Morgunblaðið - 16.10.1957, Blaðsíða 3

SMSTEIM
Miðvikudagur 16. okt. 1957
MORCVTSBlAÐIÐ
Héraðsfundur
Yeshir-Skaftafelb
blaðateiknari
H. Bendix teiknar mynd af Páli ísólfssyni
„Jag álsker fáster“,
af H. K. L. eftir
— Teikning
H. Bendix.
amerísk, að það er nauðsynlegt
að fara vestur um haf til að
kynnast einhverju öðru.
— En hvað um ísland í þessu
sambandi? Nú komið þér hingað
í fyrsta sinn.
— Já, það er rétt. Mér þykir
ekki gæta ýkjamikilla banda-
Danskur blaðateiknari í
heimsókn hér á landi
Hans Bendix kann ekki að mefa íslenzka vafnið
EINN þekktasti blaðateikn-
ari Dana, Hans Bendix, dvald-
ist hér á landi yfir helgina,
ásamt konu sinni. Þau voru
á leið til Bandaríkjanna, en
ákváðu að koma hér við og
skoða sig dálítið um á Sögu-
eyjunni.
itans Bendix teiknaði
nokkrar myndir hér á landi
og hyggst nota þær í kjallara-
grein, sem hann skrifar um
íslandsdvöl sína í Politiken.
Er hann vinsæll „króníku-
höfundur“ og ekki að efa, að
íslandslýsing hans verði góð
landkynning, eins og það er
kallað. — Bendix sagði >
stuttu rabbi við blaðamann
Mbl., að hann saknaði
teiknimyndanna í íslenzkum
dagblöðum. í Danmörku væru
þær mjög snar þáttur af
blaðamennskunni og ákaflega
vinsælar. Þær eru yfirleitt
persónulegri en fréttamynd-
irnar og góður teiknari get-
ur dregið upp skemmtilega
svipmynd, hvar sem geirinn
gellur, sagði hann ennfremur.
Auk þess hefur fólk meiri á-
huga á því, sem mannshönd-
in vinnur en myndavélin,
þótt góð sé.
Síðan barst talið að Islands-
förinni. Bendix sagði, að vinur
sinn og skólabróðir, Kaj Lang-
vad verkfræðingur, hefði hvatt
sig eindregið til að heimsækja
ísland og hefði þeim hjónum lit-
izt vel á þá uppástungu hans.
— Eg hef farið dálítið um bæ-
inn og austur fyrir fjall og teikn-
að ýmislegt sem fyrir augun hef-
ur borið, svo sem Dómkirkjuna
í Reykjavík, hesta á beit í Þing-
vallasveit og hús Laxness, svo að
minnzt sé á nokkur viðfangsefni.
Eitthvað af þessum myndum
birtist svo í grem minni í Poli-
tiken. Annars erum við hjón á
leið til Bandaríkjanna. Við vor-
um þar í fimm ár í stríðinu, en
nú komum við ekki sem flótta-
menn, heldur ferðamenn. Eg fer
ekki þangað til að þéna peninga,
þótt ótrúlegt sé, — það getur
nefnilega verið gaman að kynn-
ast því, hvernig er að dveljast
í Bandaríkjunum án þess að
vera í fjármálahugleiðingum. —
Annars er Evrópa orðin svo
og sýnir honum síðan árangurinn. — (Ljósm. G. Rúnar)
rískra áhrifa hér á landi, en þó
er eins og þau séu að byrja. —
ísland er frábrugðið öllum öðr-
um löndum sem ég hef séð, nátt-
úran fjölbreytileg og magnan í
lofti. Eg get vel skilið, að hér
hafi verið gott að skrifa sögur.
Eg hef byrjað hér á minni litlu
„sögu“, sem á að birtast neðan-
máls í Politiken. Eg get látið
yður fá handritið strax, ef þér
viljið. Eitt handrit frá Danmörku,
góð byrjun. En ég veit ekki, hve
lengi þið mynduð láta ykkur það
lynda, sennilegá ekki mjög
lengi!
— Já, við vorum að tala um
landið. íslenzk náttúra er ákaf-
lega sérstæð og einkargóður
efniviður fyrir landslagsmálara
ykkar. Eg þekki Ásgrím og Jón
Stefánsson, þeir eru stórkostleg-
ir málarar og kunna að nota liti
landsins. En Kjarval þekki ég
ekki. Það er kannske bezt, mér
er nefnilega sagt, að hann vilji
ekki þekkja útlendinga. Hann um
það. í framhaldi af náttúruum-
ræðunum fórum við að ræða um
íslenzka vatnið. Frúin sagði, að
það væri mjög gott, en Bendix
gretti sig, um leið og hann sagði:
— Já, Jón Stefánsson hefur sagt
mér, að hér sé gott vatn. Ég
| veit það ekki, hef engan áhuga
! á að vita það. Eg drekk ekki
vatn, ef ég kemst hjá því — Og
íslenzki bjórinn, uss ....
