Morgunblaðið - 04.04.1971, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. APRÍL 1971
21
Sendibréf
til Gunnars Gunnarssonar, skálds
HÆSTVIRTI rithöfuindur og 700
skáld. Ég hef lesið þorraþulu
þá, sem þér fluttuð á samkomu
náttúruvemdarmanna í Háskóla
bíói þann 7/2 og það er það
eina, sem ég hef séð af þeim
fundi. Þar er margt vel sagt,
þó finnst mér, að þar sé ögn
litið á málin frá einni hlið. Eg
vil nú reyna að kynna yður mál
íð frá mínum sjónarhóli séð, því
sínum augum lítur hver á silfr-
ið, eins og þar stendur. Við er-
um sjálfsagt sammála um það,
að öllum beri að vernda um-
hverfi sitt eftir föngum og skila
landinu betra og byggilegra til
næstu kynslóðar. Við höfum lif-
að það að sjá þá hröðustu fram
þróun, sem nokkurn tíma hefur
átt sér stað hér á landi, og má
segja að allt sem þjóðin á í
dag hafi verið byggt upp á 50
til 60 árum, eins og um ónumið
land væri að ræða. Þetta hefði
ekki verið hægt, nema með sam
stöðu, stórhug og dugnaði fólks
ins. Nú heyrum við raddir, sem
kannski mætti kalla stöðnunar-
stefnu eða afturhvarf, en erfitt
mun reynast að fara eftir þeim
röddum -á meðan barátta fólks-
ins virðist fara sí harðnandi
um skiptingu á hinum verald-
lega auði, sem sumir kalla lífs-
gæði.
Ég samgleðst þeim, sem að
samkomunni í Háskólabíói stóðu
svo og Landeigendafélagi Laxár
og Mývatns með þann mikla
fjárhagsstuðning, sem þar
fékkst. Ber að þakka það, því
mörgum hér hefur fundizt fjár-
magns- og fólksflóttinm til
Reykjavíkur vera mikilblóðtaka
hinum fámennu byggðarlögum
hér norðanlands, og yrðu það
stór umskipti, ef hægt væri að
hafa, þó ekki væri nema einn
mann í förurn við að flytja eitt
hvað af þessu fjármagni heim
í héruðin aftur. Þó munu sumir
frekar kjósa að búa að sínu í
friði og ró.
A þessu þorradægri vantar
okkur Norðlendinga ekki „nauts
orku“ heldur raforku, sem er
undirstaða og lífsskilyrði allrar
framþróunar nútíma þjóðfélags,
og eina orkan, sem ekki er
manninum eða umhverfi hans á
einhvern hátt skaðleg. Og ef
Þér hafið fylgzt með málum,
sjáið þér að ekkert má út af
bera, svo ekki skapist algert
neyðarástand og landflótti um
alla Suður-Þingeyjarsýslu, Eyja
fjarðarsýslu og hluta af Norður-
Þingeyj arsýslu, því að díselraf-
stöðvar, sem eiga að vera vara
afl eru nær fullnýttar og þó eru
allt að 2 ár þar til vænta má
nýrrar orku á þessu svæði.
Allar ábendingar um raforku
aranars staðar frá, svo sem Jök-
ulsá, Skjálfandafljót og Búrfell,
eru algjörlega óraunhæfar þar
sem taka mundi mörg ár að at-
huga og hanna þær framkvæmd
ir.
Um upphaflegu Gljúfurvers-
virkjun ætla ég ekki að fjöl-
ýrða, þar sem yður mun kunn-
ugt að frá henni er horfið. Þó
álít ég, að þai' hefðu dugað
„deig“ mótmæli og fólk hefði
ekki þurft að hætta á að
óhreinka sakavottorð sitt, enda
minnst 15 ár til að ígrunda mál-
in, og einhvern tíma hafa áætl-
anir orðið úreltar á styttri tíma.
Fyrstu viðbrögð Laxárbænda
voru þau að láta meta tjón af
þessum framkvæmdum á ea
milljónir kr., síðar komu
svo náttúruverndarsjónarmiðin
til sögumnar, þar sem þau þóttu
árangursríkari til áróðurs, og nú
síðast er leitazt við að svipa
þá dýrðarljóma pislarvættisins
eftir að þeir brutu hið gamla
og, að þeirra dómi, úrelta boð-
orð „Með lögum skal land
byggja". En það mun vera ein
elzta setning íslenzkrar tungu
og hefur verið grundvöllur fyr-
ir samskiptum manna allt frá
landnámstíð til vorra daga, þótt
stundum hafi út af brugðið.
