Dagblaðið Vísir - DV - 24.09.1983, Blaðsíða 2
2
DV.’TLA'UGARlÍAÓ'tjk 24.SÉPtEkBÉá lð83!
VIÐBOTARLANIN
KOMA í NÓVEMBER
Alexander Stefánsson félagsmála-
ráðherra leitar nú leiða til að fjár-
magna viðbótarlánin.
Hvenær koma viðbótarlánin?
Þetta er spuming sem þúsundir hús-
næðislánþega f ýsir að f á svar við.
Samkvæmt samþykkt ríkisstjóm-
arinnar frá því í fyrradag gefst öllum
þeim sem fengiö hafa húsnæðislán af-
greitt eftir 1. janúar 1982 kostur á við-
bótariáni sem nemur allt að 50
prósentum af upphaflegu láni. Er þá
miöað við krónutölu þess tíma. Gildir
þetta jafnt um þá sem fengiö hafa lán
til nýbygginga eða til kaupa á eldra
húsnæði. Þetta er ekki bundiö við
fyrstu íbúð.
„Þetta mál fer þá leiö að Húsnæðis-
stjórn fær það til umfjöllunar að útbúa
um þetta reglur og auglýsingu. Sú aug-
lýsing verður birt þegar séð er hvaða
dag hægt er að reikna með að útborgun
hef jist. Eg stefni aö því aö það verði í
nóvember,” sagöi Alexander Stefáns-
son félagsmálaráðherra í gær. Næstu
daga mun hann, ásamt fjármála-
ráðuneyti, leita að leið til að fjár-
magna viöbótarlánin.
A fyrsta fjórðungi 1982 voru
nýbyggingarlán tveggja til fjögurra
manna fjölskyldu 157 þúsund krónur.
Þeir sem fengu þetta lán eiga því kost
á allt aö 78.500 króna viöbótarláni.
A þriðja ársfjóröungi var þetta
sama lán komið upp í 205 þúsund
krónur. Þeir sem fengu húsnæðislánið
afgreitt á þeim tíma eiga því kost á
rúmlega 100 þúsund króna viöbótar-
láni.
A fyrsta fjórðungi þessa árs var ný-
byggingarlán tveggja til fjögurra
manna fjölskyldu komið upp í 268
þúsund krónur. Viðbótarlániö því 134
þúsund krónur.
Húsnæðislániö um þessar mundir
vegna nýbyggingar fjölskyldu af sömu
stærð er 389 þúsund krónur. Þeir sem
eru að fá þetta lán afgreitt geta því
sótt umaðfál94.500krónuríviðbót.
Þeir sem kaupa eldra húsnæöi geta
fengið allt að helming þeirrar fjár-
hæðar sem lánuð er vegna
nýbyggingar. Hámarkslán til kaupa á
eldra húsnæði var á fyrsta árs-
fjórðungi 1982 um 78 þúsund krónur,
miðað viö tveggja til fjögurra manna
fjöískyldu. Þeir sem slík lán hlutu á
þeim tíma eiga því kost á 39 þúsund
krónaviðbótarláni.
Þeir aðilar sem um þessar mundir
eru að fá húsnæðislán vegna kaupa á
eldra húsnæði fyrir fjölskyldu af sömu
stærð eiga kost á tæplega 100 þúsund
króna viðbótarláni, hafi þeir á annað
borð fengið hámarkslán.
Skuldbreytingarlán bjóðast þeim
— segir
Alexander
Stefánsson
félagsmála-
ráðherra
sem tekið hafa lán í bönkum eða
sparisjóðum eftir 1. janúar 1981 vegna
byggingar eöa kaupa á eigin húsnæði í
fyrsta sinn. Samkvæmt samkomulagi
félagsmálaráðherra við innláns-
stofnanir er hægt að fá skuldbreytingu
til átta ára.
I auglýsingu frá bönkum og spari-
sjóðum eiga þeir sem vilja hagnýta sér
þetta aö snúa sér til viðskiptabanka
síns — eða -sparisjóðs og gera þar
grein fyrir skuldum sínum og óskum á
þar til gerðu eyðublaði. Frestur til
slíks er til 30. september næstkomandi.
-KMU.
Hvað segja þeir um húsnæðismálin?
