Morgunblaðið - 11.07.1967, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚLf 1967

C/'M
—jtjornu-
álzipiÉ
EFTIR
KRISTMANN
GUÐMUNDSSON
gaus út úr hellisopinu, og urðu
allir að forða sér sem mest þeir
máttu undan honum.
Var nú sezt á ráðstefnu í disk-
inum. Vildu sumir kalla þegar í
stað á aðstoð lögregluskipa
Hnattasambandsins, en aðrir
voru því mótfallnir. Danó kvað
það hneisu mikla fyrir þá, að
geta ekki ráðið niðurlögum nokk
urra eineygðra villimanna; lagði
hann til að helmingur árása-
sveitarinnar klæddist geimbún-
ingum og réðist til inngöngu í
hellinn. Féllust félagar hans á
þetta, og var þegar gerð gang-
skör að því. Hélt hann síðan
af stað inn í fjallið, við fimmt-
ánda mann, og hafði hver þeirra
með sér talstöð, nægar birgðir
af súrefni, og öfluga lömunar-
byssu. Höfðu menn í diskinum
stöðugt samband við þá á leið-
inni. Danó hafði orð fyrir þeim
og lýsti nákvæmlega öllu, sem
við bar:
„Þröngur gangur — lágt und-
ir loft. — Rafmagnsblysin lýsa
upp hvern krók og kima —
hvergi hliðardyr, enn sem komið
er. — Nú breikkar gangurinn
og skiptist í tvennt — við velj-
um leiðina til hægri — hallar
dálítið niður á við — ljósglæta
framundan. — Það er komið á
eftir okkur — tíu eða tólf af
þessum illkvikindum, sýnu Ijót-
ari en Næturfólkið fyrir norð-
an! — Þeir bera stóran belg á
milli sín — nú gýs úr honum
reykurinn! — En geimbúning-
arnir hlífa okkar, þetta gerir
ekkert til. — Þeir eru auðsjáan-
lega hissa og hikandi. Við lýs-
um á þá með rafmagnsblysun-
um, og þeim fellur það bölvan-
lega — þeir snúa sér undan,
víkja dálítið. — Þarna kemur
líka i.ópur á móti okkur, með
samskonar belg og hinir. — Það
er allt að fyllast af reyk. — Við
höldum áfram. — Nú eru þeir
að umkringja okkur. — Við not-
um lömunarbyssurnar! — Við
skjótum á báða hópana. — Nú
líst mér ekki á! Byssurnar virka
ekki — þær virka alls ekki!
— Nú skil ég — það hlýtur að
vera reykurinn sem veldur
þessu, gasið. — Við hefðum bet-
ur haft barefli með okkur! Já,
barefli — þeir eru vopnlausir,
og virðast hafa lítinn þrótt. Við
ryðjum þeim frá okkur — höld-
um áfram — stígum yfk þá. —
En þeir eru margir, og koma sí-
felt fleiri — vefjast fyrir okkur
— grípa um fæturna á okkur.
— Þetta er að verða erfitt. —
Öflug barefli hefðu komið að
góðu haldi — of seint að sjá það
nú! — Við brjótiumst áfram. —
Nú komum við inn í stórann
helli. Þar er fjöldi af þessum
djöflum! — Lömiunarbyssurnar
einskis nýtar. — Við lemjum þá
með geimvettlingunum, þetta
eru máttlausir aumingjar, en
alltof margir — alltof margir!“
Nú varð alllöng þögn. Loks
heyrðist rödd Danós æpa reiði-
lega: „Við erum ofurliði bornir!
Kallið á lögregluna!“
Skipun foringjans var hlýtt
þegar í stað. En brátt kom í ljós
að næsta lögregluskip var í tíu
Ijósára fjarægð, og yrði því
nokkur bið á að það gæti komið
til aðstoðar.
Ómar Holt og Krass Dúmi-
maður litu hvor á annan, og kom
þeim báðum hið sama í hug.
„Barefli?" sagði Ómar. — „Ein-
mitt!“ mælti Krass. „Það ætti að
Alan Williams:
PLATSKEGGUR
ur var það bein spurning, sem
krafðist svars.
