Morgunblaðið - 18.11.2000, Blaðsíða 6

6 LAUGARDAGUR 18. NÓVEMBER 2000
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
V axandi
áhyggjur
nemenda
VERKFALL framhaldsskólakenn-
ara hefur staðið yfir í tvær vikur og
virðist lítið hafa þokast í samnings-
átt. Félag framhaldsskólanema er
með aðstöðu i Hinu húsinu þar sem
sérstakur verkfallshópur nemenda
fylgist með framgangi mála og sér
um að miðla upplýsingum til annarra
nemenda og svara spumingum
þeirra. Steinunn Vala Sigfúsdóttir,
formaður Félags framhaldsskóla-
nema, stýrir verkfallshópi nemenda
og segir að sér virðist sem áhyggjur
nemenda af verkfallinu fari vaxandi.
„Fyrstu dagana fannst manni eins
og fólk tæki þessu frekar létt, en
núna síðustu daga hafa sífellt fleiri
verið að hafa samband við okkur og
senda okkur tölvupóst með fyrir-
spurnum," segir Steinunn Vala. Hún
segir að spumingar nemenda snúist
að megninu til um réttindi þeirra, til
dæmis hvort þeir eigi rétt á atvinnu-
leysisbótum á meðan á verkfalli
stendur eða á endurgreiðslu gjalda
sem þeir hafi greitt svo sem innrit-
unargjalda og heimavistargjalda.
„Nemendur fá að sjálfsögðu ekki
atvinnuleysisbætur í verkfallinu al-
mennt. Það er ekki hægt að fá skóla-
gjöldin eða innritunargjöldin endur-
greidd, því það er búið að veita
nemendum þá þjónustu sem í þeim
felast, en þau em yfirleitt nokkur-
þúsund krónur á önn. Heimavistar-
gjöld fást heldur ekki endurgreidd,
en eiginlega allir sem eru á heima-
vist fara heim til sín í verkfallinu og
era þannig að borga leigu fyrir hús-
næði sem þeir era ekki að nota,“ seg-
ir Steinunn Vala.
Hún segir að sumstaðar hafi nem-
endur þegar borgað heimavistar-
gjöld fyrir alla önnina en annars
staðar borgi þeir mánaðarlega.
Nemendur geti einungis komist hjá
því að greiða gjöldin með því að
segja upp plássi sínu á vistinni, en þá
taki þeir hins vegar nokkra áhættu
þar sem ekki sé tryggt að þeir fái
pláss strax aftur.
Mest í húfí fyrir þá sem stefnt
höfðu að útskrifit í desember
Steinunn Vala bendir á að staða
nemenda í fjölbrautakerfi og bekkj-
arkerfi sé mjög ólík. Nemendur í
bekkjarkerfi séu rólegri því þeir sjái
frekar fyrir sér að geta unnið upp
námsefnið á vorönninni, en nemend-
ur í fjölbrautakerfi séu eðlilega mun
áhyggjufyllri því þeim sé mikilvægt
að ljúka þessari önn og er að sjálf-
sögðu mest í húfi fyrir þá sem stefnt
höfðu að útskrift nú í desember.
Steinunn Vala segir óneitanlega
séu mjög skiptar skoðanir meðal
nemenda um stöðu mála.
„Sumum finnst kennarar of kröfu-
harðir og finnst við í félaginu ekki
ýta nógu mikið á kennara um að þeir
semji, svo finnst öðram að eingöngu
eigi að þrýsta á stjórnvöld. Mörgum
finnst samfélagið í heild sinni ekki
styðja nógu vel við bakið á kennur-
um og era mjög óánægðir með það.
Sérstaklega í ljósi þess að aðrar
stéttir ríkisstarfsmanna hafa talað
um að þær muni feta í fótspor kenn-
ara ef kröfur þeirra verða samþykkt-
ar,“ segir Steinunn Vala.
Hún segir það vera almenna til-
finningu nemenda að verkfallið muni
ná fram yfir áramót og að það verði
jafnvel mjög langt. Bæði sýni
reynsla fyrri ára að kennaraverkföll
dragist gjaman á langinn og einnig
viti þeir að mjög langt bil er á milli
samningsaðila. Hún segir jafnframt
að svo virðist sem þetta eigi að vera
verkfallið sem verði til þess að
marka tímamót.
„Mér finnst hljóðið í kennuram
vera þannig að þeir ætli að gera
þetta almennilega í þetta sinn. Þann-
ig að þegar samningar náist núna,
sem á öragglega eftir að taka nokk-
urn tíma, þá eigi kennarar ekki eftir
að þurfa að fara í verkfall aftur í
bráð,“ segir Steinunn Vala.
