Morgunblaðið - 02.09.1993, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/ATVINNULÍF FIMMTUDAGUR 2. SEPTÉMBER 1993
B 7
Sjónarhorn
Evrópusamtök tækni-
og verkfræðinga
eftir Jón Vilhjálmsson, Egil Skúla Ingibergsson, Daða Ágústsson og Frosta Bergsson
Á SIÐUSTU árum hefur sameiginlegur markaður ríkja Evrópubanda-
lagsins verið ofarlega á baugi hjá flestum stofnunum og samtökum
Evrópuríkja. Þar eru Evrópusamtök tækni- og verkfræðinga engin
undantekning en þau hafa hafið veitingu sérstaks titils sem félags-
menn aðildarfélaga þeirra geta sótt um og fengið ef þeir uppfylla
vissar kröfur varðandi menntun og starfsreynslu.
Evrópusamtök tækni- og
verkfræðinga
Hæfni tækni- og verkfræðinga
Evrópusamtök tækni- og verk-
fræðinga voru stofnuð árið 1951 en
Tæknifræðingafélag íslands og
Verkfræðingafélag íslands urðu að:
ilar að samtökunum árið 1965. í
daglegu tali er yfirleitt notuð
skammstöfunin FEANI um þessi
samtök (Féderation Européenne
d’Associations Nationales d’Ingenie-
urs) en þau hafa höfuðstöðvar í
París. Alls eru 22 ríki þátttakendur
í þessu samstarfi og er tilgangur
þess m.a. eftirfarandi:
— Að tryggja að evrópskir tækni-
og verkfræðititlar séu viður-
kenndir og að vernda þessa titla.
Þetta er gert til að auðvelda
tækni- og verkfræðingum að
fara á milli landa innan og utan
Evrópu til starfa.
— Að standa vörð um og vekja
faglegan áhuga tækni- og verk-
fræðinga.
— Að stuðla að sem bestri mennt-
un og faglegum vinnubrögðum
og að fylgjast reglulega með
slíkum hlutum.
— Að auka tengsl innan stéttarinn-
ar, bæði í menntunarlegu og
atvinnulegu tilliti, sérstaklega
innan Evrópu.
I þessum tilgangi hafa samtökin
komið á fót lista þar sem félags-
menn aðildarfélaga geta látið skrá
ef þeir uppfylla vissar lágmarkskröf-
ur.
Atvinnurekstur
Menntun tæknimanna er mismun-
andi í Evrópuríkjunum og einnig
mat á tæknimenntun. Slíkt þarf ekki
að vera ókostur en það sem skiptir
mestu máli að mati FEANI er fagleg
hæfni tækni- og verkfræðinga.
Að mati FEANI þurfa tækni- og
verkfræðingar að hafa eftirfarandi
til að bera:
a. Skilning á tækni- og verkfræði-
starfinu. Ábyrgð gagnvart fé-
lögum sínum, vinnuveitendum,
viðskiptavinum, þjóðfélaginu og
umhverfinu.
b. ítarlega þekkingu á lögmálum
tækni- og verkfræðinnar grund-
vallaða á stærðfræði, eðlisfræði
og upplýsingatækni eins og við
á í hverju fagsviði fyrir sig.
c. Almenna þekkingu á því hvað
teljast góð verkfræðistörf á
þeirra fagsviði og hvað viðkem-
ur eiginleikum, hegðun, fram-
leiðslu og notkun hráefna, ein-
inga og hugbúnaðar.
d. Þekkingu á því hvernig nota
má tækni á sínu sérsviði.
e. Þekkingu til að nýta sér tækni-
legar upplýsingar og statistikk.
f. Getu til að þróa og nota tækni-
leg líkön til að lýsa hegðun raun-
verulegra hluta og kerfa.
g. Hæfileika til að geta sett fram
sjálfstætt tæknilegt mat byggt
á vísindalegum athugunum og
samantekt.
h. Hæfileika til að vinna að verk-
efnum sem tengjast mörgum
fagsviðum.
i. Þekkingu á starfsemi fyrirtækja
og þeim lögmálum sem gilda
. við rekstur þeirra og þá sérstak-
lega að geta tekið tillit til tækni-
legra-, fjármálalegra- og mann-
legra þátta.
j. Hæfileika á sviði munnlegra og
skriflegra samskipta, þar á með-
al að geta skrifað skýrar og
skilmerkilegar skýrslur.
k. Að geta notfært sér grundvall-
aratriði góðrar hönnunar til að
auðvelda framleiðslu, viðhald og
gæði á hagkvæman hátt.
l. Að vera móttækiiegur fyrir nýj-
ungum á tæknisviðinu og að
byggja ekki alltaf á hefbundnum
leiðum heldur að vera tilbúinn
til að þróa nýjar leiðir og að
vera skapandi í starfi sínu.
m. Hæfileika til að meta mismun-
andi þætti, sem geta verið í
andstöðu hver við annan, bæði
til skemmri og lengri tímna litið
og að finna út frá því bestu
tæknilegu lausn á vandamálinu.
n. Hæfileika til að geta tekið tillit
til umhverfisþátta.
o. Að vera fær um að nýta sér
hæfileika og þekkingu annarra
manna.
p. Góða þekkingu á einu Evrópu-
máli öðru en móðurmálinu.