Neil kom með svarið: — Ég er
að semja bók og félagi minn
hérna er að skoða sig um í heim-
inum. Hann rétti van Loon glas-
ið. — Og þér, hr. Martel?
Frakkinn hikaði dálítið og
renndi augunum frá Neil. — Ég
er hér vegna heilsu minnar. Mér
var ráðlagt að taka mér frí,
— Þér eruð náttúrlega fransk-
ur?
— Já.
— Frá París?
Augu mannsins færðust aftur
yfir á Neil og depluðu, líkast
loki á ljósmyndavél. — Nei, ég
er ekki frá París. Ég hef verið
mastalla ævina erlendis. Ég er
prófessor — uppgjafaprófessor,
nú orðið. Hann þagnaði og aug-
un hvíldu enn á Neil. — Um
hvað er bókin yðar, ef mér leyf-
ist að spyrja?
Neil sötraði konjakið og
reyndi að slappa af. Þessi augu
fóru í taugarnar. — Hún á að
vera um Grikkland — ef ég þá
kemst nokkurntíma til að skrifa
hana. Ég hef hugsað mér eins-
konar tilraunaferðabók, þar
sem fornu goðsagnknar eru
færðar yfir á lif nútímamanna.
Martel hafði hallað sér fram
og hélt saman fingurgómunum:
— Það er hugmynd, sem hefur
marga möguleika í sér fólgna.
Ef ég má fara að grobba, þá hef
ég sjálfur einu sinni gefið út
bók .... um Islamslöndin.
— Eruð þér kannski prófessor
í Arabisku?
— Ekki beinlínis. Og þó hef
ég lagt dálítið stund á forn-
arabisku. Hann hellti aftur í
glösin og næstu mínúturnar tal-
aði hann eins og fræðimaður um
arabiska merkingafræði og
hvernig tungan hafði úrkynjazt,
eftir því sem hún breiddist vest-
ur eftir og til Egyptalands og
Maghreb. Van Loon geispaði.
— Yður leiðist? sagði Marteil.
— Nei, nei, sagði Neil, sem
skammaðist sín fyrir van Loon.
Þá varð þögn. Hann renndi aug-
unum í kring og loks staðnæmd-
ust þau við stóra járnkassann.
— Hvernig ferðizt þér hérna um
Athos, hr. Martel? sagði hann.
Augu Martels höfðu elt hans
augu að járnkassanium. — Ég
leigði mér múldýr í Karyes.
Neil kinkaði kolli. Van Loon
sat og lét hendurnar hanga nið-
ur milli fóta sér. Neil fann, að
tími var til kominn að fara. Hann
var að ljúka við konjakið, þegar
Martel sagði: — Áttuð þér í
nokkrum erfiðleikum að komast
hingað til Athos?
— Erfiðleikum?
— Já....... við lögregluna.
Voruð þér yfirleitt stöðvaður?
— Bara af embættismannin-
um, sem athugaði áritunina okk
ar. Við sáum enga lögreglu.
— Hvaða leið komuð þið?
— Gegn um Ierrisou — yfir
Xerxessburðinn.
Martel kinkaði kolli hægt,
eins og við sjálfan sig. — Svo að
þér komuð ekki með skipi til
Daphne? Hann stóð upp og
tæmdi glasið sitt. — Jæja, herr-
ar mínir, það er orðið áliðið. Ég
verð að vera snemma á fótum í
ínega smíða rétt laglegar kylfur
úr trjágreinum — og mig er satt
að segja farið að langa til að
heilsa upp á þetta illþýði!"
„En við verðum að passa _okk-
ur að drepa engan,“ sagði Ómar
íhugandi og virti fyrir sér hinn
risavaxna félaga sinn.
Krass tautaði eitthvað á sín<u
eigin máli, sem eftir hljómi orð-
anna að dæma var ekki sérlega
fallegt.
„Við skulum heyra hvað hin-
ir segja,“ mælti ómar Holt.
