Dagblaðið Vísir - DV - 20.09.1982, Blaðsíða 12

12
DV. MÁNUDAGUR 20. SEPTEMBER1982.
DAGBLAÐlÐ-VÍSiR
Útgáfufólag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaflur og útgáfustjórí: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvœmdastjóri og útgáfustjórí: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aflstoflarritstjórí: HAUKUR HELGASON.
Fróttastjórí: JÓNAS HARALDSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON o«j INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjóm: SÍÐUMÚLA 12-14. SÍMI86611. Auylýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgraiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLT111. SÍMI 27022.
Sími ritstjómar 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugarfl: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12.Prantun: ÁRVAKUR HF.,
SKEIFUNN119.
Áskriftarverfl á mánuði 130 kr. Verfl i lausasölu 10 kr. Helgarblafl 12 kr.
Fólskuleg fjöldamorö
Oft bregður manni í brún þegar fréttir berast af slys-
um, hörmungum eða styrjöldum einhvers staðar í
heiminum. Tugir manna týna lífinu eöa hundruö falla
og við fyllumst meðaumkun og sorg vegna þeirra sem
þannig láta lífið. En slík dauðsföll, atburðir af því taginu,
sem flokkast undir slys eða bein átök þjóða í milli, eru
ekki viljandi ódæði eöa villimennska. Jafnvel í stríði
virða menn reglur og gæta sóma síns, ef þannig er á
annað borð hægt að taka til orða þegar manndráp eru
annars vegar.
Fjöldamorðin í Líbanon eru af öðrum toga spunnin.
Þau eru skelfileg morð, framin með köldu blóði, á sak-
lausu fólki. Þau eru sjúklegt athæfi, sprottið af óhugnan-
legri drápsfýsn og siðleysi.
Þau vekja upp hrylling og óhug allra siðaðra manna.
Palestínumenn hafa ekki verið barnanna bestir þegar
rætt er um hryðjuverk. Þeir hafa vissulega drepiö sak-
laust fólk, fariö drápshendi um lönd og sýnt ísraelsmönn-
um litla miskunn eða samúð. Arafat, leiðtogi þeirra, hef-
ur verið ímynd hins illræmda skemmdarvargs og of-
beldissinna og það kemur úr hörðustu átt þegar hann kall-
ar þjóðir heims til ábyrgðar vegna fjöldamorðanna. Hon-
um ferst. En hann mælir engu aö síður satt og rétt. Ödæð-
ið í Líbanon, raunar öll sú hörmungarsaga sem við höfum
fylgst með að undanförnu, er afleiðing þess afskiptaleysis
sem hinn siðaði heimur hefur sýnt Palestínumönnum.
Hvað sem sagt verður um framferði Palestínumanna um
lengri og skemmri tíma þá getur enginn lokað augunum
fyrir því. að þeir hafa verið skildir eftir, án lands, án rétt-
ar, án tilveru.
Barátta þeirra, eins ósvífin og bitur og hún er, kemur til
af því að þeir, Palestínumenn, hafa verið hraktir úr sínu
eigin landi, flækst um eins og dýr eyðimerkurinnar og
hvergi átt höföi sínu að halla. Flóttamannabúðir eru
þeirra heimkynni, sulturinn og eymdin er þeirra föru-
nautur.
Um nokkurt skeið hefur Palestínuher hreiðrað um sig í
Beirút. En einnig þaðan hafa þeir verið hraktir af öflugu
liði ísraelsmanna og sá brottflutningur var auðmýkjandi
ósigur fyrir hina hrjáðu þjóð. Fjöldamorðin, sem framin
voru í flóttamannabúðunum, voru ekki á hermönnum eða
hryðjuverkamönnum. Fómardýrin voru saklaust fólk,
böm, konur og gamalmenni. Andstæðingum Palestínu-
manna hefur greinilega ekki þótt nóg um auðmýkingu
ósigursins. Það þurfti einnig að sparka í liggjandi mann-
inn, láta kné fylgja kviði.
Enn sem komið er er ekki vitað hver framdi ódæðið og
ísraelsmenn verða ekki sakaðir um beina þátttöku. En
þeir, jafnt og aðrir, bera ábyrgð og áfellisdómurinn
verður kveðinn upp yfir þeim. Almenningsálitið hefur
snúist við. ísraelsmenn geta ekki lengur brugðið yfir sig
dulu sakleysis og sjálfsbjargar. Stórveldin geta ekki leng-
ur látið þessa deilu óútkljáða.