Þess má þó geta, að þetta spak-
mæli eiga þeir hangandi uppi á
vegg, enda notað í fylkingar-
brjósti skrúðgöngu um þvera
Þingeyjarsýslu til Akureyrar á
síðastliðnu sumri.
Um vatnsmiðlun við Mývatns-
ósa hafið þér eflaust lesið í
greinargerð Laxárvirkjunar-
stjórnar, sem birzt hefur í blöð-
um. Þar kemur fram, að allar
skaðabætur, sem krafizt hefur
verið, hafa verið greiddar ann-
aðhvort með samkomulagi, eða
eftir mati, auk þess sem endur-
byggðar hafa verið brýr fyrir
Arnarvatnsbændur, en kostnað-
ar af þeim framkvæmdum er
ekki getið. Þar sést einnig, að
vatnsborðsveiflur í Mývatni
hatfa miinin.kað við vataisimiðlun í
ósnum og mjög sjaldan farið yf
ir 20 cm frá lægstu í hæstu
stöðu, og um það hafa Mývatns-
bændur haft óskorað vald til að
ákveða. Þó virðist eitthvað hafa
skort á þingeyska bændaeiningu,
því ýmist hafa borizt kvartanir
um of háa eða lága stöðu vatns-
ins. Það er fyrst í sept. á sl. ári,
að þeir ná samkomulagi sín á
milli og ákveða þá vatnsstöðuna
allnokkru hærri, en áður þótti
heppilegt. Ég vil geta þess, að
til eru skriflegar heimildir, sem
segja frá því að áður fyrr hafi
Mývatnssveitarbændur hækkað
stöðu vatnsins um allt að 60 cm
til að veita á engi sín og hafa
þeir þá verið athafnasamir á
annan veg en nú er. Um veiði-
tekjur á vatnasvæði Laxár og
Mývatns vil ég segja, að það er
staðreynd, sem ekki verður
hnekkt að veiði hefur aukizt á
öllu vatnasvæðinu síðustu ár.
Að vísu dró úr veiði í Mývatni
á sl. surnri af ástæðum, sem
Mývetningar þekkja manna
bezt frá fyrri tíð, og ef til vill
væri hægt að ráða einhverja
bót á, með því að fóðra silung-
inn í þeim tilfellum, eins og bú-
pening, sem ekki gengur sjálf-
ala, þegar haglaust er.
Að endingu vil ég aðeins
minmast á virkjunarframkvæmd
ir þær, sem hafnar eru í Laxá.
Þær hafa verið í undirbúningi
og athugun síðastliðin 10 ár og
verið samþykktar fyrir 2 árum
af sýslunefnd og búnaðarsam-
bandi Þingeyinga í svipuðu
formi og þær liggja nú fyrir, og
ekki heyrðust neinar óánægju-
raddir fyrr en hefja átti fram-
kvæmdir, sem þegar voru komn
ar í eindaga vegna rafmagns-
skorts á orkuveitusvæðinu.
Umdeildast við þessa virkjun
mun nú vera uppistöðulón það,
sem myndast í Laxárgili og
neðst í Laxárdal. Það vatn verð
ur ca. 2 km2 að flatarmáli, og
við athugun á korti af þessu
svæði sést, að yfirborð þessa
vatns verður aðeins 3 til 4 sinn-
um stærra heldur en yfirborð
árinnar í dag, og það munu
vera þau minnstu náttúruspjöll,
sem hægt er að reikna með við
svona framkvæmdir. Að vísu
fara þarna 5 eða 6 hólmar í
ánni undir vatn, sem eftirsjón
er að, en aðrir jafnmargir eða
fleiri myndast í staðinn og óef-
að munu margir veiðimenn eiga
þar skemmtilega stund er tímar
líða, en þeirra hagur er nú mjög
f.yrir brjósti borinn.
Ég er nú svo jarðbundinn, að
mér finnst að náttúruvemdar-
sjónarmiðin þurfi að fara, að
einhverju leyti, saman við hags-
muni fólksins, sem landið bygg-
ir. Líklega munið þér viðbrögð
sumra gömíu bændanna, þegar
ungu menmirnir voru að taka
fyrstu þúfurnar úr túnum feðra
sinna. Það er ekki svo langt
síðan. Kannski voru það nátt-
úruspjöll, en það er nú eiinu
sinni svo, að náttúran tekur
breytingum frá ári til árs án
þess að maðurinn ráði þar
nokkru um, og eflaust greinir
menn alltaf á um, hvort það sé
til bóta eða skaðai
Virðingarfyllst
Jón Gíslason,
Akureyri.
