Morgunblaðið - 28.12.1983, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUÐAGUR 28. DESEMBER 1983 -
Minning:
Kristján Fr. Jónsson
og Jón Kristjánsson
{ daK verður gerð frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík útför Kristjáns
Fr. Jónssonar launagjaldkera hjá
Flugleiðum. Það er jafnan svo
þegar samferðamenn á besta
skeiði falla skyndilega frá, að
spurningin mikla um tilgang þess-
arar jarðvistar, líf og dauða gerist
áleitin.
Þegar Kristján féll frá átti hann
tvo daga í 48 ára afmælið. Með
öðrum orðum maður á besta aldri.
Kristján Fr. Jónsson fæddist í
Reykjavík, sonur hjónanna M, r-
grétar Guðmundsdóttur og Jóns
Kristjánssonar. Hann stundaði
nám í Verzlunarskóla fslands, en
gerðist að loknu prófi þaðan
bankastarfsmaður um tíma.
Kristján starfaði síðan um skeið
hjá Samábyrgð íslands. f ársbyrj-
un 1965 réðst hann til Flugfélags
Íslands/Flugleiða og hóf störf í
starfsmannadeild félagsins. Við
sem fyrir vorum vissum flestir
deili á Kristjáni. Vissum að hann
var tónlistarmaður öðrum þræði.
Góð kynni tókust með nýja starfs-
manninum og þeim sem eldri voru
í starfinu. Þau góðu kynni efldust
eftir því sem árin liðu.
Kristján var einstaklega dag-
farsprúður maður. Hann virtist
nokkuð seintekinn við fyrstu sýn
og alvarlegur. Svo var þó ekki þeg-
ar betur var að gáð, því hér var á
ferðinni ungur maður, bráð-
skemmtilegur, sem sagði vel frá
og hafði kímnigáfuna i lagi. Stuttu
eftir að Kristján kom í okkar hóp
kynntumst við líka konunni hans,
Sigríði Sigurðardóttur — þau gift-
ust 3. júní 1961 — og litlu dætrun-
um tveim, Sigrúnu Unu og Mar-
gréti.
Það fór ekki milli mála að
Kristján var mikill fjölskyldu-
maður. Hann var heill og óskiptur
í hverju máli.
Enda þótt Kristján Fr. Jónsson
hefði hljómlistina ekki að aðalat-
vinnu starfaði hann í mörg ár sem
hljómlistarmaður öðrum þræði.
Hann lærði snemma á trompet.
Aðalkennari hans var Páll Pamp-
ichler Pálsson. Hann lék í mörgum
danshljómsveitum og í Lúðrasveit
Reykjavíkur starfaði hann ötul-
lega frá því árið 1956.
Kristján lék þannig á trompet
að unun var á að hlýða. Vafalaust
hefði hann náð langt í þeirri
listgrein hefði hann helgað tón-
listinni starfskrafta sína alla.
Stuttu eftir sameiningu flugfé-
laganna og stofnun Flugleiða var
Kristjáni falið starf Iaunagjald-
kera hjá félaginu. Það er mikið
starf og vandasamt. Samningar
við starfshópa margslungnir og
þar sem á annað þúsund manns
þurfa að fá greidd laun reglulega
og ekki má neinu skeika liggur í
augum uppi hvert vandastarf hér
er um að ræða. Auk þess að vera
vandasamt og nákvæmt er starfið
mjög yfirgripsmikið. í þessari
stöðu sýndi Kristján Fr. Jónsson
og sannaði hver hæfileikamaður
hann var, nakvæmur, töiuglöggur
og samviskusamur. Yfirmaður
hans sagði: „Út á starf hans var
aldrei hægt að setja. Þar var allt
eins og best varð á kosið."
Góðir eðliskostir samfara
ljúfmannlegri framkomu öfluðu
Kristjáni vinsælda jafnt meðal
samstarfsmanna og annarra.
Við hjá Flugleiðum söknum vin-
ar í stað. Dýpst er þó sorgin og
eftirsjáin hjá fjölskyldu hans, eig-
inkonu, dætrum, barnabörnum og
móður.
Öllum þeim sendi ég dýpstu
samúðarkveðjur.
