Morgunblaðið - 16.09.1994, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Umsókn um aðild að Evrópusambandinu
Fylgismenn og and-
stæðingarjafnmargir
FYLGISMENN þess að ísland sæki
um aðild að Evrópusambandínu
(ESB) eru nú álíka margir og and-
stæðingar umsóknar, samkvæmt
niðurstöðum skoðanakönnunar, sem
Félagsvísindastofnun Háskóla ís-
lands hefur gert fyrir Morgunblaðið.
Af þeim, sem taka afstöðu þegar
spurt er hvort æskilegt sé að sækja
um aðild að Evrópusambandinu, telja
50,2% það æskilegt, en 49,8% óæski-
legt. Munurinn er ekki marktækur.
Talsvert margir svarendur sögðust
óákveðnir í afstöðu sinni til þess
hvort ísland ætti að sækja um aðild
að Evrópusambandinu, eða 38%.
í júní seldi meirihluti fráfarandi
stjómar Stöðvar 2 þremur aðilum
þau 20% í Sýn sem voru í eigu ís-
lenska útvarpsfélagsi'ns. Eftir söluna
áttu aðilar tengdir fráfarandi meiri-
hluta í Íslenska útvarpsfélaginu yfir
50% í Sýn. Eignarhluturinn nam
tveimur milljónum, en 1.850 þúsund
króna hlutur var framseldur Jóhann-
esi Torfasyni bónda. Núverandi
meirihluti stjómar íslenska útvarps-
félagsins fór fram á að lögbann yrði
sett á hagnýtingu hlutarins og hélt
því fram að ef stjóm væri komin í
minnihluta innan hlutafélags mætti
hún ekki aðhafast neitt það sem
skaðað gæti félagið. Óskað hefði
verið eftir að salan yrði rædd á hlut-
hafafundi, en ekki hefði verið orðið
við því.
Óheimilt að ráðstafa bréfunum
Sýslumannsembættin í Reykjavík
og á Biönduósi höfnuðu lögbanni og
héraðsdómar sömuleiðis, á þeirri for-
sendu að sala og framsal bréfanna
væri innan þeirra marka sem formleg
Þeir, sem töldu það frekar óæski-
legt að sækja um aðild, eru 29,3%
og 20,5% telja það mjög óæskilegt.
Yngra fólkið jákvæðara
Konur em í meira mæli en karlar
óvissar um hvort sækja beri um að-
ild. Þannig eru 45% kvenna óviss í
afstöðu sinni, en 29% karla. Stuðn-
ingur við aðild er mestur meðal yngra
fólks. Þannig telja 66% fólks á aldrin-
um 18-24 ára æskilegt að sækja um
aðild að Evrópusambandinu, en rúm-
lega 70% elzta hópsins, 60-75 ára,
eru andvíg umsókn.
Reykvíkingar og Reyknesingar
heimild stjórnarinnar náði til. Hæsti-
réttur komst" að þeirri niðurstöðu í
gær, að stjórn félagsins hafi verið
óheimilt að ráðstafa bréfunum, þar
sem fram hafi verið komin lögmæt
krafa um að fjallað yrði um söluna
á hluthafafundi.
Ragnar H. Hall, lögmaður núver-
andi meirihluta, sagði að hann myndi
snúa sér til viðkomandi sýslumanns-
embætta með dóm Hæstaréttar og
krefjast lögbanns. „Ég á von á að
lögbann verði komið á mjög fljótt
og þá verður höfðað staðfestingar-
mál fyrir viðkomandi héraðsdómum,"
sagði Ragnar.
Stöndum við okkar rök
„Þetta er lokaniðurstaða hvað lög-
bannið varðar, en lögbann er bráða-
birgðagerð og það verður tekið á
efnisþáttum málsins fyrir dómi. Þar
stöndum við við okkar rok, en málið
frystist vissulega þangað til,“ sagði
Jóhannes Sigurðsson, lögmaður fyrr-
um meirihluta í stjórn Islenska út-
varpsfélagsins.
eru hlynntari umsókn en landsbyggð-
armenn. Þannig líta 56,7% Reykvík-
inga og 58,9% Reyknesinga aðilda-
rumsókn jákvæðum augum, en þessi
hópur er aðeins 38% úti á landi.
Meirihluti stuðningsmanna stjóm-
arflokkanna er hlynntur aðildarum-
sókn; 92,8% alþýðuflokksmanna og
61,3% sjálfstæðismanna. Meirihluti
framsóknarmanna, eða 72,2%, er
hins vegar andvígur, og 78,7% al-
þýðubandalagsmanna. Stuðnings-
menn Kvennalistans og hugsanlegs
framboðs Jóhönnu Sigurðardóttur
skiptast hins vegar jafnt milli fylk-
inga.