Á annað hundrað kennara hitt-
ast daglega í verkfallsmiðstöð
Verkfallsmiðstöð kennara er rekin
í félagsheimilinu Drangey við
Stakkahlíð og að sögn Magnúsar
Jónssonar, sem hefur umsjón með
miðstöðinni, koma þangað saman á
annað hundrað kennarar daglega.
Þar fylgjast þeir með stöðu samn-
ingaviðræðna, en fulltrúi samninga-
nefndar kennara kemur daglega og
greinir frá stöðu mála og fær jafn-
framt viðbrögð og tillögur frá við-
stöddum. Einnig koma gestir sem
málið varðar og ræða við kennara og
segir Magnús að sá hópur sem komi í
miðstöðina daglega fari stækkandi.
Kristinn Kristmundsson, skóla-
meistari Menntaskólans á Laugar-
vatni, segir að tómlegt sé um að lit-
ast í skólanum og á heimavistinni.
Um 120 nemendur séu við nám í
skólanum í vetur, þar af séu 110 í
heimavist og segir hann að strax á
fyrstu tveimur verkfallsdögunum
hafi langflestir nemendur farið heim.
„En við eram tilbúin að taka við
krökkunum ef þeir vilja koma og lesa
hér, en þeir mega lesa í almennu
o
C
ö
03
tri
&
o
c
!»
03
m
50
O
. GO
: on
? o
1 z
stórfega um að
ég lesi betri bók
í bráð.“
Jóhanna Kristjónsdóttir/strik.is
„Fantasía Guðbergs byggir
ekki á sköpun ævintyra-
heima heldur fremur á
hans ævintýralegu sýn á
umhveiii sitt, lífið og
tilveruna. En það er sú sýn
sem, líkt og vorhænan,
verpir frjóum gulleggjum
skaldskaparins.“
Úlfhildur Dagsdóttir/RÚV
„Hver saga er í sjálfu sér
litið listaverk.“
Jóhanna Knstjónsdóttir/strik.is
dj-jo
JPV FORLAG
Morgunblaðiö/Halldór Kolbeins
Á annað hundrað kennara koma saman daglega í verkfallsmiðstöð kennara þar sem þeir skiptast á skoðunum.
Frá setuverkfalli framhaldsskólanemenda í fjármálaráðuneytinu.
kennslustofunum og í tölvuverinu,"
segir Kristinn.
Hann segist vita til þess að tölu-
verður hópur nemenda sé kominn í
vinnu en að flestir séu líklega í hluta-
störfum og ættu því að geta komið
lærdómi við einnig. Hann segist hins
vegar ekki vita til þess að kennarar
séu komnir í aðra tímabundna vinnu.
Framtíð framhalds-
skólanna er í húfi
Láras Bjamason, rektor Mennta-
skólans við Hamrahlíð, segir að ekki
sé hægt að segja til um það nú
hvemig málefni nemenda verði leyst
að loknu verkfalli.
„En mér finnst ljóst að þegar
verkfallið leysist, hvort sem það
verður fyrr eða síðar, verði að fara
fram kennsla og próf,“ segir Láras.
Hann segist vita til þess að margir
nemenda séu að vinna í verkfallinu
en að hann viti ekki til þess að kenn-
arar hafi tekið að sér önnur störf.
„Mitt stærsta áhyggjuefni er að ef
ekki verður veraleg breyting á kjör-
um framhaldsskólakennara þá fáum
við ekki ungt fólk í stéttina," segir
Láras. Hann segir að staðan sé einna
verst í raungreinum og að nýliðun
meðal stærðfræðikennara sé til
dæmis nær engin.
„Stærðfræðingar sem koma heim
úr námi fara í allt önnur störf. Mér
finnst mjög dapurlegt að staðan sé
sú að ungt fólk, sem býr við dæmi-
gerðar aðstæður, geti ekki litið á
framhaldskólakennslu sem raunhæf-
an valkost vegna launanna. Þó að
það vildi gjarnan vinna við kennslu.
Þetta finnst mér beinhart áhyggju-
efni og ég er ekki í vafa um að fram-
tíð framhaldsskólanna veltur á því að
það verði gerð veraleg breyting á
kjöram kennara," segir Láras.
