Lögberg - 26.06.1930, Blaðsíða 2

Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. JÚNÍ 1930.
Andansmenn og
iðjuhöldar
Eftir Guglielmo Ferrari.
París, 17. febr. 1929.
Mr. Hoover, núverandi forseti
Bandaríkjanna, sem tók við völd-
um fyrir rúmu ári, er gamall
námuverkfræðingur. Fyrri hluta
æfi sinnar var hann í þjónustu
hinna stóru námufyrirtækja Eng-
lendinga og Bandaríkjamanna í
Austurlöndum. Þar mun honum
hafa tekist að raka saman miklu
fé. En þegar ófriðurinn mikli
ingjar, kaupmenn, klerkar
verkamenn.
hefir aftur
á ÞÉR GETIÐ KOMIÐ
I í VEG FYRIR STÍFLU.
og lega, en öðrum
j móti mistekist.
Hvers vegna? Vegna þess, að Það er undravert, hve fljótt Nuga-
Tone losar likamann við stiflu og
stjorn malin utheimta marghatt-^þau €fnj er henni valda; til sjúk-
aðri og yfirgripsmeiri starfsemi, dóma þeirra, er frá slíku stafa,
ekki eins takmarkaða og sérhæfa má telja lystarleysi, meltingar-
i •* leysi, höfuðverk, taugaveiklun,
verzlun, i8nað-ib»8;ugjúkdfala og margt og
hefir
þekkingu eins og
Þessi tvennskonar starfsemi
flestra stjói'nmálamanna nú á
dögum, hvetur mann til að íhuga,
hvort ekki sé einhver af þessum
margvíslegu atvinnugreinum, HHHH
sem búi yfirleitt betur en hinar lir- bankastörf, visindi, hernaður, margt fleira Nuga-Tone
,. ttty, bókmentir, læknisfræði, lögfræði. komið þusundum manna og kvenna
undir stjornmalasviðið. Um þetta , . , * til beztu heilsu, er áður hofðu
atriði hefir lengi verið deilt af, StjornmalasJarfið kjjefst ^ með- þjáðgt af ýjnsum þeim kvillum,
miklum áhuga og mikilli hlut-
drægni.
sama
herforingja,
komið fram, eftir því hvaða stétt nienn ega lækna. f>eir geta bæði ekki við hendina, getur lyfsálinn
manna hefir setið við stjórn, ogj haft og ekki haft þá hæfileika/ ávalt útvegað það.
haft mest áhrif. Eftjr stríðið
krjefst
fæddra hæfileika, sem það eitt gem n(i hafa nefndír verið
getur þroskað. Með iðjuhölda og. Nuga-Tone veitir væran svefn,
bankamenn er sama máli að *g fylHr fólk starfsgleðl og nýj-
, . ... um þrotti. Þer getið fengið
gegna og með herfonngja, log- Nuga_Tone j jyfjabúðum. Sé það
sem að nauðsynlegir eru stjórn-
hófst, hætti hnn verkfræðings- 1870, var herinn álitinn í íhalds- málaskörungnum, án þess að það nóg fyrir
starfinu og gerðist stjórnmála- sömustu löndum Evrópu vera sú hafi nokuð að segja fyrir þá i franskan
maður.
stétt, sem hefði beztu stjórnmála-
eða
að
sérgreinum þeirra. Þeir, sem þekkja aðeins eitt þeirra. Hann
þýzkan, enskan,
stj órnarf orseta,
Hví ekki bað? geta menn spurt. annað hljóð . 8trt>kkinn;
Bandarflcin eru nú á dögum mesta eru það forgtjórar banka,
iðnaðar- og auðland heimsins. , t .
verksmiðja og annara íðnfyrir-
Stóriðjuhöldarnir ættu að hafa þar t£pkja er nj6ta traugts alm€nn-
sómuþýðingogherforingjaríauð-|ings Á meðan á atyrjöldinni
valds- og einveldislöndum Evrópu , , xn
stoð og enda eftir hana, voru oll
a nítjándu öldinni. Samt er það . , ,
i riki sama markinu brend; ny
nýjung, jafnvel í Bandaríkjunum, viðfanggefni komu á dðfina> sem
aö æðsti maður ríkisinse skuli vera * , . ___
gerðu krofu til hagsym og raun-
namuverkfræðingur.'— Sex for- , . , . ...
