Morgunblaðið - 26.05.1989, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. MAÍ 1989
17
ríkulega ræktað félag; samræðufé-
lag og hugsanafélag.
Sú hugsun er áleitin hvort van-
heilsa geti verið slíkur förunautur
að enginn veiti því eftirtekt að hún
fylgi með. Spurningin kann að vera
röng! Sannarlega minnir sérhver
vanlíðan á veru sína og það án af-
láts. Að geyma slíkar minningar
en ýta þeim til hliðar til að sýna
samferðafólki sínu réttmæta virð-
ingu og láta það vera sitt síðasta
verk, ber vott um hugrekki. Og þar
sem hugrekki er dyggð og dyggðug
manneskja er umræðuefnið er rétt
að segja að af engum hefi ég lært
betur að bera lotningu fyrir tiltek-
inni siðlegri breytni.
Það er mikil reynsla að þekkja
fólk sem ber virðingu fýrir tungu
sinni. Hvernig talað er um tunguna
og með henni.
Ég veit, að þó við höfum misst
merka konu, þá lifa margbrotnar
áleitnar hugsanir í hverri hugleið-
ingu okkar. Við spyijum hvort
spumingar okkar séu réttmætar.
Fjölskyldan, þessi stóra fjöl-
skylda, hefur mikils að minnast.
Sigmar, við vitum og vitum ekki
að efnið er mikið og meira en
tungan ræður við.
Guð blessi Sigmar og fjölskyldu
hans.
Helga Óskarsdóttir
Það er erfitt verk og tregabland-
ið að setjast niður og rita nokkur
kveðjuorð um kæran ástvin. Astvin
sem átti að eiga svo mörg ár eftir.
Ástvin sem hefur gefíð svo mikið
af sjálfum sér og miðlað af þekk-
ingu og vinskap.
Það er oft undarlegt hve snöggt
brottfall góðs vinar getur ýtt harka-
lega við okkur hinum sem eftir sitj-
um hér á jörðu. Við spyrjum oft:
Af hveiju, af hveiju, hvers vegna,
þetta er ekki réttlátt. En dauðinn
er því miður aðeins eitt af því fáa
sem við vitum fyrir vissu um lífið.
Við fæðumst öll og við deyjum öll.
Leiðin þar á milli er oft á tíðum
það eina sem við getum haft ein-
hver áhrif á.
Fyrstu kynni mín af Ester voru
strax á unga aldri, og ég minnist
þess enn í dag hve hræddur ég var
þá við hana. Ester var hávaxin
kona og aðsópsmikil. Líkamsstærð
hennar og fas hræddi mig sem bam.
Það var tekið eftir henni fyrir skör-
ungsskap og ákveðna skapgerð.
Eg átti síðar á lífsleiðinni þeirrar
hamingju að njóta að fara í fóstur
til hennar og Sigmars í 2 ár á ungl-
ingsárum mínum.
Þessi tvö ár sem ég átti á heim-
ili ijölskyldu hennar eru nokkur af
dýrmætustu árum ævi minnar. Það
var oft mikið skrafað og skeggrætt
í Laufási. Á þessum árum lærði ég
að meta hennar sterku og ákveðnu
skapgerð. Það var sterkur agi á
heimili Estarar og Sigmars, en rétt-
látur. Það er auðvelt að sætta sig
við aga hversu mikill sem hann er
aðeins ef hann er réttlátur.
Ester var einstaklega hrein og
bein manneskja. Hún svaraði ávallt
hreinskilningslega þegar hún var
spurð einhvers. Ég minnist ávallt
einnar setningar hennar þegar við
áttum einu sinni tal saman „ef ein-
hver þorir að spyija verður sá hinn
sami einnig að þora að taka svar-
inu“.
Það voru orð að sönnu. Það var
alltaf hægt að koma til hennar og
bera upp vangaveltur líðandi stund-
ar og leggja þær fyrir. Það var eins
víst og að himinn er blár að svör
hennar voru ekki einhver mála-
myndasvör eða eitthvað svar sem
gott væri að heyra, heldur var það
oft það sem maður vissi að var rétt
en gat eða þorði ekki að forma í
orð. Ráðleggingar hennar svo og
Sigmars voru mér ávallt mjög mik-
ilsverðar.
Núna þegar komið er að leiðar-
lokum samferðar okkar hér á jörðu
þá minnist ég kistulagningar henn-
ar. Hún var kistulögð í kapellu
Sjúkrahúss Keflavíkur. í þessari
sömu kapellu var yngsti sonur minn
skírður fyrir nokkrum árum. Við
erum aftur og aftur að verða vitni
að þessari sömu hringrás. Fólk
fæðist og deyr, það sem síðan skipt-
ir hvað mestu máli eru sporin okkar
á þessari leið, frá upphafinu til
endans. Þessi spor á milli upphafs-
ins og endans voru henni alltaf
mjög mikilvæg. Það að hafa fengið
að kynnast Ester hefur verið mér
mikils virði, gakktu keik inn á nýj-
ar lendur elsku frænka, guð blessi
þig-
Það er léttvægt að reyna í orðum
að lina þjáningar og sorg þeirra sem
standa næst þeim sem hefur verið
kallaður frá svona miklu fyrr en
nokkur átti von á. Ég sendi Sig-
mari, Olgeiri, Bjarnþóri, Karveli og
Oddnýju mínar innilegustu samúð-
arkveðjur svo og öllum öðrum að-
standendum.