Kaupránið aðalvandi húsbyggjenda
— segir Svavar Gestsson
Svavar Gestsson, fyrrum félagsmála-
ráðherra: „Afleiðingar stefnu ríkis-
stjórnarinnar gagnvart húsbyggj-
endum koma skýrast fram í Lögbirt-
ingablaðinu.”
„Aðalvandi húsbyggjenda núna staf-
ar af kjaraskerðingu ríkisstjórnarinn-
ar,” sagði Svavar Gestsson, formaður
Alþýðubandalagsins og fyrrum félags-
málaráðherra.
„Þannig er launamaður í 14. launa-
flokki opinberra starfsmanna tveimur
árum lengur að vinna fyrir staöalíbúð í
dag en hann var á sama tíma í fyrra.
Þetta er til marks um það að það er
auövitað fyrst og fremst kjaraskerö-
ingin og afleiðingar hennar, sem
launamenn eiga nú við að glíma. Þó að
húsnæðislán væru hækkuð mjög mikiö
þá dygði það seint til þess að vega upp
það hrottalega kauprán sem hér er um
að ræða í landinu.
Það sem hins vegar vekur athygli
viö ríkisstjórnina í þessum efnum er
það að báðir stjómarflokkamir lofuöu
80 prósent lánum fyrir kosningarnar.
Enginn stjórnarandstööuflokkur gaf
slík fyrirheit.
Þegar stjórnarflokkarnir vom sestir
inn í stjómarráðið lofaöi félagsmála-
ráðherra í viötali við Alþýðublaöið 50
prósentum af kostnaðarverði staöal-
íbúðar í lán eða 1,1 milljón króna.
Steingrimur Hermannsson forsætis-
ráðherra endurtók þetta loforð í Dag-
blaðinu — Vísi 12. september síðast-
liðinn þannig að menn gerðu ráö fyrir,
þrátt fyrir kosningaloforðin, að það
yrði þó staðið við þetta fyrirheit um 50
prósent af kostnaðarverði íbúðar.
Núna kemur í ljós að einnig þetta er
svikiö og lánið sem lofað er er innan
við 30 prósent af kostnaöarverði
staðalíbúöar.
Það sem hins vegar hlýtur að vekja
mann til sérstakrar umhugsunar er
svo það aö samþykkt ríkisstjómarinn-
ar í gær hangir algjörlega í lausu lofti
því að það er ekki búið að útvega fé til
þess að framkvæma þessa samþykkt.
Og ríkisstjómin lætur ekki aukið fé
húsnæðismála úr ríkissjóöi. I staöinn
er öllum vandanum vísað yfir á hf-
eyrissjóðina.
Þannig að það loforð, sem í upphafi
var 80 prósent, síðan 50 og svo 30, getur
átt eftir aö lækka enn þegar niöur-
staöan liggur fyrir úr fjáröflunar-
dæminu sjálfu. Og sú niðurstaöa
veröur ekki ljós fyrr en um áramót.
Afleiðingarnar af stefnu ríkisstjóm-
arinnar gagnvart húsbyggjendum
koma hins vegar skýrast fram í
nýjasta málgagni hennar, Lögbirt-
ingablaðinu, sem kemur út einu sinni á
dag og er oröiö eitt af dagblöðunum á
Islandi. Þessa dagana birtir þetta blað
betur en nokkurt annað málgagn rikis-
stjórnarinnar afleiðingar stjórnar-
stefnunnar; nauðungaruppboð á
hundmðum íbúða hér í landinu,” sagði
SvavarGestsson.
-KMU.
Sumir ráðherrar ekki
kunnað fótum sínum forráð
— segir Friðrik Sophusson
„Eg gleðst yfir því að húsnæðis-
máhn skuh hafa, eins og efni stóðu til,
fengið forgang hjá rikisstjóminni því
að eins og alhr vita verður að skera
niöur gífurlegar fjárhæðir á flestum
þáttum rikisútgjaldanna á næsta ári,”
sagði Friðrik Sophusson, varafor-
maður Sjálfstæðisflokksins.
„Þegar við settum fram okkar
kosningastefnuskrá í vor þá vorum við
aö tala um að ná 80 prósentum af
byggingarkostnaði staðalibúðar á f jór-
um til fimm ámm fyrir þá sem eru aö
byggja eða kaupa í fyrsta sinn. Þessi
50 prósent hækkun núna er mjög í
samræmi við það sem við töldum að
gera þyrfti strax. Það er því ekki verið
að gera minna en efni stóðu til, miðaö
viö þau kosningaloforð sem gefin vom.