hæfs skilnings stjornaranna og
setar næstir á undan Hoover, feng- djörfungar þeirra til skjótra
ust allir við andleg störf, en ekki framkvæmda. Einmitt þeaSa
hæfileika hafa menn helzt þózt
Forsetinn, sem lagði niður finna meðal þeirra manna, sem
völd, hr. Coolidge, er lögmaður, standa fyrir hverskonar stóriðju
sem aðeins um skeið hefir lagt þjóðfélagsins. Dag og nótt horf-
málskjölin á hilluna til að gjöra ast þeir 1 augu við veruleikann
stjórnmálin að atvinnu sinni. sjálfan, menn og hluti. Hverjir
Næstur á undan honum var Hard- ættu það að vera aðrir en þeir,
ing; hann var bláðamaður, eigandi sem haldið gætu múgnum í skefj-
cg ritstjóri víðlesins blaðs, sem um einmitt nú, þegar öll öfl þjóð-
hann gaf út í minniháttar bæ, með félagsins leitast við að slíta af
26. þús. íbúa. Wilson var prófess- sér öll bönd og leika lausum
or og rektor við Princeton Univer- hala? Þeir hafa hæfileikann til
sity. Taft var mikilhæfur mála- að stjórna — imperium — eins og
flutningsmaður. Roosevelt var berforingjar, þennan hæfileika,
auðmaður mikill, og alt í senn, í- sem nú er einmitt svo tilfinnan-
þróttmaður, bókmentavinur, blaða lega mikill skortur á.
maður og rithöfundur. MacKin- óneitanlega er margt satt og
ley var málaflutningsmaður. | rétt j gkoðun En er hún
í heilan mannsaldur hafa Ban- ekki líka að einhverju leyti blekk-
daríkin valið foresta sinn úr and- ing?
legu stéttinni, málaflutnings
menn, rithöfunda,
-mönnum til að dreifa. Nú er hafa þessa hæfileika, þurfa ekki| verður að þekkja þau öll.
nema lítinn undirbúning til að, Hinn verulegi sjúkdómur vorra
sóma sér í ráðherrasætinu; hin- tima, er ekki falinn í meinsemd-
um tekst það aldrei.
kynna sér þau verkefni, sem um
sjá þeirra eru falin. í frelsis-
snauðu landi gerir það engan mis-
rnunð, hvort stjórnin er í höndum
lögvitringa eða hershöfðingja,
bankastjóra eða iðjuhölda;—eng-
in sérfræðigrein getur kent mönn-
um að sjá i myrkri.
Því margbrotnara sem þjóðlífið
verður, því nauðsynlegra er bæði
fyrir valdhafa og þegna, að all-
ar stéttir megi óhindraðar verja
skoðanir sínar og gæta hags-
muna sinna. Það er eina Ieiðin
til að gera ekki stjórnarstörfin,
sem þegar eru orðin svo erfið
viðfangs, ofvaxin menskum mönn-
um. Sönn framför er alt það, sem
miðar að því að gera valdhöfun-
um auðskildari sál lýðsins.
í þá átt ætti líka öll framsókn
að sækja, í stað þess að glepja
mönnum sýn með byltinga-draum-
órum. Einkum ættu blöðin að geta
áunnið mikið meira í þá átt held-
ur en þau gera nú, jafnvel í þeim
löndum, þar sem þau hafa náð
rrestri útbreiðslu og fullkomnun.
