Morgunblaðið - 24.02.1983, Blaðsíða 48
. — ■ —
^/\skriftar-
síminn er 830 33
FIMMTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1983
^Auglýsinga-
síminn er 2 24 80
Frumvarp þingmanna Alþýðubandalags:
Einhliða hækkun
orkuverðs til ÍSAL
Morgunblaðið/Sigurgeir.
Þad er ekki á hverjum degi sem ljósmyndarar rekast á báta í háloftunum. Þetta gerðist þó í Vestmannaeyjum
fyrir skömmu. Það er vélbáturinn Lubbi, sem hangir hér í krana, en hann hafði sokkið í höfnina.
„Video-Son“ hættí útsend-
ingum tíl nær 6.000 íbúða
Ríkissaksóknari höfðar opinbert mál á hendur núverandi og fyrrverandi stjórnarmönnum fyrirtækisins
HLUTAFÉLAGIÐ Videoson sem rekið hefur sjónvarp um þráð til allt að sex
þúsund íbúða á höfuðborgarsvæðinu, hætti starfrækslu sinni í gær, í kjölfar
þess að ríkissaksóknari höfðaði opinbert mál fyrir sakadómi Reykjavíkur á
hendur núverandi stjórnarmönnum hlutafélagsins þar sem þess er krafist að
þeir verði dæmdir til að sæta upptöku á tækjum og búnaði, sem notaður
hefur verið til starfseminnar. Mál var einnig höfðað gegn þremur fyrrverandi
stjórnarmönnum hlutafélagsins og þess krafíst að þeir verði dæmdir til
refsingar og greiðslu sakarkostnaðar. Reikna má með að hátt á þriðja tug
þúsunda manna hafí notið útsendinga „Videoson".
Sveinn R. Eyjólfsson núverandi
formaður félagsins sagði aðspurð-
ur um málið: „Við höfum hvorki
heyrt hósta né stunu frá opinber-
um aðilum fyrr en núna, en höfum
tekið þá ákvörðun að loka strax á
meðan við skoðum málið. Hins
vegar vekur þetta mann til um-
hugsunar um hver verði örlög
allra þeirra kapalkerfa sem búið
er að setja upp í landinu." Njáll
Harðarson vélaleigumaður er einn
af þremur fyrrverandi stjórnar-
mönnum, sem ákærðir eru. Hann
sagði: „Þetta kemur manni á
óvart, sérstaklega eftir allan
þennan tíma og einnig vegna þess
hversu ríkið hefur lagt mikla
áherslu á að innheimta söluskatt
og skatta af starfseminni. Mér
finnst reyndar farið skakkt að
þessu. Það þarf að fá hreina línu í
þessi mál með löggjöf, en ég held
að þessi aðferð sé leið sem valin
hefur verið til þessa að móta
stefnuna, en hér er byrjað á öfug-
um enda.“
í frétt frá ríkissaksóknara
vegna málsins kemur fram, að
rekstur hlutafélagsins undir
stjórn þremenningana hafi átt sér
stað frá árinu 1981 til 15. mars
1982, án leyfis og andstætt einka-
rétti ríkisútvarpsins, með þeim
hætti að settur var upp tæknibún-
aður til útsendingar og dreifingar,
séð um viðhald hans, útvegað
myndefni sem sent var gegn leigu-
gjaldi til sjónvarpstækja í íbúðum
fjölbýlishúsa um loftnetskerfi
þeirra. Náðu útsendingarnar til
allt að 5.770 íbúða.
Segir, að atferli ákærðu varði
við 2. grein, samanber 24. grein
útvarpslaga, og við 2. grein, sam-
anber 1. og 27. grein fjarskipta-
laga, samanber ný lög nr. 75/1982.
I málinu, sem höfðað var 18.
febrúar síðastliðinn, er þess kraf-
ist að ákærðu verði dæmdir til
refsingar, til greiðslu sakarkostn-
aðar svo og að núverandi stjórn-
armenn verði dæmdir, fyrir hönd
hlutafélagsins „Videoson", til að
sæta upptöku á tækjum og búnaði,
sem notaður hefur verið til starf-
seminnar.
