Morgunblaðið - 24.02.1983, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1983
Dollaraverð hækkaði
um 0,84% á í sl. viku
Danska krónan hækkaði um 1,25%
Pundið hækkaði um 1,16%
Þýzka markið hækkaði um 1,70%
DOLLARAVERÐ hækkaði um 0,84% í síðustu viku, en sölugengi Banda-
ríkjadollara var í upphafi vikunnar skráð 19,160 krónur, en sl. föstudag
var skráningin 19,320 krónur. Frá áramótum hefur dollaraverð því hækk-
að um liðlega 16,04%, en í upphafi árs var sölugengi Bandaríkjadollara
skráð 16,650 krónur.
BREZKA PUNDIÐ
Brezka pundið hækkaði um
1,16% í verði í síðustu viku, en í
upphafi vikunnar var sölugengi
þess skráð 29,363 krónur, en sl.
föstudag hins vegar 29,705 krónur.
Frá áramótum hefur brezka pund-
ið hækkað um 10,71%, en í upp-
hafi ársins var sölugengi þess
skráð 26,831 króna.
DANSKA KRÓNAN
Danska krónan hækkaði um
1,25% í síðustu viku, en í upphafi
vikunnar var sölugengi hennar
skráð 2,2406 krónur, en sl. föstu-
dag hins vegar 2,2686 krónur. Frá
áramótum hefur danska krónan
því hækkað um 14,28% í verði, en í
upphafi ársins var sölugengi
hennar skráð 1,9851 króna.
V-ÞÝZKA MARKIÐ
Vestur-þýzka markið hækkaði
um 1,70% í síðustu viku, en í upp-
hafi hennar var sölugengi þess
skráð 7,9043 krónur, en sl. föstu-
dag hins vegar 8,0383 krónur. Frá
áramótum hefur vestur-þýzka
markið því hækkað um 14,76% í
verði, en í upphafi árs var sölu-
gengi þess skráð 7,0046 krónur.
GENGISÞROUNIN VIKURNAR 7-11 0G 14-18 FEBRUAR 1983
195
i i •
B3. : i < i
B,2- i i i i i /
19,1 . ■ i • J %
, . 190 • • i
má. þr mi5v fim föst má þ r miiv. fim.fost.

Bandarískur bílaiðnaður
réttu megin við strikið
Hagnaður hjá GM og Chrysler, en tap hjá Ford og American Motors
TAL8MAÐUR bandaríska bflafram-
leiðandans American Motors sagði á
blaðamannafundi í vikunni, að
rekstrartap fyrirtækisins á fjórða
ársfjórðungi 1982 hefði verið í ná-
munda við 2,9 milljónir dollara. Þetta
er ellefti ársfjórðungurinn í röð, sem
tap verður af rekstri fyrirtækisins.
Heildarrekstrartap American
Motors var um 153,5 milljónir doll-
ara á síðasta ári, sem jafngildir um
2,85 dollurum á hlut. Tapið í fyrra
er nokkru meira en árið áður, þeg-
ar það var um 136,6 milljónir doll-
ara, eða um 2,44 dollarar á hlut.
Hins vegar er tapið á fjórða árs-
fjórðungi mun minna en á sama
tíma árið 1981, þegar það var um
47,2 milljónir dollara.
Sala American Motors jókst um
liðlega 11% á síðasta ári, eða úr 2,6
milljörðum dollara á árinu 1981 í
um 2,9 milljónir dollara á síðasta
ári. Salan á fjórða ársfjórðungi var
hins vegar mun meiri en á sama
tíma árið 1981, eða 857 milljónir
dollara á móti 621 milljón dollara.
Aukningin þar á milli ára er því
liðlega 38%.