i um stjórnarfyrirkomulagsins,
! Því voru stjórnmál í auðvalds- heldur stafar hann af því, að við-
löndunum fyrrum atvinna einnar fangsefnin gerast æ örðugri og
stéttar manna eingöngu. Nú er flóknari, en hyggjuvit þeirra, sem
það orðin tízka, að líta niður á falið er að greiða úr þeim, virðist
þánn mann, sem gerir stjórnmál jafnframt standa í stað. Þessi Miklar endurbætur í þessu atriði
að einka-atvinnu sinni. j mótsetning hefir nú sí-farið í
í konungaættunum gekk stjórn-! vöxt síðan 1848, eftir því sem fólk-
ntálavinnan í erfðir og gat því inu hefir fjölgað, alþýðufræðsla
orðið hlutskifti þess manns, sem'aukist og áhrif almennings á
hafði til slíks starfa hvorki löng-| stjórnmálin, eftir því sem iðnað-
ur né getu. En hvað sem líður urinn, blaðamenskan, skrifstofu-
göllunum á slíkri erfðavenju, þa valdið o. s. frv. hafa náð meiri
er hitt víst, að gömlu . stjórnar-j útbreiðslu. Við alt þetta hefir
hættirnir áttu lífseigju sína að' stríðið mikla bætt glundroða
þakka því, að aðeins lítill flokkurj hinna mörgu byltinga, sem því
manna átti þá kost á að ganga voru samfara; og þrem eða fjórum
stjórnmálabrautina, gerði stjórn- stórkostlegum vandamálum. (Hér' ana og batnað, en hitt er mér ó-
mál að æfistarfi sínu og hirti á höf. greinarinnar sennilega við kunnugt um, hvort það heldur á-
Hótel Borg
• J Mega menn vel fagna því, að
• gistihús þetta er upp komið, þvf
------- ! að það er bæjarprýði og það er
tók til starfa að fullu i morgun.1 landi og þjóð til sóma, að til skuli
Jóhannes Jósefsson, eigandi ogj vera slíkt gistihús hér. Húsið er
forstjóri gistihúhsins, bauð í þvíj teiknað af Guðjóni húsameistara
eru nauðsynlegar.
Allir finna óljóst til þessarar
nauðsynjar. Og þegar mér dettur
hún í hug, vaknar oft hjá mér
merkileg endurminning frá Suð-
ur-Ameríku-för minni. Það eru
22 ár síðan. Þá var gefið út. í
einni suður-amerísku höfuðborg-
inni stórblað, sem þegar mátti
telja með þeim beztu í heimi. Síð-
an hefir það stöðugt færst í auk-
eki um neitt annað. j Stríðsskulda farganið, sem virðist
Eftir að þingræði kom til skjal- nú komið í mesta öngþveiti).
anna, eru stjórnmál úr sögunni Fram til ársins 1914 var Ev-
sem sérstök atvinnugrein. Þeir rópa stjórnarfarslega séð mikið til
menn gerast nú æ færri, sem fást ein samstæð heild, því að allflest
tkki við annað en stjórnmál, jafn-’ ríki álfunnar voru einveldi, sem
vel í löndum, þar sem auðvalds-! höfðu aðhylst frumatriði þjóð-
sinnuð þjóðfélagsskipun hefirj ræðisstefnunnar. Stjórnarvöldin
baldist fram á þenna dag. Menn \oru allstaðar samkynja, eða því
úr öllum stéttum og öllum stöð- sem næst. En nú er Evrópa í
um gerast nústjórnmálamenn, án þann veginn að verða einskonar
Satt er það, að rekendur stór- nokkurs sérstaks undirbúnings.1 stjórnarfarslegur Babelsturn. Þar
blaðamenn,'fyrirtækjanna Jifa | návist stað-j Venjulegast er það tilviljun ein,'ægir saman einveldum og þing-
professora. Með kosningu Hoov-, reyndanna sjálfra, það hafa þelr sem ræður því, að þeir leggja frá^ bundnum konungsríkjum, lýð-
ers er su erfðavenja fótum troð- fram yfir jögvitringana, sem inni-! sér fyrri atvinnu sína til að afla ríkjum og ráðstjórnarríkjum; þar
loka sig í heimi hugmyndanna. ser einhverrar nasasjonar af eru fascistaharðstjornir við hlið-
En bak við þann hugmyndaheim þjóðmálum á hávaðasömum þing- ma á kommúnistiskum harðstjórn-
eru falin dýpstu og flóknustu málafundum. í þessu einu stend-^ um. Stjórnarhættirnir í öllum
fram að birta sérstakan greina-
að frumleika til átti
tilefni blaðamönnum að skoða
gistihúsið í gær. Sýndi forstjór-
inn og ármaður gistihússins, hr.
