Vísir - 08.06.1962, Blaðsíða 7

Föstudagur 8. júní 1962.
7
V'SIR
Skólaslit o
S. f. MANGEOT:
Veðrabrígði á vett-
vangi brezkra stjómmála
Gagnfræðaskóla Siglufjarðar var
sagt upp föstudaginn 1. júní s.l.
í skólanum .voru í vetur 209 nem
endur og er það fleira en nokkru
sinni áður. Skólinn var í fjórum
bekkjum en níu bekkjardeildum.
Fastir kennarar voru 7 og 9 stunda
kennarar.
Hæstu einkunnir í skólanum
voru sem hér segir: í fyrsta bekk,
Alda Möller með 9,70 í aðaleink-
unn, sem er hæsta einkunn, sem
nokkur nemandi hefur hlotið í skól-
anum frá byrjun. — í öðrum bekk,
S. E. Mangeot, fréttaritari Vísis í London, gerir I grein þess-
ari að umtalsefni veðrabrigðin á vettvangi brezkra stjórn-
mála, sem hann telur hafa hressileg áhrif — og að þau hefðu
mátt koma fyrr til sögunnar. — Hann segir gömlu flokkana
nú játa, að aukið fylgi Frjálslynda flokksins sé ekki stundar-
fyrirbrigði.
Því er enn haldið fram af^* *
flestúm í höfuðstöðvum íhalds-
flokksins, að menn sem kjósi
Frjálslyndaflokkinn nái ekki til
gangi sínum með því, að kjósa
hann, því að ef honum ykist
Athugun á alþjóðamálum hef
ur verið verkefni mitt, og að
skrifa um þau, og kannske þess
vegna hefur stefna og fram-
koma stjórnarflokkanna brezku
í innanlandsmálum oft vakið at-
hygli mína eigi ósjaldan orðið
mér til furðu og jafnvel nokk-
urrar skemmtunar.
Frjálslyndi flokkurinn býr nú
við vaxandi gengi eins og kom-
ið hefur fram við úrslit margra
aukakosninga að undanförnu og
er þessi fylgisaukning skemmti-
legt athugunarefni — ekki síst
fyrir mann eins og mig, sem
ekki er bundinn sterkum holl-
ustuböndum við neinn flokk, og
ekki tilfinningamál fyrir mig
hver skjöldinn ber í slíkum við-
ureignum.
Ýmsir framámenn í fhalds-
flokknum og Verklýðsflokknum
hafa sig lítt £ frammi eftir hverj
ar aukakosningar til þess að út
skýra úrslitin, og einkum til
þess að leggja áherzlu á, að fylg
isaukning frjálslyndra sé aðeins
stundarfyrirbrigði — sem alltaf
geti komið fram hjá annars stað
föstum og virðingarverðum, hátt
virtum kjósendum, og allt af
eru þeir handvissir um, hvern-
ig fara muni, ef nú þrátt fyrir
allt yrði framhald á fylgisaukn
ingu frjálslyndra í næstu al-
mennu þingkosningum, þ. e. þá
eru íhaldsflokksleiðtogarnir
sannfærðir um, að fylgisaukn-
ingin verði „á kostnað jafnaðar-
manna”. og leiðtogar jafnaðar-
manna eða Verklýðsflokksins
jafnsannfærðir um, að Frjáls-
lyndi flokkurinn muni þá græða
,,á kostnað íhaldsflokksins”
Margt er um þetta sagt og
margt skrítið og mótsagna-
kennt.
Mér hefur ávallt veizt erfitt
að skilja útskýringar „sérfræð-
inga“ flokkanna á úrslitum
kosninganna, — hér á ég m. a.
þá' menn flokksins sem starfa
að kosningum á hverjum stað
og málum eru kunnastir. —■
Þeir halda fast i skoðanir sípar
varðandi traust fylgi sinna
manna og kosningavenjur, —
en bregðist það, verður það:
sem þeir hafa um það að segja
í algerri inótsögn við það, sem
þeir hafa áður sagt. Eru þá
haldnar hátíðlega orðaðar „lík-
ræður” til þess að afsaka og út-
skýra ósigur sinna eigin manna,
biði þeir óvæntan ósigur, og þá
stundum kennt um . mistökum
frambjóðandans eða persónu-
legum ágöllum.
Þetta gerðist eftir aukakosn
ingar-sigur Frjálslynda flokks-
ins í Orpington, er vakti feikna
athygli, en í þeim kosningum
glar»^; ’!»’■- oq 'fn:'eu’ir frani
bjóðandi thaldsflokksins þing-
sætinu i hendur Frjálslynds
frambjóðandans, en glötuð at-
kvæði urðu um 15.000 í þessum
átökum miðað við úrslit í sein-
ustu almennum þingkosningum.
Um tíma litu bæði íhalds-
menn og jafnaðarmenn svo á
fylgisaukningu frjálslyndra, að
hún væri nokkur, en ekki að
af henni stafaði nein hætta fyr-
ir flokka þeirra, — menn væru
að láta í það skína, að þeir
mikið fylgi, yrði það til þess
Verklýðsflokkurinn komist til
valda eftir næstu kosningar. I
þessu felst raunyerulega játn-
ing á því, að fylgisaukning
Frjálslynda flokksins stafi af
liðhlaupi úr íhaldsflokknum en
ekki Verklýðsflokknum — al-
veg gagnstætt því sem fyrr var
haldið fram af þessum sömu
mönnum.
