Morgunblaðið - 02.11.1984, Blaðsíða 6

6
Erindi
Hannesar
Hólmsteins
Ég verð að játa, að þrátt fyrir
einlægan ásetning, gafst ég upp
við að horfa á skemmtiþátt sjón-
varpsins í gærkveldi er nefndist:
Carol kynnist Domingo. Ég er ein-
lægur aðdáandi hinnar engil-
björtu raddar Piacido Domingo,
en þegar maðurinn tekur að láta
jafn afkáralega og í fyrrgreindum
þætti, víkur aðdáunin fyrir geispa.
Hins vegar skemmti ég mér prýði-
lega yfir erindi Hannesar Hólm-
steins Gissurarsonar er tók að
seytla úr útvarpstækinu klukkan
22:35. Stundum eru menn nefni-
lega óvart fyndnir. Annars fjallaði
erindi Hannesar um graf-alvar-
legt mál, sum sé hvort skilyrði séu
fyrir friði á jörðu hér. Hét erindið
einmitt: Skilyrði fyrir friði. Ég
hafði gaman af þessu erindi, því
mér fundust sumar samlíkingar
dálítið skondnar, en það sem
meira var, að baki orðanna bjó
víðtæk þekking, og glögg yfirsýn
yfir fjölmarga þætti alþjóða-
sstjórnmála. Hitt er svo aftur
annað mál, að þegar farið er á
fljúgandi ferð yfir mjög vítt svið,
gleymast oft smáatriðin og hlut-
irnir einfaldast um of. Þannig
verður heilt heimsveldi algott,
sem er kannski full djúpt tekið í
árinni.
Hvað um það, mig langar að
hreyfa hér örlítið við fáeinum
kenningum Hannesar Hólmsteins,
er mér finnst verðar frekari um-
ræðu. I fyrsta lagi ber Hannes
fram þá hugmynd að: Viðskipta-
frelsi sé skilyrði fyrir friði. Skil ég
þetta svo, að það sé beinlínis and-
stætt lifshagsmunum frjálsra
ríkja að eiga í vopnaviðskiptum,
því slíkt Jami efnahagskerfi þeirra
enda byggist það kerfi að miklu
leyti á óheftum viðskiptum við
önnur lönd.
í öðru lagi heldur Hannes því
fram að það sé grundvallarmunur
á því að vera innan áhrifasvæðis
Bandaríkjamanna annarsvegar og
Rússa hinsvegar. Alræðisskipu-
lagið í Rússlandi gefi ekkert svig-
rúm til frjálsrar tjáningar eða
sjálfstæðrar pólitiskrar starfsemi,
hvorki innanlands né á áhrifa-
svæðunum, þar sem aftur á móti
Bandaríkjastjórn skipti sér lítt af
innanríkismálum sinna banda-
lagsþjóða, geri til dæmis ekki at-
hugasemd við starfsemi franska
kommúnistaflokksins.
Plássins vegna get ég ekki farið
ítarlegar í erindi Hannesar, þótt
ég gjarnan vildi, en vil þó gera
athugasemd við tvö atriði í mál-
flutningi hans er ég tel vægast
sagt vafasöm frá siðferðilegu
sjónarmiði. f fyrsta lagi er rétt-
læting sú er Hannes hefir í fram-
mi á afskiptum Bandaríkjamanna
af innanríkismálum ýmissa ríkja í
S-Ameríku. Hannes réttlætir
þessi afskipti með þeim rökum, að
Bandaríkin hafi eingöngu verið að
vernda eigin ríkisborgara, þá þeir
gripu inní innanríkismál þessara
þjóða. Er þetta ekki full mikil ein-
földun, ég er hræddur um að til
dæmis Svínaflóainnrásin hafi
fremur verið gerð til að koma í veg
fyrir að rússneskt áhrifasvæði
myndaðist rétt við bæjardyrnar
en að vernda bandariska ríkis-
borgara, rétt einsog þegar Reagan
lýsir því yfir, að hann muni styðja
harðstjórann Marcos, til að koma i
veg fyrir að kommúnistar nái fót-
festu á Filippseyjum. Slíkar yfir-
lýsingar stangast á við þá frelsis-
hugsjón er bandarískt þjóðskipu-
lag er reist á, og staðfesta mis-
kunnarleysi stórveldabaráttunn-
ar. f öðru lagi finnst mér dálítið
hæpið, að saka klerka þá er hafa
gengist friðarhreyfingunni á
hönd, um stundarbrjálæði. En
sumsé, erindi Hannesar vekur
ýmsar spurningar um möguleik-
ann á varanlegum friði enda sett
fram á Ijósan og rökvísan hátt.
Ólafur M.
Jóhannesson
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 2. NÓVEMBER 1984
ÚTVARP / SJ ÓNVARP
Bob Hope Jerry Lewis
Ef að líkum lætur eiga þessir þekktu grínleikarar eftir að sjást í þáttunum „Hláturinn
lengir lífið“.