Tómas Hallgrímsson, blaðamönn-
um húsið hátt og lágt, og tók það
hátt á aðra klukkustund og var
þó fljótt farið yfir. Veitinga- og
samkvæmissölum hefir áður ver-
ið lýst hér í blaðinu að nokkru,
enda verður því slept nú. Tök eru
heldur ekki á að lýsa gistihúsinu
til hlítar nema í löngu máli^ og
verður því að eins um stutta frá-
sögn að ræða að þessu sinnl. —
Smíði hússins, er mun hafa kost-
að alt að því 1% miljón kr., hófst
í desember 1928. Má það happ
heita, að hægt var að vinna að'
smíði hússins í allan vetur, því
ella hefði það ekki verið fullbúið
fyrr en í haust, en það hefi langt
um meiri þýðingu en menn kann-
ske alment gera sér Ijóst, að gisti-
hús þetta, sem í öllu jafnast á við
fyrsta flokks gistihús erlendis
var komið upp fyrir Alþingishá-
tíðina. í fyrsta lagi verða gestir
stjórnarinnar búsettir þar á
| meðan á hátíðinni stendur, en auk
! þess verður' mikill f jöldi erlendra
gesta hér í alt sumar, sem munu
líta íslendinga öðrum augum en
ella myndi, vegna gistihússins
Borg. Má í þessu sambandi minna
á, að erlend ferðamannafélög hafa
til þessa verið treg til þess að
beina ferðamönnum til landsins,
Samúelssyni, en um leiðslur hafði
fyrirsögn Ben. Gröndal verkfræð-
ingur. Málningu annaðist Ágúst
Lárusson málari, en Ormsbræður
ljósaútúnað og lyftu, en auðvitað
hafa margir fleiri haft ýms störf
á hendi við að koma gistihúsinu
upp. — Vísir 25. maí.
Ástarbréf Bernhards
Shaw
vegna þess, að enginn sómasam-
dálk, sem að frumleika til atti egur gigtigtaður yar til fyrir þ4| *
þá engan sinn líka í hinum ment-j þér _ Á ne8stu hæð tiJ vinstri> ’
að heimi. Þetta blað leyfði sem-
sé, hvaða lesara sem vildi, að birta
þvi'
og
in. En sú kenning stafar af nýj-
um straumum, sem hófust í Ev-
rópu og styrjðldin mikla áttí
upptökin að. Áður fyr var þar
siður í löndum með þingbundinni
stjórn og eins í löndum, þar sem
stjórnarfyrirkomulagið var eins- faldari
konar samsteypa einvalds og þjóð-
sannindi lífsins, þar sem aftur á ur þjóðræðið að baki þeim stjórn-J þessum löndum eru svo gerólíkir,
móti raunþekking kaupsýslu- arháttum, sem það kom í staðinn að hvert ríki fyrir sig er hinum
þá inn er gengið, gegnt Austur-
velli, er salur? sem almenningur
kallast. Er salur þessi hinn við-
kunnanlegasti og er ætlaður gest-
‘ um til setu, blaðalesturs og bréfa-
,natt.cn eic“,u> | skrifta. Húsgögn eru þýzk, og
jafnvelþóttþærværuíandstöðu ger af hnotuv.ð. eru þin
við skoðanir ritstjórans, heim- smekklegugtu, f gal þeggum er
spekilegar ádeilur, fagurfræðileg-^ skrifstofa
hugleiðingai', ' !“s"
í auglýsingaopnu þess, gegn
að borga ákveðið gjald eins
ívrir auglýsingar, hvað sem hon-J
um sýndist: pólijtískar grteinir,
ar hugleiöingar, arasargreimr,
kærugreinir, o. s. frv. Ritstjórn-’
in áskildi sér að eins rétt til að
neita þeim greinum, er gætu or-.
sakað lögsókn á hendur blaðinu. j
“tribune
mannsins er takmörkuð við ein-
fyrirbæri tilverunnar.
fyrir.
öllum óráðin gáta. Þess vegna
En þetta er líka alvarlegur á-J hafa menn verið svo seinir til að
galli, því að með hverju ári, með^ átta eig á |st(órv\iðburðum sein-
hverjum degi, verða þjóðmálin ustu tíu ára.
ræðis, að ráðherrar voru nærfelt’ Iðjuhöldarnir hafa yfir að ráða
eingöngu valdir úr flokki lög_'Þúsundum einstaklinga, beygja
manna, blaðamanna, prófessora,1 þá undir sinn íárnharða a*a> hafa
embættismanna eða herforingja,1 þá ) hendi sér’ eins og verkfæri>
nema leifar hins gamla aðals og 1 skrifstofum sínum og verk finna bðt á j^jm. óánægjan flóknu viðburðakeðju og
væru látnar sitja fyrir valinu. f stæðum lata þe,r nkja naVæmnl| hefir
Englandi voru þess dæmi, að upp- °f regiu> í mótsetningu við hinsji þyltingum ega stjornlagarofum,J byltingúm. Nú eru afburðamenn-
útmála galla þess og leitast við ekkert koma sér á óvart í
almennu vöntun á skipulagi í
heiminum.
