Morgunblaðið - 20.05.1989, Page 1

Morgunblaðið - 20.05.1989, Page 1
64 SÍÐUR B OG LESBÓK STOFNAÐ 1913 111. tbl. 77. árg. LAUGARDAGUR 20. MAÍ 1989 Prentsmiðja Morgunblaðsins Hermenn kallaðir út gegn andófsmönnum í Kína: Vaxandi spenna ríkir á götum Pekingborgar Peking. Reuter. Daily Telegraph. KÍNVERSK stjórnvöld settu á takmörkuð herlög í Peking og Shanghæ í gær, (að morgni laugardags í Kina). Streymdu þúsundir hermanna í átt til miðborgar Peking en almennir borgarar gengu í veg fyrir bfla- lestirnar og stöðvuðu þær, gerðu hróp að hermönnum og ristu göt á hjólbarða bflanna. 500 hermenn voru sendir inn í miðborg Shanghæ þar sem Qöldamótmæli hafa verið eins og í Peking og náðu þeir mið- torgi borgarinnar undir sig án mótspymu. Fulltrúar mótmælenda sögðu að þeir tryðu ekki að hermenn myndu beita valdi gegn almenningi. Vestrænir sérfræðingar í málefn- um Kína segja að mikil spenna ríki í Peking og þar kunni að koma til alvarlegra átaka. Það hefur vakið athygli að Zhao Zhiyang, formaður kínverska kommúnistaflokksins, hef- ur ekki sést opinberlega síðustu klukkustundimar og er orðrómur um að hann kunni að vera í stofufang- elsi. Yang Shangkun, forseti Kína, sagði á sameiginlegum fundi komm- únistaflokksins, ríkisstjómarinnar og yfirstjómar hersins, sem greint var frá í sjónvarpi, að stjómleysi ríkti í Peking og námsmenn kæmu í veg fyrir að ríkisstjóm landsins gæti starfað með eðlilegum hætti. Li Peng, forsætisráðherra Kína, kom fram í ríkissjónvarpi í gærkvöldi og sagði að glundroðinn myndi breiðast út til annarra borga ef ekki yrði brugðist við af hörku._ Hann sagði að hættuástand ríkti. í sama mund og yfírlýsing Yangs forseta hljómaði í sjónvarpi hófst flutningur mörg þúsund manna herliðs til miðborgar Peking frá bækistöðvum í grennd- inni. Yang sagði að hlutverk hersins væri að „tryggja eðlilega starfsemi mikilvægra ráðuneyta og stjóm- stöðva" sökum þess að lögreglulið borgarinnar gæti ekki lengur valdið því verkefni. Li Peng, sem talinn er einn helsti harðlínumaðurinn meðal kínverskra ráðamanna, og Zhao Ziyang, for- maður kínverska kommúnistaflokks- ins og helsti umbótasinninn í fímm manna stjómmálaráði flokksins, héldu til Torgs hins himneska friðar rétt fyrir dagrenningu á laugardag og ræddu við mótmælendur. Zhao fór þess á leit við námsmenn að þeir létu af mótmælum og um tólf stund- um síðar urðu námsmenn við hluta af óskum hans þegar þeir aflýstu hungurverkfalli. Engu að síður héldu flestir námsmannanna mótmælaað- gerðum áfram og sögðu að þeim væri hvergi nærri lokið. Baráttuhugur ríkti á meðal þeirra 10.000 manna sem stöðvuðu her- flutningalest í vesturhluta borgarinn- ar. Fólk á öllum aldri og úr öllum stéttum kyijaði baráttusöngva og límdi upp veggspjöld á hliðar her- vagnanna þar sem lýst var yfir stuðn- ingi við mótmæli námsmanna. Her- mennimir héldu kyrru fyrir inni í farartækjunum. Námsmaður einn á friðartorginu sagði að hermönnunum yrði tekið opnum örmum og náms- menn tryðu því ekki að hermenn myndu hlýðnast fyrirskipunum um að beita valdi gegn þeim. „Ég hef verið í hemum. Herinn er öðruvísi í dag en hann var áður fyrr. Hermenn eru þjálfaðir til að beijast við óvina- heri en ekki samlanda sína,“ sagði einn námsmannanna. 500 óvopnaðir hermenn vom send- ir til miðborgar Shanghæ þar sem þeim var ætlað að leysa upp fund lýðræðissinnaðra námsmanna við opinberar byggingar. Bandarísku sjónvarpsstöðvamar ABC og CBS greindu frá því í gær að Zhao hefði boðist til að segja af sér sem formaður kínverska komm- únistaflokksins eftir að fimm manna stjómmálaráð flokksins ákvað að láta sverfa til stáls gegn námsmönn- um. í frétt ABC sagði að Zhao hefði verið reiðubúinn að fallast á sumar kröfur námsmanna en að hann hefði orðið að láta í minni pokann í at- kvæðagreiðslu innan ráðsins. Þá hefði hann boðist til að segja af sér en því hefði verið hafnað. Sjá ennfremur frétt- ir á bls. 26 og 27. Reuter Ungir íbúar í Peking umkringja herflutningabíla og hindra för hermanna til Torgs hins himneska frið- ar. Vestrænir