Hermann Valsson
anleg. Það var okkur báðum gleði-
efni þegar það kom svo út vorið
1985.
Meðan á samantekt niðjatalsins
stóð kom upp sú hugmynd í ijöl-
skyldunni að halda ættarmót. Sett
var á laggimar undirbúningsnefnd
í apríi 1984 og vomm við Ester í
henni ásamt fleirum úr fjölskyld-
unni. Áhugi hennar á ættarmótinu
var sá sami og á niðjatalinu. Undir-
búningsnefndin hélt nokkra fundi
og var oft glatt á hjalla. Við höfðum
svo gaman af að hittast að haldnir
vom fleiri fundir en nauðsynlegt
var.
erindi til allra
Stýr mínu fari heilu heim.
í höfn á friðarlandi.
Þar mig í þinni gæslu geym.
Ó, guð minn allsvaldandi.
Að heilsast og kveðjast, það er
lífsins saga. En samt sem áður emm
við aldrei tilbúin að kveðja látinn
ástvin eða vin. Við systur áttum
heima í sama húsi og Ester og fór
vel á með okkur frænkum í starfi
og leik. Var gaman að heimsækja
hana á hennar fallega heimili.
Eftirfarandi orð hefur hún skrif-
að, tel ég þau merkileg og læt ég
þau fýlgja þessari minningargrein
„Það er skrítið að eldast og sjá
hvernig allt rúllar áfram, hvað sem
fyrir kemur.“
Ég man að þegar ég var yngri
hafði ég oft þá tilfinningu að ef
þetta eða hitt kæmi fyrir, þá stöðv-
aðist gangverkið, ekkert gæti aftur
orðið eins, eða lífíð haldið áfram
eins og ekkert hefði í skorist. Sem
betur fer er þessi hugarfarsbreyting
hluti af þroska manns og kannski
órækasta merkið um að eigið sjálf
er ekki miðpunktur alheimsins.
Annað er það sem mér finnst líka
undarlegt og það er hvernig til-
hugsunin um dauðann hættir að
vera truflandi. „En eitt er um að
tala, annað í að komast“, eins og
þar stendur. En að hugsa um lífíð
sem lán, og öll lán þarf að greiða,
að vísu með misháum rentum. Það
fínnst mér heldur þægileg hugsun.
Ég held að það sé gott og hollt
fyrir fólk á miðjum aldri að leiða
■ hugann að dauðanum og það heldur
oftar en sjaldan. Það er gott að
gera ráð fyrir öllu hugarfarslega,
ellinni, einverunni, heilsuleysi og
ekki síst því að tilfinningin fyrir
eigin mikilvægi verði sífellt fráleit-
ari. í þessu öllu upplifi ég hægfara
þróun, sem ég uni vel.
Ester var félagslynd, var virkur
félagi í kvenfél. Njarðvíkur. Að
hveiju sem hún gekk sýndi hún i
starfi dugnað, vandvirkni og trú-
mennsku. Er því af henni mikil eft-
irsjá.
Að leiðarlokum viljum við þakka
henni samfylgdina.
Kæri Sigmar, synir, tengdadótt-
ir, barnaböm og aðrir ættingjar.
Ykkur vottum við okkar dýpstu
samúð.
Hreftia og Hanna
Frænka mín, Ester Karvelsdóttir,
lést í London þann 15. maí sl. Lang-
ar mig til að minnast hennar með
nokkmm orðum. Hún fæddist 23.
ágúst 1933, dóttir hjónanna Önnu
M. Olgeirsdóttur, sem lést 1959,
og Karvels Ögmundssonar skip-
stjóra og fyrrverandi útgerðar-
manns í Ytri-Njarðvík, sem lifir
dóttur sína.
Ég kynntist Ester þegar ég hóf
samantekt á niðjatali föðurforeldra
hennar, Ögmundar Andréssonar og
Sólveigar Guðmundsdóttur, Hellu í
Bemvík á Snæfellsnesi.
Ester sýndi þessu verki mikinn
áhuga, enda áhugamanneskja um
ættfræði, og tókust með okkur góð
kynni.
Dvaldi ég oft á heimili hennar
og eiginmanns hennar, Sigmars
Ingasonar, í Ytri-Njarðvík, meðan
ég vann að söfnun upplýsinga. Það
var mér mikil hvatning að finna
þann mikla áhuga sem Ester sýndi
verki mínu og aðstoðaði hún mig
eins mikið og hún mögulega gat.