Að segja þessum sjálfhreyfi-
gjafa kauþsýlslumenn bða iðju-
höldar kæmusfc í valdasessinn.
En það er fyrst og sérílagi eftir
að styrjöldin mikla hófst, að vélum fyrir verkum nokkurn
bankamenn og iðnaðarmenn hafa hluta dags, er langtum auðveld-J sama leik sem byltingarnar eru, hringiðu hins fjölþætta og yfir-
haft greiða aðgöngu að æðstu em-Jara, en að stjórna dag og nótí þar er lei|;ast vig að uppgötva gripsmikla hlutheims; þeir þurfa
bættum ríkisins, þrátt fyrir nokk- miljónum frjálsra manna, þar sem þjóðmálafrömuði nýrrar tegund- að lesa mikið, kynnast mörgum,
margbrotnari. í öllum löndum Það er ekki öðrum hent en af-
er ráðist á stjórnskipulagið; menn burðamönnum að vita alt, að láta
hinni
altaf
í sumum löndum valdið fylgjast með í hinum sífeldu um-
sem áttu að ráða bót á þessum á- irnir ekki á hverju strái; því er
göllum og tryggja velferð þjóðar-! nauðsynlegt að mennirnlr reyní
innar. En í löndum, þar sem'að yfirstíga örðugleikana með
menn eru ekki fyrir þann vara- því að lifa sem mest í sjálfri
larmanns, ínnganga
lyftivél og stigi upp á efri hæð-
irnar. Veggir eru fóðraðir með‘
silkiveggfóðri og gólfið og stig-
arnir lagðir ábreiðum. í gesta-
herergjunum er öllu smekklega
Þetta var einskonar tribune lega fyrir komið. Húsgögnin eru
libre”, þar sem allir máttu leggja^ oll af hnotuviði og smíðuð í Þýzka-
orð í belg, án nokkurrar hindr-^ llindi og mjög smekkleg. Legu-
unar annara en auglýsingagjalds-| bekkir og bök og setur stólanna
ins. Blaðið græddi ógrynni fjár: gestaherbergjunum, er alt fóðrað
og var jafnframt mesti þarfagrip-^ með þláu efni; en rúmábreiður eru
ur stjórninni, landi og lýð. Marg-^ úr samskonar eða svipuðu efni
ir ráðherrar hafa síðan sagt mér, Tvennskonar útbúnaður er til að
að það væri þessi dálkur blaðs-. l,ringja a þjóna og þernur, bjöllu-
ins, sem þeir læsu fyrstan allra d ^ útbúnaður á daginn, en Ijósaút-
hverjum morgni. Innan um létt- búnaður að næturlagi, til þess að
vægar bollaleggingar fundu þeir| engu onæði Valdi öðrum, þó að
oft dýrmætar upplýsingar, bæði; kallað sé á starfsfólkið. Bað-
herbergin eru mjög snotur og út-
búnaður allur í þeim mjög hag-
^ kvæmur. Er yfirleitt frá öllu
atvik, og allskonar óhæfu^ sem gengið til þess ag gera gestum og
um hag og skoðanir lýðsins íj
vissum tilfellum, sem þeir ann-|
ars hefðu ekki vitað um, og ýms
hver höndin er upp á móti ann-
p.ri, eins og títt er í þjóðfélögum.
Tökum sem dæmi stórkostleg-
uð luslegan undirbúning oft og
einatt.