Sveinn Sæmundsson
Okkur starfsfélögum Kristjáns
var mikið brugðið þegar við frétt-
um að morgni þriðjudags fyrir
fjórum vikum, að vinur okkar
hefði veikst skyndilega og væri
kominn á sjúkrahús.
Daginn áður var hann hress og
kátur og lék við hvern sinn fingur.
f lok vinnudags sátum við lengur
og hann sagði mér frá framtíðar-
áætlunum sínum og fjölskyldu
sinnar. Hann var fulíur bjartsýni
og tilhlökkunar. Hver hefði trúað
að við sæjumst ekki að morgni.
Það er erfitt að skilja og þurfa að
sætta sig við að góður drengur á
besta aldri skuli vera frá okkur
kvaddur.
Eftir að Kristján lauk námi frá
Verzlunarskóla fslands, starfaði
hann um nokkurra ára skeið hjá
Landsbanka fslands og seinna hjá
Samábyrgð fslands. I ársbyrjun
1965 hóf hann starf í starfs-
mannahaldi hjá Flugfélagi fs-
lands. Við sameiningu Flugfélags
fslands og Loftleiða og stofnun
Flugleiða var honum falið starf
launagjaldkera og gegndi hann því
til dauðadags.
Starf launagjaldkera er vanda-
samt og krefst eftirtektar og ná-
kvæmni. Þar þýddi ekki að vinna
eftir klukkunni heldur að ljúka
nauðsynlegum verkefnum á rétt-
um tíma.
Samviskusemi Kristjáns naut
sín vel í starfi og hann mátti ekki
vamm sitt vita. Það var oft unnið
undir miklu vinnuálagi en allt
gekk vel með samhentu átaki.
í starfi sínu fjallaði hann um
margs konar trúnaðarmál. En það
þurfti ekki að brýna fyrir honum
nauðsyn þagmælsku og trúnaðar.
Það var líka oft kátt í kaffinu að
loknu góðu dagsverki. Kristján
hafði næmt auga fyrir broslegum
hliðum hins daglega lífs. Við sam-
starfsfélagarnir nutum oft góðs af
þessum eiginleikum. Á góðri
stundu var hann hrókur alls fagn-
aðar.
Við starfsfélagarnir heyrðum
oft á Kristjáni að hann var mikill
fjölskyldumaður. Hjá henni vildi
hann eyða sem flestum stundum.
Hann naut þess mjög að fara með
fjölskylduna í ferðalög innanlands
sem utan.
Eiginkona hans, Sigríður Sig-
urðardóttir, hefur ætíð staðið
traust við hlið eiginmanns síns.
Mikið hefur á hana verið lagt á
undanförnum vikum og hún hefur
staðið sig eins og hetja. Fallegt
heimili þeirra ber snyrtimennsku,
hlýju og alúð merki. þau eignuðust
tvær dætur, Sigrúnu Unu og
Margréti. Dóttursonurinn, alnafni
Kristjáns, fjögurra ára gamall,
var augasteinn afa síns. Kristján
ljómaði þegar hann minntist á
hann. Barnsleg einlægni snertir
okkur alltaf. Eg minnist þess er
við Kristján áttum leið um Skúla-
götuna í byrjun Vetrar í snarvit-
iausu veðri. Dóttursonurinn var
með og hann benti út á hafið og
sagði: „Sko afi, sjáðu hvað öldurn-
ar hoppa.“
Við samstarfsfélagar Kristjáns
þökkum fyrir að hafa fengið tæki-
færi til að kynnast honum, starfa
með honum og njóta saman
ánægjulegra stunda.
Á jólum, þegar þessar línur eru
ritaðar, bárust þau tíðindi, að fað-
ir Kristjáns hefði andast á að-
fangadag. Mikið er á fjölskylduna
lagt.
Við sendum eiginkonu Krist-
jáns, dætrum, dóttursyni og móð-
or hans okkar innilegustu samúð-
arkveðjur.
Már Gunnarsson
Þá er ég kom til náms haustið
1956 hér í Reykjavík, þekkti ég
engan utan nokkurra ættingja.
Vini og kunningja átti ég hér
enga, en fljótlega rættist þó úr.
