Morgunblaðið - 24.06.1994, Blaðsíða 32

32 FÖSTUDAGUR 24. JÚNÍ 1994
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR MINIMIIMGAR
MYNDIN sýnir þá valkosti sem fyrir hendi eru um aðkomuleiðir að Þingvöilum.
Nauðsyn heildarskipu-
lags umferðarmála
á Suðvesturlandi
Viðbrög’ð við umferðarvandanum á Þingvöllum
ENGELHART
SVENDSEN
I UMRÆÐUNNI upp á síðkastið
um umferðarvandann sem kom í
ljós á þjóðhátíðinni á Þingvöllum
17. júní sl. hefur það ekki komið
nógu vel upp á yfirborðið að grun-
norsök vandans er skortur á heild-
arskipulagi umferðarmála á Suð-
vesturlandi og nauðsynlegra mikil-
vægra umferðarframkvæmda í
þessum landshluta.
Hinn 11. september sl. var haldin
ráðstefna á Þingvöllum sem bar
heitið „Land sem auðlind“. Þar var
fjallað um byggða-, atvinnu- og
samgöngumál, einkum á Suðvestur-
landi. Fundarboðendur voru lands-
hlutsamtökin á Suðvesturlandi:
Samtök sveitarfélaga á höfuðborg-
arsvæðinu (SSH), Samtök sveitar-
félaga í Vesturlandskjördæmi
(SSV), Samtök sunnlenskra sveitar-
félaga (SASS) og Samband sveitar-
félaga á Suðumesjum (SSS). Mark-
mið ráðstefnunnar var að vekja
athygli á nauðsyn þess að þessir
landshlutar ynnu saman að skipu-
lagningu ofangreindra málaflokka.
Undirbúningur ráðstefnunnar
stóð í u.þ.b. eitt ár og skipuðu fram-
kvæmdastjórar landshlutasamtak-
anna undirbúningsnefnd, en Trausti
V^lsson skipulagsfræðingur starf-
aði fyrir nefndina sem faglegur
ráðgjafi. í riti sem Trausti tók sam-
an í tilefni ráðstefnunnar og ber
heiti hennar, „Land sem auðlind",
er lögð áhersla á að landið er auð-
Stretsbuxur
kr. 2.900
Mikið úrval af
allskonar buxum
Opið á laugardögum
kl. 11 -16
Heildarskipulag og
heildarsýn vantar um
umferð á Suðvestur-
landi, segja þeir Jónas
Egilsson og Trausti
Valsson, enda hefur
landshlutanum verið
skipt í átta of smá
skipulagssvæði.
lind þeirrar framtíðaratvinnugrein-
ar sem ferðaþjónustan er. Til þess
að virkja þá auðlind þarf fyrst og
fremst að leggja góða vegi sem
bjóða upp á skemmtilegar hring-
akstursleiðir. Jafnframt þessu var
mikil áhersla lögð á nauðsyn vega-
sambands Vestur- og Suðurlands
um Leggjabijót og Uxahryggi og
Suðurlands og Suðurnesja með
lagningu Suðurstrandarvegar (sjá
kört).
Alls voru 15 erindi flutt á ráð-
stefnunni, þar á meðal ávarp Dav-
íðs Oddsonar forsætisráðherra. Al-
mennt álit frummælenda og ann-
arra sem þátt tóku í umræðunum
var að vegamál í þessum lands-
hluta, þar á meðal vegtengingar við
Þingvallasvæðið, hefðu setið á hak-
anum og að þar þyrfti að undirbúa
stórátak.
Fulltrúar landshlutasamtakanna
fjögurra hafa unnið áfram að kynn-
ingu þessa máls og mættu undirrit-
aðir, ásamt Guðjón Guðmundssyni
frá SSS, á fund Skipulagsstjórnar
ríkisins í febrúar og gerðu grein
Munið trúlofunarhringa
litnnndalþstann
<@uU&é>ilfur()/f
Laugavegi 35 • Síini 20620
fyrir framkomnum hugmyndum. í
bréfi frá Skipulagsstjórn ríkisins,
dags. 3. mars sl., segir m.a.: „Skipu-
lagsstjórn fagnar þessu framtaki
landshlutasamtakanna í skipulags-
málum og lýsir sig reiðubúna til
samstarfs um framhald málsins."
Gallinn í tökum á skipulagi um-
ferðarmáia á Suðvesturlandi er sá,
að vantað hefur heiidarskipulag og
heildarsýn yfir svæðið, enda hefur
Suðvesturlandi verið skipt upp í
átta of smá svæðisskipulagssvæði.
Með bættum samgöngum gæti
þessi hluti landsins, þ.e. frá Markar-
fljóti að Hvítársíðu, þar sem um
200 þús. manns eða um 75% lands-
manna búa, orðið eitt samverkandi
atvinnu- og þjónustusvæði.
