Morgunblaðið - 11.06.1999, Blaðsíða 10
10 FÖSTUDAGUR 11. JÚNÍ 1999 ■
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Viðbrögð við útreikningum Hagstofunnar vegna tryggingahækkana
Samræmi nauðsynlegt í
mælingum og útreikningum
AÐ MATI sérfræðinga á fjármála-
markaðinum verður að gæta sam-
ræmis í útreikningum á þeim þátt-
um sem hafa áhrif á vísitölu neyslu-
verðs og varasamt sé að meta gæði
vörunnar á móti verðhækkunum
líkt og Hagstofan leggur til grund-
vallar í útreikningum á áhrifum ið:
gjaldahækkunar bflatrygginga. I
fréttabréfi Fjárfestingarbanka at-
vinnulífsins á vefnum var í gær vik-
ið að þessum útreikningum og þar
sagt að „nokkurrar íhaldssemi hafi
gætt í mælingum Hagstofunnar þar
sem tilhneigingin hefur verið sú að
taka ekki afstöðu til breytinga á
gæðum að öðru jöfnu“.
Almar Guðmundsson hjá FBA
sagði að þessir hlutir yrðu að vera
stöðugir og að menn þyrftu að vera
samkvæmir sjálfum sér í útreikn-
ingum, sérstaklega þegar tekin
væri afstaða til hversu mikil gæða-
aukning fylgi verðhækkunum.
Lækkun á tölvum
vanmetin í vísitölu
„Almennt má segja að okkar
skoðun sé sú að við teljum að
íhaldssemi eigi við í þessu tilviki þar
sem menn þurfa að passa sig á því
að vera að mæla verð á sambærileg-
an máta, þannig að því leyti skýtur
þetta nokkuð skökku við. Hinn flöt-
urinn á þessu er sá að þarna er
klárlega um eina aðskilda stjóm-
valdsaðgerð að ræða og þess vegna
kannski auðveldara að réttlæta það
að menn reyni að taka tillit til
hversu miklu betri þjónustu fólk
fær eftir þessar breytingar. En al-
mennt má segja að menn þurfi að
fara varlega í svona hluti,“ sagði
Almar. Hann sagði einnig að hægt
væri að fara í samanburðarleik og
færa fyrir því gild rök að liður eins
og tölvur og tæknivömr, sem hefðu
almennt lækkað vegna þess að
menn hafa náð betri árangri í að
framleiða þessa hluti ódýrar, hefðu
átt að lækka mun meira vegna þess
að menn væru sennilega að nýta
hverja krónu miklu betur í tölvu-
kaupum í dag heldur en þeir gerðu
fyrir þremur árum. Almar taldi að
svona spurningar gætu auðvitað
verið óþægilegar vegna þess að
menn vilji hafa þetta í föstum
skorðum. „En punkturinn um að
þetta sé einhliða stjórnvaldsaðgerð
og þess vegna vilji menn reyna að
meta þetta, hann kannski svarar
þeim að mörgu leyti.“
Aðrir sérfræðingar sem leitað var
til tóku í svipaðan streng, en menn
vildu í sjálfu sér ekki vefengja út-
reikninga Hagstofunnar og töldu að
eflaust mætti rökstyðja þessa nið-
urstöðu. Menn virðast þó almennt
ekki hafa reiknað með þessari nið-
urstöðu og sagðist Eiríkur Magnús
Jensson hjá Kaupþingi hafa reiknað
með að öll hækkunin á iðgjalda-
tryggingum yrði tekin með í reikn-
inginn: „Þess vegna kom þetta mér
á óvart.“
Samvinnuháskólinn á Bifröst semur við tölvu- og fjarskiptafyrirtæki
þráðlaust
samband
Víðtækt
SAMVINNUHÁSKÓLINN á
Bifröst undin-itaði í gær samstarfs-
samning við nokkur fyrirtæki í
tölvu- og fjarskiptatækni sem hafa
mun í för með sér að hægt verður
að tengjast þráðlaust öflugu upplýs-
ingakerfi hvar sem er á skólasvæð-
inu. Fyrirtækin sem um er að ræða
eru Opin kerfi, Tal, Concorde
Axapta ísland, IceCom og Búnaðar-
banld Islands og nefnist samningur-
inn „Háskóli 21. aldarinnar".
