Morgunblaðið - 18.11.2000, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 18. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
.
FRÉTTIR
Rof á sam-
félagsþjón-
ustu 10%
ALLS hefur 322 einstaklingum
verið heimilað að afplána allt að 6
mánaða óskilorðsbundna fangels-
isrefsingu með ólaunaðri samfé-
lagsþjónustu síðan lög þar að lút-
andi voru sett 1988. Þar af hafa
36 rofið skilyrði samfélagsþjón-
ustunnar og verið gert að afplána
eftirstöðvar refsingar í fangelsi.
Þetta kemur fram í skriflegu
svari dómsmálaráðherra við fyrir-
spurn Guðrúnar Ögmundsdóttur,
Samfylkingu, sem dreift hefur
verið á Alþingi. Segir í svari við
einni af spurningum Guðrúnar að
fáar umsóknir um samfélagsþjón-
ustu í stað óskilorðsbundinnar
refsingar hafí borist frá dæmdum
kynferðisafbrotamönnum. Alls
hafí fjórir sótt um, þremur um-
sóknum hafí verið hafnað og ein
umsókn samþykkt. Var þar dæmd
refsing 30 daga varðhald og per-
sónulegar aðstæður mjög sérstak-
ar, að því er fram kemur í svar-
inu.
Ennfremur segir að fyrirhugað
sé að gera rannsókn á næsta ári á
endurkomum þeirra sem heimilað
hefur verið að gegna samfélags-
þjónustu í stað afplánunar fang-
elsisrefsingar. Er fullyrt að Fang-
elsismálastofnun fylgist vel með
því að skilyrði samfélagsþjónustu-
heimildarinnar séu haldin og mat
stofnunarinnar sé að mjög vel hafi
tekist til.
„Rof á samfélagsþjónustu hafa
verið um 10%. Svo lágt hlutfall
rofa á skilyrðum samfélagsþjón-
ustu, þrátt fyrir kerfísbundið eft-
irlit, bendir til þess að úrræðið
gefist vel,“ segir í svarinu.
------*_*_♦-----
Tónminjasafn
á Stokkseyri
RÍKISSTJÓRNINNI verður falið
að láta semja frumvarp til laga um
stofnun og rekstm- tónminjasafns á
Stokkseyri verði samþykkt þings-
ályktunartillaga sem fjórir þing-
menn Suðurlands hafa lagt fram á
Alþingi.
Það eru þingmennirnir ísólfur
Gylfi Pálmason, Framsóknarflokki,
Drífa Hjartardóttir og Ámi John-
sen, Sjálfstæðisflokki, og Margrét
Frímannsdóttir, Samfylkingu, sem
leggja tillöguna fram. Hún gerir
ráð fyrir að frumvarpið verði lagt
fram í upphafi næsta löggjafarþings
og að það verði samið í samstarfi
við sveitarfélagið Árborg, hérað-
snefnd Árnessýslu og Byggðasafn
Amesinga.
Heilbrigðisáætlun til ársins 2010 lögð fram á Alþingi
Áfengis, vímuefna- og tóbaksvarnir
Hlutfail þeirra sem reykja daglega (18-69 ára)
Eldri borgarar
Hlutfall 80 ára og eldri á öldrunarstofnunum
40......................
% 36,1 35,6
1993 1996 2010
Geðheilbrigði
Fjöldi sjálfsvíga hjá fólki yngra en 35 ára
Hjarta- og heilavernd
Dánartíðni vegna hjarta- ög æðasjúkdóma
á hverja 100 þús. íbúa á aldrinum 25-74 ára
350 - 328-
Krabbameinsvarnir
Dánartíðni vegna krabbameina á hverja
100 þús. íbúa 75 ára og yngri
Slysavarnir
Dánir af völdum slysa af hverjum
100 þús. íbúum
60-----
52
Langtímamarlonið og for-
gangsverkefni skilgreind
INGIBJÖRG Pálmadóttir heilbrigð-
isráðherra hefur lagt fram á Alþingi
tillögu til þingsályktunar um heil-
brigðisáætlun til ársins 2010. Með til-
lögunni fylgir eintak af heilbrigðis-
áætluninni en hún hefur að geyma
langtímamai-kmið ráðuneytisins í
heilbrigðismálum.