Umferðaröngþveitið á þjóðhátíð-
inni sýnir að brýn þörf er á að
bæta aðgengi að Þingvöllum og að
slíkar endurbætur þarf að undirbúa
fljótlega, ef þær eiga að vera komn-
ar í gagnið fyrir árið 2000. Gera
þarf nauðsynlegar breytingar á
skipulagstillögum viðkomandi
sveitarfélaga og síðan þarf Alþingi
að samþykkja jjárveitingar til
verksins. Islendingar munu halda
upp á kristnitökuafmælið og alda-
mótaárið á Þingvöllum eftir aðeins
sex ár og síðan 100 ára afmæli
Stjórnarráðsins árið 2004.
Meðfylgjandi kort bendir á nauð-
synlegustu vegaframkvæmdir, en
þær eru: Gerð nýrrar leiðar til Þing-
valla úr Hvalfirði um Brynjudal (15
km), bætur á Uxahryggjaleið sem
og á Þingvallavegi í Grímsnesi og
lagfæring Grafningsvegar þannig
að Nesjavallaleiðin nýtist sem auka-
aðkomuleið til Þingvalla. Ávinning-
urinn af þessum samgöngubótum
er margþættur. Suðvesturland með
um 200 þús. íbúa yrði eitt atvinnu-
og þjónustusvæði. Með þeim hætti
sköpuðust ný tækifæri í atvinnu-
málum landsins í heild. Til viðbótar
yrði öryggi meira og nýir möguleik-
ar sköpuðust í framkvæmd og við
skipulagningu stórhátíða á Þing-
völlum í framtíðinni.
Jónas er framkvæmdastjóri SSH,
en Trausti er skipulagsfræðingur.
+ Engelhart Svendsen fædd-
ist á Hesteyri við ísafjarð-
ardjúp 31. júlí 1938. Hann lést
á heimili sínu í Mosfellsbæ 13.
júní síðastliðinn og fór útför
hans fram frá Lágafellskirkju
22. júní.
MIG langar til að minnast hans
"Engelharts Svendsen örfáum orðum
og þakka fyrir að fá að kynnast
þessum manni.
Ég kynntist Engelhart fyrir
nokkuð mörgum árum, en þá keyrði
hann sandflutningabíl hjá Steypu-
stöðinni hf. Á þeim árum bjuggu
þau hjón að Hjarðarnesi á Kjalar-
nesi einn vetur og eitt ár að Völl-
um, meðan þau byggðu sér hús að
Dvergholti 10 í Mosfellssveit um
1973. Seinna eða um 1981 fékk ég
hann til þess að aka fyrir mig stöku
sinnum og hófst þá vinskapur okk-
ar hjónanna og þeirra. Saman fór-
um við til útlanda og tókum þátt í
starfi íslensk-hollenska félagsins
fram á þennan dag.
Fyrir nokkrum árum hóf Engel-
hart sendibílaakstur og seinna akst-
ur frá Hópferðamiðstöðinni og var
það í einni hringferð með útlendinga
sem við mæltum okkur mót að Eið-
um á sólstöðum 1993 og fórum
niður í Mjóafjörð. Var það ævintýri
líkast fyrir mig að fá svo kunnugan
mann sem Engelhart var, sem
fararstjóra, en hann ólst upp á Hofi
í Mjóafirði og hafði frá mörgu að
segja. Við fórum að Dalatanga og
Hofi í heimleiðinni. Þar sýndi hann
okkur húsið og hvar hann hefði
sofið oftast og margt, margt fleira.
Einnig komum við að Höfðabrekku
og vorum lengi að skoða kirkjugarð-
inn í Mjóafirði, þá björtu nótt. Ég
hafði eignast Mjófírðingasögur Vil-
hjálms Hjálmarssonar frá Brekku
1990 og lesið þær vel. Þar lýsir
Vilhjálmur föður Engelharts og al-
nafna, svo: Hann var snillingur og
hamhleypa við hvers konar vélar
og verk og hlífði sér þá hvergi.
Hann var og einlægur hvatamaður
allra framfara og fylgdu verk orð-
um ef við varð komið.
Þarna finnst mér Engelhart vini
mínum vel lýst. Tilbúinn hvenær
sem var að rétta hjálparhönd og
fylgdu verk orðum. Þær eru orðnar
nokkuð margar ferðirnar sem hann
hefur farið fyrir okkur með ýmis-
legt og mörgum sinnum kom hann
til þess að hjálpa til við heyskap.
Ég sagði í upphafi „vinar okkar“
og fullyrði að aldréi fyrr né síðar
+ Örn H. Matthíasson var
fæddur í Haukadal í Dýra-
firði 27. ágúst 1907. Hann lést
á Elliheimilinu Grund 13. júní
síðastliðinn og fór útför hans
fram frá Fossvogskirkju 22.
júní.