Bráðabirgðalögin:
Hörkudeil-
ur Alþýðu-
bandalags
og Fram-
sóknarflokks
Ólafur Ragnar Grímsson.
Þingmenn Alþýðubandalags í
neðri deild Alþingis lögöu í gær fram
frumvarp til laga um einhliða hækk-
un orkuverös frá Landsvirkjun til ál-
versins í Straumsvík. Samkvæmt
frumvarpinu skal þegar hækka raf-
orkuverð til ÍSAL úr 6,45 mill á kfló-
vattstund í 12,5 mill, sem er því sem
næst tvöföldun. Síðan skal leita
endurskoðunar raforkuverðsins með
samkomulagi við Alusuisse. Ef sam-
komulag næst ekki fyrir nk. áramót
Laun
hækka
um 14,74%
KAUPLAGSNEFND hefur
reiknað vísitölu framfærslu-
kostnaðar miðað við verðlag í
byrjun febrúar 1983 og reyndist
hún vera 242 stig, miðað við
grunntölu 100 í janúarbyrjun
1981, eða 7.845 miðað við eldri
grunn. Hækkun hennar frá síð-
ustu upptöku er 15,15%.
Þá hefur Kauplagsnefnd
reiknað úr verðbótahækkun
launa 1. marz nk., samkvæmt
fyrirmælum í Ólafslögum og er
hún 14,74%. Hækka því almenn
laun um þá hundraðstölu frá
byrjun næsta greiðslutímabils,
1. marz 1983.
Eins og áður sagði er hækkun
framfærsluvísitölunnar 15,15%,
en frá henni dregst búvörufrá-
dráttur upp á 0,45% og áhrif til
frádráttar upp á 0,39% hefur
verðhækkun tóbaks og áfengis
30. nóvember sl. Við bætist
vegna viðskiptakjarabata á 3.
og 4. ársfjórðungi 1982 0,43%,
þannig að verðbætur verða
14,74% eins og áður sagði.
Hækkun framfærsluváitöl-
unnar á sl. tólf mánuðum er um
67,7%, en hún var 4.678 í febrú-
ar á sl. ári. Ef framfærsluvísi-
taian er framreiknuð næstu tólf
mánuðina, miðað við 15,15%
hækkun kemur út 75,8% hækk-
un, þ.e. verðbólguhraðinn, ef
miðað er við hækkun fram-
færsluvísitölunnar.
Hækkun verðbótavísitölu sl.
tólf mánuði er um 46,7%, en ef
hækkun hennar nú um 14,74%
er framreiknuð kemur út 73,3%
hækkun.
Stórt frystihús, eign kaupfé-
lagsins, er lokað, en togarar þess
sigla með afla, meðan önnur
vinnslufyrirtæki skortir hráefni. {
dag átti að bjóða upp frystihúsið í
Grindavík, en frestun fékkst á
uppboðinu. Fyrirtæki í Keflavík
hafa tilkynnt verkalýðsfélaginu að
skal enn hækka orkuverðið í 15 til
20 mill á kflóvattstund.
Þá segir í frumvarpinu að
„ákvæði í 13. grein rafmagnssamn-
ings milli Landsvirkjunar og ÍSAL
um orkuverð svo og önnur ákvæði í
samningnum, sem fara í bága við
ákvæði 1. gr. laganna, eru úr gildi
numin".
Frumvarpinu fylgir greinargerð
og fylgigögn upp á 360 blaðsíður.
Kjartan Jóhannsson, formaður Al-
þýðuflokksins, vakti athygli á því í
umræðu um bráðabirgðalögin í
efri deild (sjá þingsíðu Mbl. í dag),
að frumvarp þetta væri hvorki
flutt af ráðherra sem slíkum né
ríkisstjórn, heldur af þingmönnum
Alþýðubandalagsins. Hver kostaði
samningu, gagnavinnslu og útgáfu
bókar, sem þingmannafrumvarp-
inu fylgir, spurði Kjartan? Var
þessi vinna greidd úr ríkissjóði?