Runólfur Ágústsson, viðtakandi
rektor Samvinnuháskólans, sagði að
með samningnum kæmist skólinn í
fremstu röð háskóla hvað varðar
upplýsinga- og tölvutækni, en hann
felur meðal annars í sér að nemend-
ur og kennarar á Bifröst verða
tengdir með fartölvum um þráðlaust
net hvar sem er á háskólasvæðinu,
hafa afnot af öflugum viðskiptahug-
búnaði og fá nýjustu kynslóð GSM-
Morgunblaðið/Halldór
SAMNINGSAÐILAR að undirritun lokinni. Sögðu menn að stærri samning hefðu þeir aldrei skrifað undir.
síma til að vera í tal- og tölvusam-
bandi jafnt innan skólasvæðisins
sem utan þess. Að sögn Runólfs ger-
ir þetta að verkum að nemendur og
kennarar verða ekki lengur háðir
tenglum og innstungum á ákveðnum
stöðum í skólahúsum til að komast í
samband við tölvukerfi skólans eða
umheiminn. Hægt verður að taka
glósur á tölvur í öllum fyrirlestrum,
próf verða tekin á tölvur og almenn
vinna í skólanum verður unnin á
tölvum. Hafði Runólfur þó á orði að
ekki stæði enn til að skipta kennur-
unum út fyrir tölvur.
Frumvarp til stj drnskipunarlaga um breytingu stjórnarskrár
Annaðhvort staðfest
óbreytt eða hafnað
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
mælti fyrir frumvarpi til stjómskip-
unarlaga um breytingu á stjórnar-
skrá á Alþingi í gær. Frumvarpið
felur í sér breytingu á kjördæma-
skipan og að dregið verði úr
misvægi atkvæða milli landshluta.
Forsætisráðherra sagði að meðferð
þessa þings á frumvarpinu sem sam-
þykkt var á síðasta þingi yrði að því
leyti ólík að annaðhvort yrði að stað-
festa frumvarpið óbreytt eða synja.
Vísað til annarrar
umræðu og nefndar
í máli forsætisráðherra kom fram
að frumvarpið legði grunn að afger-
andi breytingum á kjördæmaskipan
landsins og endurbætti það kerfi
sem kosið er eftir til Alþingis. Dreg-
ið yrði úr misvægi atkvæða milli
landshluta sem mældist mest 1:4
milli Reykjaneskjördæmis og Vest-
fjarða í síðustu kosningum. Sagði
hann að í þjóðfélaginu ríkti ekki
lengur sú sátt um kosningakerfið
sem til þyrfti og að allir stjómmála-
flokkar sem áttu sæti á síðasta þingi
hafi ályktað með einum eða öðrum
hætti að jafna þyrfti vægi atkvæða.
Fram kom að í frumvarpinu væri
gert ráð fyrir að löggjafinn ákvæði
fjölda þingsæta, þó þannig að þau
verði minnst sex í hverju kjördæmi.
Þannig yrði hægt að breyta vissum
atriðum er varðar kjördæmaskipan
án þess að breyta þyrfti stjórnar-
skránni en áskilið væri að breyting-
ar á lögmætum kjördæmamörkum
og úthlutun þingsæta yrði aðeins
með samþykki 2/3 hluta atkvæða á
Alþingi. Þá væri gert ráð fyrir að
5% atkvæða á landsvísu þyrfti til að
fá jöfnunarsæti en jafnframt væri
gert ráð fyrir að fari misvægi at-
kvæða fram úr 1:2 skuli flytja þing-
sæti milli kjördæma. Forsætisráð-
herra sagðist vonast til að breið
samstaða gæti tekist um afgreiðslu
frumvarpsins og lagði í lok ræðu
sinnar til að frumvarpinu yrði vísað
til annarrai' umræðu og sérstakrar
nefndar.
í umræðu um frumvarpið kom
fram í máli Steingríms J. Sigfússon-
ar (VG) að hann teldi að efna ætti til
sérstakra kosninga um þær breyt-
ingar, sem frumvarpið gerði ráð
fyrir eða að kjósa sérstaklega um
þær með sérstökum kjörseðli við
kosningu til Alþingis. Þannig mætti
ná fram umræðu um breytingarnar
meðal almennings fyrir kosningar.
Ögmundur Jónasson (VG) sagðist
vilja stíga skrefíð til fulls og gera
landið að einu kjördæmi. Frum-
varpið í þeirri mynd sem það væri
nú væri skref til fortíðar.
Sverrir Hermannsson (FI) sagð-
ist ekki sjá að hægt væri að leggja
fram breytingartillögu við frum-
varpið enda þótt hann væri á móti
því, þar sem búið væri að taka um
það ákvörðun.
Bryndís Hlöðversdóttir (SF),
sagði frumvarpið nauðsynlega
málamiðlun til að ná fram breyting-
um til framfara og draga úr
misvægi milli kjördæma. Sama
vægi atkvæða ætti að ná yfir allt
landið.