Þýzkaland reið á vaðið. Rath-
enau var framkvæmdarstjóri hins
stærsta rafveitufélags í Þýzka-
landi, og fyrstur þeirra stóriðju-
hölda, sem hafa lagt skrifstofu-
störfin sín á hilluna til þess að
takast á hendur vandamikl stöðu
í stjórn landsins. Þó stóð Þýzka-
land einmitt á hættulegum tíma-
mótum og þarfnaðist krafta úr-
valssona sinna. Eins og þetta
dæmi má nefna mörg önnur, og;
hér og hvar um alla Evrópu varð skipulag Það, sem ríkir í litla,
ar. Hvar verður þá að finna? 1‘þreytast aldrei á að leita sér upp-
hernum? í iðnfélögum og iðn-| lýsinga, og gagnrýna þær og all-
hringum? í verksmiðjunum eða ar stefnur og skoðanir, færa sér í
ustu iðnhringa Ameríku: það er|bönkunum? Auðnist Hoover að nyt srinnindi vísindanna og
ólíkt, hvað þeir hafa einfaldara, leysa starf sitt vel af hendi^ verð-1 reynslu annara manna, en gleyma
starf að inna af hendi, heldur en
stjórnarforseti í litlu landi. Gera
i iðnrekendur sér altaf ljósan þann
mun? Oft hyggja þeir, og al-
menningur reyndar líka, að hægt
sé að stýra heilli þjóð eins og
þeir stjórna undirmönnum sín-
um og verkalýð. Þess vegna dett-
ur þeim í hug að bera saman
sama uppi á teningnum. Og nú
eru það Bandaríkin, sem taka við
að feta í fótspor Þýzkalands.
Það er ekki erfitt að skilja,
kvernig þessi hreyfing hefir
fæðst. í öllum löndum Evrópu
og Ameríku, þar sem þingræði
hefir fengið að þróast, er það nú
orðið ljóst, að stjórnmálastarf-
semi getur ekki lengur heitið at-
vinnugrein út af fyrir sig, sem
útheimti sérmentun. Allir^ sem
nú á dögum fást við stjórnmál,
hafa haft aðra atvinnu, sem þeir
lærðu áður en þeir gerðust
stjórnmálamenn, og halda jafn-
vel áfram að inna af hendi eftir
að hafa fengið nóg af stjórn-
málabaráttunni. Maður þarf ekki
annað en að líta yfir nöfn þeirra
fulltrúa, er sitja eitthvert þingið
hér í álfu, til að sjá, að þar eru
saman komnir menn úr öllum
stéttum: lögmenn eða Iðglærðír
menn eru allstaðar fjölmennir;
en við hlið þeirra sitja og blaða-
menn, læknar, háskólakennarar,
verkfræðingar, fjársýslumenn,
embættismenn, bændur, herfor-
andlausa heiminum þeirra og ó-
reiðu þá? sem er á ölum hlutum í
hinum verulega heimi. Það
stolt, sem þessi samanburðurj yfir hofuð
innblæs þeim, vekur hjá þeim
aðra tilfinning, sem að vísu er
styrkur fyrir kaupsýslumanninn,
cn getur verið skaðleg hjá stjórn-
málamanninum, en það er mikil-
látleg bjartsýni, sem þykist vilija
ráða fram úr pólitiskum vanda-
málum jafn-auðveldega og við-
fangsefnum á iðnaðar- og pen-
ingamálasviðinu.
ur hann ímynd þeirra stjórn-' aldrei að ástandið í heiminum er
málaskörunga, sem koma eiga. nú sífeldum breytingum undir-
Margir mundu það þá vera, sem orpið, og þess vegna þurfa allir,
ekki efuðust lengur um, að til sem fylgjast vilja með þeim, að
þess að kunna listina að stjórnaj halda áfram að læra. Mér liggur
mönnunum, þyrfti ekki annað en næstum við að segja^ að heimin-
vera námuverkfræðingur. En lát- um verði nú ekki lengur stjórnað
um það Iiggja milli hluta. Stjórn- inni í luktum skrifstofum, heldur
málin stefna sífelt að því að — ef svo má að orði kveða —
verða flóknari og umfangsmeiri; J “undir beru lofti.”
og þrátt fyrir að þeir, sem með Nú birtist frelsishugmyndin i
völdin fara, leggi alúð við starf alveg nýrri mynd. Fyrir öld var
I sitt, vex það þeim meir og meir hún einkum falin í vörn gegn of-
Það er kannske gagnslaust að
ræða um, hvort nokkurt eitt starf
eða staða búi betur en öifnur und-
ir stjórnmálastarfsemi. í öllum
stöðum þjóðfélagsins má afla sér
nokkurrar stjórnþekkingar; en
engin staða getur búið mann út
með alla þá þekkingu og alla þá
hæfileika, sem góður stjórnandi
þarf að vera gæddur. Meðal
þeirra manna eftir stríðið, sem
lögðu niður kaupsýslu- eða verk-
smiðjustörf sín til að taka við á-
byrgðarmiklum pólitískum stöð-
um, hafa nokkrir staðið sig prýði-
Tðkum dæmi: utanríkismálin.