Hún var ætíð boðin og búin að leið-
beina og rétta mér hjálparhönd við
verkið. M.a. las hún yfir prófarkir
áður en niðjatalið var gefið út. Öll
hennar aðstoð við samantekt og
vinnslu niðjatalsins var mér ómet-
Ættarmót niðja Ögmundar
Andréssonar og Sólveigar Guð-
mundsdóttur var síðan haldið í
Garðinum 13. október 1984, og
hófst með því að Ester setti mótið
(V.B.) og bauð gesti velkomna. Það átti
vel við því hún hafði sýnt undirbún-
ingi ættarmótsins einna mestan
áhuga.
Ester Karvelsdóttir var greind
og virðuleg kona sem maður ósjálfr-
átt bar virðingu fyrir. Ég er þakk-
látur fyrir að hafa fengið tækifæri
að kynnast og vinna með henni að
sameiginlegu áhugamáli.
Eftirlifandi eiginmanni, öldruð-
um föður, Olgeir, Bjarnþóri og öðr-
um aðstandendum sendi ég dýpstu
samúðarkveðjur og bið Guð að
styrkja þá.
Ingimar F. Jóhannsson
Um þær mundir, sem árlega
kraftaverkið gerist á íslandi, sólin
er að nálgast hápunktinn á festing-
unni og dulúðug næturbirtan lengir
dagana í einn langan, ljósan dag;
þegar lággróðurinn færir landið
okkar í græna möttulinn og brumin
springa, þá allt í einu er skjaldmær
frá fallin í Ytri-Njarðvík.
Hinn 12. þessa mánaðar hafði
hún fylgt vinnufélaga og vini
síðasta spölinn þegar kvaðningin
kom. Upp var tekin hörð og snörð
barátta upp á líf og dauða. Annan
í hvítasunnu var baráttunni lokið,
„rofinn skjöldur, sundrað sverð“ og
hún „var komin að vaðinu á ánni“.
í gegnum lífið var Ester vön
vopnaburði, í starfi sínu í þjónustu
við þá, sem í erfiðleikum áttu í
náminu. í þjóðmálabaráttunni í
vinstri hreyfingunni, sem öðru
fremur er helguð þeim, sem standa
höllum fæti — og þjóðfrelsi. Sjálf
gekk hún ekki alltaf heil til skógar.
En hvar sem hildir voru háðar var
Ester alltaf glöð og reif. Hún bogn-
aði ekki. Þar sem hún lét að sér
kveða standa eftir vandfyllt skörð.
Við hjónin áttum því láni að
fagna að kynnast henni Ester og
fleiri hliðum en kynntar eru í amstri
daganna. Mikils var um vert að eiga
þau Sigmar fyrir nágranna við
Grundarveginn. Fyrst þegar við
vorum að basla við að byggja og
síðan eftir að veggir og þök skýldu
okkur. Þá var alltaf hátíð að koma
til þeirra, heimilið smekklegt og
þelið svo hlýtt og sérstakt.
Ég hefi stundum leitt hugann að
því hvaðan þeim hjónum hafi borist
sá auður, sem þau gátu alltaf ausið
af. Gjarnan hefír mér dottið í hug
að þetta væri eitthvað, sem þeim
hafi auðnast að hafa með sér undan
Jökli og frá Dyrfjöllum. Heiðríkjan
og festan þó móti blási.
Yndislegt var að fara með Ester
og Sigmari í sumarleyfisferðir eftir
að við höfðum eignast sæmilega
ferðabíla. Ofarlega í huganum er
sumarfrí á Vestfjörðum. Slegið '
tjöldum og skoðað skipulega næsta
umhverfi í nokkra daga, síðan flust
um set og skoðað þaðan. í
Barmahlíð við Pennu á Vébjamar-
eyri og á Nauteyri. Við Sigmar
príluðum upp á fjallatoppa svo sem
Homatær og Drangajökul. Það fór
straumur um bakið þegar við sáum
til Grænlands, ekki af því það væri
svo stórlegt, heldur hitt hvað sjón-
deildarhringurinn getur verið víður
á íslandi ef verið er á réttum stað
á réttum tíma. Ester og Fjóla vom
ekki með okkur á tindum. Þær
höfðu öðm að sinna á meðan á
strönd og í hlíðum. Allt var þetta
eins og óslitinn draumur í landinu
bláa. Allt þetta þurftum við að rifya
SJÁBLS..30
ÍSLENSK KVÆÐI
Vigdís Finnbogadóttir valdi
„Ég hef lengi litið svo á að Ijóðalestur og Ijóða-
söngur sé hin ágætasta leið til að efla málvitund
manna, auka orðaforða og treysta samhengið í
sögu okkar, auk þess sem skemmtileg og falleg
Ijóð veita huganum gleði sem enginn getur frá
honum tekið.“
Úr formálsorðum Vigdisar Finnbogadóttur.
Tilvalin
stúdentsgjöf
Mál IMI og menning
Síðumúla 7-9. Sími 688577. Laugavegi 18. Sími 15199-24240.
..... i , ■ "" ii ......