Skírnir - 01.01.1900, Blaðsíða 34
u
Búa-þá,ttur.
höndum þeirra; hélt sem geystast norður eftir, hitti þar fyrir járnbrautar-
leBt mikla með vistum og herforða, sem Bretar áttu, rændi því öllu, en
tók til fanga 100 hermenn brezka, er áttu að gæta farangursins. Það
sem eftir var af árinu, gekk í tómum eltingaleik og smáskærum, og
engin höfuðorrusta, sem vert sé um að geta, var háð. Undir árslokin
höfðu Bretar alls, frá því er striðið hófst, tekið um 17,000 Báa til fanga,
en um mannfall í Búaliði vita menn eigi giögt. Fallið og dáið höfðu
af Bretum hátt á 11. þúsund, teknir tii fanga eða sendir heim
sem óvígir nær 40,000 manna. í Nóvemberlok tókst Kriíger for-
seti ferð á hendur til Norðurálfu og kom á land á Frakklandi; var hon-
um þar forkunnar-vel fagnað og allur sómi sýndnr; en af liðveizlu varð
ekkert. Þaðan fór hann til Þjóðverjalands, en Yilhjálmur keisari synjaði
honnm viðtals. Þaðan fór hann til Hoilands; tók drottning honum vel
og hafði hann í boði sínu, en tjáði honum sem var, að hvé mjög sem
sig og Hollendinga sina fýsti að hjálpa honum, þá bæri þeir þó eigi
traust til að ganga í gegn Bretum. iáímaskeyti fóru milli Kriigers og
RúsakeÍBara, og veit enginn hvað þeim hefir á milli farið. En það eitt
er lýðum ljóst, að engin hefir Búura liðveizla komið úr þeirri átt né
annari. Sat Kiiiger enn kyrr í Haag við árslokin.
SínaT«ldis-])áttur.
Sínaveldi er víðlendasta ríkið í Asíu annað en Síbería, en fjölmennast
er það allra Asíuríkja. Ríki þetta er myndað af nokkurum landshlutum.
Einn er Sínland sjálft og liggur við sjó austur. Þá er Mandsjúrí nyrzt
og austaBt. Þar vestur af er Mongólaland, þá Austur-Túrkestan, Tsjun-
garí og Thíbet. Sínland sjálft er þéttbygðaBt allra landa í heimi, yfir 4
milíónir ferkílómotra að stærð með 386 mil. íbúa. í þessum hluta lands-
ins búa þeir menn, er Sínverjar beita réttu nafni að ætt og uppruna. Ment-
aðir ern þeir á sina vísu og er mentun þeirra forn; hafa þeir náð þeirri
mentun, sem nú hafa þeir, nokkurum þúsundum ára fyrir Krists burð.
Síðan hefir þá dagað uppi sem nátt-tröll, svo að heita má að þeir hafi
staðið í sömu sporum síðan. Keisaraætt sú er nú er við völd, er ekki
af eiginlegu Sínverjakyni, en af Mandsjúrakyni. Þrenns konar trúarbrögð eru
í ríkinu: Confuztrú,Bnddhatrú og Taotrú eða Laotzitrú. Confúztrú fylgir keis-
ari og höfðingjar, en Buddhatrú er útbreiddust mcðal alþýðu. í lok 16.
aldar reyndu Bretar fyrst að komast í verzlnnarviðskifti við Sínverja og
vildu fá að reisa verzlunarhús i nokkrum hafnarbæjum. Þetta gekk þó