Fram kemur í greinargerð að und-
anfarin 3-4 ár hafi nefnd sem skipuð
var af heilbrigðisráðherra unnið að
endurskoðun heilbrigðisáætlunar sem
gilt heíúr fíá árinu 1991. Við endur-
skoðunina hafi verið tekið mið af
stefnumörkun Alþjóðaheilbrigðis-
málastoíhunarinnar um heilbrigði
allra og heilbrigðisáætlunum annarra
ríkja annars vegar, og hins vegar
stefnumótun og úttektum á fjölmörg-
um þáttum heilbrigðismála hér á
landi.
Drög að heilbrigðisáætlun voru
kynnt á heilbrigðisþingi í mars 1999
en í kjölfarið fengu stjómendur heil-
brigðisstofnana, fagstéttir, hags-
munahópar og
fleiri aðilar drögin
til umsagnar.
Voru athuga-
semdir þeirra og
ýmislegt annað
sem fram kom á
heilbrigðisþinginu
lagt til gmndvall-
ar endanlegri
gerð áætlunarinn-
ar.
Heilbrigðisáætluninni er ætlað að
gilda til ársins 2010 en á árinu 2005 er
gert ráð fyrir að framkvæmd verði
endurskoðun á öllum helstu markmið-
um hennar. Árlega verði einnig gefið
út yfirlit eða skýrsla um stöðu og
framvindu þeirra verkefna sem áætl-
unin nái til.
Fram kemur í heilbrigðisáætlun-
inni að forgangsverkefni í heilbrigðis-
málum verða sjö. Lúta þau að áfeng-
is-, vímuefna og tóbaksvömum,
bömum og ungmennum, eldri borgur-
um, geðheilbrigði,
hjarta- og heila-
vemd, krabba-
meinsvömum og
slysavömum.
Meðal helstu
markmiða sem
sett em má nefna:
Stefnt er að því
að hlutfall fólks á
aldrinum 18-69
ára sem reykir
verði undir 15%, en árið 1999 reyktu
27% karla og kvenna daglega. Áfeng-
isneysla verði ekki meiri en 5 lítrar af
hreinu alkóhóli á hvem íbúa 15 ára og
eldri en árið 1998 var hún 5,56 lítrar.
Stefnt er að því að unnið verði að
því að jafna mun á heilsufari bama
sem tengist þjóðfélagsstöðu foreldra
um 25%. Bið eftir vistun á hjúknmar-
heimili fyrir fólk sem er í mjög brýnni
þörf verði ekki lengri en 90 dagar, en
árið 1997 var meðalbiðtími eftir
þjúkmnarrými 267 dagar í Reykja-
vík. Ennfremur að dregið verði úr
tíðni sjálfsvíga um 25%, en á ámnum
1991-1995 dóu 60 karlar yngri en 35
ára af völdum sjálfsvígs og 8 konur.
Dregið verði úr tíðni geðraskana um
10%, en árið 1994 var heildaralgengi
geðraskana 22%.
Dauðaslysum fækki um 25%
Stefnt er að því að dregið verði úr
dánartíðni vegna hjarta- og æðasjúk-
dóma hjá fólki á aldrinum 25-74 ára,
um 20% hjá körlum og 10% hjá kon-
um. Sömuleiðis verði dregið úr tíðni
heilablóðfalla um 30%.
Stefnt er að því að dánartíðni
vegna krabbameina hjá fólki yngra
en 75 ára lækki um 10% og að slysum
fækki um 25% en árið 1997 slösuðust
60.000 manns. Loks er stefnt að því
að dauðaslysum fækki um 25% en a
ámnum 1991-1995 dóu árlega að
meðaltali 42 af hverjum 100.000 körl-
um af völdum slysa og 21 af hverjum
100.000 konum.
ALÞINGI

Alþingi
Utan dagskrár
Fjölmiðlamannastóðið er mætt á staðinn
Eftir Davíð
Loga Sigurðsson
þingfréttamann
ÞAÐ andar köldu milli Halldórs Ás-
grímssonar utanríkisráðherra og
Sverris Hermannssonar. Annað er
ekki hægt að ráða af fasi þeirra í söl-
um Alþingis eðaþeim ræðum Sverris
þar sem ráðherrann ber á góma - en
það er alloft. Á þriðjudag þegar fjör-
ug umræða fór fram um skýrslu
Halldórs um utanríkismál skaut
Sverrir t.d. fóstum skotum að ráð-
herranum en svo er að sjá sem Hall-
dór telji Sverri ekki lengur þess verð-
an að eyða á hann orðum.