Árásasveitarmenn voru eilítið
hikandi í fyrstu. Töldu þeir kylf
ur viðsjárverð vopn, og gæti svo
farið að þeir lemdu einhvern til
óbóta með þeim. En að lokum
féllust þeir á að reyna inngöngu
„Okkur er ekki vandara um en
hinum, og geimlögreglan mun
bjarga okkur — ef við verðum
þá ekki dauðir áður en hún kem
ur.“
Það tók ekki langan tíma að
telgja kylfurnar, og er því var
lokið klæddust allir geimbún-
ingi. Fóru þeir fjórtán, er eftir
voru af árásasveitinni, ásamt
Míró Kama, Tamas sjónhverf-
ingamanni frá Belíó, og Hnirra
Faxmanni, en Ómari Holt var
falin forysta liðsins. Spú slóst
einnig í förina, klædd geimbún
ingi er hæfði henni. Kunni hún
illa við sig í honum og viðhafði
ljótt orðbragð.
Lenai Dorma og Lolla Hratari
urðu eftir í skipinu, til að gæta
þess.
Á síðasta augnabliki datt Óm-
ari í hug að gott gæti verið að
hafa með sér ýlfurvélina, ef þeir
þyrftu að brjóta upp dyr á af-
hellinum, og varð það að ráði.
Þeir urðu ekki fyrir neinum
töfum á leið sinni inn ganginn.
Og er þeir komu í hellinm, var
þar autt og tómt, ekkert kvikt að
sjá, og algjör þögn ríkti.
Þeir lýstu upp salarkynnin
með rafmagnsblysum og lituðust
um. Þetta var ó'hugnanleg vistar
vera, með mörgum myrkum
skotum, og opnar dyr, koldimm-
ar, víða á veggjunum, en hús-
gögn engin utan grjótbálkur. —
Spú hnussaði í allar áttir og blót
aði drjúgum á fjölda tungumála.
Loks’gekk hún að einum veggn-
um og sagði, að þar væru menn
fyrir innan. „Þeir eru fangar og
fyrramálið. Stirðlega, gráa and-
litið gerði tilraun til að brosa.
Úti við dyrnar sneri Neil sér
við: — Hr. Martel, mætti ég fá
að líta á þennan gullpening frá
í nótt?
Frakkinn starði sem snöggv-
ast á hann. — Vissulega. Hann
gekk að hinu rúminu, opnaði
svínsleðurtöskuna, og dró upp
lítið leðurveski, likast gimsteina
skríni. Inni í því, á rauðu flau-
eli, lágu einar tvær tylftir af
gullpeningum. Flestir voru þeir
litlir og beyglaðir, svartir eða
gulbrúnir, næstum upplitaðir
af elli. Martel tók upp einn, sem
var einna stærstur, og með skarp
leitri, rómverskri vangamynd á.
— Hér er hún. Hann lagði
myntina í lófann á Neil. Neil sá
að peningurinn va-r úr giulli, eft-
9
ir þyngdinni að dæma, hann
sneri honum við, og hinumegin
á honum voru einhverjar ólæsi-
legar tölur.
— Það er þetta, sem gerir þá
verðmæta, sagði Martel, — þetta
enu sérstaklega númeraðir pen-
ingar, sem voru hafðir í um-
ferð utan Rómar. Þessi peningur
var notaður í málann handa liðs-
mönnum Brútusar í Egypta-
landi. Dagsetningin sýnir, að
hann hefur verið sleginn eftir að
Brútus var myrtiur í Alexandríu.
Neil sá einhverja ástríðu-
kennda ást í gráu augunum, er
maðurin lagði peninginn aftur í
flauelsfóðrað veskið. — Hér er
homum óhætt, sagði hann og
smellti veskinu aftur. — Ég flyt
hann með mér eins og verndar-
grip. Þegar ég á í einhverjum
sumum líður illa,“ tautaði hún.
„En 'hafðu góða gát á öllu, því að
við erum umkringd af illkvik-
indium, sem eru tilbúin að ráð-
ast á okkur!“
Árásasveitin tók nú ýlíurvél-
ina og beindi henni að berg-
veggnum, eftir tilvísun Spú. Fór
brátt að molna úr honum, og
innan stundar losnaði stór hella,
er þar hafði verið í hurðarstað,
og féll hún niður á gólfið.
í sama bili fylltist hellirinn af
grængulum reyk, og um leið
þusti inn í hann, úr öllum átt-
um, mikill fjöldi af hinum lág-
vöxnu, eineygðu villimönnium.
