Morgunblaðið - 12.05.1991, Blaðsíða 25

0 fcS
C 25
teei íam .st auoAauMviua flAMUAJRT8HAOI/lll/ll/13M QIQ A J8 VIU OflOM
MORGUNBLAÐIÐ MIIVIIM1NGAR SUNNUDAGUR 12. MAÍ 1991
Guðbjörg Gróa Magn-
úsdóttir — Minning
Fædd 16. júlí 1897
Dáin 3. maí 1991
Þegar náinn ættingi eða vinur
kveður þetta jarðneska líf fyllumst
við sem eftir lifum sorg og sökn-
uði. Þegar ástvinir hverfa af braut
í blóma lífsins er sorgin þungbær-
ari en þegar fólk deyr í hárri elli.
Hún Gauja okkar hefði orðið 94 ára
í sumar hefði hún lifað lengur, en
sól hennar var hnigin til viðar, sól
sem í minningu okkar skein bjart
allt hennar líf. Nóttin kom loksins
og veitti henni svefninn langa, óum-
flýjanlegan en kæran henni, þar
sem hún hafði legið árum saman
rúmföst, veik.
Guðbjörg Gróa Magnúsdóttir
fæddist á Fossi við Seyðisfjörð 16.
júlí 1897 og var hún ein af 13 börn-
um þeirra sæmdarhjóna Magnúsar
Jónssonar bónda og Hallfríðar
Brandsdóttur, Tómassonar prests,
en Hallfríður var ljósmóðir þeirra
Austfirðinga í yfir hálfa öld. Þar á
harðbýlli jorð ólst hún upp ásamt
Fæddur 31. ágúst 1943
Dáinn 16. apríl 1991
Upp vaknar sú áleitna spurnmg
hver sé tilgangur lífsins þegar JÓn-
as er kallaður svo hastarlega burt
frá okkur. En við því fæst ei svar.
Við sem eftir stöndum skiljum ekki
af hveiju hann varð að fara, svo
lífsglaður, fullur af athafnaþrá og
starfsorku. Hví eru hæfustu menn-
irnir kallaðir burt í blóma lífsins?
Fyrir hvað er þeim refsað? Að vera
duglegri og áræðnari en við sem
eftir sitjum.
Skarð Jónasar verður aldrei upp-
fyllt. En við vitum að honum hefur
verið ætlað annað og meira starf
sem við ei sjáum. En það er sárt
. að hann skuli vera farinn frá okk-
ur. Lífsgleðin og krafturinn fylgdu
honum alltaf. Minningarnar mæt-
ast, hrannast upp í hugann. Og þær
lifa með okkur sem eftir stöndum
svo fátæk.
Elsku Auður og Svava Mjöll.
Ykkar er mesti missirinn. Þið voruð
hans bestu og traustustu gæfufé-
lagar. En þið eigið minningar um
góðan eiginmann og föður. Þær lifa
þótt hann sé horfinn frá ykkur um
stundarsakir. Guð styrki og veri
með ykkur elsku systir og mágkona
og litla frænka, sem fékkst svo
stutta samfylgd með honum.
Tengdaforeldrarnir sjá nú á eftir
kærum syni og þakka honum hlý-
hug og kærleika. Orð mega sín lítils
á kveðjustund.
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlaustu friðinn,
og allt er orðið rótt.
Nú sæll er sigur unninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
(Höf. Valdimar Briem.)
Sigga og Gísli
'
Föstudaginn 26. apríl síðastliðinn
var borinn til moldar á Höfn í
Hornafirði Jónas Björgvin Sigur-
bergsson. Hann var fæddur að
Svínafelli í Nesjum 31. ágúst 1943
og var sonur hjónanna Sigurbergs
Arnasonar og Þóru Guðmundsdótt-
ur.
Á útfarardaginn var rok og rign-
ing. Það var uppáhaldsveðrið hans.
Jónas Sigurbergsson var ólíklegast-
ur allra manna sem ég þekki til að
deyja. Hann var sterkur og kraft-
mikill. Hann reif í sundur grjót-
mulningssamstæður og tíu hjóla
trukka með álíka æðruleysi og þeg-
ar venjulegt fólk skiptir um dekk á -
bílnum sínum.