sérfræðingar í málefhum Kína óttast að til harðra átaka kunni að koma í borginni. Viðræður í Washington: Samkomulag um skamm- drægar flaugar á næsta leiti Washington. Reuter. VIÐRÆÐUR Gerhards Stolten- bergs, varnarmálaráðherra Vest- Marcos í dauðadái Ilonolulu. Reuter. LÍF Ferdinands Marcosar, fyrrum forseta Filippseyja, hangir á blá- þræði eftir að hann gekkst undir nýrnaaðgerð og lá hann í dauðadái á St. Francis-sjúkrahúsinu í Honolulu, höfuðborg Hawaii, í gær. „Hann getur dáið á hverri stundu,“ sagði Eugene Tiwanak, talsmaður sjúkrahússins. Auk þess að vera nýrnaveikur þjáist Marcos af hjartasjúkdómi og lungnasjúk- dómi. Corazon Aquino, forseti Filipps- eyja, hefur hafnað beiðni eiginkonu Marcosar, Imeldu um að veita eigin- manm sínum leyfi til að snúa til Filippseyja. „Mér þykir leitt að þurfa að tilkynna frú Marcos að þrátt fyrir óvéfengjanleg réttindi eiginmanns hennar verð ég einnig að bera réttindi og hagsmuni margra milljóna Fillipseyinga fyrir bijósti," sagði Aquino á fundi með fréttamönnum. ur-Þýskalands, og James Bakers, utanríkisráðherra Bandaríkj anna, og annarra háttsettra embættis- manna virðast hafa lagt grunn að samkomulagi milli ríkisstjórna landanna um skammdrægar kjarnorkueldflaugar Banda- ríkjanna í Vestur-Evrópu. Er talið líklegt að Bandaríkjasfjórn fallist á að ræða við Sovétmenn um fækk- un slíkra flauga, ef verulegur árangur næst í viðræðum um fækkun venjulegra vopna í Evr- ópu, að sögn bandarísku sjón- varpsstöðvarinnar NBC. Deilan um skammdrægu eldflaug- amar hefur leitt til ágreinings innan Atlantshafsbandalagsins milli Þjóð- veija annars vegar og Bandaríkja- manna, Breta og nú síðast Frakka hins vegar. Hafa Þjóðveijar verið talsmenn þess að frestað verði að endumýja eldflaugarnar og hafnar yrðu viðræður við Sovétmenn um fækkun slíkra flauga. Þeir sem eru á öndverðum meiði vilja endumýja flaugamar sem fyrst og vara ein- dregið við því að dregið verði úr fælingarmætti kjamorkuvopna í Evr- ópu. Stoltenberg kynnir niðurstöður viðræðna sinna í Washington fyrir ríkisstjóminni í Bonn en þess er vænst að frá málamiðlun verði geng- ið fyrir leiðtogafund rílqa Atlants- hafsbandalagsins sem verður í Brussel í lok mánaðarins. Reuter Ítalía: Stjórn De Mita fer firá Róm. Reuter. CIRIACO De Mita, forsætisráð- herra Ítalíu, beiddist í gær lausnar fyrir sig og ráðherra sina og lauk þar með stormasamri stjómar- samvinnu flokks hans, Kristilega demókrataflokksins, og Sósfalista- flokksins, sem staðið hafði í þrett- án mánuði. Kristilegir demókratar og sósíal- istar hafa undanfama fjóra mánuði átt í hörðum deilum um efnahags- mál. Bettino Craxi, leiðtogi Sósíal- istaflokksins, annars stærsta flokks stjómarsamsteypunnar, sakaði De Mita á flokksþingi í Mílanó í gær um að hafa leitt stjóm sína í ógöng- ur og verið dragbítur á umbætur á stjómkerfinu. Hinir flokkamir í stjómarsam- steypunni, flokkar repúblikana, frjálslyndra og sósíaldemókrata, höfðu allir lýst sig andvíga stjómar- slitum. Talið er að bráðabirgðastjóm verði við völd í landinu þar til stjóm- arkreppan leysist, en nokkrir stjóm- málaskýrendur töldu að boðað yrði til þingkosninga bráðlega. Grænland: Engin göt á ósonlaginu Kaupmannahöfn. Frá Nils Jörgcn Bruun, fréttarítara Morgunblaðains. ENGIN göt eru á ósonlaginu yfir Grænlandi samkvæmt bráðabirgðaniðurstöðum rannsóknar, sem danska veð- urstofan hefur staðið fyrir þar i landi. Þetta kom fram í viðtali, sem grænlenska útvarpið átti við Torben Stockfleth Jörgensen, stjómanda rannsóknarinnar, síðastliðinn miðvikudag, eftir að hann hafði fengið í hendur niður- stöðutölur dagsins um þykkt ósonlagsins yfir Illoqqortoormiut (Scoresbysund) og skoðað mæl- ingar frá 3. og 10. maí. „Við urðum varir við ýmis aðskotaefni, sem eiga ekki að réttu lagi að vera í andrúmsloft- inu,“ sagði hann. I júlímánuði næstkomandi fæst loks fullnægjandi yfirsýn yfir ástand ósonlagsins yfir Grænlandi, en samkvæmt gögn- um, sem þegar eru tiltæk, er þar engin göt að finna.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.