Morgunblaðið - 04.04.1971, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLA.ÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. APRÍL 1971
INttgWtMfafrUÞ
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavik.
Framkyæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Rilstjórar Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Aðstoðarritstjóri Styrmir Gunnarsson.
Ritstjómarfuiltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla Aðalstraeti 6, sími 10-100
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
Áskriftargjald 196,00 kr. á mánuði innanlands.
( lausasölu 12,00 kr. eintakið.
TRYGGJUM RÉTT OKKAR MEÐ
SAMKOMULAGI VIÐ AÐRA
¥ andhelgismálin eru að von-
um mjög til umræðu um
þessar mundir. Nýlega hefur
stjóm Landsisambands ísl. út-
vegsmanna gert samþykkt
um þessi mál, þar sem segir:
„Stjórn LÍÚ fagnar þeim á-
huga sem fram hefur komið
hjá þjóðinni um útfærslu fisk
veiðilögsögu. Jafnframt harm
ar hún, að ekki hefur náðst
samstaða á Alþingi um vænt-
anlegar aðgerðir í málinu,
þótt fyrir liggi, að allir aðilar
virðist keppa að líkum mark-
miðum. Stjóm LÍÚ telur að
leita eigi eftir samkomulagi
við aðrar þjóðir um útfærslu
fiskveiðilögsögunnar og bíða
beri með einhliða aðgerðir,
þar til séð verður, hvort sam-
komulag tekst eða ekki á fyr-
irhugaðri hafréttarráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna um hver
réttur þjóða skuli vera um
víðáttu fiskveiðilögsögu. Þeg-
ar að útfærslu fiskveiðilög-
sögunnar kemur, má hún ekki
ná skemur að áliti LÍÚ en að
400 metra dýptarlínu, sem
mun í framkvæmd leiða til
60—70 mílna fiskveiðilögsögu
við Vesturland og um 50
mílna annars staðar. Jafn-
framt hvetur stjóm LÍÚ til
þess, að svo fljótt sem hægt
er, verði gerðar nauðsynleg-
ar ráðstafanir til verndar ung
fiski fyrir öllum veiðum á
landgrunnssvæðinu, þar sem
viðurkennt er að helztu upp-
eldisstöðvar ungfisks séu“.
í stjóm Landssambands ísl.
útvegsmanna eiga sæti menn,
sem hafa mismunandi stjóm-
málaskoðanir en þessi álykt-
un var samþykkt með 15 at-
kvæðum gegn 1. Sá ágrein-
ingur, sena upp hefur komið
mi'Hi stjómmálaflokkanna
um málið hefur því ekki end-
urspeglazt í stjórn LÍÚ. Þar
sitja menn, sem þekkja land-
helgismálið flestum betur og
taka málefnalega og ábyrga
afstöðu til þess. í fyrsta lagi
leggur stjórn LÍÚ áherzlu á,
að samkomulag takist við
aðrar þjóðir um útfærslu
landhelginnar. Ef hins vegar
fyrir liggi, að slíkt samkomu-
lag takist ekki, hljóti íslend-
ingar að grípa til einhliða að-
gerða. í öðm lagi telur stjórn
LÍÚ, að útfærsla fiskveiðilög-
sögunnar megi ekki ná skem-
ur en að 400 metra dýptar-
línu en það þýðir, að fisk-
veiðilögsagan við Vesturland
verður 60—70 sjómílur. Sér-
stök ástæða er til að vekja
athygli á þessu atriði, því að
ef farið væri að tillögum
stjómarandstæðinga mundi
landhelgin ekki n/á svo langt
út á þessu svæði, þar sem þeir
vilja alls staðar takmarka
hana við 50 sjómílur. í þriðja
lagi hvetur stjóm LÍÚ til
þess að svo fljótt, sem unnt
er, verði gerðar ráðstafanir
tii þess að vemda ungfisk á
landgrunnssvæðinu, þar sem
viðurkennt er, að uppeldis-
stöðvar eru. Á þetta atriði er
ekki minnzt í tillögum stjóm-
arandstæðinga en það er hins
vegar einn þátturinn í tillög-
um ríkisstjómarinnar, að slík
ar aðgerðir verði undirbúnar
strax.