HANN Örn Hauksteinn Matthías-
son (Eddi) hefur safnast til feðra
sinna. Fróðleiksfýsn Arnar átti sér
lítil takmörk og skipti vandaður
texti hann miklu máli. Hljómur ís-
lenskunnar, hrynjandinn og átt-
hagaeinkennin voru honum ávallt
gleðiefni, ekki síst ef viðmælandinn
var að vestan, Arnfirðingur eða
spakur maður frá æskustöðvum
hans Dýrafirði.
Ljóðformið heillaði Vestfirðing-
inn og verk snillinganna, skáldanna
þjóðkunnu nam hann og flutti í
góðra vina hóp, heilu bálkana. Hann
lifði sig inn í listaverk þeirra.
„Spyrðu hann Örn,“ ósjaldan
gerðu menn það. — um hin marg-
brotnustu efni, sögulegs eðlis, þau
er snertu vísindi ellegar heimsmál,
íslensk stjórnmál sem erlend langt
aftur í tímann og ekki stóð á svari.
hef ég og fjölskyldan í Varmadal
átt eins tryggan vin og félaga sem
hann. Við hittumst einu sinni til
tvisvar í viku ef við varð komið í
mörg ár og alltaf hafði hann frá
svo mörgu skemmtilegu að segja
sem hent hafði hann.
Vil ég svo og öll fjölskyldan í
Varmadal votta eftirlifandi konu
hans og börnum innilega samúð og
erum við þakklát fyrir allar þær
góðu stundir sem við áttum með
Engelhart og fyrir allt það sem
hann gerði fyrir okkur.
Háraldur, Sigríður og
börnin í Varmadal.
Fyndinn var hann og nær alltaf
í góðu skapi. Ég kynntist Engel-
hart Svendsen fyrst í starfi hans
sem rútubílstjóri. Starfið krefst
mikillar þolinmæði, tillitssemi við
starfsfélaga og hjálpfýsi. Allt þetta
hafði hann. I samskiptum sínum
við erlenda ferðamenn reyndist
hann mikilvægur fulltrúi þjóðar
sinnar og var henni ætíð til sóma.
Við áttum ólíkan bakgrunn, hann
lítt talandi á suðrænum málum en
úrræðagóður í alls kyns bifreiða-
málum, ég með einhveija mála-
kunnáttu en ekkert vit á bílavið-
gerðum. Samt vorum við strax frá
upphafí á sömu bylgjulengd og
þekktum aldrei neinn skort á um-
ræðuefnum. Stutt var í hláturinn,
sama hvað barst í tal, enda tókum
við okkur rétt mátulega hátíðlega.
Ég veit að fleiri en ég virtu Eng-
elhart mikils sem starfsfélaga.
Hann hafði sínar skoðanir og var
óhræddur að standa við þær. Það
var m.a. þess vegna sem það var
svo gott að eiga hann að. Á tíma
þar sem margir færast undan
ábyrgð og þora ekki að taka af-
stöðu, vildi hann vanda verk sitt
og var staðfastur.
Hann var góður drengur og rétti
alltaf hjálparhönd. Margt fékk ég
frá honum, hlýju og skilning, and-
legan stuðning og hagnýta aðstoð,
að ógleymdu kvefinu i fyrrasumar.
í nokkur ár hafði hann verið sam-
ferðamaður minn, fyrst i bílnum,
síðan í basli hversdagslífsins. Enda-
lokin komu honum á óvart. Hann
var með miklar framtíðarhugmynd-
ir þegar'við hittumst síðast.
Maður kemur í manns stað, seg-
ir víst einhvers staðar. Þetta skarð
verður þó ekki fyllt. Takk fyrir sam-
veruna, Engelhart.
Ingo Wershofen Herbertsson.
Viðlesni Dýrfirðingurinn svalaði
forvitni manns á eftirminnilegan
hátt, kryddaði frásögnina og lauk
oft máli sínu með stöku, gaman-
málavísu, ef svo bar undir.
Það spaugilega í fari sérhvers
manns, í umhverfinu hér heima og
í fréttum af erlendum vettvangi, sá
hann manna best og gerði því
ógleymanleg skil.
Nokkur seinustu ár í lífi sínu
dvaldi Örn á vistheimilinu Grund,
og til að létta honum dvölina þar
brá systir hans Hlíf á það ráð að
bjóða honum á laugardögum í uppá-
haldsrétt hans, sólþurrkaðan salt-
fisk með hamsatólg og brauðsúpu
í eftirmat. — Samsettan málsverð
úr foreldrahúsum þeirra.
Eftirlifandi móðir mín, systir
Arnar, naut samverustundanna við'
upprifjun bernskutímabilsins fyrir
vestan og unglingsáranna í Reykja-
vík. Þessar gleðistundir þeirra
systkina verða ekki fleiri, ekki í
þessari jarðvist, en minning Arnar
mun lifa í framtíðinni með þeim sem
trega hann nú.
Hinsta kveðja frá Hlíf systur.
Matth. Ól.
ORNH.
MATTHÍASSON