óvíst sé um launagreiðslur nk.
föstudag.
Karl Steinar kvað meginskýr-
ingu á þessu atvinnuástandi vera
stjórnleysi í efnahagsmálum og
hrikalega verðbólgu. Ástandið á
eftir að versna enn, ef stjórnvalds-
aðgerðir láta standa á sér. Alþingi
eyðir tíma sínum í tilgangslaust
þras meðan atvinnulífið brennur
upp í þjóðfélaginu. Hann spurði
Steingrím Hermannsson, sjávar-
útvegsráðherra, hvort von væri
aðgerða af hálfu stjórnvalda, og ef
svo væri, hverra, og hvort stjórn-
völd ætluðu „að sjá sóma sinn í að
stöðva siglingar togara með afla?“
Steingrímur Hermannsson,
sjávarútvegsráðherra, hvað sigl-
ingar heyra undir viðskiptaráð-
herra en ekki sjávarútvegsráð-
herra. Togaraafli hefði verir rýr
og aflasamsetning óhagstæð til
vinnslu. Ekki hefðu öll frystihús
útbúnað til að vinna karfa. Ríkis-
stjórnin hefði mál þessi til um-
fjöllunar, en hann væri óhress yf-
ir, ef taka þyrfti erlend lán til að
styrkja um 20 illa stödd fyrirtæki
víða um land, þ.á m. á Suðurnesj-
um, en viðræður stæðu nú yfir við
Seðlabanka og viðskiptabanka um
mál viðkomandi fyrirtækja. Hann
gagnrýndi og stjórnarandstöðu
fyrir að hafa fellt það ákvæði í
bráðabirgðalögunum að taka
gengismun af skreiðarframleiðslu,
sem að hluta til hefði mátt nýta til
stuðningsaðgerða við illa stödd
sjávarútvegsfyrirtæki.
Bráðabirgðalögin:
Hörkudeil-
ur Alþýðu-
bandalags
og Fram-
sóknarflokks
Ólafur Ragnar Grímsson,
formaður þingflokks Alþýðu-
bandalagsins, bar þær sakir á
Steingrím Hermannsson, sjávar-
útvegsráðherra, og Tómas Árna-
son, bankamálaráðherra, að þeir
hefðu ákvarðað fískverð og geng-
isskráningu í janúarmánuði sl.,
sem farið hafí langt fram úr við-
námsmörkum í fyrstu grein
bráðabrigðalaga frá í ágúst sl.,
sett markmið þeirra úr skorðum
og magnað verðbólgu.
Steingrímur Hermannsson,
ráðherra, sakaði Ólaf Ragnar
um að mæla gegn réttmætum
kjarabótum sjómanna, sem nú
sættu aflasamdrætti, og að-
gerðum til að forða rekstrar-
stöðvun í sjávarútvegi. Hann
kvað ríkisstjórnina hafa brugð-
izt of seint við verðbólguvand-
anum á liðnu ári (bráðabrigða-
lög í ágúst), þó vandinn hafi
verið fyrirséður í upphafi árs,
en Alþýðubandalagið hafi
þvælst fyrir nauðsynlegum að-
gerðum.
Sjá frásögn af þessari umræðu
á þingsíðu Mbl. í dag.
Hrikalegt atvinnuástand á Suðurnesjum:
Hundruð manna atvinnu-
lausir - fyrirfæki að stöðvast
— sagði Karl Steinar Guðnason á Alþingi
Nú, á hávertíðinni, eru 176 manns, konur og karlar, á atvinnuleysisbótum
í Kefíavík, sagði Karl Steinar Guðnason (A) í umræðu utan dagskrár á
Alþingi í gær. Atvinnuhorfur á Suðurnesjum er mjög slæmar, hundruð
manna eru án atvinnu og fjöldi fyrirtækja starfar af vanmætti og kunna að
stöðvast fyrr en varir.