Morgunblaðið - 30.10.1975, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. OKTOBER 1975
7
Of seint —
og skammt
Það sjónarmið kom
fram I sjónvarpsþætti i
fyrrakvöld, þar sem fjallað
var um ógnvekjandi efna-
hagsvanda þjóðarinnar,
að tekizt hefði að halda
verðbólguvexti innan
þolanlegs ramma á
áratugnum 1960—1970,
þ.e. um og aðeins yfir
10% að meðaltali. Gripið
hefði verið til róttækra og
afgerandi áhrifa i verðfalli
útflutningsafurða okkar
siðla á þeim áratug, sem
að visu hefðu leitt til
skammtima atvinnuleysis,
en hinsvegar nægt til að
leysa aðsteðjandi efna-
hagshnút á tiltölulega
skömmum tima.
Efnahagskreppan. sem
reið yfir þjóðina um og
upp úr 1973 hafi i raun
verið djúpstæðari og
erfiðari viðfangs. Þá hafi
það sjónarmið hinsvegar
rikt, að ganga aldrei það
langt i mótaðgerðum, að
leitt gæti til atvinnuleysis.
Nauðsynlegar aðgerðir
hefðu að auki komið of
seint og náð of skammt,
þann veg, að þær hafi
ekki borið tilætlaðan
árangur. Þá hafi það
einnig á skort, að þinglið
stjórnmálaflokka fylgdi
forystumönnum þeirra
nægilega einarðlega eftir i
nauðsynlegum aðhaldsað-
gerðum, sem og að fjöl-
miðlar gegndu þvi hlut-
verki að upplýsa almenn-
ing um nauðsyn og
tilgang oft sársaukafullra
efnahagsaðgerða Slik
upplýsingamiðlun væri
hinsvegar forsenda þess
almannatrausts, sem réði
úrslitum um. hvort slikar
efnahagsaðgerðir bæru
tilætlaðan árangur eða
ekki.
Gagnrýni á
stjórnmálamenn
Viðmælendur I þessum
þætti töldu stjórnmála-
menn (þingmenn) fremur
hlusta eftir stað- og stétt-
arbundnum kröfum hags-
munahópa en að axla
ábyrgð einarðrar forystu
og leiðbeinandi stefnu-
mörkunar. Ákefð þeirra i
að dansa eftir hljómfatli
kröfugerðarhópanna, I
von um kjörfylgi, hefði
hinsvegar valdið því, að
þeir hefðu glatað al-
mannatrausti og þeim
trúnaði, sem rikja þyrfti
milli þingmanna og þjóð-
ar.
Það virtist niðurstaða
þessara manna. að ekkert
lýðræðisþjóðfélag þyldi
til lengdar þá óðaverð-
bólgu, um og yfir 50%,
sem hér hefði rikt i tvö ár.
Innviðir þjóðfélagsins létu
undan og upplausn segði
til sin. Afleiðingarnar
gætu orðið mjög alvarleg-
ar, allra tjón en engra
hagur. Almannasamtök,
sem væru við eðlilegar
kringumstæður hluti lýð-
ræðisskipulagsins. og
styrkur þess, ekki sizt á
erfiðum timum, ef nauð-
syniegur trúnaður og sam-
heldni væri fyrir hendi,
kynnu að snúast til fylgd-
ar við öfgaöfl, með ófyrir-
sjáanlegum afleiðingum.
Það, sem vant-
aði í þáttinn
Þáttur sem þessi erfyrir
margra hluta sakir nauð-
synlegur. Sérhæfðir aðilar
fjalla á málefnalegan hátt
um aðsteðjandi vanda og
miðla upplýsingum, sem
eykur skilning atmenn-
ings á eðti hans og til-
gangi aðhaldsaðgerða.
Rétt er þvl að þakka bæði
stjórnanda og þátttakend-
um fróðleiksrika viðleitni.
Það, sem skorti á þátt-
inn, með hliðsjón af rikj-
andi aðstæðum og þeim
aðhaldsaðgerðum, sem i
framlögðu fjárlagafrum-
varpi felast, var að koma
þeim atriðum nægilega til
skita, sem einkum eru i
brennidepli Itðandi stund-
ar. Þeir fjórir sérhæfðu
menn, sem fram komu i
þættinum, mættu oftar
glugga á sjónvarpsskjá.
Og i framhaldi af þessum
þætti mætti gjarnan leiða
fram menn eins og Jó-
hannes Nordal. seðla-
bankastjóra, Jón Sigurðs-
son, forstöðumann Þjóð-
hagsstofnunar, að
ógleymdum talsmönnum
núverandi rikisstjómar og
aðila vinnumarkaðarins.