í ræðu sinni í útvarpsum-
ræðunum sl. fimmtudags-
kvöld, gerði Jóhann Hafstein,
forsætisráðherra, að umtals-
efni eitt helzta ágreinings-
efni stjómarflokkanna og
stjómarandstöðunnar, þ.e. að
nú skuli birta yfirlýsingu um
að landhelgin verði færð út
í 50 sjómílur eftir eitt og
hálft ár. í ræðu sinni sagði
forsætisráðherra m.a.: „Við
viljum á þessu stigi málsins
ekki binda okkur við þessi
mörk, þau kynnu að geta orð-
ið víðtækari, eins og ég hef
áður vikið að. í öðru lagi er
að ófyrirsynju að taka að
þessu leyti ákvörðun nú. Við
erum að hefja viðræður við
aðrar þjóðir samkvæmt okk-
ar eigin tillögu á þingi Sam-
einuðu þjóðanna um það,
hvað rétt sé og eðlilegt í slík-
um efnum og alveg sérstak-
lega með hliðsjón af afstöðu
strandríkis eins og íslands,
sem hefur sína sérstöðu: út-
hafseyja er hvílir á stöpli,
landgrunninu, sem er mjög
skýrt afmarkað, áður en út-
haifið eða úthafsdýpið tekur
við. Að vísu þurfum við að
mæla og rannsaka landgrunn-
ið nánar, en það getum við
hæglega gert á skömmum
tíma. í því, sem ég hef sagt
felst ekki, að ekki kynni að
vera ráðlegt að færa út land-
helgina áður en hafréttarráð-
stefnan 1973 kemur saman,
en það yrði þá síðari tíma
ákvörðun byggð á frekari at-
hugun málsins af okkar
hálfu og jafnframt á meiri
kunnugleika á afstöðu ann-
arra þjóða — en við íslend-
ingar erum ekki einir í heim-
inum. Ég tel það einfaldlega
siðaðra manna hátt og gæt-
inna að hafna ekki mögu-
leikum til þess að kynna sér
afstöðu annarra þjóða og
undirbúa sínar eigin rann-
sóknir og athuganir í svo
veigamiklu máli vandlega“.
Það er í sjálfu sér ákaflega
einfalt að slá því fram nú, að
íslendingar eigi að færa út
landhelgi sína í 50 sjómílur
eftir eitt og hálft ár. En með
\ Jóhann Hiálmarsson |
i I
Ungjur liðþjálifi frá Miaimi,
Wi'Hiam L. Calley að naifini
gleymdi öllu nema hatrimu,
vopniniu, sem hanm hélt á
og skipuninni: Skjótið alllia.
SONG MY 1968
Við sáum myndirnar.
Á einni þeirra reynir drenguir
að skýla lifilum bróður sínium
í ryki göbunnar.
í Song My
voru engin ljóð suimgin
dagiinn, sem kúiunum rigndi
yfir þjáða jörðina.
Nú er Hó dáinn.
Oaliley hefur verið dæsmdur.
Kyrrð ríkir í Song My.
Memn dreymir enn um
að lita heimimn rauðan.
Skáldið Hó Si Mín átti skammt afltir
ólifað.
Hann sagði: Berjumst áifram
og við munium sigra.
Rubinstein fær
Sonningverðlaunin
ÁKVEÐIÐ hefur verið að veita
tónlistarverðlaun Sonnings píanó
snillingnum Arthur Rubinstein.
Verðlaunin eru 60.000 danskar
krónur. Þau eru jafnan afhent
við tónleika, þar sem verðlauna
hafinn kemur fram.
Að sögn danskra blaða vakti
Moskvu, 2. apríl — AP —
VLADIMIR Bukovsky, einn
kunnasti andstæðingur sovézkra
yfirvalda, verður leiddur fyrir
rétt fyrir „andsovézkan áróður“
samkvæmt strangasta ákvæði
um andófsstarfsemi í sovézkum
sakamálalögum. Heimildir úr fá
mennum hópi andstöðumanna
greindu frá þessu í dag, og er
sagt að móður Bukovskys hafi
verið skýrt frá hinni opinberu
ákvörðun um að stefna syni
hennar, sem er 28 ára gamall.
Bukovsky var handitekinn um
leið og ýmsir aðrir andstöðu-
menn og gagnrýnendur stjórn-
arfarsins í Sovétríkjunum við
upphaf 24. þing sovézka komm-
únistafliokksins fyrir fjórum
dögum. Bukovsky er stefmt flyr-
ir brot gegn 70. grein sakamála-
laga, sama ákvæði og notað var
til þess að fangelsa frægustu
andstöðumennina í Sovétrikjun-
um, rithöfundana Andrei Simyav
sky og Yuli Danáel. Sinyavsky
var daemdiur í sjö ára famgelsi
og Daniel i fimm ára fangelsi í
réttarhödd'unum gegn þeim 1966.