Kröfur sem gerðar eru til
umsækjanda
Um er að ræða tvenns konar við-
urkenningu sem tækni- og verkfræð-
ingar geta fengið hjá FEANI:
— Skráning á grundvelli menntun-
ar.
— Skráning á grundvelli menntun-
Clinton varpar byrð-
inni á smáfyrirtækin
BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna, talar gjarna um „nýtt upphaf" í
efnahagsmálunum en hvort stefna hans að því leyti mun rætast ræðst
fyrst og fremst af gengi bandarískra smáfyrirtækja. Þegar helstu stór-
fyrirtækin fækkuðu starfsfólki sínu úr 16',2 milljónum 1990 í 11,8 miHj-
ónir nú, voru það fyrirtæki með færri en 100 starfsmenn, sem komu
til bjargar. Það er líka sennilegt, að þessi sömu fyrirtæki hefðu að
óbreyttu skapað flest nýju, vel launuðu störfin næsta áratuginn en nú
þykir það ekki lengur sjálfgefið.
Clinton getur ekki borið við nemni
vanþekkingu. í kosningabaráttunni
átti hann ekki nógu sterk orð til að
lýsa mikilvægi smáfyrirtækjanna,
þessari kjölfestu bandarísks efna-
hagslífs, en samt þykir hann hafa
valdið þeim töluverðum búsifjum.
Það var fátt, sem gladdi hjörtu
eigenda smáfyrirtækjanna, í fjárlög-
um Clinton-stjórnarinnar. Hún bind-
ur að vísu vonir við, að lægri íjár-
magnstekjuskattur hvetji til aukinn-
ar fjárfestingar í litlum en vænlegum
fyrirtækjum og verði þannig til að
skapa fleiri störf, tvær milljónir bara
í Kaliforníu, en það gleymdi því ein-
hver, að áhættuféð kemur aðallega
frá lífeyrissjóðum og þeir eru hvort
eð er undanþegnir fjármagnstekju-
skatti.
Auknir skattar — færri
starfsmenn
Skattahækkanirnar í fjárlögunum
koma auk þess illa við litlu fyrirtæk-
in. Meira en helmingur þeirra telur
nú fram með líkum hætti og einstakl-
ingar og verði hagnaður þeirra meiri
en sem nemur 18 milljónum kr., sem
ekki er óalgengt, hækkar skattpró-
sentan úr 31% í nærri 40%. Vel rek-
ið fyrirtæki með 1,4 milljarða kr. í
árlegri sölu þarf að borga 7,2 millj.
kr. meira í skatta — nóg til að fjölga
starfsmönnum um tvo eða þijá. Af
því verður nú ekki.
Ofan á allt þetta bætist enn meiri
ógnun við smáfyrirtæki í Bandaríkj-
unum: Fyrirhugaðar umbætur í heil-
brigðis- og tryggingakerfinu. Það er
eitt aðalatriðið í tillögum forsetafrú-
arinnar, Hillary Clintons, að öllum
fyrirtækjum, stórum og smáum og
án tillits til fjárhagsstöðu, verði gert
að kaupa sjúkratryggingu fyrir
starfsmenn sína. Flest fyrirtæki, sem
hafa 100 starfsmenn eða fleiri, bjóða
upp á einhveija tryggingu af þessu
tagi en aðeins þriðjungur fyrirtækja
með níu manns í vinnu eða færri.
Hvað er „réttlátt"?
Það eru þrjár meginröksemdir fyr-
ir því, að fyrirtækin bjóði sjúkra-
tryggingu. Sú fyrsta er, að frá 1945
hafa bandarísk stórfyrirtæki annast
sjúkratrygningar starfsmanna sinna
og því er auðveldast að láta trygging-
amar ná til sem flestra með því að
segja smáfyrirtækjunum að gera það
einnig. Önnur er, að sum smáfyrir-
tækjanna eru utan við kerfið að því
sagt er og því þykir réttlátt, að reynt
sé að ná til þeirra með þessum hætti.
Þriðja ástæðan er pólitísk. Kjósend-
um fellur betur, að kostnaðurinn
skuli lenda hjá fyrirtækjunum fremur
en þeim, sem ættu að greiða hann.
Fyrsta og önnur röksemdin eru
að sumu leyti góðar og gildar og
eðlilegt er, að mönum þyki réttlátt,
að sem flestir séu tryggðir. „Réttlæt-
ið“ getur þó alls ekki þýtt, að vinnu-
veitendur eigi að borga brúsann.