Orðstír hans fór á undan honum.
- Áður en ég kynntist honum hafði
I ég heyrt hans getið í sambandi við
i
systkinum sínum. Mörg þeirr dóu
þó í barnæsku og einungis fimm
komust á legg. Þau voru Guðbrand-
ur, Bjarni, Skúli, Valgeir og Gauja.
Er hún þeirra síðust til að kveðja.
Auk þess ólst upp á heimilinu Vil-
helmína Jónsdóttir, Mína, en móðir
hennar lést af barnsfönim. Af al-
kunnri stórmennsku sinni sá Hall-
fríður aumur á móðurlausri stúlku
og flutti hana með sér á heimili
sitt og ól hana upp sem væri hún
sín eigin dóttir. Mína býr enn á
Seyðisfirði.
Gauja var alla tíð hægri hönd
móður sinnar sem þurfti sökum
starfs síns oft að vera fjarri heimil-
inu. Eftir að faðir hennar féll frá
um 1928 lögðust heimilis- og bú-
störfin æ meir á hennar herðar þar
sem bræðurnir fluttu að heiman
hver af öðrum til náms eða annarra
starfa. Um miðbik seinni heims-
styijaldarinnar brugðu þær mæðg-
ur búi og fluttu til Reykjavíkur.
Festu þær, ásamt Valgeiri föður
mínum, kaup á litlu húsi nr. 8 við
flutninga yfir Skeiðarársand.
Síðustu árin áður en brúað var þar
fór í vöxt að bílstjórar af Austur-
landi brytust yfir árnar á sandinum
til að stytta sér leiðina til Reykjavík-
ur. Það var oft við erfiðar aðstæður
og menn áttu þar misjafnt erindi.
En það var ljóst að Jónas Sigur-
bergsson vissi hvað hann var að
gera þótt jökulvatnið fossaði upp á
framrúðuna. Hann var líka alinn
upp við jökulár. Það eru ekki mörg
börn á íslandi sem þurfa að fara
yfir óbrúaða jökulá ef þau eru beð-
in að fara í búðina. En þannig var
það hjá Jónasi og níu systkinum
hans sem ólust upp í fellinu í Horna-
fjarðarfljótunum miðjum. Til beggja
handa voru ólgandi straumvötn.
Það hefur vafalaust haft skerpandi
áhrif á skapið.
Eg kynntist síðan ekki þessum
djarfa manni fyrr en kynni tókust
með honum og Auði Lou Magnús-
dóttur, frænku minni frá Svínafelli
í Öræfum.
Það er oft sagt um látna menn
að þeir séu minnisstæðir. Jónas Sig-
urbergsson var það í orðsins fyllstu
merkingu. Ég gæti næstum því tal-
ið upp í réttri röð þau fjölmörgu
skipti sem við Jónas hittumst á
þeim tæpu tuttugu árum sem okkar
kynni stóðu. Svo eftirminilegur er
hann. Þessu olii meðal annars skap-
festa hans og síleitandi hugur. Jón-
as var afskaplega sjálfstæður mað-
ur. Hann var alltaf að velta ein-
hveiju fyrir sér. Það gátu verið
verkefni sem hann var að vinna eða
sem hann hugðist bjóða í. Það gátu
verið stjórnmálin. Ævinlega varð
honum eitthvað að umræðuefni.
Margar myndir svífa fyrir hug-
skotssjónum.
Minnisstæð er ferð í kringum
Svínafell, æskuslóðir hans. Þar
fylgdi hann okkur eina kvöldstund
sagði frá uppvexti sínum, nágrönn-
um og útskýrði kennileiti og að-
stæður. Það var greinilegt að hann
átti djúpar rætur í þessu sérkenni-
lega heimalandi sínu.
Minnisstætt er þegar ég leitaði
hann uppi um miðjan vetur í sand-
gryfjum. Það var nístingskuldi og
napur vindur. Jónas Sigurbergsson
stóð með uppbrettar ermar á skyrt-
unni og var hálfnaður við að rífa í
sundur mokstursvél sem hafði bilað.
Mér er líka minnisstætt þegar
við Jpn Baldvin sátum í eldhúsinu
á Holabraut eftir langan stjórn-
málafund í Sindrabæ í janúar 1987.