Gaitskell í ræðustóli.
viidu v.era frjálsir að þvi að
breyta til — auðvitað að eins í
bili — og þetta gæti „farið dá-
lítið í taugarnar”, en hér væri
ekki nein „alvara á ferðum”,
eins og þegar gengið væri til
atkvæða í almennum þingkosn-
ingum!
En það hefur orðið áfram-
hald á hinni furðulega miklu
fylgisaukningu Frjálslynda
flokksins í öltum aukakosning-
um, sem fram hafa farið að
undanförnu — svo að þar með
eru í rauninni hrokknar sundur
stoðirnar undir sjálfsánægju að-
alfrokkanna yfir sínu trausta,
varanlega fylgi.
Það er líka svo komið, að
í höfuðstöðvum þeirra beggja,
íhaldsflokksins og Verkalýðs-
flokksins (jafnaðarmanna), að
menn hafa — þó ekki treg
laust — orðið að játa, að í'ylgis
aukning Frjálslynda flokksins sé
ekki neitt stundarfyrirbrigði
sem geti brjálað alla þeirra
beztu útreikninga og áætlaniv
fyrir næstu almennar kosning-
ar.
Ég. lít svo á, að nýju veðra-
brigðin i brezku sjórnmálalífi
nú séu hressandi og æskilegt
hefði verið, að þau hefðu komið
fyrr til sögunnar. í fyrstu al-
mennu þingkosningunum eftir
styrjöldina (1945) og þar næstu
(1950) tefldi Frjálslyndi flokk-
urinn fram ágætú, en ungu og
lítt reyndu frambjóðendum, al-
varlega hugsandi hugsjóna-
mönnum, nýkomnum heim úr
stríði, og reiðubúnir til þess að
heyja baráttu fyrir hverju góðu
umbótamáli. Kjósendur gengu
fram hjá þeim. Það virðist hafa
ekið almenning 15 ár að kom-
ast að sömu niðurstöðu og þess
ir vongóðu, ungu frjálslyndu
menn höfðu komist að, er þeir
komu heim úr styrjöldinni.
Mér virðist það vera kórvillo
bæði íhaldsflokksins og Verka
'ýðsflokksins, að túlka fylgis-
■ukningu Frjálslyndaflokksins
vo, að hún Sé tákn óþolinmæði
garð ríkisstjórnar, sem hafi
,-erið of lengi við völd, og að
almenningur hafi ekki trú á, að
það væri til bóta að fá stjórn
Verkalýðsflokksins i staðinn,
vegna klofningsins í honum.
Báðir flokkarnir neita að horf-
ast í augu við þá staðreynd,
fylgisaukningin kunni að tákna
að traust manna á þeim hafi
verulega bilað, og að menn telji,
að Frjálslyndi flokkurinn bjóði
• forustu, sem vert sé að reyna,
til þess fást við þau vandamál,
sem við hefur verið að stríða
frá miðri þessari öld og enn eru
óleyst, og önnur sem framund
an eru.
Ég held líka, að menn gömlu
flokkanna hafi ekki gert sér
grein fyrir tildri sjónvarpsins,
þegar um það er að ræða að ná
til fólksins. Ég á hér við þau
kynni sem menn fá af mönnum
í sjónvarpinu. Árum saman hafa
talsmenn aðalflokkanna neitað
að viðurkenna Jo Grimmond,
leiðtoga Frjálslynda flokksins,
sem áhrifamikinn stjórnmála-
mann — og hins sama gætti
jafnvel í hans eigin flokki.
Hann var jafnvel talinn of heið-
arlegur, of mikill séntilmaður,
til þess að geta orðið mikill
stjórnleiðtogi. En við að hlusta
á hann ár eftir ár £ sjónvarpi
hafa menn komist á aðra skoð-
un. Mönnum geðjast að svip
hans, rödd og framkomu, og
hvernig hann ber fram rök sfn,
skynsamlega og rólega, hefur
aukið traust á honum. Málflutn
ingur hans er aldrei mótsagna-
kenndur og hann virðist jafnan
reiðubúinn til þess að horfast
£ augu við vandamálin með til-
liti til og i samræmi við þær
breytingar, sem orðið hafa eftir
styrjöldina i lifi brezku þjóðar-
innar og með öðrum þjóðum.
Þetta hefur allt haft sfn áhrif,
og kjósendur — ekki sist ungu
kjósendurnir — eru farnir að
líta jafnvel á flokk hans sem
þann, er „koma ska!“.
En það er enn löng Ieið að
því marki, að Frjálslyndi flokk-
urinn fái aðstöðu til þess að
mynda stjórn á Bretlandi. Skipu
Iagning flokksins er enn ótraust
jg fjárhagurinn vesældarlegri í
samanburði við íhaldsflokkinn
- og jafnvel Verklýðsflokkinn.