Bandarískir skattborgarar munu
raunar hvort eð er borga kostnaðinn
við umbæturnar á endanum.
Vanmetinn kostnaður
Ef bandarísk smáfyrirtæki verða
að greiða háan sjúkratrygginga-
kostnað ofan á hærri skatta munu
mörg þeirra fara yfir um og þar með
hundruð þúsunda starfa. Clinton-
stjórnin lofar, að sjúkratrygginga-
kostnaðurinn verði aldrei meiri en
3,5% af launakostnaði en líklega
hefur hún vanmetið kostnaðinn við
að koma 35 milljónum ótryggðra
manna inn í kerfið.
Hættan við kerfi af þessu tagi er
sú, að kröfur á hendur því vaxa en
minnka ekki. Clinton-stjórnin virðist
hafa komist að þeirri niðurstöðu, að
hún geti ekki fjármagnað stefnu sína
í heilbrigðismálum nem með því að
ráðast gegn smáfyrirtækjunum en
geri hún það, er hætt við að hún
skaði verulega þessa merkilegustu
uppsprettu nýrra starfa í veröldinni.
(Heimild: The Economist)
VIÐURKENNINGARSKJÖL — Á myndinni eru tveir
höfundar greinarinnar, Frosti Bergsson og Jón Vilhjálmsson, með
FEANI viðurkenningaskjöl sín, en nú þegar hafa 8 íslendingar sótt
um og fengið titilinn „Euroengineer".
ar og starfsreynslu sem veitir
EUR ING-titilinn.
Til að vera skráður á grundvelli
menntunar þarf nám umsækjanda
að vera að lágmarki eftirfarandi:
B + 3U
B: Menntaskólanám eða sam-
bærilegt nám sem iýkur með
fullgildu prófi við 18 ára aldur
eða síðar.
U: Eitt ár af fullgildu námi á
háskólastigi sem viðurkennt
er af FEANI og er að finna í
lista þeirra yfir fullgiit nám.
Til að vera skráður á grundvelli
menntunar og starfsreynslu þarf
slíkt að hafa staðið að minnsta kosti
í full 7 ár að uppfylltu eftirfarandi:
B + 3U + 2(U og/eða T og/eða
E) + 2E
B og U tákna það sama og áður
en um aðra þætti giidir eftirfarandi:
T: Eitt ár af starfsþjálfun sem er
skilgreind af og undir umsjón
viðkomandi skóla á háskólastigi
sem hluti af menntun hans.
E: Eins árs starfsreynsla af tækni-
og verkfræðistörfum sem viður-
kennd er af FEANI.
Það er hugsánlegt að aðilar með
menntun frá öðrum skólum eða
námsbrautum en þeim sem fram
koma í lista FEANI geti fengið
skráningu hjá FEANI en meta þarf'
hvetja slíka umsókn sérstaklega og
SMÁFYRIRTÆKI -
Clinton hyggur gott til glóðar-
innar.
MIRO-TÆKNI
MIRO
15“, 17“, 20“ og 21“ Trinitron
skjáir. Upplausn allt að 1408 x
1024. Lárétta tíðni allt að 85kHz
MIRO
skjáspjöld fyrir PC/AT
og MACINTOSH - tölvur.
li/IIRO
reklar fyrir öll CAD-, Windows-,
umbrots- og MultiMedia forrit.
Litafjöldi frá sv/hv upp í 16,7
millj. í Kágæða uppiausn.
CAD-kerfið,
Bíldshöfða 14,
sími/fax: 91-676911.
í flestum tilvikum verður umsækj-
andi að vera að minnsta kosti 35 ára.
Endurnýjun skráningar
EUR ING-titillinn er veittur til
æviloka nema ef viðkomandi brýtur
siðareglur FEANI, en þær fylgja hér
með. Skráningu hjá FEANI verður
aftur á móti að endurnýja á fimm
ára fresti og er það gert til að koma
í veg fyrir að upplýsingar í henni
úreldist. Á þann hátt er hægt að
lagfæra heimilisföng og taka út
látna félaga.
Þeir sem áhuga hafa á skráningu
hjá FEANI eða EUR ING-titlinum
geta fengið upplýsingar um umsókn-
areyðublöð á skrifstofum Tækni-
fræðingafélags íslands og Verk-
fræðingafélags íslands. Einungis
félagsmenn þessara samtaka geta
látið skrá sig hjá FEANI á vegum
samtakanna.
Höfundar eru stjórnarmenn
í FEANI nefndinni á íslandi.
CITIZEN
Citizen 120D+
9 nála nótuprentari
Citizen Swift 90
9 nála titaprentari
Citizen Swift 240
24 nála litaprentari
i^Tæknival
Skeifan 17, sfmi 681665
Umboðsaðiii fyrir Citizen
prentara og rekstrarvörur