Við fengum að gista hjá Jónasi og
Auði. Jónas hélt okkur við efni
fundarins. Hann taldi ýmsum
spurningum ósvarað.
Langholtsveg. Síðustu æviár ömmu
Hallfríðar annaðist Gauja móður
sína af stakri umhyggju og sam-
viskusemi þar til hún andaðist í
janúar 1950.
Fjölskyldumeðlimum hafði fjölg-
að stuttu áður þar sem pabbi
kvæntist móður minni, Kötlu Dag-
bjartsdóttur, og hafði þeim fæðst
einn sonur. Pabbi og mamma
byggðu sér hús á lóðinni við hliðina
og þegar fjölskyldan flutti kom
ekki annað til greina en að Gauja
byggi hjá þeim og einnig eftir að
Þannig er hægt að halda áfram
endalaust. Allir samfundir við Jónas
Sigurbergsson eru eftirminnilegir.
Ég vij nú að lokum þakka góð
kynni. Ég þakka ræktarsemi við
foreldra mína. Ég votta Auði og
Svövu samúð okkar Drafnar og fjöl-
skyldu og bið þeim blessunar.
Gudmundur Einarsson
pabbi dó nokkrum árum síðar. Þar
átti Gauja sér herbergi sem oft var
athvarf okkar systkinanna. Alltaf
var gott að koma í skotið hennar,
hlusta á sögur liðir.na ára fyrir
austan, máta sokka eða vettlinga
sem Gauja hafði nýlokið við að
pijóna handa okkur og svo verða
aðnjótandi þeirrar rósemi sem oft
einkennir fólk af hennar kynslóð.
Þær eru hlýjar æskuminningar;
Gauja að sauma eða pijóna dúkku-
föt handa mér; Gauja að hlusta á
sunnudagsmessuna í útvarpinu eða
bara að elda sér grautinn sinn, því
alltaf vildi hún vera sjálfstæð og
ekki upp á aðra komin. Hún var
bókelsk með afbrigðum og ias góð-
ar bókmenntir. Einnig fylgdist hún
vel með íþróttum, stjórnmálum og
öllum daglegum fréttum. Það brást
heldur ekki að þegar fyrstu sólar-
geislarnir brutust út á vorin var
Gauja komin út í garð, dyttandi að
og til að njóta útiverunnar. Gjarnan
sat hún á kollinum sínum úti við
og pijónaði.
Eftir að amma Hallfríður dó,
starlaði Gauja í Langholtsútibúi
Landsbankans frá stofnun hans við
ræstingar, auk þess að pijóna ullar-
nærföt í verslanir. Þessi störf rækti
hún vel og af stakri samviskusemi.
Gauja var heilsuhraust með af-
brigðum. Þó var heilsu hennar farið
að hraka seinni árin. Fluttist hún
þá á Hrafnistu, þar sem hún dvaldi
síðustu æviár sín við mjög góða
umönnun, farin að heilsu.
Gauja giftist aldrei og átti engin
börn heldur helgaði líf sitt móður
sinni og síðar okkur systkinunum.
Við vorum svo gæfusöm að fá að
njóta samvista við hana, góða,
hlýja, umhyggjusama. Þökkum við
það af heilum hug. Ég trúi því statt
og stöðugt að nú sé Gauja komin
til móður sinnar og saman gangi
þær veginn til æðra lífs.
Bryndís Valgeirsdóttir
„Gauja besti bróðir" kallaði pabbi
sína einu systur sem upp komst.
Þetta gælunafn lýsir Guðbjörgu og
hennar lífsmáta, en hún lifði fyrir
að hjálpa sínum nánustu.
Móðir Guðbjargar var Hallfríður
Brandsdóttir, dóttir séra Brands
Tómassonar, sem síðast var prestur
að Ásum í Skaftártungu og Guðrún-
ar Jónsdóttur, ættaðri úr Stranda-
sýslu. Faðir Guðbjargar var Magnús
Sigurðsson, ættaður úr Skaftafells-
sýslu. Bjuggu þau á lítilli fallegri
jörð, Fossi ofan við Vestdalseyri við
Seyðisfjörð. Þar ruddi Magnús grýtt
túnið og hlóð af snilld vegg í kring-
um túnið úr gijótinu. Hallfríður var
ljósmóðir byggðarlagsins í 50 ár og
leysti það starf af hendi af frá-
bærri skyldurækni og alúð. Sjálf
eignaðist hún þrettán börn, en að-
eins fimm þeirra náðu fullorðins-
aldri.