Á náttborðinu stóð flaska með
mynd af hvítum hesti.
prófaslsdæmis
KIRK JUBÆJ ARKL AUSTRI, 14.
okt. — Síðastliðinn sunnudag var
héraðsfundur Vestur-Skaftafells-
prófastsdæmi haldinn í Litla-
Hvammi í Mýrdal. Guðsþjónusta
fór fram í Skeiðflatarkirkju, önn
uðust hana þeir séra Vaigeir
Helgason í Ásum og prófasturinn
séra Gísli Brynjólfsson.
í upphafi fundarins flutti pró-
fastur yfirlit um störf kirkjunnar
í prófastsdæminu á sl. ári. En að
því loknu flutti Eyjólfur Eyjólfs-
son frá Hnausum í Meðallandi
erindi fyrir fundarmenn og kirkju
gesti er hann nefndi „Minningar
um séra Sigurð Sigurðsson í Hlíð
í Skaftártungu".
Fundurinn fjallaði um hin
venjulegu héraðsmál, kirkjureikn
inga og fleira og samþykkti auk
þess tillögu um Skálholt, sem birt
verður annars staðar.
Samtímis héraðsfundinum var
haldinn aðalfundur kirkjukóra-
sambands Vestur-’Skaftafells-
sýslu. Var á báðum fundunum
samþykkt tillaga um það, að hald
inn verði almennur kirkjudagur
í héraðinu næsta sumar. Formað-
ur kirkjukórasambandsins er Ósk
ar Jónsson, bókari í Vík í Mýrdal.
Fundarmenn nutu mikillar gest-
risni hjá húsbændunum í Litla-
Hvammi þeim Ástríði Stefáns-
dóttur og Sigurði Gunnarssyni
oddvita. — Fréttaritari.
A að byggja yfir
handrilin í Skáiholti!
KIRKJUBÆARKLAUSTRI, 14.
okt. — í Skálholti fer nú fram
uppbygging staðarins eins og al-
þjóð er kunnugt. En hvaða stofn-
un eða starfsemi á að hafa par
aðsetur í framtíðinni? Þeirri
spurningu er í raun og veru ósvar
að enn. Tillaga hefur komið fram
um það, að gera Skálholt að
biskupssetri á ný, en ekki hefur
hún fengið almennt fylgi. Telja
margir fjarstæðu að biskup lands
ins sitji annars staðar en í Reykja
vík. í þá átt fer tillaga sem sam-
þykkt var á héraðsfundi Vestur-
Skaftafellsprófastsdæmis og getið
er annars staðar í blaðinu. Hins
vegar setur fundurinn fram skoð-
un sína á því hvaða hlutverki hið
endurreista Skálholt á að gegna.
Tillagan sem samþykkt var er
svohljóðandi:
Héraðsfundur Vestur-Skafta-
fellsprófastsdæmis, 1957 telur
ekki koma til mála, að biskup
íslands hafi búsetu í Skálholti.
Hins vegar ber að gera Skálholt
að miðstöð kirkjulegra og þjóð-
legra mennta með því,
1. að þar verði sköpuð aðstaða
til kirkjulegrar starfsemi og
fundahalda;
2. að þar verði reist bygging
yfir íslenzku fornhandritin.
— Fréttantari.
Nýr bátur til
Hafnarfjarðar
HAFNARFIRÐI. — Aðfaranótt
sunnudagsins kom hingað nýr
bátur, sem fshús Hafnarfjarðar
hefir keypt frá Austur-Þýzka-
landi. Hefir verið samið um kaup
á 5 slíkum bátum fyrri íslend-
inga, og er einn þeirra, Húni, auk
Álftaness, en svo heitir hinn nýi
bátur. kominn til landsins.
Álaftanes er smíðað ef tir teikn-
ingu Hjálmars R. Bárðarsonar og
er 75 tonn, 23 m langur, 5,60 á
breidd og dýptin er 2,78 m. Aðal-
vélin er 280 hö. af MWM gerð.
Á bátnum eru vökva-, tog- og
línuvindur. Þá er hann og bú-
inn öllum helztu öryggistækjum,
svo sem ratsjá og dýptarmæli.
Rafmagnshitun er í öllu skipinu
og einnig er eldað við rafmagn.
íbúðir áhafnar eru í lúkar og
káetu, en íbúð skipstjóra er fyrir
aftan stjórnpall. Mælir, sem sýn-
ir halla skipsins, er í brúnni, og
er það alger nýjung.
Álftanes fékk vont veður á leið
inni heim, en reyndist hið bezta
sjóskip. Skipstjóri er Guðmund-
ur Ársæll Guðmundsson. —
Verður báturinn gerður út á rek-
net núna fyrst um sinn. — G. E.
„Tannhvöss tengda-
mamma” sýnd í 70. sinn
„TANNHVÖSS tengdamamma“
verður sýnd í 70 sinn í kvöld.
Leikurinn var tekinn upp i Iðnó
í haust að nýju, eins og kunnugt
er, og heíur verið húsfyllir
á öllum sýningum. Leikfélagið
hefur sýnt fá leikrit, sem hafa
hlotið meiri aðsókn en „Tengda-
mamma“ — og má geta þess, að
„Kjarnorka og kvenhylli*', sem
hlaut mjög góða aðsókn, eins og
kunnugt er, var sýnt 71 sinni.