ríki valdhafa,*nna. Hlýðnisskyld-
an krafðist umræðufrelsis að
hefði annars verið leynt í hags-
munalegu skyni af þeim, sem hlut
áttu að máli.
starfsfólki sem hægast fyrir. Tal-
símar verða í öllum herbergjum,
en þeim hefir ekki enn verið kom-
Eg hefi aldrei getað komið þvr ið fyrir. Herbergin eru ýmist eins
fyrir mig, hvers vegna þessiieða tveggja manna með sérstöku
frlmlega og nytsama auglýsing-j baðherbergi, en frá herbergjaskip-
Bernhard Shaw hefir í einu
leikrita sinna sagt, að Ameriku-
menn hefðu viljað fá nokkrar
enskar dómkirkjur keyptar. Það
er fleira, sem Ameríkumenn hafa
viljað fá keypt, og eru , síðustu
fregnir þær, að þeir hafi viljað
kaupa nokkur ástabréf, er Shaw
skrifaði fyrir 40 árum hinni
frægu, ensku leikkonu, Ellen
Terry. Dóttir leikkonunnar erfði
bréfin að henni látinni, og fékk
hún fyrir nokkru tilboð frá am-
| erískri bókaverzliín um kaup á
bréfunum. Það kvisaðist til
blaðanna, að Shaw myndi gefa
samþykki sitt til þess, að bréfin
yrðu gefin út( og vakti það mikið
umtal. Haft var eftir ritdómara,
er lesið hafði bréfin, að þau
i væru fegurstu ástabréf heims-
bókmentanna, og myndu þau síð-
ar verða talin með hinum mestu
perlum. En fyrir nokkru frétt-
ist, að Shaw hefði lagt fastlega
á móti því, að bréfin yrðu gefin
út, og hefði hann borið því við,
að þau væru algert einkamál.
Dóttir leikkonunnar, sem er eig-
andi bréfanna, hefir lýst yfir
því, að hún sjái enga ástæðu til
að halda þeim leyndum. Hún hef-
ir samt samþykt, að gefa bréfin
ekki út, meðan Shaw er á lífi. —
I.esb.
araðferð hefir ekki náð meiri út-
breiðslu í heiminum.
—(“l’Ilustration”) — Lesb.
D. H. Lawrence,
eitt af þektustu og beztu skáld-
um Englendinga, er nýlega dáinn,
rúmlega fertugur. Hann hefir
un er þannig gengið í framhluta
hússins, að fjölskyldur geta haft
mörg herbergi undir í einu, eftir
þörfum, því að dyr eru þar milli
herbergja. Auk þess eru steypu-
baðklefar með sumum eins manns
herbergjum, og loks ern gangabað-
herbergi. — Þá er menn höfðu
skoðað herbergi öll uppi og farið
Menningin fyrir flóðið.
ÍLögréltta hefir nokkrum sinn-
um sagt frá rannsóknum Mr. Le-
onord Woöley’s í Úr, isem leitt
hafa í ljós merkar nýjungar um
forna menningu og staðfest sann-
fræði gamla testamentisins í ýms-
um greinum. í bréfi í Times um
mánaðamótin febrúar—marz, seg-
ir Wooley frá áframhaldi rann-
sókn sinna. Er hann þá kominn
56 feta dýpi, og er að kanna
ftrnleifar frá 3260 f. Kr., eða ca.
5100 ára gamlar. Það eru átta
húsalög hvert ofn á öðru, sem
grafin hafa verið upp, og enn ekki
komið í botninn, eða að elztu
mannabygðinni. En þó telur
Woolley að nú sé þess skamt að
bíða, að sagan sé rakin á enda á
þessum slóðum. Afar mikið hef-
ir fundist af ýmsum leirkerum
og nú síðast nýjar tegundir, áður
óþektar. — Lögr.