Fermingar
Athuga-
semd
um auglýs-
ingatexta
í ÞÆTTI Gísila Sigurðssonar
„Sjómvarp" í Mqrguniblaðinu 20.
marz s.l. eru áhyggjur af mál-
fiari sjónivarpsauigilýsiniga taldar
,,i hæsta máta eðlilia@ar“ og spurt
er: „Hvernig má það vera, að
samþykkt sé að flytja auglýs-
inigatexta í sjomvarpi án heiHar
hugsunar, án þess að hafa í
heiðri grundvöil'. ís'ienzks máis og
sem yíirlcitt ofbýður sæmifeguim
málsm.ekk, samanber: „Allir
krakkar, allir brakkar Akra-
karamei!!l'u.r.“
Ekki er fuilllljóst hvað höfumd-
ur á við með „heil hu'gsun" eða
,grundvöll íslenzks máls.“ Ekki
ætti að fara veruleiga mi'Mi miála
að umræddur texti merkiir: Al'lir
krakkar vilja AkrakaramieiMnu’,
eða eitthvað í þá áttina. Er þá
raunar komið dæmi um einifö'ld-
u-stu og algeng.ustu gerð auiglýs-
ingatexta. .Afbrot textahöfundar-
inis gegn grumdvelli íslenzks mális
hlýtun að felast í því að hanrn
sleppir umsögn (vilja t. d.) í
málsgreiiniinini. Ef dlítot telst tid
málspjalla, hljóta Gísli Sigurðs-
son og starfsfélagar hans að vera
með verstu mönnum, því hvergi
er mál'Sgrein án uimsagnar (mális-
greinarígildi) algengari en í fyr-
irsögmum dagblaða. Slítot dæmi
er t. d. á forsíðu í töiliublaði því
sem umrædduir sleggjudómur
birtist í:
Árásir að nýju á flutgvélar
ísrae’la, og merikir að sjáifisögðu:
Árásir voru gerðai' að nýju . . .
o. s. frv.
Málnotkum sem þessi er talim
eðlilieg í 'gömliU'm setningafræði-
kenins'lubókuim og yrði talin
sjálfsögð í nýjwm, ef þær væm
ti'l.
Ef málnotkun sem þestsi, eða
nánar ti'Mekið, áðurnafmt dærni,
ofbýður sæmilegum mál'Smékk,
hlýtur sá málismekkur að teljast
mjög sérstæður. Aðalatriði
varðandi umræddan auglýsinga-
texta er að sjáltfsögðu samleiku'i'
við allþekkt barnalag og furðu-
legt að láta sér detta í hug að
ræða hann á öðrum grundveUi.
F.h. AuglýBÍnigastofnunar h.f.
Halldór Guðmundsson.
Ferming i Hallgrímskirkju
á pálmasunnudag kl. 11 f.h.
4. april — Dr. Jakob Jónsson
STÚLKUR:
Emilía Guðrún Magnúsdóttir,
Njálsgötu 31A.
Grímheiður Freyja Jóhanns-
dóttir, Eskihlíð 13.
Guðrún Emilsdóttir,
Digranesvegi 34, Kópavogi.
Guðveig Nanna Guðmunds-
dóttir, Álftamýri 49.
Lóa Wilberg,
Þórsgötu 10.
Vera Lind Þorsteinsdóttir,
Móabarði 2B, Hafnarfírði.
DRENGIR:
Björn Axelsson,
Njarðargötu 29.
Einar Bragi Gunnarsson,
Haðalandi 14.
Reynir Loftsson,
Öldugróf.
Þorsteinn Sigurjónsson,
Nönnugötu 16.
Ægir Þorsteinsson,
Móabarði 2B, Hafnarfirði.
í blaðinu í gær var rangt
heimilisfang eins fermingabarns-
ins úr Langlioltskirkju. Stúlkan,
sem fermist þar ki. 1.30 í dag
lieitir Hildur Magnúsdóttir, Barða
vogi 3.
Ferniing í Keflavíkurkirkju,
páimasunnudag, 4. apríl,
kl. 10,30 f.h.
STÚLKUR:
Anna Gústafsdóttir,
Faxabraut 33A.
Elínrós Eyfjörð Eiríksdóttir,
Faxabraut 51.
Kristjana Elísabet Guðmars-
dóttir, Birkiteig 1.
Lára Björg Sigurðardóttir,
Bii'toiteigi 12.
Helga Andrea GuðmundsdóWir,
Þyrnum, Bergi.
Ólöf Jóhanna Kjartansdóttir,
Kirkjuvegi 43.
DRENGIR:
Aðalsteinn Hákon Jónatansson,
Suðurgötu 4A.
Björn Eggert Kjartansson,
Kirkjuvegi 43.
Björn Sigurþór Sigmundsson,
Hringbraut 81.
