Skírnir - 01.01.1909, Page 62

l’m ættarnöfn.
«2
veikri sem sterkri beygingu orðanna í málinu, svo aftur
þar erum við sammála.
Erfitt mun G. Kamban ganga að sannfæra marga
menn um það, að enskan fyrir beygingarleysi sitt sé
langþroskaðasta mál heimsins. Flestir munu álíta að t. d.
þýzka með sinni fullu nafnorðabeyging og spánskan með'
fjölbreyttu sagnorðabeygingunni sinni séu fult svo þrosk-
aðar tungur og miklu fegurri. Og mundi eigi slikt mega
segja um íslenzku? Eða hvað skyldi það vera í ensku,
seui eigi er hægt að segja á hinum málunum? Er nú
kínverskan orðin fullkomnasta málið i heiminum? En
hvað sem þéssu iíður, þá sannar þetta með enskuna, á
engan vreg, að íslenzkan og ættarnöfnin í henni eigi að
vera bevgingarlaus. Rómvei'jar eru sú þjóð, er fyrst kom
ættarnöfnum í fast skipulag, enda eru ættarnöfn þeirra
bæði fögur og þjóðleg. Þau eru alveg samvaxin tungu-
máli þeirra og hafa fulla beyging sem hver önnur lat-
nesk orð. Þar er því ágætt dæmi, sem þeim ber að taka
til fyrirmyndar og samanburðar, er koma vilja ættar-
nöfnum inn í íslenzkuna, en vera eigi að vitna í þaðr
sem alls eigi á við.
Eg neita því, þvert ofan í G. Kamban, að kynferði
orða sjáist beinlínis á endingum orðanna og því beri að
halda meginhlutanum einum í ættarnöfnum, en sleppa fall-
endingum. Kynferðið fvlgir beint orðstofninum af ein-
tómum gömlum vana, sem málvísin getur, enn sem komið
er, eigi greint fullnægjandi ástæður fyrir, að minsta kosti
eigi við nöfn á þeim lífverum, er eigi er unt að greina
náttúrlegt kyn hjá við fyrsta álit og svo hjá dauðum hlut-
um, sem eftir hugsuninni væri eðlilegast að hafa hvorug-
kyns eða kynlausa. Kynferðið fylgir, sem sagt, alls eigi
endingunni, þótt eitt kyn orða taki fremur til sín þessa
fallendingu en annað aftur hina og kynið þann veg oft
komi í ljós, líka af endingunni. Vanalega sést kynferðið
undir eins í máli, er maður kann til fulls, þótt nakinn
meginhlutinn sé tekinn, og svo er í öllu mþeim 40 orðumr
er höf. tekur fyrir dæmi í kerfi sínu, að þar sést kynferði