Verkfalliðí
V erzlunarskólanum
Þrýst
á stunda-
kennara
ÞORVARÐUR Eh'asson,
skólameistari Verzlunarskól-
ans, hefur í bréfi til verkfalls-
stjómar framhaldsskólakenn-
ara látið í ljós að það hafi verið
ákvörðun stundakennara og
nemenda þeirra að færa til
kennslutíma eftir að verkfall
hófst við skólann sl. mánudag.
Hann sjálfur hafi ekki komið að
þeirri ákvörðun.
Gunnlaugur Ástgeirsson,
formaður verkfallsstjómar,
sagði að fyrst Þorvarður hefði
ekkert komið að málinu myndi
verkfallsstjórn beina þeim til-
mælum til stundakennaranna
að þeir færðu skipulag kennsl-
unnar til fyrra horfs. Stjómin
myndi síðan bíða eftir hvaða
viðbrögð kæmu við þessum til-
mælum.
„Við vitum að það er í mikilli
óþökk þeirra kennara sem era í
verkfalli, að verið sé að hringla
svona til með tíma og kennslu-
stundir. Ég geri ráð fyrir að
þeir muni mjög bráðlega gera
eitthvað í málinu," sagði Gunn-
laugur.
Gylfí Páll Hersir um ályktun ASI til stuðnings kennurum
Skilyrðislaus stuðningur
við kjarabaráttu kennara
GYLFI Páll Hersir, þingfulltrúi Efl-
ingar, stéttarfélags, á þingi ASÍ, seg-
ir engan vafa leika á að ályktun sú,
sem samþykkt var á þinginu um
stuðning við baráttu kennara fyrir
bættum kjöram, feli í sér skilyrðis-
lausan stuðning við kjarabaráttu
þeirra. Gylfi Páll er ósammála því
sem fram kom í Morgunblaðinu í gær
að skiptar skoðanir hafi verið á þing-
inu um hvort túlka bæri tillöguna sem
stuðning við kjarakröfur kennara eða
eingöngu stuðning við baráttu þeirra.
Gylfi Páll bar umrædda tillögu
fram i kjara-, atvinnu- og velferðar-
nefnd þingsins, þar sem tillagan
mætti mikilli andstöðu minnihluta
nefndarmanna en hún var samþykkt í
nefndinni með 20 atkvæðum gegn 19.
Aðrar tillögur sem gengu skemmra, á
þá leið að þingið lýsti yfir almennum
stuðningi við kennara, en sá stuðn-
ingur tæki þó ekki til launakrafna
þeirra, náðu ekki fram að ganga.
Grétar Þorsteinsson, forseti ASÍ,
var á meðal þeirra sem lögðust gegn
samþykkt tillögunnar og að sögn
Gylfa Páls beittu aðrir helstu forystu-
menn sambandsins sér gegn henni.
„Þeir litu á þetta sem árás á launa-
stefnu Alþýðusambandsins, að þetta
samræmdist henni ekki og gengi í
berhögg við hana. Ég er í sjálfu sér
sammála því en ég held að það hafi
ekki verið neinn ágreiningur hjá
neinum sem þama talaði um það út á
hvað þessi tillaga gekk. Hún gekk út
á afdráttarlausan stuðning við kenn-
ara og raunveralega við þær kröfúr
sem þeir settu fram,“ sagði Gylfi Páll.
„Þetta var afdráttarlaus stuðning-
ur við kennara og hann var ekki skil-
yrtur á neinn hátt. Það var alveg
skýrt um hvað þetta snerist," segir
GylfiPáll.
Tillaga Gylfa Páls var borin upp á
þinginu og samþykkt eftir miklar um-
ræður með 189 atkvæðum gegn 110.
Segir ályktunina ekki þýða,
breytingn á launastefnu ASI
Rannveig Sigurðardóttir, hagfræð-
ingur ASÍ, sem sæti á í launanefnd
launþegasamtakanna og atvinnurek-
enda, sem hefur það hlutverk að end-
urmeta forsendur kjarasamning-
anna, segist ekki líta svo á að
umrædd ályktun um stuðning við
kennara feli í sér breyting á launa-
stefnu ASÍ eða hafi bein áhrif á störf
launanefndarinnar.
„Síðastliðinn vetur var mat samn-
ingsaðila að það væri ekki meira
svigrúm miðað við efnahagsumhverf-
ið til þess að semja um hærri laun en
þar samdist um. Ef það kemur í Ijós
að ríkið metur það þannig að það sé
meira svigrúm til launahækkana en
þar var samið um, þá mun reyna á
það í febrúar hvort atvinnurekendur
telja að svigrúmið hafi aukist,“ sagði
hún.