Umkringdu þeir geimfarana á
augabragði, vörpuðu sér niður
og gripu um fætur þeirra.
En Ómar Holt var einnig skjót
ur í viðbrögðum: „Berjið þá!
Berjið þá!“ hrópaði hann, og tók
sjálfur til óspilltra málanna. En
ofureflið var gífurlegt, og brátt
þóttist hann sjá að kylfurnar
myndu naumast duga, þótt menn
hans gengju vel fram. Var Krass
Dúmímaður einkum skeinuhætt-
ur Reykætunum, og féll hver sá
er fyrir hans höggum varð.
Hnirra Faxmaður gekk .einnig
berseksgang. En nokkrir af
árásasveitarmönnunum höfðu
þegar misst kylfur sínar, og lágu
undir hrúgum af Næturfólkinu
á gólfinu. Sá hann nú hverju
það sætti að ekki varð náð sam-
bandi við fangana, því að Reyk-
æturnir slitu talstöðvarnar úr
sambandi við hjálminn á geim-
búningnum.
Var nú barizt lengi og ákaft,
og hallaði jafnt og þétt á geim-
farana. Þá barst allt í einu
óvænt hjálp: Út um opið, þar
sem hellinn hefði verið, skriðu
nokkrir menn, og gripu tveir
þeirra ýlfurvélina. Á sama
augnabliki fann Óm£ir til þrauta
í höfðinu, með svo miklum
svima að hann reikaði og var
nærri dottinn. Skildi hann strax
hvað um var að vera, og gat
forðað sér til hliðar, undan áhrif
um vélarinnar. Um leið vaT hon
um litið upp, og sá þá gríðar-
stóra, eldrauða leðurblöku, er
barði vængjum sínum undir hell
isloftinu og hvæsti vonzkulega.
En við þá sjón brá villimönnun-
um svo, að þeir æptu og hljóð-
vanda, held ég á honum í hend-
inni. Hann hefur alltaf fært mér
heppni.
Neil brosti með sjálfum sér og
velti því fyrir sér, hvaða vanda-
mál Martel hefði átt við að etja
í nótt sem leið, þegar hann var
að stika eftir svölunum. — Góða
nótt. hr. Martel.
— Góða nótt, sagði Frakkinn,
— og fyrirgefið framkomu mína
fyrr í kvöld, en ég hef átt við
taugaáreynslu að stríða undan-
farið.
— Það er allt í lagi, sagði
Neil og brosti. Þeir van Loon
gengu síðan eftir ganginum, áleið
is til herbergis síns. Þegar hiurð
in var fallin að stöfum, sagði
van Loon: — Skrítinn náungi
atarna!
— Brjálaður prófessor, sagði
Neil.
— Ekki svo brjálaður, heldur
hræddur.
Neil hló. — Við hvað ætti
hann að vera hræddur hérna?
Þú hefur fengið of mikið að
drekka.
— Ég veit ekki, hvað hann er
hræddur við, sagði van Loon
hátíðlega — en eitthvað er það.
— Farðu nú í bælið, sagði
Neil.
3. kafli.
Það liðu nokkrir dagar áður
en þeir fréttu neitt af Martel.
Þeir voru komnir niður af fjall-
inu og til Karyes, sem var stjórn
arsetur skagans. Þetta er nú
ekki nema svo sem tvær timbur
húsagötur, kirkja, lögreglustöð,
með hóp manna, sem voru lán-
aðir frá meginlandinu, og kaffi-
hús, þar sem munkarnir lásu dag
blöð og spiluðu dómínó.
Þeir komu til borgarinnar um
miðjan morgun, eftir sex klukku
stunda gönguferð frá síðasta
klaustrinu, og gengu nú eftir
Heilagsandastræti, þar sem ferða
uðu af hræðslu. Risu þeir nú á
fætur og vildu forða sér, en urðu
þá fyrir útsendingum ýlfurvélar
innar, og duttu samstundis kylli
flatir.
Búningar geimfaranna hlífðu
þeim það mikið að þeir gátu
komið sér undan, og söfnuðust
nú allir á bak við vélina. En
Tamas sjónhverfingamaður lét
leðurblöku sína halda áfram að
flaksast um hellirinn, Reykætun
um til mikillar skelfingar.