Nokkrum mánuðum síðar hafði ég
kynnst Stjána, eins og hann var
alltaf kallaður. Það bar þannig til
að við kynntumst ungum stúlkum,
sem voru æskuvinkonur, en síðar
urðu þær eiginkonur okkar. Er
ekki að orðlengja þar um, þetta
varð upphaf að langri og tryggri
vináttu milli okkar, sem nú er svo
snögglega á enda. Kristján Friðrik
Jónsson var fæddur 17. des. 1935,
af dugnaðarforeldrum kominn,
þeim Margréti Guðmundsdóttur
og Jóni Kristjánssyni. Hann var
efstur fimm systkina. Sleit hann
barnsskónum að mestu á Vestur-
götunni og einnig urðu unglings-
árin þar, þó um tíma á Þorfinns-
götunni, en um 1955 er fjölskyldan
komin á Bústaðaveginn og þar á
hann heima uns hann stofnar sitt
eigið heimili. Snemma hóf hann
að vinna fyrir sér, eins og gerðist
á þeirri tíð. Bar út blöð, reyndi við
sjóinn, fór í smiðju og í verslun.
Átti það best við hann og fór hann
í Verslunarskólann og lauk versl-
unarprófi vorið 1958. Að því loknu
fer hann að vinna hjá Landsbank-
anum í Austurstræti, svo hjá
Samábyrgð fslands og síðan hjá
Flugfélagi fslands og seinna
Flugleiðum til dauðadags, um það
bil 19 ár. Stjáni hafði næmt mús-
íkeyra og hóf barnungur að leika á
harmoniku og síðan á trompet.
Hann gekk í Lúðrasveit Reykja-
víkur um 1955 og var þar virkur
félagi alla tíð og seinustu árin sem
gjaldkeri sveitarinnar. Einnig lék
hann í ýmsum danshljómsveitum,
við leiksýningar í Þjóðleikhúsinu
og við upptökur á hljómplötur.
Hinn 3. júní 1961 steig Kristján
stórt gæfuspor er hann kvæntist
hinni mætustu konu Sigríði Sig-
uröardóttur og hófu þau búskap
sinn í hinu myndarlega húsi
tengdaforeldra hans að Hávalla-
götu 7. Þar var allt gjört af
smekkvísi og alúð af beggja hálfu
og þar áttum við hjónin með þeim
margar ánægjustundir, því aðeins
var vík á milli vina. Þar fæddust
líka dæturnar tvær. Fyrst Sigrún
Una 1962 og Margrét tveim árum
síðar. Sigrún Una hefur stofnað
eigið heimili með Jóni Val Smára-
syni og eiga þau einn dreng. Er sá
alnafni afa síns, sem við nú kveð-
jum. Margrét er enn í foreldra-
húsum. Árið 1967 flytjast þau í
Hraunbæ 178 og var þar ekki
tjaldað til einnar nætur, því þar
hafa þau búið síðan. Þar var einn-
ig stutt á milli okkar og oft labbað
hvor til annars og ýmislegt skraf-
að og skeggrætt. Einnig áttum við
saman margar ógleymanlegar
stundir á ferðum utanlands og
innan og í sumarbústaðnum okkar
í Grímsnesinu.
Við kveðjum þennan dagfars-
prúða og stillta dreng, sem svo
skyndilega og fyrirvaralaust er á
burt kallaður. Það er nánast sem
óvænt og óbærilegt slys hafi hent.
Megi almættið styrkja hans ást-
vini og vandamenn í þeirra stóru
sorg.
Skúli Guðbrandsson
Þóra Björg Guðmundsdóttir
Mig langar að minnast fáum
orðum góðs vinar og félaga sem
kallaður var á braut langt fyrir
aldur fram 15. desember sl., eftir
stutta en harða baráttu.
Kristján Friðrik Jónsson hét
hann fullu nafni, fæddur hér í
borg 17. desember 1935 og vantaði
því tvo daga til að ná 48 ára aldri
er hann lést. Kristján var sonur
hjónanna Margrétar Guðmunds-
dóttur og Jóns Kristjánssonar,
sem bæði eru ættuð af Vestfjörð-
um. Hann frá Bolungarvík en hún
var fædd í Tröð í Súðavík. Jón og
Margrét hófu búskap hér í
Reykjavík og bjuggu á Vesturgötu
21 fyrstu árin og þar fæddist
Kristján, elstur fimm systkina.