Bræður Guðbjargar sem upp
komust voru Guðbrandur, Bjarni, '
Skúli og Valgeir. Þeir eru nú allir
látnir. Hún á eina fóstursystur,
Vilhelmínu Jónsdóttur, sem gift er
Gunnlaugi Jónassyni og eru þau
búsett á Seyðisfirði.
Frá barnæsku var Guðbjörg hin
hjálpandi hönd. Ungir leituðu bræð-
ur hennar vinnu utan heimilisins
en hún var alla tíð heima hjá for-
eldrum sínum, og síðan með móður
sinni eftir að faðir hennar lést árið
1926. Hún vann sér inn einhveija
aura með pijónaskap, og eins þvoði
hún af hermönnum sem bjuggu í
bröggum á Vestdalseyrinni um
tíma. Hún virtist sæl með sitt hlut-
skipti, var róleg og djúphyggin, las
góðar bækur og gerði ekki kröfur.
Hún naut þess að sjá öðnim líða
vel. Þegar Hallfríður móðir Guð-
bjargar lét af störfum fyrir aldurs-
sakir fluttu þær mæðgur til
Reykjavíkur og keyptu lítið hús við
Langholtsveginn ásamt Valgeiri,
yngsta bróðurnum. Þar var oft
margt um manninn, en mikið var
um heimsóknir vina og ættingja.
Gauja var alltaf broshýr og snyrti-
leg, með síðu þykku flétturnar
sínar, stundum vafðar um höfuðið.
Hún var ein af þeim sem mér fannst
fríkka með hveiju árinu sem leið
og hún var glæsileg á íslenska bún-
ingnum sínum.
Síðustu árin lá Hallfríður móðir
Gauju rúmföst, og hjúkraði Gauja
henni af mikilli natni. Aldrei heyrð-
ist hún kvarta, þótt hún væri bund-
in. Stuttu eftir stríð bað hún mig
að reyna að útvega góða sápu svo
hún gæti þvegið móður sinni vel,
en aldrei bað hún um neitt fyrir sig
sjálfa.
Eftir að Hallfríður amma dó árið
1950 bjó Guðbjörg hjá bróður sínum
Valgeiri sem þá var kvæntur Kötlu
Dagbjartsdóttur. Átti hún þar
ánægjulega dvöl, ekki síst eftir að
börn þeirra fæddust, Magnús og
Bryndís. Voru þau henni mjög
hjartkær og var hún þeim eins og
besta amma.
Undanfarin ár hefur Guðbjörg
legið á sjúkradeild Hrafnistu við
góða umönnun, sem vert er að
þakka. Hugsa ég til hennar með
þakklæti og virðingu.
Hallfríður Guðbrandsdóttir
Schneider
Innritun hafin
1. námskeið 27. maí-7. júní
2. námskeið 10. júní-21. júní
3. námskeið 24. júní-5. júlí
4. námskeið 8. júlí-19. júlí
5. námskeið 22. júlí-2. ágúst
7991
★ Fjölbreytt íþróttanámskeið fyrir stráka og stelpur
★ Samfelld dagskrá frá kl. 9-16
★ Gæsla frá kl. 8-9 og 16-17
★ Heitur matur innifalinn í verði
★ Góðir leiðbeinendur
★ Systkinaafsláttur
★ Afsláttur ef farið er á fleiri en eitt námskeið
★ Allir fá sumarbúðaboli
★ Verð kr. 9.800,- fyrir námskeið 1,3,4 og 5
★ Verð kr. 8.800,- fyrir námskeið 2
★ Visa - Eurocard
Innritun og upplýsingar á skrifstofu Vals á
Hlíðarenda alla daga kl. 9-12 og 13-16.
SÍMAR 12187 OG 623730.
Kveðjuorð
Jónas B. Sigurbergs-
son, Höfn, Homafírði