„Hláturinn lengir lffið“
í kvöld verður sýndur fyrsti þáttur af þrettán, sem nefnast „Hlát-
urinn lengir lífið", (Comedy tonight). Þetta er breskur myndaþátt-
ur, sem fjallar um gamansemi og gamanleikara, hvort heldur er í
sjónvarpi, í kvikmyndum eða á leiksviði. Víða er leitað fanga og tekið fyrir
nýtt efni sem ^amalt. Vonandi hafa allir gaman af, því „hláturinn lengir
lífið". Þýðandi hinna nýju þátta er Jóhanna Þráinsdóttir.
2130
Tónlistin í
hávegum höfð
Ríkisútvarpið
flutti í gær
tónleika Sin-
fóníuhljómsveitarinnar í
Háskólabíói. Ekki ætlar
útvarpið að gera það
endasleppt í flutningi
vandaðrar tónlistar, því í
dag kl. 14.30 verður flutt-
ur Hátíðarforleikur op. 61
eftir Richard Strauss. Fíl-
harmóníuhljómsveit Berl-
ínar flytur undir stjórn
Karl Böhm, en orgelleik-
ari með hljómsveitinni er
Wolfgang Meyer. Síðdeg-
istónleikar eru síðan kl.
16.20 og verða þá flutt tvö
verk, „Hebridseyjar", eft-
ir Felix Mendelsohn og
fiðlukonsert nr. 3 í d-moll
op. 58 eftir Max Bruch.
Fyrra verkið flytur Sin-
fóníuhljómsveit Lundúna
undir stjórn Peeter Maag,
Richard Strauss
en hið síðara er flutt af
CBC-hljómsveitinni undir
stjórn Victor Feldbrill, en
Albert Pratz leikur með á
fiðlu.
Pósthólf án bréfa
„Pósthólfið er
nú eiginlega
rangnefni á
þættinum í dag, því ég les
ekki upp nein bréf, enda
hafa engin borist vegna
verkfallsins," sagði Valdís
i
Valdís Gunnarsdóttir
Gunnarsdóttir, þegar hún
var innt eftir efni þáttar
síns í dag kl. 14. „En mað-
ur reynir að deyja ekki
ráðalaus, svo í staðinn fæ
ég gesti til mín. Það eru
þau Baldvin Jónsson, aug-
lýsingastjóri, sem hefur
mikið vasast við fram-
kvæmd fegurðarsam-
keppna, og Berglind Jo-
hansen, fegurðardrottn-
ing íslands, sem kemur
hingað til lands núna í tvo
daga, en hún hefur starf-
að sem fyrirsæta í New
York. Berglind fer síðan
til London á sunnudag og
tekur þátt í keppninni
Ungfrú alheimur hinn 15.
þessa mánaðar." Milli
þess sem Valdís spjallar
við gesti sína, spilar hún
létta tónlist, „við allra
hæfi“, að eigin sögn.
ÚTVARP
y
FÖSTUDfkGUR
2. nóvember
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn.
Á virkum degi. Leikfimi. 7.55
Daglegt mál. Endurt. þáttur
Sigurðar G. Tómassonar trá
kvöldinu áður.
8.00 Fréttir. 8.15 Veðurfregn-
ir.
Morgunorð: — Jón Öl.
Bjarnason talar.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
„Breiðholtsstrákur fer I
sveit“, eftir Dóru Stefáns-
dóttur. Jóna Þ. Vernharös-
dóttir les (3).
9.20 Leikfimi. 9.30 Tilkynn-
ingar. Þingfréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veður-
fregnir. Forustugr. dagbl.
(útdr.).
10.45 „Mér eru fornu minnin
kær." Einar Kristjánsson frá
Hermundartelli sér um þátt-
inn. (RÚVAK).
11.15 Tónleikar
11J5 „Elskhugi að handan"
eftir Ellzabeth Bowen. Anna
Marla Þórisdóttir les þýðingu
slna.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veöur-
fregnlr. Tilkynningar. Tón-
leikar
14.00 „A Islandsmiöum" eftir
Pierre Loti. Séra Páll Pálsson
á Bergþórshvoli les þýöingu
Páls Sveinssonar (7).
14.30 Miðdegistónleikar. Hátlð-
arforleikur op. 61 eftir Rich-
ard Strauss. Fllharmónlusveil
Berllnar leikur, Wolfgang
Meyer leikur á orgel. Karl
Böhm stj.
14.45 Nýtt undir nálinni. Hildur
Eirlksdóttir kynnir nýútkomn-
ar hljómplötur.
15M Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttlr. Dagskrá. 16.15
Veðurfregnir.