Seinna fluttu þau svo á Þorfinns-
götu og þaðan að Réttarholtsvegi
61 þar sem bú þeirra stóð lengst.
Jón Kristjánsson stundaði sjó á
togurum lengst af sinni starfsævi
en síðustu árin vann hann hjá
Eimskipafélagi íslands. Þrátt
fyrir harða lífsbaráttu tókst þess-
um góðu foreldrum að skapa börn-
um sínum það atlæti í uppvextin-
um sem þurfti til að gera þau öll
að heilsteyptum og traustum ein-
staklingum sem vegnað hefur vel í
lífsbaráttunni. Fyrir þetta vega-
nesti eru þau líka þakklát, það
mátti vel marka af ummælum
Kristjáns, og hann bar mikla um-
hyggju fyrir foreldrum sínum eft-
ir að aldurinn fór að færast yfir
þau.
Það var því mikill harmur kveð-
inn að þessari samheldnu fjöl-
skyldu þegar Kristján lést. En
meira skyldi á þau lagt.
Jón Kristjánsson, faðir hans
andaðist að morgni aðfangadags
sl., 83 ára gamall. Við slíkar fregn-
ir verður manni tregt tungu að
hræra og finnst að orð séu lítils
megnug. Aðeins að Margréti,
börnum hennar, Sigríði og öðrum
nákomnum veitist sá styrkur sem
þarf.
Uppeldi Kristjáns var með þeim
hætti að þeir sem þekktu hann vel
vissu gjörla að til þess mátti rekja
marga hans bestu eiginleika og
lífsviðhorf. Svo mun um tónlist-
aráhuga. Margrét móðir hans hef-
ur mikið yndi af tónlist og hún
hefur áreiðanlega hvatt hann til
dáða á þeim vettvangi.
Tónlistin heillaði hann ungan
og tónlistin var hans áhugamál
alla ævi og hann sinnti þessu
áhugamáli sínu fram til hinstu
stundar. Hann lærði á harmóniku
fyrsta hljóðfæra eins og margir
jafnaldrar hans, en hornahljóm-
urinn tók hug hans fanginn og
trompet var hans hljóðfæri öll
hans fullorðinsár.
Hann nam trompetleik hjá Páli
Pampichler Pálssyni og undir
hans leiðsögn hóf hann að leika
með Lúðrasveit Reykjavíkur árið
1956. Þarna í Hljómskálanum lágu
leiðir okkar Kristjáns saman
tveimur árum síðar. Og okkur var
sannarlega ekki í kot vísað, því í
Hljómskálanum léku á þessum ár-
um allir bestu blásarar þessa
lands og hinir sem voru að feta sín
fyrstu spor og áttu eftir að gera
garðinn frægan fengu þarna í
senn harðan skóla og mikla upp-
örvun.
Og félagsskapurinn var slíkur í
Lúðrasveit Reykjavíkur að fæstir
þeirra sem við hana náðu að binda
tryggð hafa rofið þá tryggð að
fullu síðan.
Kristján reyndist einn okkar
allra besti félagi. Hann starfaði
óslitið með sveitinni frá því fyrsta
og allt til dauðadags eða í 27 ár.
Og á þessu árabili tók hann þátt í
öllum meiriháttar verkefnum
sveitarinnar innan lands og utan.
Auk þess starfaði hann mikið að
félagsmálum sveitarinnar og hafði
setið í stjórn hennar sem gjaldkeri
óslitið í átta ár er hann lést.
Hans er því sárt saknað og mik-
ið skarð er fyrir skildi er hann er á
braut. En þakklæti fyrir störf
hans og tryggð við Lúðrasveit
Reykjavíkur er okkur efst í huga.
Kristján náði góðum þroska
sem tónlistarmaður. Hann hafði
gott vald á hljóðfæri sínu og mat
hans á eiginleikum þess var bæði
persónulegt og fastmótað. Smekk-
ur hans var óbrigðull og hann ætl-
aði sér aldrei um of. Hann hafði
næmt tóneyra og tónn hans var
hreinn, breiður og mjúkur. Leikur
hans var í góðu samræmi við
lífshlaup hans allt, vandaður og
sannur. Hann var ekki einn af
þeim sem sífellt eru að leita að
hinum eina sanna tóni, heldur var
honum umhugað um að hver ein-
asti tónn sem frá honum færi væri
sannur og hreinn.
