Morgunblaðið - 28.04.1988, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 1988
9

4 4 KAUPÞING HF
Húsi verslunarinnar • sími 68 69 88
VÍSUM TILVEGAR
Á VERÐBRÉFA-
MARKAÐINUM
Kaup, sala og endurfjárfesting.
Kaupþing.
Miðstöð verðbréfaviðskiptanna.
IBirgir ísleifur Gunnarsson menntamAlaráðherra um wTangen-m&hð“;
Fréttastofa Ríkisútvarps-
íns afvegaleiddi hlustendur|
Tangen-málið á Alþingi
Eftir að fréttastofa hljóðvarps ríkisins rauk af stað með órökstudd-
ar fullyrðingar um að Stefán Jóhann Stefánsson, þáv. forsætisráð-
herra, hefði verið handbendi bandarísku leyniþjónustunnar, rauk
Hjörleifur Guttormsson, þingmaður Alþýðubandalagsins, upp í
ræðustól á Alþingi og gerði málflutning fréttastofunnar að sínum.
Siðanefnd Blaðamannafélags íslands komst að þeirri niðurstöðu,
að fréttamenn sem um málið fjölluðu hefðu gerst sekir um alvarleg
brot á siðareglum. Eftir að Hjörleifur hafði tekið málið upp á þingi
mæltist Sverrir Hermannsson til þess þar, að menntamálaráðherra
gæfi Alþingi skýrslu um málið. Var engum andmælum hreyft við
þeim tilmælum á þingi. Var skýrslan til umræðu þar á mánudag.
Er staldrað við þetta í Staksteinum í dag og einnig hlut Þorleifs
Friðrikssonar, sagnfræðings.
Skýrslan
Eftir að skýrsla
menntainálaráðherra um
Tangen-málið hafði verið
lögð fram, heyrðust
kvartanir um það frá
ýmsum og þeirra á meðal
fréttamönnum ríkisins,
að skýrslan vœri til
marks um offors og yfir-
gang. Þessi andmæli
hefðu átt að koma fram
fyrr, ef þeir, sem höfðu
þau í frammi, vijja vera
samkvæmir sjálfum sér.
Upphafsmaður þess að
Tangen-málið kom til
umræðu i sölum Alþingis
var enginn «nnnr en
Hjörleifur Guttormsson,
sem var talsmaður þeirra
skoðana, er einkenndu
fréttaflutning hjjóðvarps
ríkisins og dr. Þór White-
head, prófessor i sagn-
fræði, gagnrýnir i
skýrslu menntamálaráð-
herra. Þór kemst að
þeirri niðurstöðu eftir að
hafa bent á hinar sagn-
fræðilegu veilur og rang-
færslur i fréttatímum
útvarpsins og frétta-
tengdum þáttum Rásar
tvö, að lita verði á Tang-
en-málið i pólitisku ljósi.
Birgir ísl. Gunnarsson,
menntamálaráðherra,
ræddi i umræðum um
skýrsluna sérstaklega
kvartanir útvarpsmanna
undan skýrslunni og þá
fullyrðingu, að úttekt dr.
Þórs hefði verið pöntuð
tíl að klekkja á frétta-
stofunni og annarleg
sjónarmið ráðið efnistök-
um. Af þessum tílefni
sagði ráðherrann: „Ég
vísa þessu fullyrðingum
á bug. Fréttastjóri
Ríkisútvarpsins [Kári
Jónasson] ættí fremur að
veija tínia sinum til að
(huga vandlega þau mis-
tök sem fréttastofunni
hafa orðið á og bæta
vinnubrögðin, en að láta
frá sér vanhugsaðar yfir-
lýsingar." Bentí ráðherr-
ann réttílega á að skýrsl-
an væri samin að ósk
Alþingis en ekki að sinu
frumkvæði eða skýrslu-
höfundar.
Eiður Guðnason, þing-
maður Alþýðuflokksins
og fyrrum útvarpsráðs-
maður, sagði um þennan
þátt Tangen-málsins á
þingi, að sér þættí undar-
’ legt að heyra Iljörleif
Guttormsson kvarta und-
an þvi nú, að þessi
skýrsla hefði verið samin
að ósk þingmanna.
Stangaðist þetta á við
óskir Hjörleifs sjálfs um
skýrslur tíl þingsins um
öll möguleg og ómöguleg
mál.
Reiði þeirra sem
kvarta undan þvi að
skýrslan um Tangen-
málið og hlut frétta-
manna útvarpsins skuli
hafa verið samin er i ætt
við hina fomu áráttu
mannsins að vilja helst
gera út af við þá, sem
boða váleg en sönn
tiðindi. Árásimar á dr.
Þór Whitehead em af
þessum toga. Þær snúast
ekki um það, sem hann
segir um efni málsins,
enda er framganga
fréttastofu rikisins i
Tangen-málinu óveij-
andi, heldur hitt að hann
skuli segja það i skýrslu
að ósk menntamálaráð-
herra vegna kröfu þing-
manná.