ÞAKKARÁVARP.
Við undirrituð viljum hérmeð
þakka hjartanlega öllu því fólki í
Framnesbygð, og útfrá, er á einn
eða annan hátt tók þátt í hinu
veglega samæti, er efnt var til í
samkomuhúsi bygðarinnar 3. marz
síðastl., í tilefni af burtför okkar
hjónanna. Við þökkum einnig
gjafirnar rausnarlegu , er okkur
voru færðar; einkum og sérílagi
amið sögur, leikrit og ljóð, og, upp á turnþakið, til þess að njóta þökkum yið 'Wlu þyi fófki er tók
TT„Y,r, I fcírw facro rt+aÝnifl v»r fnriR m‘X„Y til má]gj hlýhuginn 0g VeíVÍldÍna,
er lýsti sér í orðum þess. Síðast
en ekki sízt viljum við innilega
Fyrir öld síðan, var það nóg fyr- launum. En nú er frelsið einhver
ir stjórnarherrana í Evrópu að cjfýrmætasta undirstaða allrar
vita áform Iþjóðhöfðingjanna í, íræðslu. Sérhver stjórn þarf að
stærstu nágrannaríkjunum og fylgjast vel með öllum skoðana-
vildarmanna þeirra. Tala þeirra straumum meðal þjóðarinnar,
skifti nokkrum tugum. Og um' þarf að vita, á hvaða tíma sem
ferðasögur og sögurit. Hann| hins fagra útsýnis, var farið niður
kynti sér á seinni árum mikiðj í kjallara og var þar fróðlegt um
sálrakningakenningar nútímans að litast, því að þar eru aðalvélar
(psyckoanalysu) og höfðu þær á- gistihússins, sem of langt mál yrði
hrif á skáldskap hans. Hann1 að lýsa, en síðan í þvottahúsið, en
skrifaði allmikið og það bezta af^ þar eru nýtízkuvélar notaðar við
því.er talið meðal öndvegisrita í allan þvott, um eldhús, búr og
enskum bókmentum síðustu ára.' geymslur allar, og var þá yfirferð-
__ Lögr. 1 inni lokið.
þakka séra Sigurði ólafssyni fyr-
ir hin einkar fögru þakkarorð, er
hann að beiðni okkar talaði til
fólksins í veizlulok.
Ykkar með einlægri vinsemd,
Þóra Pétursson,
Daníel Pétursson.
gerðir þeirra og fyrirætlanir var
auðvelt að afla sér upplýsinga.
En nú á dögum verður sá mað-
ur, sem stjórnar stórri þjóð, að
þekkja Evrópu, Ameríku og Asíu,
þ.e.a.s. fylgjast með hinni marg-
þættu og síbreytilegu rás atburð-
anna í hverju landi fyrir sig,
hinni sifeldu togstreitu ólíkra
er, hvað þjóðin hugsar og hvers
hún óskar. En hugtakið “þjóð”
er óákveðið og yfirgripsmikið.
Það, sem vér köllum “þjóð”, er í
öllum menningarlöndum nútím-
ans samsafn af mjög mörgum
stéttum mannfélagsins, sem hafa
ólíkar skoðanir og skifta um þær
oft. — Hvernig ætti nokkurri
afla, sem oftast nær er mjög á stjórn að takast að kynnast þessu
huldu og stundum fullkomin ráð-,: hviklyndi fjöldans, ef hann hefði
gáta, jafnvel þar sem hún á sérj ekki leyfi til a§ birta frjálslega
stað. Hvílíkan undirbúning ngf óskir sínar, þótt hugsanir hans
lærdóm þarf ekki til þess að
þekkja vel aðeins eitt stórveldi í
Evrópu eða Ameríku, t. d. Þýzka-
land, England, Frakkland eða
nái öðru hvoru engri átt og ósk-
ir hans séu oft og tíðum ófram-
kvæmanlegar ?
Frelsið er nú á tímum það ljós,
Bandaríkin? En þó væri það ekki sem gerir valdhöfunum kleift að
MACDONALD’S
Fitte Gxt
Bezta tóbak í heimi fyrir þá, sem
búa til sína eigin vindlinga.
Gefinn með
ZIC-IAG
uakki af vindlingapappír.
HALDIÐ SAMAN MYNDASEÐLUNUM
IT9