Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Síða 37

Vendilsýsla
37
unum bæði í ensku og norsku. Hin slfelda barátta við
hafið hefur stælt og hert hug og þrek Vendilbúa.
Sambúðin við hið stórfengilega hat hefur og örfað
málara til að skapa fræg listaverk og það hefur sungið
andagift í brjóst skáldanna.
Vegna hinnar norðlægu legu Jótlandsskaga, á 58.
breiddargráðu, eru vornæturnar miklu bjartari hjer en á
Sjálandi. Loftið er oft mjög hreint og skært, og því sjást
mikil litabrigði á lofti og hafi við sólsetur og sólarupp-
rás, og hillingar sjást alloft bæði á sjó og landi.
í Vendilsýslu eiga heiðabrunar sjer oft stað og eru
þeir stundum svo stórfenglegir að líkja má þeim við eld-
gos á íslandi. í byrjun júní 1918 sá höfundur þessara
lína ógleymanlega sjón frá bænum Brönderslev: í vest-
urátt sást geysistórt bylgjandi eldhaf. Hið þurra mýr-
lendi í villimýrinni miklu brann á mílnalöngu svæði og
eldur og logar lituðu himininn rauðan. I hálfdimmunni
var að sjá sem öll jörðin brynni í vestri, svo langt sem
augað eygði, og út við sjóndeildarhring skaut eldtungum
upp og niður. Jeg man ekki eftir að jeg nokkru sinni
hafi sjeð áhrifameiri sjón. Bessi mikli bruni stóð yfir
nokkrar vikur og náði að lokum yfir stórt landflæmi1).
Minni heiðabruna sjá menn mjög oft, og kveikja bændur
stundum með vilja í lynginu áður en þeir leggja út í að
plægja og rækta heiðarnar.
Á mörgum stöðum 1 Vendilsýslu er stærri og víðari
útsjón en í öðrum landshlutum Danmerkur og þótt lengra
sje leitað. Pað er fögur og margbreytileg sjón, sem mætir
auganu, ef menn á heiðum sumarmorgni horfa út yfir haf
og hauður af hinum mörgu sjónarhólum á austurströnd-
inni. Láglendið, alsett bæjum, þorpum, kirkjum, vind-
myllum og vindvjelum, líkist ábreiðu, sem ofin er alls
*) Nú í þurkunum í sumar hafa einnig margir heiða- og skógar-
brunar átt sjer stað bæði hjer í Vendilsýslu og um alt Jótland.