Morgunblaðið - 16.07.1976, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGOR 16. JULt 1976
Jimmy Carter ásamt Rosalynn eig-
inkonu sinni og dótturinni Amy,
sem ekki virðist hafa mikinn
áhuga ð stjórnmálum.
James Earl
Carter yngri
er talinn
líklegastur
sigurvegari
í forseta-
kosningunum.
2. nóv. nk.
Carter eftir sigur í einum af for-
kosningunum
Forseti Bandaríkjaima í ár?
„ H vaða Jimmy ? ’ ’ ásl. ái*i -
ÞEGAR nafn Jimmy
Carters var nefnt fyrir
einu ári voru viðbrögð
manna yfirleitt:
„Hvaða Jimmy?"
Skömmu eftir mið
nætti sl. nótt var þessi
Jimmy einróma út-
nefndur forsetaefni
Demókrataflokks
Bandaríkjanna og ekki
nóg með það, skoð-
anakannanir sýna að
færu forsetakosning-
arnar fram í dag myndi
hann bera öruggt sig-
urorðum af báðum
þeim mönnum, sem til
greina koma sem for-
setaefni repúblíkana,
Gerald Ford forseta og
Ronald Reagan fyrrum
fylkisstjóra i Kali-
forníu. James Earl
Carter yngri, eins og
hann heitir fullu nafni
er 51 árs að aldri, og
verður 52 ára 1. októ-
ber nk. nokkrum vik-
um fyrir kosningarnar,
sem gætu gert hann að
39. forseta Bandaríkj-
anna.
Hann fæddlst 1 október 1 924 á
litlum bóndabæ I Plains, sem er lítill
bær í SV— hluta Georgíufylkis, með
um 600 fbúum, og hann á rætur
stnar að rekja til forfeðra í Skotlandi,
Englandi og iriandi Faðir hans.var
fhaldssamur bóndi og aðskilnaðar-
sinni, en móðir hans, Lillian, af allt
öðru bergi brotin Hún er nú 68 ára
gömul og er menntuð hjúkrunar-
kona, sem á efri árum tók upp á því
að gerast sjálfboðaliði i Friðarsveit-
unum og starfaði tvö ár við liknar-
störf i Indlandi
KJARNORKUVERK-
FRÆÐINGUR OG
JARÐHNETUBÓNDI
Jimmy Carter var sá fyrsti í fjöl-
skyldunni sem lauk menntaskóla-
prófi Hann innritaðist siðan I há-
skóla bandariska flotans, lauk þar
foringjaprófi með gráðu i kjarnorku-
verkfræði og var foringi I kjarnorku-
kafbátaflota Bandarikjanna frá
1949—1953, er hann snéri heim
eftir lát föður sins Faðir hans,
James Cartereldri, rak jarðhnetubú-
skap og litla heildsöluverzlun með
áburð og jarðhnetur Var ársveltan
þá um 20.000 dollarar, en þegar
Jimmy kom heim og tók við, tókst
honum á skömmum tima að byggja
fyrirtækið og búgarðinn upp þannig
að veltan nam 16 milljónum doll-
ara Carter hefur einnig auðgazt
nokkuð sjálfur og eru eignir hans
metnar á hálfa milljón dollara, en
búgarðurinn er um 3100 hektarar
að stærð
9 árum eftir að Carter snéri heim
hóf hann afskipti af stjórnmálum og
var 1962 kjörinn til öldungadeildar
fylkisþings Georgiu Áður en það
kjörtímabil var á enda hóf hann
baráttu fyrir að ná kjöri sem fylkis-
stjóri, en varð þriðji I forkosningum
demókrata 1966 Árið 1970 lagði
hann á ný út i kosningabaráttuna og
er talið að hann hafi þá flutt um
1800 ræður, tekíð I hendur 600
þúsund Georgiubúa, og náði kosn-
ingu. Hann hengdi upp I skrifstofu
sinni I Fylkisþinghúsinu mynd af
hinum látna blökkumannaleiðtoga
Martin Luther King yngri, sem þótti
róttækt skref fyrir hvitan embættis-
mann árið 1971, og hann var hyllt-
ur sem leiðtogi hinna nýju Suður-
ríkja Carter á miklu fylgi að fagna
meðal blökkumanna og sýnir oft
stoltur mynd þar sem Martin Luther
King eldri, faðir látna blökkumanna-
leiðtogans, er að faðma hann að sér
King eldri er einn af dyggustu
stuðningsmönnum Carters.
SKILDI EFTIR
116 MILLJÓN
DOLLARA
TEKJUAFGANG
Carter hlaut mikið lof fyrir störf
sin i fylkisstjóraembættinu. Hann
hreinsaði til i embættismannakerf-
inu, kom á nýtizkulegri starfsaðferð-
um og fyrirskipaði öllum stjórnar-
deildum að gera nákvæma grein
fyrir fjárveitingabeiðnum sinum, og
ekki aðeins hækkunarbeiðnum,
heldur einnig gefa nákvæma skýrslu
um notkun fjárveitingarinnar i heild.
Það sem vakti mesta ánægju meðal
kjósenda var endurskipulagning
ýmsa embætta fylkisstjórnarinnar,
en alls voru um 300 mismunandi
deildir er hann tók við Á 4 árum
fækkaði hann þeim niður i 22, að
þvi er hann sjálfur segir. Gagnrýn-
endúr Carters segja hins vegar að
hann hafi aðeins sameinað deildirn-
ar undir færri embættisheiti og að
opinberum starfsmönnum hafi I
raun og ,veru fjölgað meðan hann
var fylkisstjóri í kosningarbaráttu
sinni nú sagði Carter, að hann
myndi fækka alrfkisstofnunum úr
1900 i 200 ef hann yrði kjörinn
forseti, og sagði í því sambandi að
endurskipulagning hans hefði gert
það að verkum að hægt hefði verið
að lækka rekstrarútgjöld fylkisins
um nær helming og stórauka þjón-
ustu við borgarana án þess að
hækka skatta Gagnrýnendur hans
hafa haldið þvi fram, að útgjöldin
hafi hækkað, en enginn.getur borið
á móti þvi, að er Carter lét af