Það er ekki nóg að stjómvöld allra landa lýsi vandlæt-
ingu sinni og það er ekki nóg að almenningur fyllist óhug.
Hér þarf að taka til hendi, taka af skarið um framtíð
Palestínumanna og veita þeim griðastað. ísraelsmenn
verða að brjóta odd af oflæti sínu, Bandaríkjamenn þurfa
aö beita afli sínu, Sovétmenn verða að hætta að fiska í
gruggugu vatni.
Fjöldamorð em barbarismi, villimennska, sem hver
einasti maður þarf að fordæma og fyrirbyggja, eins og
hann hefur mátt til.
ebs.
LÝÐRÆÐISEM
MARKAÐUR
1 fyrstu svargrein minni við greina-
flokki Stefáns Snævars, „Eymd frjáls-
hyggjunnar”, benti ég á það að Stefán
virðist leggja það ranglega að jöfnu, að
vilja lagfæra þá annmarka, sem eru á
lýðræðislegri stjómskipun Vestur-
landa og þaö aö vilja afnema lýöræði
með öllu en setja einræði í þess staö.
Þá benti ég á einnig á, aö það að telja
aö kjósandinn fái ekki þaö sem honum
er fyrir bestu í lýðræðislegum kosning-
um og það að telja, að hann viti ekki
hvað honum er fyrir bestu er tvennt
ólíkt.
Meö þessum sömu rökum má
reyndar afgreiða fleiri af þeim full-
yrðingum, sem koma f ram í grein S JS.,
því hann endurtekur þessar tvær
hugsanavillur hvaö eftir annaö í grein
sinni. Eg læt því lesendum eftir að
rekja þá villuslóð.
Lýðræði í gervi markaðar
Það kemur einnig í ljós í grein S JS. að
hann telur dreifingu á helstu verðmæt-
um og gæðum þjóðfélagsins illa
geymda í hinum ósýnilegu höndum
markaðarins. S.S. gefur síðan í skyn að
sköpun og dreifing verðmæta í þjóðfé-
laginu væri betur komin í höndum
lýðræðislegs kosningafyrirkomulags,
þar sem lýðræöislegar kosningar
skera úr um hvemig dreifingu efna-
hagslegra gæða skuli háttaö.
Eg hygg að S.S. og aðrir, sem hafa
álíka hugmyndir um dreifingu efna-
hagslegra gæða, hafi í raun ekki gert
sér grein fyrir því, hvað þeir eru að
fara fram á, þegar þeir heimta að
lýðræðiskosningar hafi þetta hlutverk
meö höndum í þjóðfélagi okkar. Nær-
tækustu fyrirmyndina um þau lögmál,
sem myndu gilda um slíkt dreifingar-
kerfi, höfum við vesturlandabúar
reyndar fyrir okkur á fjögurra ára
fresti, þegar valið er um hvaða stjórn-
málamenn skuli sitja á þjóðþingum
okkar næstu fjögur árin.
Arni Thoroddsen
tJt frá þeim árangri, sem þar næst,
mætti gjaman spyrja hvaða árangri
við mættum eiga von á, ef efnahagsleg
gæði væru valin með sama hætti og
þjóðkjömir fulltrúar okkar eru valdir
á þing. Með öðrum orðum má spyrja:
hvemig skyldi lýðræðinu farast úr
hendi þau störf, sem markaðurinn sér
núum?
Lýðræðisleg
bílaframleiðsla
Þar sem sannaö þykir, að bíladella
landsmanna er sú næstmesta í heimin-
um, vú-ðist vel við hæfi að taka í þessu
sambandi dæmi af bílaframleiðslu.
Hvaða árangur mætti ætla að næðist,
ef meirihluti atkvæöa í lýöræðis-
kosningum réði því hvaöa bíltegund
væri framleidd í heiminum næstu f jög-
ur árin? Hvernig í ósköpunum ættu
kjósendur aö geta ákveðið með
skynsamlegum hætti, hvaða bíl þeir
ættu að velja í slíkum kosningum ?
Við núverandi aðstæður geta menn
borið saman árgerð ’78 af Ford, Volks-
wagen, Toyota eða Saab og valiö þann,
sem þeir telja bestan af þeim ótal val-
kostum, sem standa til boða. Meö
þessu vali sínu veita þeir bílafram-
leiðendum upplýsingar um hvers
konar bíla og hversu marga sé hentug-
ast að f ramleiða árin á eftir.