Mergurinn málsins er. að
nú virðist stefnt að raun
hæfum aðhaldsaðgerð-
um, sem miða að þvl fyrst
og fremst að skapa nauð-
synlegt jafnvægi i þjóðar-
búskapnum og að ná tök-
um á verðbólguvandan-
um. Þessar aðhaldsað-
gerðir og tilgang þeirra
þarf frekar að kynna,
bæði með viðræðu fjöl-
miðla við sérfræðinga og
stjórnmálamenn. Hrein-
skilni, einlægni og
ákveðni, en fyrst og
fremst umbúðalaus sann-
leikurinn, er lykillinn að
trúnaði og trausti al-
mennings. Dómgreind
hins óbreytta alþýðu-
manns og þjóðarheildar-
innar er óbrengluð. Það,
sem á skortir, kann að
vera viðtækari upplýs-
ingamiðlun. Fólk hefur
fyrir löngu séð i gegnum
leikbrögð og sýndar-
mennsku gagnslitilla
framapotara á þjóðmála-
sviði. En gallinn er þvi
miður sá, að þeir eru I of
rikum mæli taldir dæmi-
gert sýnishorn af stjórn-
málamönnum I heild. En
sem betur fer eigum við
enn allnokkra stjórnmála-
menn, sem eru trausts og
trúnaðar verðir.
Liberzon tekur forystuna, en
Ribli stendur bezt að vígi
Sjötta umferð svæðismótsins
í skák bauð uppá mikla spennu
og harða baráttu. Að þessu
sinni tefldu engir stórmeistarar
saman, og voru áhorfendur því
lausir við hin hvimleiðu stór-
meistarajafntefli. Parma gat þó
ekki á sér setið að semja um
jafntefli, hann hafði hvítt gegn
Ostermayer, sem beitti Sikileyj-
arvörn, og sömdu þeir eftir 28
leiki. Þá hafði Parma rýmri
stöðu, og mun betri tíma. Svo
virðist, sem júgóslavneski stór-
meistarinn hafi lítinn áhuga á
þvi að komast I millisvæðamót.
Friðrik Ólafsson hafði svart
gegn Poutiainen og tefldi sína
beztu skák í mótinu til þessa.
Fer hún hér á eftir.
Hvftt: Poutiainen
Svart: Friðrik Ólafsson
Enskur leikur
1. Rf3 — Rf6, 2. g3 — g6, 3. Bg2
— Bg7, 4. c4 — d5, 5. cxd5 —
Rxd5, 6. 0-0 — e5, 7. Rc3 —
Re7,
(Óvenjulegur leikur, en þó
ekki með öllu óþekktur. Hug-
myndin er að ná tangarhaldi á
d4 reitnum með Rbc6 og Rf5.
Algengast er hér 7. — Rb6).
8. d3 — h6, 9. Bd2 — Rbc6, 10.
Dcl (?)
(Hvítur vill reyna að hindra
hrókun svarts. Þetta tekst ekki,
en þessi leikur á eftir að reyn-
ast leiktap, þar sem hvita
drottningin stendur illa á cl.
Betra var 10. Hbl).
10. — Be6, 11. b4 — a6, 12. a3
— g5, 13. Hbl — Dd7, 14. Hel
— Hc8, 15. a4 — Rd4,
(Nú hefur svartur náð frum-
kvæðinu. Hann hefurtraust tök
á miðborðinu og góð sóknarfæri
á kóngsvæng. Sókn hvíta á
drottningarvæng er hvorki fugl
né fiskur).
16. Ddl
(Þar kemur megingallinn við
10. leik hvíts í Ijós. Hann verð-
Sur nú að hindra Rb3).
16. — 0-0, 17. b5 — axb5, 18.
I axb5 — b6!
(Stingur endanlega upp í
I hvitu sóknina).
eftir JÓN Þ. ÞÓR
B
19. Be3 — f5, 20. Rd2 — f4, 21.
Bxd4 — exd4, 22. Rce4 — Rd5,
(Hvítur er gjörsamlega yfir-
spilaður, hann getur ekkert að-
hafzt).
23. Dc2 — Df7, 24. Hfl — Kh8,
25. Rc4 — Rc3!, 26. Rxc3 —
dxc3, 27. Hb4 — Hcd8, 28. Dbl
— Bd4!
(Nú neyðist hvítur til að
veikja stöðu sina enn meira).
30. e3 — Bg7, 31. exf4 — gxf4,
32. Be4 — Bh3, 33. Bg2 — Bxg2,
34. Kxg2 — Df5, 35. Ra3 — f3+,
36. Khl og hér fór hvítur yfir
tfmamörkin, en staða hans er
vonlaus.