En Kristján þekkti takmörk sín
og vissi vel hvers krafist er af
þeim sem vill ná fullkomnun í
hljóðfæraleik. Þar var um það að
ræða að gefa sig óskiptan að list-
inni. Og eflaust hefur einhvern-
tíma hvarflað að honum að gera
þ'að.
Einn ágætur listamaður sagði
eitt sinn við mig að til þess að
maður gæti gert einhverja list-
grein að ævistarfi, helgað sig
henni óskiptur og talist listamað-
ur mætti sá hinn sami ekki geta
hugsaö sér neitt annað ævistarf en
þessa listgrein. Ekki veit ég hvað-
an þessi kenning er komin né
hvort hún er yfirleitt umhugsun-
arverð. En sé eitthvert sann-
leikskorn í henni megum við ef-
laust þakka þeirri staðreynd fyrir
margan góðan listamann, sem
brennt hefur allar brýr að baki til
þess að helga sig köllun sinni og
síðar gefið okkur hinum hlutdeild
í afrakstrinum.
En þessi kenning segir okkur
líka að oft förum við einhvers á
mis þegar um ágæta hæfileika er
að ræða, en menn finna þær skyld-
ur sínar þyngri á metaskálunum
sem öðru skal gjalda en listagyðj-
unni.
Ég held að Kristján Jónsson
hafi verið einn af þessum
mönnum. Enginn sem með honum
hefur leikið efast um að honum
hefði látið vel að gera tónlist að
ævistarfi. En það var bara margt
annað í lífinu sem heillaði hann og
krafðist krafta hans og atorku.
Hann valdi sér ungur starf við
verslun og viðskipti. Nam til þess
starfs svo sem aðstæður leyfðu og
helgaði sig þeim störfum alla sína
starfsævi. Hann skipti aðeins
tvisvar um vinnustað, í þessu sem
öðru var hann staðfastur og trygg-
ur. Þessi störf hentuðu honum vel
og í þeim nutu sin vel miklir
mannkostir hans, enda lagði hann
metnað sinn í að bregðast aldrei
þeim skyldum sem honum voru á
herðar lagðar.
En hann hélt trúnaði við tón-
listina eigi að síður með ágætum
árangri. Til hans var alla tíð leitað
um hin margvíslegustu verkefni
fyrir utan starfið við Lúðrasveit
Reykjavíkur. Hann lék oft með
Sinfóníuhljómsveit fslands, lék
við plötuupptökur og mikið með
ýmsum danshljómsveitum. öll
þessi störf leysti hann af hendi
óaðfinnanlega og af mikilli sam-
viskusemi.
Kristján stundaði alla algenga
vinnu á unglingsárum sínum, eins
og títt er, m.a. hafnarvinnu og sjó-
mennsku. En hugur hans stefndi
að verslunarstörfum. Hann settist
í Verslunarskóla fslands og tók
þaðan verslunarpróf. Meðan hann
var enn í skóla starfaði hann í
Tóbaksversluninni London, sem
eins og allir vita er í hjarta bæjar-
ins við Austurstræti. Landsbank-
inn er handan götunnar. Á þessum
árum var þessi verslun enn tób-
aksverslun af gamalli hefð og
nærveran við bankana og aðrar
stofnanir og fyrirtæki miðbæjar-
ins gerðu hana að vinsælum við-
komustað verslunar- og banka-
manna. Þarna var Kristján kom-
inn að þeirri slagæð viðskipta- og
athafnalífsins sem hann átti eftir
að vera í nánum tengslum við alla
sína starfsævi.
Eftir verslunarprófið hóf hann
störf í Landsbankanum hinum meg-
in við Austurstræti. Þar starfaði
hann í nokkur ár, en þó ekki til
frambúðar, því árið 1961 hóf hann
störf hjá Samábyrgð fslands á fiski-
skipum, hjá Páli Sigurðssyni, svila
sínum, sem kvæntur er Júlíönu,
systur Sigríðar konu Kristjáns.
Ekki er að efa að samstarfið hefur
verið með miklum ágætum, því
mér er kunnugt um að með þeim