Hvaða upplýsingar
veita lýðræðiskosningar?
En val kjósenda í kosningum, hvaða
upplýsingar veitir það í raun og veru?
Þegar kjósandinn velur stjórnmála-
mann, kaupir hann fátt annað en fögur
loforð, sem reynast síðan innihalds-
laus þegar til kastanna kemur. Kjós-
andinn veit ef til vill hvemig tiltekinn
stjórnmálamaður hefur stjórnað þjóð-
félaginu undanfarin f jögur ár, en hann
veit nánast ekkert um það, hvemig
öðrum stjómmálamanni, sem ekki
hlaut kosningu heföi farist sú stjóm úr
hendi.
Ef eingöngu Volkswagenbílar hefðu
ÞAÐ BULDI
VIÐ BRESTUR
Það buldi við brestur í hugum
margra þegar sú ákvörðun LÍO að
stöðva fiskveiðiflotann barst með
f réttum útvarpsins.
Menn em orðnir svo vanir tali
stjómmálamanna um alls konar
bresti, svo sem loðnubrest, á sama
tíma og ekki er hægt að selja loönuaf-
urðú- fyrir grænan eyri, og aflabrest
á miðju 3ja mesta aflaári sem yfir
landið hefur gengið að menn eru
hættir að heyra allt þetta bresthjal.
Stundum kveða þó svo hátt við
brestimir að menn fara að hlusta á
fádæmúi. Eins og þegar útvarpið
sagði frá því að einn Vestfjarðatog-
arinn hefði landað á þriðja hundrað
tonnum af vænum 2ja kílóa fiski.
Kóðin væn?
Þaö kvað við brestur í mínum
huga þegar ég heyrði 2ja kílóa fisk
kallaðan vænan fisk. Ég hafði haldið
að hann kæmi nær kóöunum, eftú- því
meöaltali á þyngd fiska eftir aldri
semégþekkitil:
4áraþorskur 1,8 kg
6 ára þorskur 4,0 kg
9 ára þorskur 6,3 kg
lláraþorskur 7,3 kg
Svo nefndar séu nokkrar tölur til
viðmiðunar.
Blekking
Annar brestur kvað við þegar
ég heyröi framkvæmdastjóra SIF
PéturBjamason
lýsa því í útvarpsviðtali að
kannske mætti bæta saltfiskverkun-
úia með aukinni pressun á fiskúium.
Eg hélt að öllum, sem þekktu til salt-
fiskverkunar, væri ljóst að fiskur
sem orðið hefur fyrir skemmdum,
jafnvel áður en hann kom upp í skip-
ið (netamorka og flottrollsmarning-
ur), verður ekki gerður að góðmeti
meðpressun.
Það er alveg rétt að þegar dauð-
blóðgaður og marinn fiskur úr netum
eða trolli er saltaður í pækilkör og
síðan kafsaltaöur með nýju salti við
umsöltun og staflað i háar stæöur,
þar sem hann fær mikla pressun, þá
getur slíkur fiskur litið þokkalega út
þegar hann er rifinn upp og metúin.
Hann er hvítur úr saltinu og stúinur
af pressunni og villir matsmannm-
um sýn því þetta er tímabundiö útlit
sem endist í skamman túna og breyt-
ist því hraðar sem fiskurúin er
geymdur við hærri hita. Hann bæði
gulnar og holdlosið kemur í ljós.
Það þarf því engan að undra þó
það komi i ljós að það er allt önnur
vara sem kemur upp úr skipunum úti
í Portúgal eða Grikklandi heldur en
fór um borð í þau úr höndum mats-
manna hér heima.
Umgengni
og vöruvöndun
Það er öllum lj óst að þær þrenging-
ar sem nú ganga yfir sjávarútveginn
eru manna verk og verður úr að
bæta. Með gengisfellingu er hluta
þess vanda velt yfir á aúnenning
með hærra verði á innflutningi.
Stærsta framlag fiskimannanna
sjálfra væri stóraukin vöruvöndun
við veiðarnar og meðferð þess afla
sem um borð berst hverju sinni og
einnig með stórbættri umgengni um
fiskistofnana og veiöislóöina.
Ef ekki dregur úr því ungviðis-
drápi, sem fram fer á togurunum,
þar sem meðalvigt hefur farið allt
niður í 1,5 kg, hlýtur það að enda með
aflabresti. Það hlýtur að vera öllum