Telurðu æskileat að__/ _
íslendingar sæklum ayðild
að Evrópusaiqbandinu?
Nóv.’92 Júni’94 Sept.’94
KÖNNUNIN var gerð dagana
9.-11. september og var úrtak-
ið 1.200 manna tilviljunarúr-
tak úr þjóðskrá. Nettósvörun,
er 73,8% sem telst vel viðun-
andi. Félagsvísindastofnun
telur úrtakið endurspegla
þjóðina, á aldrinum 18-75 ára.
Greiðendur
hátekjuskatts
Vaxta-
byrðin
þyngri
UPPLÝSINGAR úr skattframtölum
sýna að skattgreiðendur sem greiða
hátekjuskatt eru yfirleitt með mun
þyngri vaxtabyrði en þeir sem ekki
lenda í 5% viðbótarskattþrepinu. Því
hærri sem vaxtagreiðslurnar eru
þeim mun líklegra er að viðkomandi
einstaklingur greiði einnig hátekju-
skatt. Þannig greiðir um það bil
fjórðungur þeirra einstaklinga sem
greiða 5-600 þús. kr. vaxtagjöld á
ári einnig hátekjuskatt og eru flest-
ir þeirra með tekjur á bilinu 2-300
þús. kr. á mánuði.
Tímabundinn 5% viðbótarskattur
sem leggst á mánaðartekjur ein-
hleypra sem eru yfir 200 þús. kr.
og samanlagðar tekjur hjóna yfir
400 þús. kr. á mánuði var tekinn
upp í ársbyrjun 1993 en á að falla
úr gildi um næstu áramót. Frum-
álagning hátekjuskatts á árinu
vegna tekna á seinasta ári náði til
7.455 framteljenda, þar af 3.885
hjóna og 260 einstæðra foreldra.
Heildarálagning hátekjuskatts nem-
ur 435 milljónum kr. en talið er að
endanleg álagning verði um 400
millj. þar sem hluti álagningar gangi
til baka við kærur og endunírskurði.
Meðalhátekjuskattur hjóna 6
_ þús. kr. á mánuði
Meðalmánaðartekjur einhleypra
sem greiða hátekjuskatt voru 275
þús. kr. á mánuði og er meðalskatt-
ur hvers framteljanda á mánuði fjög-
ur þús. kr. Meðaltekjur einstæðra
foreldra sem greiða hátekjuskatt eru
278 þús. kr. á mánuði og hjóna 525
þús. kr. og er meðalhátekjuskattur
hjóna á mánuði 6 þús. kr.
í samantekt íj ármálaráðu neytisins
kemur fram að skatturinn leggst
hlutfallslega þyngra á framteljendur
á höfuðborgarsvæðinu en utan þess
og á það einkum við um hjón. Fjórð-
ungur einhleypra sem greiða 5% há-
tekjuskattinn er yngri en 30 ára, 60%
eru yngri en 40 ára og innan við
fimmtungur er eldri en 50 ára. Hins
vegar er mikill meirihluti hjóna sem
greiða skattinn á aldrinum 30-50
ára en álagning skattsins náði til 145
hjóna sem eru yngri en 30 ára eða
innan við 4% allra hjóna sem greiða
hátekjuskatt. Ríflega tíundi hver ein-
hleypingur á gldrinum 31-50 ára
greiðir hátekjuskatt og svipað hlut-
fall hjóna á aldrinum 41-60 ára.
Hæstiréttur fellir héraðsdóma úr gildi
Lögbanns krafist
á ný vegna sölu
á 20% hlut í Sýn
HÆSTIRÉTTUR felldi í gær úr gildi úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur
og Héraðsdóms Norðurlands vestra og lagði fyrir sýslumannsembættin
í Reykjavík og á Blönduósi að leggja lögbann við hagnýtingu 20% hlutar
í Sýn. Höfða þarf staðfestingarmál innan viku frá því lögbann er sett á.
Morgunblaðið/Sverrir
Tilþrifamiklir taktar
ÞESSIR hafnfirsku strákar er senn á enda en óformlegir
sýndu snilldartakta með knött- vináttuleikir góðra félaga
inn þegar ljósmyndarinn átti verða háðir meðan veður og
leið hjá. Knattspyrnuvertíðin færð leyfa.