Sýningum á „Tannhvassri
tengdamömmu" lýkur nú serm,
því að Leikfélagið er í þann veg-
inn að hefja sýningar á öðru leik-
riti.
Valur í vígahug
NOKKRIR starfsmenn rannsókn-
arlögreglunnar sáu í fyrradag
hvar fálki kom fljúgandi inn yfir
Tjörnina. Var eins og mink-
ur hefði birzt í Tjarnar-
hólmanum, sem var grár af hettu
mávi, hólminn tæmdist á svip-
stundu og komst brátt allt fugla-
lífið í uppnám á Tjörninni. Fálk-
inn var með fugl í klónum, en
missti hann ofan í tjörnina. —
Hann gat ekki náð fuglinum upp
aftur. Þá renndi hann sér nokkru
síðar á hettumáv, sem var á sundi
og laust hann banahöggi, en tókst
ekki að ná honum upp, og líklega
hefur komið að honum styggð,
því hann flaug á brott rétt á eftir.
PARÍS, 15. okt. — Hluthafar í
Súez-skurðarfélaginu gamla
komu saman í París í dag og
gerðu samþykkt þess efnis, að
starfsemi félagsins skyldi færð út
og aðaláherzlan lögð á starf-
rækslu fjármála og iðnaðarstofn-
ana.
Gjaldeyrisskortnr —
vöruskortur
Þegar Hræðslubandalagið gaf
út stefnuskrána hinn 19. apríl í
fyrra um „alhliða viðreisn efna-
hagslífsins“ var því lýst hvernig
ástandið væri þá og var það mál-
að með eins svörtum litum og
unnt var og víða ýkt. Síðan komu
svo loforðin um úrbætur á þessu
hörmungarástandi.
Ein klausan í Hræðslubanda-
lagsskránni var á þessa leið:
„Skortur er á gjaldeyri til kaupa
á brýnustu nauðsynjum“. Þenn-
an skort átti auðvitað að afnema.
En rösku ári eftir að V-stjórnin
er búin að sitja að völdum, er svo
komið að daglega berast fréttir
af vöruskorti, sem stafar af gjald
eyrisþurrð. í gær voru birtar
fregnir um að til stórvandræða
horfði, vegna þess að efni til raf
lagna væri ekki fáanlegt. Það
stafaði af tregðu hjá gjaldeyris-
yfirvöldunum að veita leyfi en sú
tregða stafar aftur af gjaldeyris-
skorti. Sama var um rúðugler.
Vegna skorts á gjaldeyri er ekki
hægt að gera hús fokheld fyrir
veturinn. Þetta eru aðeins fá
dæmi af mörgum.
Hærri styrkir —
hærra verðlag
f hræðslubandalagsskránni sagði
ennfremur: „Höfuðatvinnuveg-
um landsins er haldið uppi með
beinum styrkjum af opinberu fé
og gífurlegu álagi á neyzluvör-
ur almennings“. Það var eitt af
höfuðloforðum núverandi ríkis-
stjórnar að afnema þetta ástand.
En aðeins fáum mánuðum eftir
valdatökuna var styrkjakerfið
fært meira út en nokkru sinni
áður og það var gert með því
að bæta enn ofan á hið „gífur-
lega álag á neyzluvörur almenn-
ings“. Jólagjöfin fræga var að
miklum hluta skattar á vörur,
sem almenningur notar. Stefnan
hefur verið sú að halda verðlagi
á vísitöluvörum niðri með öllum
hugsanlegum ráðum, en velta
byrðinni yfir á almenning í stór-
hækkuðu verðlagi á öðrum vör-
um. Atvinnuvegirnir hafa sokk-
ið dýpra og dýpra niður í
„styrkjafenið“ og almenningur
orðið að borga hærra verð fyrir
hinar margvíslegustu nota- og
neyzluvörur. Ríkisstjórnin er nú
situr hefur hækkað skatta, hækk-
að verðlag og hækkað styrki í
meira mæli en áður hefur þekkst
Ferill ríkisstjórnarinnar í verð-
lagsmálunum er ekkcrt annað en
svik við hin stóru loforð fyrir
kosningarnar. Það finnur ai-
menningur á sjálfum sér.
„Römmustu gjaldeyris-
höft“
í loforðaskrá Hræðslubanda-
bandalagsins sagði ennfremur:
„Þjóðin býr við römmustu gjald-
eyrishöft, þótt frelsi sé í orði“.
Því var lofað að frelsi skyldi
verða meira en í orði, þegar
bandalagið sæla kæmi til valda.
Reyndin hefur orðið sú, að gjald-
eyrishöftin hafa orðið enn „ramm
ari“ en þekkst hefur hér um
langa hríð.
Hér er því allt á eina bók lært,
hærri styrkir, hærra verðlag,
meiri vöruskortur og meiri höft
en var áður en V-stjórnin sett-
ist að völdum.
Hræðslubandalagsskráin er
fróðlegt plagg. Þar er gerð eins
konar úttekt á búskap okkar —
sú eina, sem stjórnin hefur gert
— og lofað að bæta úr. Útkom-
an hefur svo orðið tóm svik.