„Mjög villandi“
Ems og málið var sett
fram af fréttastofu ríkis-
ins er i raun erfitt að
greina á milli sagnfræði-
legra þátta og pólitískra
um samhand Stefáns Jó-
hanns Stefánssonar við
Bandaríkjanienn. Eftír
að i (jós kom að Tangen
hafði engin skjöl máli
sinu til stuðnings hafa
pólitísldr andstæðingar
utanrddsstefnu fftlanda
leitast við að „afsaka“
framgöngu fréttastof-
unnar með þvi að vist séu
tíl gögn, sem sýni Stefán
Jóhann i vondu pólitísku
Ijósi. Gekk Hjörleifur
Guttormsson fram undir
þessu merid á Alþingi á
mánudag. Og i Moigun-
blaðinu í gær tekur Þor-
leifur Friðriksson i sama
streng og sakar dr. Þór
Whitehead um óheiðar-
leika. Þorieifur kom við
sögu Tangen-málsins i
útvarpinu. Er hér gripið
niður i skýrslu dr. Þórs:
„Þegar Jón E. Guð-
jónsson [fréttaritari i
Ósló] hafði lokið að vitna
í „heimild" Tangens i
Dagskrárþættínum,
kynnti Már Jónsson
[fréttamaður] stuttlega
Þorleif Friðriksson,
sagnfræðing, og rann-
sóknir hans á fjárhags-
tengslum Alþýðuflokks-
ins islenska við „skoðana-
bræður á Norðurlöndum
og víðar". í beinu fram-
haldi af lýsingum frétta-
ritarans i Ósló á „ein-
lægu“ og „óvenjulegu"
sambandi Stefáns Jó-
hannft Stefánssonar við
bandaríska leyniþjón-
ustumenn og stjómarer-
indreka spurði Már nú,
hvort það kæmi Þorleifi
á óvart, að forsætisráð-
herra hefði setíð fundi
með slíkum mönnum á
árunum 1947-49. Þorleif-
ur taldi þetta alls ekki
koma sér á óvart. ísland
hefði verið i „iqjög nán-
um tengslum við pólitisk-
ar væringar" eriendis,
„og einmitt þetta, sem
hér hefur verið til um-
ræðu, hef ég sjálfur rek-
ist á í minum rannsókn-
um“. . .
í einu samhengi höfðu
menn nú rætt um
„tengsP* Stefáns Jóhanns
Stefánssonar við banda-
rísku leyniþjónustuna,
meintan fjárstuðning
hennar við qjósnir i Nor-
egi, áhrif hennar þar i
landi og sambönd, sem
leyniþjónustumenn áttu
að hafa haft við nafn-
greindan forystumann i
norska Verkamanna-
flokknum. Við þessi at-
riði hafði Þorleifur Frið-
riksson siðan bætt kunn-
um staðreyndum úr ferii
Stefáns Jóhanns Stefáns-
sonar og ó]jósri staðfest-
ingu á niðurstððum
Tangens. Svar hans virt-
ist i rökréttu framhaldi
af því, sem tíl umræðu
hafði verið i þættínum,
en var í raun n\jög vill-
andi. Ef fræðilegt við-
horf hefði setíð i fyrir-
rúmi, hefði hann i upp-
hafi átt að segja það, sem
fyrst kom fram [þjá Þor-
leifi] i sjónvarpsviðtali
einum degi siðar: „Varð-
andi tengsl Stefáns Jó-
hanns við sendimenn frá
bandarisku leyniþjón-
ustunni á þeim árum,
sem hann var forsætis-
ráðherra, veit ég ekk-
ert“
I Dagskrárþættinum
sýndist málið horfa allt
öðru visi við. Þátttakend-
ur virtust i óðaönn að
rekja möskvana i þvi
qjósna- og samsærisnetí
bandarisku leyniþjón-
ustunnar, sem Dag Tang-
en áttí að hafa flett ofan
af með rannsóknum
sínum vestra," segir dr.
Þór Whitehead meðal
annars um hlut Þorleifs
Friðrikssonar, sagnfræð-
ings.
SÖLUGENGIVERÐBRÉFA ÞANN21 APRÍL
EININGABREF 1 2.767,-
EININGABRÉF 2 1.605,-
EININGABRÉF 3- 1.769,-
LÍFEYFISBREF 1.391,-
HITAMÆLAR
SöyfröaiMgjyir
J&trossGmi <S
Vesturgötu 16,
sími 13280.
Heilsumatreiðsla 7. og 8. maí
LÆTUR ÞÚ ÞIG HEILSUNA
EINHVERJU VARÐA?
Ef svo er getur þú nýtt þér sýnikennslu
í undirstöðuatriðum jurtafæðu (korn,
grænmeti, þang) í Matstofunni við Klapp-
arstíg 7. og 8. maí nk. Fjallað verður um
yin-yang og hvernig það er notað sam-
kvæmt makróbíótískri hefð.
Upplýsingar í síma 28410 í Matstofunni milli kl. 10-11 f.h. Einn-
ig veitir Soffía Lára upplýsingar í síma 14031 milli kl. 19.30.
og 20.30. e.h. frá og með mánudegi.
Sumarbústaðalóðir
Fyrirhugað er að úthluta nokkrum lóðum undir
sumarbústaði til félagsmanna á Ragnheiðarstöð-
um. Nánari upplýsingar veittar á skrifstofu Fáks
millikl. 15.00-18.00 daglega í síma 612766.
Hestmannafélagið Fákur
I