FFJ ályktar um ásakanir vegna embættisfærslu Guðmundar Áma Stefánssonar
Ekki sætt ef ekki
fást skýringar
Skipulagðar árásir og* hönnuð atburðarás,
segir Guðmundur Arni Stefánsson
GERA má ráð fyrir að flokksstjórn Alþýðu-
flokksins komi saman um aðra helgi og þar
vcrði meðal annars rædd ályktun stjómar
Félags fijálslyndra jafnaQarmanna þar sem
segir að ef ekki fáist viðhlítandi skýringar
vegna þeirra ávirðinga sem fram hafi komið
á opinberum vettvangi á embættisfærslu Guð-
mundar Árna Stefánssonar telji stjórnin hon-
um ekki sætt í trúnaðarstörfum fyrir Alþýðu-
flokkinn, þar með töldu varaformanns- og
ráðherraembætti. Guðmundur Árni segir að
um hannaða atburðarás og skipulagðar árásir
á sig sé að ræða og það veki undrun sína að
þessir fimm einstaklingar í stjórninni kjósi að
koma fram með þessum hætti, þó hann hafi
vitað að stuðningur þeirra við sig í flokksstarf-
inu hafi ekki verið mjög áberandi til þessa.
Ekki efnisleg afstaða
í ályktuninni sem samþykkt var á stjórnar-
fundi á þriðjudaginn segir að undanfarnar
vikur hafi komið fram á opinberum vettvangi
ásakanir og vísbendingar um að ekki hafi
verið allt_ með felldu í embættisfærslu Guð-
mundar Áma á ferli hans sem bæjarstjóri í
Hafnarfirði og sem ráðherra. Síðan segir:
„Félag fijálslyndra jafnaðarmanna tekur á
þessu stigi ekki efnislega afstöðu til þessara
ásakana. Félagið telur hins vegar ljóst að þær
og svör ráðherrans til þessa hafa valdið trún-
aðarbresti milli almennings og Guðmundar
Árna Stefánssonar. Félag fijálslyndra jafnað-
armanna beinir þeim tilmælum til fram-
kvæmdastjórnar Alþýðuflokksins að nú þegar
verði boðaður fundur í flokksstjórn þar sem
Guðmundur Árni skýri mál sitt, en að því loknu
taki flokksstjóm af skarið í þessu máli. Ef
ekki fást viðhlítandi skýringar á þeim ávirðing-
um sem fram hafa komið telur stjórn FFJ að
Guðmundi Árna sé ekki sætt í trúnaðarstörfum
fyrir Alþýðuflokkinn, þar með töldu varafor-
mannsembætti og ráðherrastöðu."
Guðmundur sagði að hann hefði farið lið
fyrir lið yfir þær ávirðingar sem hefðu dunið
á sér á undanförnum vikum og mánuðum og
hrakið þær. Aðspurður um hvað hann ætti
við með hannaðri atburðarás sagði hann að
sér kæmi ekki á óvart árásir sem runnar
væru undan rifjum pólitískra andstæðinga í
Hafnarfirði. Hann hefði hins vegar átt erfið-
ara með að henda reiður á gagnrýni á störf
sín sem ráðherra og litið á það sem einhvers
konar fjölmiðlafár. „Þetta útspil þessara ein-
staklinga í flokknum gerir það að verkum að
ég hlýt að hugsa minn gang eilítið meira og
hlusta kannski nánar á þær kenningar sem
uppi hafa verið.“
Sestekki á sakabekk
Guðmundur sagði að þessir einstaklingar í
stjórn FFJ væru enginn þverskurður af alþýðu-
flokksmönnum í landinu og eftir þessa ályktun
hefðu alþýðuflokksmenn tugum saman hringt
í sig og lýst yfir undrun og andstyggð á þess-
um málflutningi. Það hefði löngu verið ákveð-
ið að flokksstjórnin kæmi saman í þessum
mánuði og ef einhver hefði ekki skilið skýring-
ar sínar til þessa myndi hann eyða tíma í að
endurtaka það sem hann hefði áður sagt, en
hann myndi ekki setjast á neinn sakabek’k.
Guðmundur Oddsson, formaður fram-
kvæmdastjórnar Alþýðuflokksins, segir að for-
maður kalli saman flokksstjórn. Löngu hafi
verið ákveðið að kalla hana saman um miðjan
september og hún muni væntanlega koma
saman um aðra helgi og það hefði hún gert
hvort sem þessi ályktun hefði komið fram eða
ekki. Þetta mál yrði auðvitað rætt á fundinum.
Ekki náðist í Jón Baldvin Hannibalsson,
formann Alþýðuflokksins, í gærkvöldi.