Morgunblaðið - 07.04.1999, Blaðsíða 62

G2 MIÐVIKUDAGUR 7. APRÍL 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
EINAR
EGILSSON
Einar Egilsson
fæddist í Hafn-
arfírði 18. mars
1910. Hann lést á
Landakotsspítala
sunnudaginn 28.
mars. Foreldrar
hans voru Egill
Halldór Guðmunds-
son, sjómaður, f.
2.11. 1881, d. 29.9.
1962, og Þórunn
Einarsdóttir, hús-
móðir, f. 16.12.
1883, d. 28.5. 1947,
bæði frá Hafnar-
firði. Einar átti átta
systkini og eru þau öll látin. Elst
var Jensína, húsmóðir, f. 21.9.
1905, d. 5.6. 1991, var gift Gísla
Sigurgeirssyni, f. 1.3. 1893, d.
7.5. 1980; Sigríður, húsmóðir, f.
2.10. 1906, d. 1.4. 1950, var gift
Jóni Finnbogasyni, f. 1.10. 1907,
d. 1.12. 1987; Guðmundur, loft-
skeytamaður, f. 25.10. 1908, d.
31.10. 1987, var kvæntur Astu
Einarsdóttir, f. 1.10. 1917, en
þau slitu samvistum; Gunnþór-
unn, húsmóðir og kaupmaður, f.
10.6. 1911, d. 25.2. 1999, var gift
Sigurbirni Magnússyni, hár-
’ír skerameistara; f. 2.10. 1910, d.
20.9. 1994; Nanna, söngkona, f.
10.8. 1914, d. 22.3. 1979, var gift
Birni Sv. Björnssyni, kennara, f.
15.10. 1909, d. 14.4. 1998; Svan-
hvít, söngkennari og fyrrv. pró-
fessor í Vín í Austurríki, f. 10.8.
1914, d. 12.11. 1998, var gift Jan
Moravek, f. 25.5. 1912, d. 25.5.
1970, en þau slitu samvistum;
Gísli Jón, kaupmaður, f. 31.3.
1921, d. 22.4. 1978, var kvæntur
Sigrúnu Þorleifsdótt-
ur, kaupmanni, f.
16.12. 1927; Ingólfur,
rakarameistari í
Garðabæ, f. 4.12.
1923, d. 2.1. 1988, var
kvæntur Svövu Júlíus-
dóttur, húsmóður, f.
30.12. 1925.
Hinn 7. apríl 1945
kvæntist Einar Mar-
gréti Thoroddsen, f.
19. júní 1917, við-
skiptafræðingi og
fyrrverandi deildar-
sljóra í Trygginga-
stofnun ríkisins. For-
eldrar hennar voru Sigurður
Thoroddsen, yfírkennari og lands-
verkfræðingur, f. 16.7. 1863, d.
29.9. 1955, og María Kristín Claes-
sen, húsmóðir, f. 25.4. 1880, d.
24.6. 1964. Börn Einars og Mar-
grétar eru fímm, barnabörnin
sautján og barnabarnabörnin
þrjú. 1) María Louisa, f. 29.10.
1945, lyfjafræðingur og kennari,
gift Hannesi Sveinbjörnssyni,
kennslufulltrúa. Börn þeirra eru
Sveinbjörn, Einar, Asgerður Þór-
unn og Sigurður. Sveinbjörn á
soninn Hannes Þór. 2) Egill Þórir,
f. 25.2. 1948, efnaverkfræðingur,
kvæntur Hlaðgerði Bjartmars-
dóttur, kennara. Börn þeirra eru
Einar Bjartur og Guðrún Agla.
Barn Egils og Hólmfríðar Gunn-
laugsdóttur er Salvör. Hlaðgerður
á dótturina Hafrúnu. 3) Þórunn
Sigríður, f. 24.2. 1950, félagsráð-
gjafi, gift Halldóri Árnasyni, efna-
ojg hagfræðingi. Börn þeirra eru
Arni Björgvin, Margrét Herdís,
Einar Egill, Steinn og Kristín
Halldóra. Dóttir Árna er Karin
Hera. 4) Sigurður Thoroddsen,
f. 10.8. 1953, framkvæmdastjóri,
kvæntur Auði Vilhjálmsdóttur,
innanhússarkitekt. Dóttir þeirra
er Margrét Dögg og sonur henn-
ar er Darri Már. 5) Margrét
Herdís, f. 11.6. 1961, húsmóðir
og nemi, var gift Bjarna Má
Bjarnasyni, nuddara. Þau slitu
samvistum. Börn þeirra eru
Sandra, Símon Rafn og Sunnefa.