ALÞINGI
Fjögur
þingmál frá
vinstri-
grænum
ÞINGMENN Vinstrihreyfingarinn-
ar - græns framboðs hafa lagt fram
fjögur þingmál á yfirstandandi
þingi, þrjár þingsályktunartillögur
og eina fyrirspurn. Þingsályktunar-
tillögumar fjalla um aðgerðir vegna
stríðsátakanna í Kosovo, um skipan
nefndar um verkaskiptingu hins op-
inbera og einkaaðila og um að fram
fari lögformlegt umhverfismat
vegna fynrhugaðrar Fljótsdals-
virkjunar. í fréttatilkynningu segir
að einnig hafi verið lögð fram fyrir-
spurn til félgsmálaráðherra um nið-
urstöður launakönnunar kjararann-
sóknarnefndar sem sýnt hafi mikinn
launamun milli kynja og landshluta.
Arétting
í MORGUNBLAÐINU í gær var
frétt um að vegna lagareglna hefði
móðir þurft að höfða dómsmál til
að feðra með dómi börn sem fædd-
ust eftir andlát föður þeirra. Vegna
fréttarinnar skal eftirfarandi árétt-
að um leið og það er ítrekað að í
dóminum er talið sannað að hinn
látni hafi verið líffræðilegur faðir
bamanna enda var tæknifrjóvgun-
in gerð með sæði hans og eggjum
úr móður barnanna.
I endurriti dómsins, sem frásögn
Morgunblaðsins byggist á, segir að
synjun sýslumannsins í Kópavogi
við því að lýsa hinn látna sambýlis-
mann föður barnanna hafi byggst á
3. grein barnalaga sem fjallar um
tæknifrjóvgun. I fréttinni var end-
ursagt efni þessarar lagagi'einar
sem vitnað var til í dóminum.
Nú hefur Jóhannes Rúnar Jó-
hannsson, lögmaður konunnai',
upplýst að þessi tilvísun í
dómsendurritinu til 3. greinar lag-
anna hafi verið gerð fyrir mistök.
Þess í stað hefði átt að vitna til 3.
málsgreinar 2. greinar laganna.
Fyrir mistök hafi þessi villa orðið
við frágang dómsendurritsins.
í 3. mgr. 2. gr. barnalaga segir
að ef móðir bams og maður sem
hún lýsir fóður þess búa saman við
fæðingu barnanna samkvæmt því
er greini í þjóðskrá eða öðram ótví-
ræðum gögnum skuli hann teljast
faðir barnanna.
Afstaða sýslumannsins hafi því
ekki byggst á því að um tækni-
frjóvgun var að ræða heldur var
lögum þannig háttað að vegna þess
að faðirinn var látinn þegar börnin
fæddust og um óvígða sambúð var
að ræða voru skilyrði til feðranar
án dómsmáls ekki fyrir hendi.
-----------------------
Formenn og
varaformenn
fastanefnda
Alþingis
Allsheijarnefnd:
Þorgerður K. Gunnarsdóttir
formaður,
Valgerður Sverrisdóttir
varaformaður.
Efnahags- og viðskiptanefnd:
Vilhjálmur Egilsson formaður,
Kristinn H. Gunnarsson
varaformaður.
Félagsmálanefnd:
Arnbjörg Sveinsdóttir formaður,
Ólafur Óm Haraldsson
varaformaður.
Fjárlaganefnd:
Jón Kristjánsson formaður,
Einar Oddur Kristjánsson
varaformaður.
Heilbrigðis- og trygginganefnd:
Valgerður Sverrisdóttir formaður,
Lára Margrét Ragnarsdóttir
varaformaður.
Iðnaðarnefnd:
Hjálmar Amason formaður,
Guðjón Guðmundsson
varaformaður.
Landbúnaðamefnd:
Hjálmar Jónsson formaður,
Kristinn H. Gunnarsson
varaformaður.
Menntamálanefnd:
Sigríður A. Þórðardóttir formaður,
Ólafur Örn Haraldsson
varaformaður.
Samgöngunefnd:
Árni Johnsen formaður,
Hjálmar Ámason
varaformaður.
Sjávarútvegsnefnd:
Einar K. Guðfinnsson formaður,
Kristinn H. Gunnarsson
varaformaður.
Umhverfisnefnd:
Ólafur Öm Haraldsson formaður,
Kristján Pálsson
varaformaður.
Utanríkismálanefnd:
Tómas Ingi Olrich formaður,
Jón Kristjánsson
varaformaður.