £ .s$61ílr cf:í
stefptí að Irá.mupphafi með a3-
dáuríajfverðu þreki og framsýni,
og ij þjeirri baráttu ber öllum vel
hugsandi ...mönnum að . leggja.. .
fram sinn skerf. j