Hér var rætt vítt og breitt um mál
sem rata kannski sjaldan inn í þing-
salinn en sem mörgum finnst hins
vegar vera eitt af stóru viðfangsefn-
um stjómmálanna. Umræðan var því
áhugaverð fyrir þannig þenkjandi
fólk, í öllu falli áhugaverðari en ut-
andagskrárumræða um fjárhags-
vanda sveitarfélaga á Vestfjörðum,
sem fram fór á mánudag. Hér er ekki
meiningin að draga fjöður yfir alvar-
leika þeirra mála, aðeins að varpa
Ijósi á þann mun sem óneitanlega er á
umræðum um hinar „breiðu" póli-
tísku spumingar og þau mál sem
snúa sérstaklega að tilteknum lands-
hlutum, starfsstéttum eða stofnun-
um.
Annað sem gefur tilefni til hugleið-
inga þennan þriðjudagseftirmiðdag
er viðvera hóps námsmanna á þing-
pöllum en þeir era þangað komnir til
að vekja athygli á húsnæðisvanda há-
skólans. Það fer nefnilega fjarska lít-
ið fyrir unga fólkinu en því meira fyr-
ir fjölmiðlamannastóðinu sem mætt
er til að verða vitni að „upp-
ákomunni".
Alla jafna era það aðeins frétta-
menn RDdsútvarpsins, Sjónvarpins
og Morgunblaðsins sem hafa fasta
viðveru í þinghúsinu. Aðrir mæta
stopult. Þetta vekur upp spumingar
um fjölmiðla á íslandi sem virðast
fæstir hafa bolmagn til annars en að
fleyta rjómann ofan af því sem ber á
góma á löggjafarsamkundunni.
Hvort nokkur maður kæri sig um
ítarlegri fréttaflutning af Alþingi er
annað mál og sannarlega ætlar sá
sem þetta skrifar ekki að dæma þar
um. Hann verður hins vegar á stund-
um einmana í blaðamannsbási sínum,
einkum þegar litið er yfir auða bása
flokksdagblaðanna sem áður lifðu
góðu lífi og sóttu fundi Alþingis upp á
hvem dag.
XXX
Miðvikudagar era sennilega þægi-
legastir starfsdaga Alþingis fyrir
þingfréttamann. Þá hefst þingfundur
kl. 13.30 og stendur oftast til 16 en þá
er regla að haldnir séu þingflokks-
fundir. Við bætist að jafnan era að-
eins teknar fyrir fyrirspumir til ráð-
herra á miðvikudögum og eins og
áður hefur verið vikið að í þessum
dálki er fyrirspurnaformið oft bæði
skemmtilegt og þægilegt úrvinnslu.
Fátt kræsilegt rak að vísu á fjörur
manna í fyrirspumatíma á miðviku-
dag. Einna heíst að hægt sé að minn-
ast á fyrirspumir til dómsmálaráð-
herra um löggæslu- og fíkniefnamál -
því þar fengu menn nasasjón af fjör-
ugri umræðu sem fram fór daginn
eftir og snerist um meintan fjárskort
fíkniefnalögreglunnai- og ein-
angranarvist fanga. Þar tókst Sól-
veigu Pétursdóttur að afvopna and-
stæðinga sína þegar í upphafi með
upplýsingum um aukin fjárframlög í
málaflokkinn, hrifsaði sem sé til sín
framkvæðið og sýndi klæmar - ef til
vill minnug þess hve vel stjómarand-
stöðunni gekk að koma á hana höggi
síðast þegar ráðherrann þurfti að
svara fyrirspumum í þingsalnum.
Alþingi er hins vegar vinnustaður
lifandi fólks. Engan þarf að undra að
þennan daginn setur voveiflegur at-
burður, sem átt heíúr sér stað úti í
$■
samfélaginu, svip sinn á andlit fólks,
hér jafnt sem annars staðai-.
XXX
Það kemur fyrir að menn undrast
þrautseigju og þolinmæði þingforset-
anna, sem þurfa hvað sem tautar og
raular að sitja undir málæði félaga
sinna, vera með á nótunum og muna i
eftir sjónvarpinu. Hér skal hins veg-
ar upplýst að fyrir nokkram árum k
varþingforsetumtryggðnettenging1 |
forsetastóli. Það glott sem stundum
sést færast yfir þingforseta - hver
svo sem hann er í það og það skiptið -
þarf því ekki endilega að skýrast af
hnyttnum tilsvörum þingmanna.
Jafnvíst er að þar hafi viðkomandi
verið að lesa á Netinu nýjasta
brandarann um vel heppnuð ummæu
mannsins sem virtist vera búinn að
tryggja sér forsetaembættið í Banda-
ríkjunum síðast þegar fréttist - en
sem gæti svo sem verið búinn að tapa j
því aftur, hver veit!