American Motors er fjórði
stærsti bílaframleiðandi Banda-
ríkjanna, en áður hefur General
Motors, stærsti bílaframleiðandi
heims, tilkynnt um 962,7 milljóna
dollara rekstrarhagnað á síðasta
ári. Ford, annar stærsti bílafram-
leiðandinn, tilkynnti hins vegar á
sínum tíma að rekstrartap fyrir-
tækisins á síðasta ári hefði verið
um 657,8 milljónir dollara. Síðan er
búizt við að Chrysler, sá þriðji í
röðinni, muni tilkynna um afkomu
sína nú í vikulokin.
Þrátt fyrir mikið tap hjá Amer-
ican Motors og Ford er bandarísk-
ur bílaiðnaður í heild sinni ennþá
réttu megin við strikið, eða með
151,4 milljónir dollar í plús, áður
en tölur Chrysler verða birtar, en
talið er næsta víst að þær verði
réttu megin við strikið í fyrsta
skipti um langt árabil. Það stefnir
því allt í, að bandaríski bílaiðnað-
urinn í heild sinni verði réttu meg-
in við strikið í fyrsta sinn um langt
árabil.
Markaðsferð til Færeyja:
Góður árangur
Fyrirhuguð önnur ferð í marzbyrjun
DAGANA 26. janúar til 2. febrúar sl.
dvöldu tveir starfsmenn Útflutn-
ingsmiðstöóvar iðnaðarins í Færeyj-
um þeirra erinda, að kynna íslenzkar
iðnaðarvörur fyrir nágrönnum okkar
Færeyingum, segir í fréttabréfi Félags
íslenzkra iðnrekenda „Á döfinni '.
Ennfremur segir, að í Færeyjum
búi um 43 þúsund manns, en þrátt
fyrir þá stærð verði að telja þetta
hlutfallslega stóran markað fyrir
hinar ýmsu vörur, t.d. vörur tengd-
ar sjávarútvegi.
Þessi ferð var önnur í röðinni af
fjórum, sem fyrirhugað er að fara,
og voru rekin erindi allt að 30 ís-
lenzkra iðnfyrirtækja, sem sýnt
hafa áhuga á að leita fyrir sér um
sölu á erlendum mörkuðum. Niður-
stöður, sem liggja fyrir eftir þessa
ferð, verða að teljast mjög góðar,
þar sem allmörg fyrirtæki hafa
þegar fengið pantanir. Árangurinn
er sá, að 6—8 fyrirtæki hafa fengið
staðfestar pantanir svo og að já-
kvæð niðurstaða hvað varðar verð
og gæði hjá mörgum íslenzkum
fyrirtækjum hefur fengizt.
í byrjun marzmánaðar næstkom-
andi mun svo væntanlega verða far-
in þriðja ferðin og er þeim, sem
áhuga hafa á þessum markaði, bent
á að hafa samband við Jens P.
Hjaltested hjá Útflutningsmiðstöð
iðnaðarins sem allra fyrst.
Hagsveifluvog iðnaðarins:
Samdrætti og sölutregðu
er spáð á 1. ársfjórðungi
— ásamt fækkun starfsmanna í iðnaði
HELZTU niðurstöður úr könnun Fé-
lags íslenzkra iðnrekenda og Lands-
sambands iðnaðarmanna á ástandi og
horfum í íslenzkum iðnaði á 4. árs-
fjórðungi 1982, sem birtast í Hag-
sveifluvog iðnaðarins, eru þær, að
sölusamdráttur hafi orðið á 4. árs-
fjórðungi 1982 miðað við sama tíma
árið 1981. Þá segir að heildarsala
iðnaðarvara hafi verið meiri á árinu
1982, en árið áður. Iðnaðarframleiðsla
jókst á 4. ársfjórðungi 1982 miðað við
3. ársfjórðung. Framleiðslusamdrætti
og sölutregðu er spáð á 1. ársfjórðungi
1983, ásamt fækkun stafsmanna í iðn-
aði. Fjárfesting í iðnaði dróst saman
1982 miðað við árið 1981. Spáð er
minni fjárfestingu á þessu ári en á ár-
inu 1982.