Fyrrum sambýlismaður Mar-
grétar er Stefán Steinarsson,
búfræðingur. Dóttir þeirra er
Margrét Vigdís.
Einar ólst upp í Hafnarfirði
ásamt systkinum sínum. Hann
lauk gagnfræðaprófi frá Flens-
borg 1928 og stundaði síðan
verslunarnám í tvö ár við Pitsm-
an’s College í London og lauk
prófi þaðan 1931. Á námsárun-
um var hann mikið til sjós í sum-
arleyfum. Einar starfaði á skrif-
stofu Kveldúlfs í sex ár eða frá
1931 og þar til hann fór til Suð-
ur-Ameríku. Hann dvaldi í tvö
ár í Argentínu og vann þar á
skrifstofu Swift & Co. Þaðan fór
hann til Chile þar sem hann
stundaði bátaútgerð í þrjú ár.
Árið 1941 kom Einar heim til ís-
lands og vann við ýmiss konar
verslunarstörf þar til hann flutt-
ist með fjölskylduna til Mexíkó
árið 1950, þar sem hann veitti
forstöðu gosdrykkjaverksmiðju
Canada Dry til ársins 1954. Þá
fluttist hann aftur heim til ís-
lands og vann við verslunar- og
skrifstofustörf þar til hann
réðst til Rafmagnsveitna ríkis-
ins 1967, í byrjun sem fulltrúi en
siðar sem innkaupastjóri. Einar
lét af störfum þar 1985.
Útför Einars fer fram frá
Langholtskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Jk Ævintýramaður er fallinn í val-
inn. Einar Egilsson fór að vinna
sem kúskur í vegagerð átta ára
gamall, en endaði starfsferil sinn
tæplega níræður sem innflytjandi. I
millitíðinni hafði hann víða ratað og
lagt stund á margvísleg störf í
þremur heimsálfum. Hann fór að
ferðast áður en bflar og flugvélar
voru almennt notuð til langferða,
en í síðustu viðskiptaferðunum naut
hann þæginda nútíma breiðþotna.
Hann var frá Hafnarfirði, faðir
hans var einn af Hellubræðrum
sem þar voru kunnir fiskimenn í
byrjun aldarinnar. Einar fór ungur
til sjós eins og faðir hans og föður-
bræður, stundaði nám í verslunar-
—y skóla í Englandi. En þetta var bara
byrjunin. Hann hefur trúlega hugs-
að líkt og Egill forðum, út víl ek.
Eftir sex ára starf á kontórum
Kveldúlfs, þar sem hann vann á
kreppuárunum, lá leiðin til Argent-
ínu þar sem hann vann í gríðarlegu
sláturhúsi. Til að komast þangað
árið 1936 þurfti að fara sjóleiðina
um Bandaríkin. Frá Argentínu fór
hann með lest til Chile, yfir Andes-
fjöllin og gerðist útgerðarmaður í
Valparaísó. Eftir að hann frétti að
Englendingar hefðu hertekið ís-
land dró römm taug hann til foður-
túna með viðkomu í New York. Þar
hitti hann í fyrsta sinn Margréti
Thoroddsen, sem síðar varð eigin-
• kona hans og lífsförunautur. Á
stríðsárunum ferðaðist hann
nokkrum sinnum miUi Islands og
Bandaríkjanna, vann fyrir banda-
ríska herinn og stundaði útflutning
frá Bandaríkjunum til Islands. Eft-
ir stríðið voru verslun og viðskipti
starfsvettvangur Einars. Þau hjón-
in stofnuðu verlsunarfyrirtækið
Glóbus. En ævintýraþráin varð til
þess að þau seldu fyrirtækið og
fluttu með þrjú ung börn sín til
Mexíkó þar sem hann starfaði í
nokkur ár. Eftir að heim var komið
var Einar lengi með sjálfstæðan at-
vinnurekstur og vann síðar sem
innkaupastjóri hjá Rafmagnsveit-
um ríkisins. Sjötíuárareglan stöðv-
aði Einar ekki, hann stundaði inn-
flutning alveg fram á síðasta ár.
Síðustu viðskiptaferðina fór hann
til Portúgals fyrir fjórum árum. Eg
trúi því að viðskipti hafi ekki ein-
''Wgöngu verið honum starf, til að sjá
sér og sínum farborða, heldur
miklu frekar ástríða.