Þyngsta refsing er sjö ár að við-
bættri útlegð, ef rétturinn telur
nauðsynliegt.
70. greinin fjal'lar um „æsimga-
starfsemi og áróður, sem rekimn
er í þvi augnamiði að grafa und-
an og veiíkja sovézk yfirvöM eða
hæfitiulega gliæpi gegn ríkinu."
Greinin fjaLlar ennfremur um
„upploginn róg til þess að siverta
Sovétrikin og þjóðfélagskerfið
eða dreifingu, umdirbúning eða
varðveiziu á bókmenntum um
kvikmynd er Francois Reichen
bacher hefur gert um Rubin-
stein, „Ástin á lífinu“ svo mikla
hrifningu er hún var fyrst sýnd
í Kaupmannahöfn í desember
að síðan hafa flestir verið viss-
ir um að tónlistarverðlaunin
yrðu að þessu sinni veitt Rub-
sl'íkt efni í sama augmamiði."
Starfsmenn KGB, leyniliögregl-
unnar, framkvæmdu ítarllega lieit
i ibúð Bukovsky sama kvöld og
hann var handtekimm. Bukovsiky
hefur þegar afplánað þriggja
ára vinnu'búðadóm fyrir „skríl-
mennsku" með þátttöku í kröfu-
göngu fyrir mannréttindum. Að
auiki var hann lokaður inni á
geðveikrahælium í þrjú ár af
sovézkum yfirvöldium. Að eigin
sögn heflur hann verið andstæð-
ingur sovétkerfisins undanfarin
tiu ár.
ÞÓTT Danska blaðamannasam-
bandið hafi stefnt Poul Ilartling
utanríkisráðherra fyrir meið-
yrði vegna ummæla um áróð-
ur í kennsluþáttum útvarps og
sjónvarps í Danmörku, situr
ráðherrann við sinn keip. I
yfiriýsingu sem hann hefur sent
frá sér leggur Hartling á það
áherzlu að hann standi við ár-
ásir sínar og taki ekki aftur
eitt orð af því _sem hann skrif-
aði í blaðið „Álborg Stiftstid-
ende“.
f yfirlýsingu nefnir Hartling
nokkur dæmi máli sínu til
stuðnings og kemur þar fram
enn harðari gagnrýni en í grein
inni sem hann. skrifaði í „Ál-
Artliur Rubinstein.
instein. f fyrra hlaut verðlaun-
in Sergiu Celibidache.
Tónleikarnir við veitingu
Sonning-verðlaunanna eru haldn
ir á vegum danska útvarpsins.
Að þessu sinni eru vandkvæði
á því að þeir geti farið fram.
Samningaviðræður hafa staðið
yfir um alllangt skeið milli tón
listardeildar útvarpsins og um-
boðsmanns Rubinsteins í Dan-
mörku. Greiðslan, sem Rubin-
stein tekur fyrir tónleika eru
5.000 dollarar Þar við bætast
50% ef tónleikunum er útvarp-
að og sjónvarpað, og loka
verður að gera ráð fyrir skatt-
greiðslum, bæði í Danmörku og
Bandaríkjunum. Alls munu tón-
leikarnir því kosta 70.000
danskar krónur.
borg Stiftstidende". Hann segir
í yfirlýsingunni að í fjölda út-
sendinga sé að finna „tugi
dæma um einhliða efnismeð-
ferð og áróður og alltaf sömu
tegundina af áróðri og dæmi
um beinar og óbeinar hvatn-
ingar um aðgerðir gegn stofn-
unum samfélagsins."
Hörðustu árásina gerir Hart-
ling á útvarpskennsluþátt í til-
efni mannréttindadagsins 10.
desember, þar sem Hitler,
skólaeftirlitsmaður og Helge
Larsen kennslumálaráðherra
hafi verið nefndir sem dæmt
um möguleika valdhafanna til
þess að leiða fjöldann á villi-
götur.
Bukovsky f er
fyrir rétt
Hartling situr
við sinn keip
slíkri yfirlýsingu gætum við
hæglega samið af okkur og
útilokað möguleika á því að
rtá á sumum svæðum eins og
t.d. fyrir Yesturlandi enn
stærri fiskveiðilögsögu. Með
tillögu ríkisstjórnarininar er
stefnt að því að tryggja rétt
okkar með samkomulagi við
aðrar þjóðir og gera það á
þanm veg, að við náum sem
mestri mögulegri útfærslu.