Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1875, Síða 116

Skírnir - 01.01.1875, Síða 116
116 DANMÖRK. A5 því oss er kunnugt, haföi Gísli Brynjúlfsson gengizt raest fyrir um þetta mál, bæði vi8 kenslumálaráÖherrann og suma á ríkisþinginu, er þar voru mikils umráSandi — enda var honum embættií fyrirhugað og veitt undir eins og það var til búi8. Hann byrjaði í haust fyrirlestra um ástandib á íslandi á 17. öld (e8a sííari hluta hennar) og 18., og lauk þeim fyrirjólin. Hann leiddi þaS fróSlega fyrir sjónir, hver kraptur og staður var í allri skipun laga og landstjórnar á íslandi meðan allt fór a8 innlendu og náttúrlegu fari, hvernig samdráttur au8s og krapta í höndum innlendra höf8ingja haf8i líkau þrifnaS og framfarir í fór me8 sjer á íslandi og í ö8rum löndum, hvernig þetta allt brjálaSist vi8 einveldi konungsins og þá fógetastjórn, sem því fylgdi, þó íslendingar stæ8u í rauninni lengur á móti þvi enn Danir, og hvernig Islendingum sjálfum sljófgu8ust sjónir á sönnum hag sínum — einkanlega á öllu því, sem til verzlunarinnar kemur. Hann tala8i og um baráttu og kappsmuni þeirra manna, sem rje8ust til forvígis fyrir rjetti íslands og reyndu a8 kippa því aptur í lag, sem aflaga hafSi farið, t. d. Árna Magnússonar, Jóns Eiríkssonar, Eggerts Olafssonar og höfuðskörnngssins þeirra allra: Skúla Magnússonar. Svo er til ætlazt, a8 hinn nýi kenn- ari fari til Islands (annað hvort ár?) og haldi þar fyrirlestra sína, og vjer getum ekki þeirra óska bundizt, að fyrirlestrar í sögu íslands yrðu þar haldnir að staðaldri eða í Reykjavík fyrir þeim, sem þar eru vi8 nám og ö8rum, sem hæbi vilja og þurfa að fræ8ast um sögu vora og dæmi þeirra manna sem með þrótti sínum og föSurlandsást hafa orðið fyrirmynd seinni og ókominna kynslóða. þeir enir nafnkenndustu, sem látizt hafa í Danmörk sí8an í fyrra, eru þessir menn: Anton Frederik Tscherning, yfir- liBi (Oberst), dó 29. júní, á 79da aldursári, Hann kemur mjög við flestar breytingar, sem hafa or8i8 á þjóðkjörum Dana á miðkafla þessarar aldar. í æsku sinni stundaði hann hernaðar- vísindi, og varð snemma sveitarforingi í skothernum. Síðar var hann tvívegis kennari vi8 skóla skotliðsforingjanna, en varð að sleppa því embætti í hvorutveggja skipti fyrir þá sök, a8 hann dró litlar dulur á, hva8 honum bjó inni fyrir um breytingar til
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.