Því miður hafa sumir ráðherrar
ekki kunnaö fótum sínum forráð og
gefið yfirlýsingar er gáfu tilefni til
þess aö halda að efni væru til að hækka
lánin miklu meira í fyrsta áfanga.
Otímabærar yfirlýsingar hafa orðið til
þess að menn hafa byggt upp hjá sér
væntingar.
Allir vita að þessir fjármunir verða
ekki fengnir nema með innlendum
lánum. En þar skortir mikið fjármagn.
I því sambandi tel ég að efla þurfi
mjög samstarf húsnæðislánakerfisins
og hfeyrissjóöanna. Síðan er eitt mál
sem mér virðist hafa gleymst í þessari
umræðu og ríkisstjómin þarf þegar aö
fara að vinna að. Það er að fylgja eftir
því sem kemur fram í stefnuyfir-
lýsingu ríkisstjórnarinnar að hægt
verði að stofna til sérstakra reikninga
tengdum rétti til húsnæöislána. Þama
Friðrik Sophusson, varaformaður
Sjálfstæðisflokks: „Gleðst yfir þvi að
húsnæðismálln skuli hafa fengið for-
gang hjá ríkisstjórninni.”
er átt við aö sérstakar skattaívilnanir
verði veittar þeim einstakhngum sem
leggja reglulega fé inn á bundna
reikninga enda verði sparnaðurinn,
sem af þessu hlýst notaður til að
standa undir auknum þörfum hús-
næðislánakerfisins.
Menn mega ekki vanmeta gUdi þess
árangurs sem þegar hefur náðst í
baráttunni við verðbólguna. Hjöönun
verðbólgunnar er náttúrlega algjör
forsenda fyrir því að fólk í framtiðinni
hafi einhverja atvinnu og einhverjar
tekjur, sem meðal annars hægt er að
nota til húsakaupa, en það stefndi í
fjöldaatvinnuleysi og mestu óða-
veröbólgu sem þekkst hefr hér á
landi,” sagði Friðrik Sophusson.
-KMU.
Lánageta lífeyris-
sjóðanna minnkar
— segir Magnús H. Magnússon
„Mér sýnist á öllu að verið sé að
auka byrðar lífeyrissjóðanna þannig
að lánageta þeirra til sinna félaga
minnkar verulega,” sagði Magnús H.
Magnússon, varaformaður Al-
þýöuflokksins og fyrrum félagsmála-
ráðherra.
„Það er því ekkert víst aö heildarlán
tU húsbyggjenda hækki svo neinu
nemi.
Það vantar mikið á að lánin séu
komin í svipað horf og hefði verið ef
mínar tillögur á sínum tíma hefðu
veriö samþykktar. Ef minar tUlögur
hefðu náð fram að ganga hefðu lánin
verið komin upp í 50 prósent af
byggingarkostnaði en ekki 30 prósent.
. Þetta er náttúrlega himinhrópandi
langt frá því sem lofað var fyrir
kosningar en þá var lofaö 80
prósentum af verði staöalibúðar. Þetta
er líka mjög langt frá því því sem
lofað var fyrir nokkrum dögum, 50
prósentum af verði staðahbúðar. Nú er
staöið við tæplega 30 prósent.
Þá sýnist mér aö verið sé aö hækka
lán tvö ár aftur í tímann um 50 prósent
í krónutölu af því láni sem veitt var á
sínum tíma sem er sáralitið miðað við
verðlag í dag,” sagði Magnús H.
Magnússon.
-KMU.
Magnús H. Magnússon, fymun félags-
málaráðherra: „Þetta er langt frá því
sem lofað var fyrlr kosningar.”
Mjólkurdager hófust ó Akureyri I gœr og standa þangafl til
Þafl er mjólkurdagsnefnd sem stendur fyrir þeim og tilgangurinn ar afl
kynna mjólk og mjólkurvörur. Komifl hefur verifl upp stórri sýnlngu I and-
dyri nýju fþróttahallarinnar og getur þar afl Ifta hvafl varflur úr mjólkinni
sem kýrnar framleifla dag hvern.
A mjólkurdögunum er hsegt afl kaupa ýmsar mjólkurvörur veegu verfli
og boflifl er upp á mjólkurdrykki á mjólkurbar.
JBH/Akureyrl.