Sala — markaðshorfur
Hagsveifluvogin sýnir sölusam-
drátt á 4. ársfj. 1982 miðað við sama
tímabil árið 1981. Hins vegar sýnir
könnunin söluaukningu á 4. ársfj.
1982 miðað við 3. ársfj. sama ár. Hér
gætir væntanlega svokallaðrar jóla-
sölu, en samkvæmt reynslu fyrri ára
er sala iðnaðarvara gjarnan mest á
2. og 4. ársfj. Því fæst jafnan betri
mælikvarði á þróun sölu og fram-
leiðslu iðnaðarvara með þvf að bera
saman ákveöin tfmabil milli ára og
losna á þann hátt við árstfma-
áhrifin.
Við samanburð áranna 1981 og
1982 telur um helmingur aðspurðra
sölu iðnaðarvara hafa aukist, en
24% telja að um sölusamdrátt hafi
verið að ræða.
Iðnaðarframleiösla
Samkvæmt niðurstöðum könnun-
arinnar jókst iðnaðarvörufram-
leiðslan á 4. ársfj. miðað við sama
tímabil árið áður. Þá er einnig um
aukningu að ræða, þegar 4. ársfj. er
borinn saman við 3. ársfj. Að magni
til sýnir könnunin um 2% aukningu
iðnaðarvöruframleiðslu á 4. ársfj.
miðað við 3. ársfj.
Þegar fyrirtækin f könnuninni eru
* Súlur með jákvæðu formerki tákna hlutdeild (%) fyrirtækja í könnuninni, sem
telja viðkomandi rekstrarþátt hafa aukist frá sama ársfjórðungi árið áður. Súlur
með neikvæðu formerki tákna hlutdeild fyrirtækja í könnuninni, sem telja við-
komandi rekstrarþátt hafa minnkað. Skástrikuðu súlurnar sýna mismun ofan-
greindrá svara, þ.e. nettóniðurstöðuna.
★★ Spá fyrirtækjanna um 1. ársfjórðung 1983 miðað við 4. ársfjórðung 1982.
beðin um að bera saman heildar-
framleiðslu á árinu 1982 við 1981,
telja um 70% fyrirtækjanna fram-
leiðsluna meiri en árið á undan, en
um 11% fyrirtækjanna telja fram-
leiðsluna hafa minnkað.
Atvinna og aðrir rekstrarþættir
í lok 4. ársfj. teljast fyrirliggjandi
framleiðslupantanir f iðnaði meiri
en í lok 3. ársfj. Þá voru birgðir full-
unninna vara og hráefna minni en í
lok 3. ársfj. Ef minnkun álbirgða er
hins vegar sleppt er um væga
birgðaaukningu fullunninna vara að
ræða. Við lok 4. ársfj. var starfs-
mannafjöldi iðnfyrirtækjanna minni
en við lok 3. ársfj. Þá áforma 52,8%
aðspurðra að fækka starfsmönnum á
1. ársfj. í ár. Loks eru framleiðslu-
og söluhorfur á 1. ársfj. þessa árs
taldar lakari en á 4. ársfj. 1982 að
áliti forsvarsmanna iðnfyrirtækj-
anna.
Að þessu sinni var f könnuninni
spurt um fjárfestingu fyrirtækjanna
á árinu 1982 og fjárfestingaráform á
þessu ári. En fjárfestingaráform eru
oft talin mælikvarði á eftirvæntingu
fyrirtækjanna um framtlöina. Þar
kemur fram að rúmlega 60% að-
spurðra telja fjárfestingu fyrirtækj-
anna minni á árinu 1982 en árið áð-
ur, en um 14% aöspurðra telia fjár-
festingu hafa verið meiri. A árinu
1983 áforma 63% fyrirtækjanna
minni fjárfestingu en á árinu 1982,
en um 9% fyrirtækjanna áforma
aukna fjárfestingu á þessu ári.