Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Side 96

96
Mannfjelagssiðferði
Par má kenna þulu um múrara eða hleðslumanninn, er
hleður húsveggina, svo að timburmaðurinn geti lagt þar
í bjálka og bita, svo að trjesmiður geti sett í dyr og
hurðir og glugga, svo málarinn geti málað, og Jón geti
flutt sig í það og giftst henni Fríðu. Mætti eigi búa til
aðrar þulur, sem sýndu hinar illu afleiðingar, ef múrarinn
væri svo illur að vilja eigi múra, eða timburmaðurinn
vildi eigi höggva húsgrindina o. s. frv.
Pað er eigi svo erfitt að gera enda ungum börnum
Ijóst, hve margbrotin mannfjelagsvjelin er, og hve skað-
legar afleiðingar það hefur fyrir marga menn víðsvegar,
ef eitthvert hjól stöðvast. Pað er eigi heldur erfitt að
vekja áhuga hjá barninu. Fað sjálft er eðlilega sá depill,
sem má miða við. Fæða þess er háð því, að einhver
vilji sá, vilji skera upp, vilji mala kornið, vilji flytja
það, vilji gera brauð úr mjölinu. Ussing strikar undir
orðið v i 11, því að honum var kent rangt í barnaskólan-
um, hvernig brauð var búið til. Flonum var kent, að
brauðið hefði orðið til af sjálfu sjer; korninu var sáð,
það var skorið upp o. s. frv., en hann lærði eigi að það
væri undir því komið, að einhver vildi sækja kol til
Englands, og að aðrir vildu flytja þau upp úr skipinu,
og aðrir vildu aka þeim heim til manna o. s. frv.
Pá er barnið brýtur heilann yfir hlutunum og hugs-
ar sjer sig sjálft sem einn hlekk í festi, sem eins konar
samverkamann, þá ætti og að innræta því þann hugsun-
arvana, að til sje aðrir hlekkir í festinni að hugsa um,
og að það skuli, þá er það verður stórt, einnig hugsa
um aðra, þá er ákvæði verða tekin um málefni. Á þenn-
an hátt er oft tækifæri til þess að innræta mannfjelags-
siðferði í barnaskólunum.
Jafnframt trúarbrögðunum, sem kend eru í efri
bekkjum barnaskólans í Danmörku, vill höf. láta kenna
þar siðfræði, og sje hún óháð trúbragðakenslunni. Guð-