Kynni okkar Einars hófust 1971,
þegar við Tóta dóttir hans fórum
að draga okkur saman. Á þeim ár-
um vorum við Einar báðir eldhugar
í pólitík. Við sem þá vorum að kom-
ast til manns vorum af fyrstu kyn-
slóðinni á Islandi, sem bjó við vel-
megun frá blautu barnsbeini. Við
gerðum uppreisn gegn viðhorfum
og venjum foreldra okkar, sem ald-
ir voru upp í allt öðrum heimi fyrir
stríð. Einar þurfti frá barnsaldri að
draga björg í bú foreldra sinna. Eg
hafði notað nær alla mína hýru fyr-
ir sjálfan mig. Einar var sjálfstæð-
ismaður, studdi veru hers í landi,
en ég vinstrisinnaður á móti hern-
um og NATO. Við tókumst á um
pólitískar skoðanir okkar og deild-
um oft hart. Mér er ekki örgrannt
um að Einari hafi fundist nóg um
að báðir tengdasynir hans væru
svo vinstrisinnaðir og fundist að
Tóta ætti að koma heim með
hægrimann fyrst Maja var búin að
binda trúss sitt við róttækling.
Með tímanum dró úr þessum deil-
um okkar og við urðum æ oftar
sammála. Ég hygg að það hafi ekki
bara verið vegna þess að ég breytt-
ist úr vinstri- í hægrimann heldur
einnig vegna þess að lífsviðhorf
Einars voru sífellt að þróast og
breytast. Undir það síðasta fannst
mér stundum eins og hlutverk okk-
ar í umræðum hefðu snúist við, þó
að samræðurnar væru mildari en í
byrjun.
Líf Einars var viðburðaríkt og
þar skiptust á skin og skúrir. Ef
eitthvert eitt atriði einkenndi skap-
höfn hans, þá var það bjartsýni.
Andstreymi tók hann með jafnaðar-
geði, hélt alltaf reisn sinni og var
sannfærður um að allt færi vel að
lokum. Þegar við kynntumst fyrst
hafði hann oft legið á spítala. Ékki
festi ég tölu á sjúkrahúslegum hans
frá því fundum okkar bar fyrst
saman. Stundum var honum vart
hugað líf, en alltaf spratt hann upp
aftur líkt og hann hefði níu líf og lá
sjaldnast lengi. Ég trúi að sterk
lífsþrá og baráttuvilji ásamt bjart-
sýni og trausti til lækna hafi reist
hann úr rekkju hressan og tilbúinn
til að takast á við lífið. Þó var ljóst
að á síðasta ári var þrekið farið að
minnka og þreyta farin að segja til
sín.
Gaman var að heyra Einar segja
frá viðburðaríku lífi sínu. Hvort
sem hann sagði frá störfum sínum
og mannlífi í Chile eða frá ferðum
yfir Atlantshafið í skipalestum á
stríðsárunum. Hann gat dregið upp
ljóslifandi myndir af atburðum og
samferðafólki án þess að skyggja
sjálfur á það sem hann var að lýsa.
Fyrir allt þetta kann ég Einari
þakkir, samband okkar, sem í upp-
hafi einkenndist af átökum, þróað-
ist með árunum í einlæga vináttu.
Einar átti barnaláni að fagna og
var gæfumaður í einkalífi. Missir
Margrétar er mestur, hún hefur
misst eiginmann og vin. Við skulum
minnast með þakklæti alls þess
sem Einar gaf af sjálfum sér, nú
þegar hann er fallinn í valinn.
Halldúr Árnason.
Elsku afi minn er látinn. Bjart-
sýni og sterkur lífsvilji voru hans
aðalsmerki. Afi hafði oft veikst al-
varlega en alltaf risið aftur upp
sprækari en áður. Maður hélt orðið
að hann væri eilífur og því er erfitt
að skilja það sem orðið er.
Þegar ég var barn bjuggu afi og
amma í næstu götu. Þangað vorum
við krakkarnir alltaf velkomnir og
það var alltaf sperinandi að fá að
gista hjá ömmu og afa. Þau tóku
alltaf á móti okkur með bros á vör
og þolinmóð voru þau við ærsla-
belgina sína.
Eg man að ég var alltaf svo stolt
yfir því að eiga svona fallegan og
myndarlegan afa. Hann var alltaf
þrjátíu árum yngri en hann var.
Hann hélt sér ungum með dagleg-
um sundspretti. Það er sagt að á
gömlum ljósmyndum líkist hann
þessum gömlu kvikmyndastjömum
sem ég kann ekki að nefna, en
þykja með afburðum myndarlegar
og þannig var því farið með afa.
