Skírnir - 01.04.1907, Blaðsíða 94

190
Erlend tíðindi.
ungs í Lundúnum skyldi vera forseti á því þingi, og yfirráðgjafar
]yðlenduríkjanna sjálfkjörnir þingmenn.
Heimastjórnin brezka, þeir Campbell-Bannerman og hans fé-
lagar, aftóku öll tollverndarsamtök við lyðlendurnar, en hölluðust
að greiðari samgöngum þeirra í milli og heimalandsins með rífum.
gufuskipaferðastyrk úr alríkissjóði.
A þessu þingi var meðal annarra Botlia hershöfðingi frá
Transvaal, sá er Bretum hafði verið ærið þungur í skauti í ófriði
þeirra við Búa fyrir nokkrum árum, en er nú orðinn yfirráðgjafi í
Transvaal. Hann var nú hinn vinalegasti í garð Breta og var
honum tekið með hinuni mestu virktum og fagnaði hvar sem hann
kom þar í Lundúuum.
írum var í vor gerður kostur á nokkurs konar heimastjóru í
sérmálum þeirra, en svo rýrri þó, að þeir vildu ekki þýðast það
kák, og tók þá stjórnin frumvarp sitt aftur. Það hafði haft mikið
fylgi í neðri málstofunni, sem svaraði 4 atkv. af 5. írar mót-
mæltti frumvarpinu eindregið á þjóðfundi í Dýflinni, og reið það
málinu að fullu.
Heldur hefir verið ókyrt í vor austur á Ittdlandi, hinu mikla
ríki Breta þar, sem hefir litla sem enga sjálfstjórn, enda er harla
sundurleitt. Sú ókyrð hefir verið bæld niður með hervaldi.
Bretar hafa rúman fjórðung aldar »litið eftir« stjórn á Egipta-
1 a n d i, sem svo er kallað, haft þar erindreka, valdalítinn í orðir
en allsráðandi á borði. Sá heitir Cromer lávarður, er það embætti
hefir rekið full 25 ár, vitur maður og hinn mikilhæfasti. Hann lét
af embætti í vor, en við tók sá maður, er Eldon Gorst heitir.
Cromer tók við landinu því nær gjaldþrota, en lýðnum í eymd og
ánauð. Hann rétti við fjárhaginn, kom á skipulegri róttargæzlu,
kom af margvíslegu stjórnarólagi og spillingu, og hóf þjóðina til
þeirra þrifa, að landið hefir aldrei verið með meiri blóma frá því
á dögum faraónna.
Frá Iiússum. Stórhöfðingjalýðurinn, þar á meðal frændliíl
keisarans, var frá upphafi mjög andstæður allri tilslökun á einræð-
isvaldi hans, er hann vildi breyta til og taka upp þingstjórn. Þeir
hafa og aldrei setið sig úr færi síðan að spilla friði milli hans og
þingsins. Framfaramönnum tókst að verða í miklum meiri hluta á
þingi, þrátt fyrir margföld kúgunaráhrif á kjósendur í kosningum
af höfðingjanna hendi. Þá beittu þeir sór öllum til þess að gera
þingið sem skammlífast, fá keisara sem fyrst átyllu til að rjúfa þing