Danó var nú kominn fram úr
fangaklefa sínum, ásamt öllum
þeim er honum höfðu fylgt
Voru þeir enn í geimbúningun-
um, en talstöðvar þeirra höfðu
verið eyðilagðar.
Stuttu síðar kom einnig áhöfn
in af eftirlitsskipinu, er geymd
hafði verið í sama afhelli og og
árásasveitin. Voru það alls þrjá-
tíu manns, og sumir mjög illa
farnir, svo að bera varð þá eða
styðja. Var þeim hjálpað út úr
hellinum; tók það nokkurn tíma,
og varð að stöðva ýlfurvélina á
meðan. En Tamas sjónhverfinga
maður lét skrímsli sín gæta Reyk
ætanna, og þosðu þær ekki að
hafast neitt að. Auk þess voru
þeir Ómar og félagar hans til-
búnir með kylfur sínar, ef ein-
hver ætlaði að brölta á fætur.
Það var liðið að kveldi, þegar
allir geimfararnir voru komnir
út undir bert loft. Eftirlitsmenn
irnir höfðu þá náð sér að mestu.
Sögðu þeir nú frá því er á dag-
ana hafði drifið: Hafði Nætur-
fólkinu tekizt að koma þeim að
óvörum, og fylla skipið með eitr
uðum reyk, svo að þeim auðnað-
ist ekki að koma neinni vörn
við. Síðan voru þeir dregnir með
vitundarlausir inn í fjallið, og
geymdir þar í daunillum afkima.
Mat fengu þeir lítinn og vond-
an, mestmegnis skemmda ávexti,
og ef þeir reyndu eitthvað að’
malda í móinn, var blásið á þá
gasi úr stórum skinnbelgjum.
Urðu þeir brátt lasburða og
sljóir af þessari meðferð. —
Ekki reyndu Reykæturnar út-
göngu, enda var ýlfurvélin stað-
sett skammt frá hellismunnan-
um. Og í rökkurbyrjun kom
lögregluskipið.
Það var gríðarstór, sporöskju-
lagaðar „diskur", með eitt hundi-
mönnum er bannað að reykja,
vera með höfuðfat eða ríða
asna. Þeir gengu inn í kaffihús-
ið, sveittir og drykkjarþurfi.
Eiini gesturinn þarna inni var
lögregluþjónn í laslegum ein-
kennisbúningi sem sat aleinn yf
ir tæmdu ouzo-glæsi. Hann flutti
sig til þeirra, hallaði sér fram
yfir borðið og hvíslaði á ensku:
— Eigið þið nokkrar sígarettur?
Neil bauð honum Patras-vindl
ing með síiu á. Maðurinn tók
fimm, kveikti í einum og Stakk
hinum undir treyjuna sína, sett-
ist svo niður og bað urn þrjá
ouzo. — Engar sígarettur hér,
sagð hann, — ég kem frá Salon-
iki, kom hingað fyrst með síga-
rettur, gítar, útvarpstæki.......
allt mögiulegt. En munkarnir
tóku það allt af mér. Þetta er
eins og í fangelsi. Svo kom ouz-
oið og pilturinn renndi því út
í einum teyg.
— Þú getur ekki haft m-ikið að
gera hérna, sagði Neil. — Til
hvers eru þeir að hafa lögreglu
hér?
— Ég veit ekki. Stundum verð
ur vitanlega uppistand, eða ég
býst við því.
— Hefur þú nokkurn tíma
lent í uppi?tandi?
— Nei. Pilturinn horfði niður
í glasið sitt, og hugsaði sig um.
— Ekki neinum vandræðum. En
stiundum getur ýmislegt skritið
komið fyrir. í gær kom stór
bátur að næturlagi. — Hann
kom frá Daphne og maður fór
um borð í hann. Munkarnir
sögðu okkur þetta.
— Er nokkuð athugavert við
það?
— Ja, ekki er það gott. Allir,
sem koma til Athos, verða að
sæta eftirliti. Þessi maður kom
ofan úr fjöllum með mikinn far
angur með sér — stór kofort og
þess háttax, og fór svo um borð
og hvarf. Lögreglan vissi ekkert