16.20 Slðdegistónleikar
a. „ Hebridseyjar", forleikur
eftir Felix Mendelssohn. Sin-
fónluhljómsveit Lundúna
leikur; Peeter Maag stj.
b. Fiðlukonsert nr. 3 I d-moll
op. 58 eftir Max Bruch. Al-
bert Pratz leikur með
19.15. A döfinni
Umsjónarmaður Karl Sig-
tryggsson.
19.25 Umhverfis jöröina á átta-
tlu dögum
Tveir slðustu þættir brúðu-
myndaflokksins sem gerður
er eftir slgildrí sðgu Jules
Verne. Þýðandi Jóhanna
Þráinsdóttir. Sögumaður
Tinna Gunnlaugsdóttir.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.40 Kastljós
Þáttur um innlend málefni.
Umsjónarmaður Ólafur Sig-
urðsson.
CBC-hljómsveitinni; Victor
Feldbrill stj.
17.10 Slðdegisútvarp
Tilkynningar
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. Tilkynningar.
19.50 Viö stokkinn. Stjórnandi
Gunnvör Braga.
20.00 Lðg unga fólksins. Þóra
Björg Thoroddsen kynnir.
20.40 Kvöldvaka.
a. Fyrirbæri á fjöllum. Sælu-
hús viö Jökulsá. Guömundur
Sæmundsson frá Neöra-
Haganesi tekur saman og
flytur.
b. Fólkið I Hvalvlk. Þorbjörn
FOSTUDtkGUR
2. nóvember
21.15 Grlnmyndasafniö
Larry I tukthusinu. Skop-
myndasyrpa frá dögum
þöglu myndanna.
21.30 Hláturinn lengir Iffiö
(Comedy Tonight) Nýr flokk-
ur — Fyrsti þáttur. Breskur
myndaflokkur I þrettán þátt-
um um gamansemi og gam-
anleikara I sjónvarpi, kvik-
myndum og á leiksviöi fyrr
og sfðar. Þýöandi Jóhanna
Þráinsdóttir.
22.00 Sagan af Bix Beider-
becke
Kanadlsk kvikmynd um
bandarlska djassleikarann
Sigurðsson les frásögn eftir
Armann Halldórsson.
21.10 Hljómskálatónlist. Guð,-
mundur Gilsson sér um þátt-
inn.
21.35 Framhaldsleikrit:
„Draumaströndin” eftir And-
rés Indriöason. IV. þáttur
endurtekinn: „Llf án Lilla."
Leikstjóri: Stefán Baldurs-
son. Leikendur: Arnar Jóns-
son, Kristjbörg Kjeld, Tinna
Gunnlaugsdóttir, Hjalti
Rögnvaldsson, Guðbjörg
Þorbjarnardóttir, Baltasar
Samper og Margrét Helga
Jóhannsdóttir.
22.15 Veðurfregnir. Fréttir.
Bix Beiderbecke. Bix fædd-
ist áriö 1903. Foreldrar hans
voru þýskir innflytjendur.
Snemma komu tónlistar-
hæfileikar piltsins I Ijós en
pað olli foreldrum hans von-
brigðum þegar Bix sneri sér
aö djassleik. Hann lék á
kornett með ýmsum frægum
hljómsveitum þeirra tlma og
naut mikils álits samstarfs-
manna og hylli djassunn-
enda en hneigðist til óreglu
og lést ungur að árum.
Þýðandi Bogi Arnar Finn-
bogason.
23.50 Fréttir I dagskrárlok.
Dagskrá morgundagsins.
Orð kvöldsins.
22J5 Kvöldsagan: „Undir oki
siðmenningar" eftir Sigmund
Freud. Sigurjón Björnsson
les þýöingu slna (9).
23.00 Traðir. Umsjón: Gunn-
laugur Yngvi Sigfússon.
23.50 Fréttir. Dagskrárlok.
24.00 Næturútvarp frá rás 2
lýkur kl. 03.00.
RÁS2
FÖSTUDAGUR
2. nóvember
10.00—12.00 Morgunþáttur
Fjörug danstónlist. Viðtal.
Gullaldarlög, ný lög og vin-
sældalisti. Stjórnendur: Jón
Ólafsson og Siguröur Sverr-
isson.
14.00—16.00 Pósthólf
Lesin bréf frá hlustendum og
spiluö óskalög þeirra ásamt
annarri léttri tónlist. Stjórn-
andi: Valdls Gunnarsdóttir.
16.00—17.00 Bylgjur
Framsækin rokktónlist.
Stjórnendur: Asmundur
Jónsson og Arni Danlel Júll-
usson.
17.00—18.00 I föstudagsskapi
Þægilegur múslkþáttur I lok
vikunnar. Stjórnandi: Helgi
Már Barðason.
23.15—03.00 Næturvakt á Rás
2. Stjórnendur: Þorgeir Ast-
valdsson og Vignir Sveins-
son.
(Rásir 1 og 2 samtengdar kl.
24.00 og heyrist þá I Rás 2
um allt land.)
SJÓNVARP