Liberzon beitti kóngsind-
verskri vörn gegn Laine og náði
fljótlega að jafna taflið. Um
tima hélt Laine vel í horfinu en
síðan urðu honum á mistök,
sem stórmeistarinn var ekki
seinn að notfæra sér.
Van den Broeck beitti ein-
hverskonar katalónskri eða
Réti uppbyggingu gegn Timm-
an og var skákin lengi vel i
jafnvægi. 1 timahrakinu lék
van den Broeck af sér skipta-
mun og peði og varð að gefast
upp.
Björn Þorsteinsson hafði
hvítt gegn Murray, sem beitti
Aljekínsvörn. Irinn fórnaði
skiptamun fyrir tvö peð, en
þegar Björn vann annað peðið
aftur virtist hann eiga sigur
vísan. Murray fórnaði þá tveim-
ur riddurum og tryggði sér þrá-
skák.
Hvftt: Björn Þorsteinsson
Svart: J. Murray
Aljekfnsvörn
1. e4 — Rf6, 2. e5 — Rd5, 3. c4
— Rb6, 4. d4 — d6, 5. f4 —
dxe5, 6. fxe5 — Bf5, 7. Rc3 —
e6, 8. Rf3 — Rc6, 9. Be3 — Bg4,
10. Be2 — Dd7, 11. Dd2 — 0-0-0,
12. 0-0-0 — Be7, 13. Rg5 —
Bxe2, 14. Dxe2 — Bxg5, 15.
Bxg5 — Rxd4, 16. De4 — Rxc4,
17. Bxd8 — Hxd8, 18. Hhel —
c5, 19. b3 — Rb6, 20. Dxh7 —
c4, 21. De4 — Dc7, 22. Kbl —
Dc5, 23. Re2 — Ra4+, 24. bxa4
— Db4+, 25. Kal — Rb3+, 26.
axb3 — Da3+, 27. Kbl —
Dxb3+, 28. Kcl — Da3+ jafn-
tefli.
Ribli hafði hvítt gegn Zwaig
og var tefld katalónsk byrjun.
Ribli fékk rýmra tafl út úr byrj-
uninni, vann peð og I biðstöð-
unni hefur hann góðar vinn-
ingslikur, þótt Zwaig geti senni-
lega varizt lengi enn.
Hamann hafði svart og
tefldi Sikileyjarvörn gegn
Hartston. Hinn síðarnefndi
fórnaði snemma skiptamun fyr-
ir peð og álitlega kóngssóknar-
möguleika. Daninn varðist af
öryggi og þegar skákin fór í bið
hafði hann óneitanlega vinn-
ingslíkur, þótt vinningurinn sé
varla einfaldur.
Staðan að loknum sex um-
ferðum er þessi: 1. Liberzon 4,5
v. (6), 2. Zwaig 4 og bið (6),
3.—4. Friðrik og Timman 4 (6),
5. Ribli 3,5 og bið (5), 6. Ham-
ann 3,5 og bið (6), 7. Parma 3
og bið (6), 8. Jansa 2,5 v, (5), 9.
Hartston 2 v. og bið (5), 10.
Poutiainen 2 (5), 11. Ostermay-
er 2 v. (5), 12. Laine 1,5 v. (6),
13. Murray 1 v. og bið (5), 14.
Björn 1 v. (6), 15. van den
Broeck 0,5 v. (6).
Við myndum
alla fjölskylduna
— Pantiö strax ■
Laugavegi 13
sími 17707.
Toyota
Til sölu eftirtaldar bifreiðar.
Toyota Corolla 1971
Toyota Corolla 1 974
Toyota Corona Mark II 1 973
Toyota Crown 1974
Toyota-umboðið
Nýbýlavegi 10, Kópavogi,
sími 44144.
Barnasokkabuxur
Heildsölubirgðir
Stperðir:
0 til 1
2
2 til 4
5 til 6
7'til 8
7. Litir:
Hvítt
Gult
Rautt
Blátt (Navy)
Beis (Drapp)
Brunt
Bleikt
Klemens
Guðmundsson Guðmundsson
Bankast. 14
S. 10485, 20695
Sundaborg
S. 85955 & 38542
IHI i n n
margumtalaði
og vinsæli
■ ■ ■ a
vekur
athygli á
Þaö koma ávallt nýjar
vörur í hverrí viku á
markaðinn
Ótrúlegt
vöruúrval
á frábærlega
veröi
Látiö ekki
happ
úr hendi
sleppa
ATHUGIÐ!
Markaðurinn
stendur aöeins
stuttan tíma