En Frjálslyndi flokkurinn er
svo mikið, að það er um miklu
meira að ræða en að eins trufl-
andi áhrif á gengi hinna flokk-
anna. Eftir er að vita hvort á-
hrifin verða þau, að frjálslyndir
og hugsjónaríkari stefna verði
ofan á í íhaldsflokknum, eða
hvort þau skapa þar ótta, sem
leiði til þess að haldið verður
enn fastar við gamaldags kosn-
ingaaðferðir og baráttu. Verður
ekki enn um þetta sagt.
Mín skoðun er sú, verði það
Macmillan sem ræður, þá verði
um þau áhrif að ræða, sem fyrr
voru nefnd, en um hin síðari ef
bann yrði að beygja sig fyrir
íheirihluta flokksstjórnar. Og
það er í því sem faldar hljóta
að vera sem stendur beztu von-
ir Verkalýðsflokksins um óvænt
an sigur í næstu almennum
kosningum.
i Siglufirði
Jósef Blöndal með 8,82. — 1 þriðja
bekk Freysteinn Jóhannesson með
9,45. —- 1 fjórða bekk Halldóra
Ragnarsdóttir með 8,12.
Landspróf þreyttu að þessu sinni
tíu nemendur. Stóðust þeir allir
raunina, en aðeins einn náði ekki
tilskilinni framhaldseinkunn. Hæst-
ur við landsprófið varð Freysteinn
Jóhannsson. Hlaut hann 9,56 í að-
aleinkunn, s.em er frábært náms-
afrek og óvíst að nokkur hafi feng-
ið slíka einkunn í Iandsprófi.
Verðlaun hlutu þessir: Fyrir
beztu einkunn £ íslenzku í fjórða
bekk hlaut Kristrún Helgadóttir
bókaverðlaun frá Stúdentafélagi
Siglufjarðar. Hún hlaut einnig fagr-
an silfurbikar frá Lionsklúbb Siglu-
fjarðar fyrir beztu einkunnir í
stærðfræði og bókfærslu.
Að þessu sinni voru í fyrsta
sinn veitt verðlaun úr minningar-
sjóði Odds Tryggvasonar frá Lón-
koti, sem foreldrar hans stofnuðu
á s.I. hausti. Skulu þau veitt ár-
lega til þess nemanda skólans, sem
skarar fram úr í háttprýði og reglu
semi, ástundun og dugnað við nám.
Að þessu sinni hlutu þau Jónas
Ragnarsson úr fyrsta bekk. Alda
Möller fékk verðlaun úr Móður-
málssjóði Jón Jóhannessonar fyrir
hæstu einkunn í íslenzku í fyrsta
bekk.
Vélritunarbikar Björns Dúasonar
fyrir bezta árangur í vélritun var
afhentur Mögnu Sigbjörnsdóttur úr
fjórða bekk.
Freysteinn Jóhannsson fékk sér-
stök heiðursverðlaun frá skólanum
sjálfum fyrir frábær námsafrek.
ÞBJ.
Sjálfsbjörg —
Framhald af bls. 4.
un vinnustofunnar á ísafirði.
ÝMSAR
ÚRBÓTATILLÖGUR.
Á þinginu var rætt um fjölda
viðfangsefna og ýmsar samþykktir
gerðar. Meðal þeirra má nefna að
áherzla var lögð á að tryggja
starfsgrundvöll þeirra vinnustofn-
ana, sem þegar hafa tekið til starfa,
að atvinnuútvegun Öryrkjabanda-
lagsins nái jafnan til allra Iands-
hluta. Þá var samþykkt að ráða leið
beinanda í tómstundavinnu.
Þá lagði þingið áherzlu á það að
samin verði reglugerð um úthlutun
bifreiða til öryrkja og er lagt til að
eftirgefin gjöld afskrifist á fimm
árum, að hún hækki í samræmi við
hækkað verðlag og að öryrkjar
hafi frjálst val til bifreiðakaupa, en
sé ekki bundið ákveðnum bílteg-
undum.
Þingið ’ orar á félagsmálaráðu-
neytið að hlutast til um að ortopet
iskur skósmiður og gerfilimasmiður
ferðist um landið á vegum hins op-
inbera eins og augnlæknar gera.
Loks Iagði þingið áherzlu á að
frumvarp um húsnæðismál, sem
milliþinganefnd lagði fyrir ríkis-
stjórnina nái fram af ganga en í
því er gert ráð fyrir að öryrkjar
njóta beztu lánakjara til íbúða-
bygginga sem völ er á.
STJÓRN
S JÁLFE TARGAR.
í stjórr: Sjálfsbjargar voru kosn-
ir: Theodi . Jónsson formaður,
Zophonías Benediktsson varafor-
maður, Eiríkur Einarsson gjald-
keri og Ólöf Ríkarðsdóttir ritari.
Meðstjó'rnendur voru kj_.nir:
Richard Þorgeirsson Vestmanna-
eyjum, Ingibjörg Magnúsdóttir,
ísafirði, Jón Þór Buch, Húsavik.
Adolf Inginiarsson, Akureyri, of
Konráð Þorsteinsson, Sauððrluóki