Áfi var mikill ævintýramaður og
hann hafði gaman af því að segja
sögur frá Suður-Ameríku frá sínum
yngri ámm. Það var ýmislegt sem
dreif á daga hans þar og ýmis afrek
unnin. Það vom þessar sögur sem
urðu til þess að ég og tveir bræður
mínir lögðum leið okkar þangað
sem skiptinemar. Ég hef séð Suð-
ur-Ameríku í hillingum frá því ég
var barn. Jafnvel á sjúkrabeði
sagði hann mér sögur af Chile-bú-
um, rauðvínsgerð þeirra og gest-
risni. Það var líkt og hann fyndi
ennþá bragðið af ljúffengum vínum
þeirra.
Það gerist víst oft að með ámn-
um kulnar ástareldurinn í hjóna-
böndum. Þannig var því aldrei var-
ið með ömmu og afa. Þau vom ást-
fangin og virtu hvort annað til hins
síðasta.
Elsku amma, söknuður þinn er
sárastur. Við höfum öll misst mikið
og við munum halda minningu afa á
loft um ókomin ár.
Margrét Herdís
Halldúrsdúttir.
Margar góðar minningar um afa
hafa rifjast upp fyrir mér síðustu
daga eftir að hann skildi við þetta
líf. Ég man að ég gat setið lengi og
hlustað á fjölmargar sögur afa frá
bernsku- og uppvaxtarárum hans í
Hafnarfirði, útgerðaráranum í
Chile, dvölinni í Mexíkó og frá
ferðalögum hans víðs vegar um
heiminn. Minnisstæðastar em mér
sögur hans frá frostavetrinum
mikla árið 1918, naumlegri björgun
frá sökkvandi skipi í seinni heims-
styrjöldinni, stómm jarðskjálftum í
Chile og hvemig hann og amma
kynntust fyrst í New York. Sá sem
hefur aðeins upplifað hluta af þeim
ævintýmm sem afi hefur upplifað á
sinni ævi myndi líklega teljast mjög
lífsreyndur maður.
Afi var mikill herramaður og
mjög glæsilegur í útliti og allt fram
á síðustu daga hans var fólk að
nefna við fjölskylduna hversu
glæsilega hann bar sig, þrátt fyrir
aldur og veikindi. Heilsu sinni hélt
hann mjög góðri með því að synda
reglulega. Hann sótti laugarnar svo
lengi sem að heilsan leyfði og ég
verð honum ætíð þakklátur fyrir að
það að snemma kenndi hann mér
að synda.
Einn af mestu kostum afa var að
hann talaði aldrei illa um fólk og
hann stærði sig aldrei af sínum eig-
in verkum. Gott dæmi um það er að
eitt sinn bjargaði hann ungum
dreng frá dmkknum í Reykjavíkur-
höfn en þá sögu heyrði ég aðeins
frá öðrum fjölskyldumeðliinum en
ekki honum. Eitt af því sem afi hef-
ur reynt að kenna mér var að bera
virðingu fyrir öllum lifandi verum
og veraldlegum hlutum en sjálfur
hugsaði vel um allar sínar eigur og
ræktaði vináttu sína mikið við ann-
að fólk. Minningin um þennan
glæsilega og óeigingjarna herra-
mann mun lifa í minningu minni til
æviloka.
Ég veit að þú hefur skilið sáttur
og óhræddur við þetta líf, afi, þar
sem fullvíst er að þú hefur lokið
dagsverki þínu. Hvert sem leið þín
liggur máttu búast við stórri mót-
tökunefnd allra þinna vina sem þú
hefur eignast á lífsleiðinni og eitt er
víst; að ævintýri þín em rétt að
byrja.
Einar.
Mig langar að minnast fáeinum
orðum hins mæta manns Einars
Egilssonar, sem er látinn. Einar
var kvæntur móðursystur minni
Margréti Herdísi Thoroddsen.
Það má segja að sumir menn
verði ekki gamlir, þrátt fyrir að
þeir lifi langa ævi. Þannig var með
Einar, sem var nýorðinn 89 ára
gamall. Það var alltaf gaman að
hitta Einar og tala við hann. And-
inn var ungur og ferskur og þó lík-
aminn hafi gefið sig var bjartsýni á
framtíðina ríkjandi. Hann lifði í nú-
tímanum, þekkti fortíðina og rækt-
aði þá minningu, en horfði fram á
veginn og hafði mikinn áhuga á
þjóðmálum og stjórnmálum. Það er
söknuður í huga nú er við kveðjum
hann.
Einar var fæddur í Hafnarfirði.