B rynj ar Þórarinssön,
Vatnsnesvegi 32.
EJIis Krist jiáns-sion,
Sóivallagötu 38B.
Geir Eyjólfsson,
Hátúrai 7.
Guðjón Þórhallsson,
Lyngholti 17.
Guðmundur Pálmason,
Hringbraut 52.
Ingólfur Ingibergsson,
Skólavegi 30.
Jóhann Gunnar Jónsson,
Melteigi 8.
Ólafur Arnbjörnsson,
Faxabraut 37D.
Pétur Þórarinsson,
Mávabraut 6D.
Sigurgeir Jónsson,
Melteigi 8.
Sigurþór Stefánsson,
Faxabraut 34B.
Stefán Sigurður Sigurðsson,
Brekkubraut 9.
Sveinbjörn Bjarnason,
Hátúni 20.
Sverrir Mikael Einarsson,
Hafnargötu 82.
Theodór Kárason,
Kirkjuvegi 5.
Þorgeir Þorgeirsson,
Norðurtúni 4.
Ferming i Keflavikurkirkju,
pálmasunnudag. 4. apríi,
kl. 2 e.h.
STÚLKUR:
Alma Alexandersdóttir,
Faxabraut 1.
Ásta Björnsdóttir,
Blikabraut 15.
Ásta Gunnarsdóttir,
Heiðarvegi 25A.
Ásta Sigurðardóttir,
Aðalgötu 19.
Eygló Hrönn Kristinsdóttir,
Kirkjuvegi 37.
Guðbjörg Hrefna Eiríksdóttir,
Smáratúni 12.
Helena Hjálmtýsdóttir,
Hringbraut 92C.
Hrafnhildur Jónsdóttir,
Faxabraut 41B.
Jónína Kristín Ólafsdóttir,
Háteigi 7.
Katrín Ósk Þorgeirsdóttir,
Sólvallagötu 4.
Margrét Bryndís Haraldsdóttir,
Faxabraut 70.
Margrét Sigurðardóttir,
Hringbraut 106.
Þórunn Einarsdóttir,
Háaleiti 38.
DRENGIR:
Ágúst Kárason,
Hringbraut 94.
Arni Margeirsson,
Hólabraut 11.
Baldvin Ómar Magnússon,
Hrauntúni 10.
Biikir Árnason,
Smáratúni 9.
Björn Guðbrands Ólafsson,
H eiðarbrún 9.
Björn Víkingur Skúlason,
Melteigi 12.
Einar Bjarnason,
Kirkjuvegi 3.
Gunnar Valgeir Valgeirsson,
Hátúni 5.
Halldór Karl Ragnarsson,
Kirkjuvegi 4.
Ingiber Óskarsson,
Njarðargötu 7.
Ingimundur Jakobsson,
Tjarnargötu 31.
Jóhann Ósland Jósefsson,
Vesturgötu 17.
Jóhann Rúnar Kjærbo,
Langholti 10.
Magnús Hafsteinsson,
Vallargötu 17.
Magnús Helgason,
Miðtúni 8.
Svanberg Teitur Ingimundarson,
Borgarvegi 22, Ytri-Njarðiv.
Vilhjálmur Sveinsson,
Lyngholti 15.
Þorgrímur Stefán Árnason,
Garðavegi 1.
PLÖTUR - SPÓNN
NORSKAR SPÓNAPLÖTUR (Lumberspon).
10 mm
12 mm
16, 19,
22 og
25 mm
122 x 250 cm, 675 kg. pressa.
122 x 366 cm, 675 kg. pressa.
122 x 366 cm, 650 kg. pressa.
,J t»br&}
IIMJí’
Starfsstúlkur óskast
til ýmissa starfa að Hótcl Valhöll sem opnar
SUMARDAGINN FYRSTA.
Upplýsingar gefur Ragnar Jónsson, sími 23334 eftir kl. 2 á daginn.
HÓTEL VALHÖLL.
HAMPPLÖTUR, 15, 18 og 20 mm, 122 x 244 cm.
HÖRPLÖTUR (belgískar), 16 og 18 mm, 125 x 250 cm.
PANELKROSSVIÐUR, gullálmur og palisander.
OREGON PINE KROSSVIÐUR, 12 og 16 mm.
MAHOGNI KROSSVIÐUR. 12’ mm
HARÐTEX, venjulegt og olíusoðið.
LOFTPLÖTUR (úr trétexi og steinefnum).
GIPSONIT PLÖTUR.
SPÓNN (eik, gullálmur, wenge, mahogni, fura, koto,
palisander).
PÁLL ÞORGEIRSSON & CO.,
Ármúla 27. Simar 85412 og 34000.