Þar ólst hann upp í stórum og
myndarlegum systkinahópi. Faðir
hans og föðurbræður vom miklir
fiskimenn og ungur að ámm fór
hann til sjós með fóður sínum. Á
skólaáram sínum í Flensborg sótti
hann jafnframt sjóinn, en fór síðar
til Englands i verslunarnám. Að
námi loknu starfaði hann um tíma
hjá Kveldúlfi, en ákvað að leggja
land undir fót um 1936 á vit ævin-
týranna og fór til Suður-Ameríku.
Einar bjó í Argentínu og Chile í
nokkur ár, þar sem hann fékkst við
ýmis störf, aðallega tengd sjávarút-
vegi. I Suður-Ameríku kynntist
hann lífi og störfum í öðrum heims-
hluta, sem eflaust hefur haft djúp
áhrif á ungan mann, víkkað sjón-
deildarhringinn og næmi fyrir lífi
og kjömm manna við aðrar aðstæð-
ur en hér heima á Islandi.'I minn-
ingu minni frá barnsámnum bar
hann með sér blæ frá framandi
löndum.
Á leiðinni heim frá Suður-Amer-
íku dvaldi hann í New York, þar
sem hann kynntist Margréti
frænku minni. Gengu þau í hjóna-
band 1945. Þau bjuggu fyrstu árin
hér heima á Islandi, en fluttust síð-
an til Mexíkó þar sem þau voru bú-
sett í nokkur ár, á meðan Einar var
umdæmisstjóri Canada Dry þar.
Ég minnist þess alltaf hversu gleð-
in og tilhlökkunin var mikil, er þau
fluttu heim til Islands aftur 1954
með börnin, sem þá voru orðin
fjögur.
Á heimili Möggu og Einars átti
ég sem barn og unglingur margar
góðar stundir með þeim og börnum
þeirra. Þau vom ekki eingöngu
frænka mín og maðurinn hennar,
heldur einnig foreldrar bestu vin-
konu minnar. Barnalán þeirra er
mikið og endurspeglar þann kær-
leika og hlýju sem ríkti á heimilinu
og skiptir mestu máli í samskiptum
manna. Á heimilinu var mikil söng-
gleði, en fjölskylda Einars var
söngelsk, systur hans vom þekktir
tónlistarmenn og varð ég þess
stundum aðnjótandi að hlusta á þau
og dáðist að kunnáttu þeirra.
Allar helstu hátíðir í fjölskyld-
unni em tengdar minningunni um
nærvem Möggu og Einars með
börnum sínum, hvort sem það var á
heimili þeirra eða heimilum ann-
arra í systkinahóp móður minnar.
Þá var sungið og farið í leiki og
tóku allir þátt jafnt ungir sem
aldnir.
Starfsævi Einars var löng og hef-
ur hann meðal annars starfað sem
sjálfstæður atvinnurekandi, um-
dæmisstjóri hjá Canada Dry í
Mexíkó, skrifstofustjóri hjá Ölgerð
Egils Skallagrímssonar og lengst af
var hann innkaupastjóri hjá Raf-
magnsveitu ríkisins.
Einar og Magga nutu þess að
ferðast bæði innanlands og erlend-
is. Þau vom afar samrýnd og kær-
leikur og umhyggja þeirra hvors
fýrir öðm og fjölskyldunni endur-
speglaðist í gjörðum þeirra. Þegar
bömin fimm vora komin vel á legg
ákvað móðursystir mín, nokkuð
komin á sextugsaldur, að nema við-
skiptafræði við Háskóla Islands, og
með stuðningi Einars, lauk hún því
námi á skömmum tíma. Þau hafa
sýnt fagurt fordæmi með þeirri
natni og umhyggju, sem þau sýndu
hvort öðra og kom frarn ekki hvað
síst nú á síðari tímum í umhyggju
hennar og bama þeirra fyrir Éinari
er heilsu hans fór hrakandi.
Við Sigurður vottum Margréti,
börnum hennar og fjölskyldum
þeirra innilega samúð okkar. Við
kveðjum Einar með kæm þakklæti
fyrir öll góðu árin og minningarnar
og óskum honum blessunar á
óþekktum stigum.
Herdís Túmasdúttir.
Einar afi hefur verið hluti af lífi
okkar alla tíð. Nú þegar hann er
dáinn situr eftir stórt skarð í hjarta
okkar en þó við höfum hann ekki
lengur höfum við samt alltaf minn-
ingamar sem allar em góðar og
yndislegar.
Þú varst fyrirmynd okkar allra
og við munum aldrei gleyma þér,
elsku afi.
Þín bamabörn
Sveinbjörn, Sigurður
og Ásgerður.